1.Εκλογές αξιολόγησης και σύγκρισης των τετραετιών Μητσοτάκη (2019-2023) και Τσίπρα (2015-2019)
Οι εκλογές της 21ης Μαΐου 2023 ήσαν εκλογές αξιολόγησης και σύγκρισης μεταξύ των πεπραγμένων τής τετραετίας τής ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη και της αμέσως προηγούμενης του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα. Ταυτόχρονα ήσαν και εκλογές αποτίμησης των μέτρων και των μεθόδων αντιμετώπισης των διεθνών κρίσεων (covid, πόλεμος στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση, πληθωριστικές πιέσεις με τη συνακόλουθη ακρίβεια επί των βασικών αγαθών)… Του πώς δηλαδή εσωτερικεύθηκαν και βιώθηκαν οι συνέπειές τους στην ελληνική πραγματικότητα, στην οποία (ως εκ της ετερογένειας της μνημονιακής «κανονικότητας») μεγεθύνθηκαν και οι πολίτες βρέθηκαν στα όρια των ήδη συρρικνωμένων συστημάτων τού Κοινωνικού Κράτους Δικαίου, έργο στο οποίο συνέπραξαν όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις.
Οι πρόχειρες, αποσπασματικές και περιστασιακές, ad hoc, υποτυπώδεις προγραμματικές αναφορές των κομμάτων, για το τί δηλαδή θα εφαρμόσουν την επόμενη τετραετία, εάν εκλεγούν, δεν είχαν κανέναν ρόλο και καμιά σχεδόν επίδραση. Οι έμπειροι επικοινωνιολόγοι του κ.Μητσοτάκη είχαν ευφυώς επιλέξει το προνομιακό γι’αυτόν πεδίο σύγκρισης, μολονότι ο νικητής των εκλογών ακολούθησε πιστά, κατά βάση, τα οριζόμενα στο γ’ Μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ, εφαρμόζοντας όμως στο έπακρο, ως προς τα δημοσιονομικά, τη «ρήτρα διαφυγής» λόγω των πολλαπλών κρίσεων, η οποία όμως «εκ-μετρά το ζην» στο τέλος τού χρόνου, σύμφωνα και με την τελευταία Έκθεση των αρμοδίων Κοινοτικών οργάνων.
Σ’αυτή την προεκλογική ατμόσφαιρα το μνημονιακό υπερΣύνταγμα συνέχιζε την εθνοκτόνα και κοινωνιοκτόνα δράση του ερήμην των κομμάτων και των πολιτών. Παραδείγματος χάριν, τις μέρες που άρχιζε η προεκλογική περίοδος, το μεγάλης εθνικής και οικονομικής σημασίας Λιμάνι τής Ηγουμενίτσας «επωλείτο» (σύμφωνα με τις αποφάσεις τού ΤΑΙΠΕΔ και της κυβέρνησης, κατά τις προβλέψεις του γ’ Μνημονίου) στις εταιρίες τού πολυπράγμονα Ιταλού επιχειρηματία κ.Γκριμάλντι. Ο ίδιος είχε προηγουμένως αγοράσει την εταιρία κίνησης των σιδηροδρόμων και παλαιότερα κάποιες από τις κραταιές εταιρίες λαϊκής βάσης τής ελληνικής ναυσιπλοΐας στην Κρήτη. Άλλωστε, λίγες μέρες προ των εκλογών, η ίδια αυτή εταιρία, σε κοινοπραξία με μεγάλη ελληνική εργολαβική εταιρία, είχε προκριθεί ως πλειοδότης και του κομβικής σημασίας για κάθε δραστηριότητα (κυρίως τουριστική) Οργανισμού Λιμένα Ηρακλείου Κρήτης.
Ουδεμία όμως συζήτηση έγινε επ’αυτών των σοβαρών ζητημάτων. Κανένας αρχηγός ή υποψήφιος των λεγομένων «κομμάτων εξουσίας», αλλά και των άλλων μικρότερων του μνημονιακού τόξου, δεν ανέφερε κάτι σχετικό. Ο ελληνικός λαός εψυχαγωγείτο με τις …τερατολογίες των υποψηφίων (κυρίως των κομμάτων εξουσίας) που, έμπλεοι αυτοπεποίθησης και «εθνικού φιλότιμου», συναγωνίζονταν αλλήλους επί τριτευόντων θεμάτων που ουδεμία σχέση είχαν με τις μεγάλες δομικές αλλαγές αλλοτρίωσης της κοινωνίας και της οικονομίας, όπως καταγράφονται στις δεσμεύσεις των μνημονιακών κυβερνήσεων και των πολιτικών τής ΕΕ, που εκπορεύονται από τον μονόδρομο της εταιρικής διακυβέρνησης…
Η ιστορία προχωρούσε υπόγεια τον δρόμο της με τα σοβαρά και σπουδαία υπαρκτικά ζητήματα των πολιτών, της πατρίδας και του έθνους και οι υποψήφιοι ανταγωνίζονταν αλλήλους σε …ευφυολογήματα και «καρφώματα» επί των περιστασιακών ζητημάτων ύφους και ανεπέρειστων διακηρύξεων-φαντασιώσεων που ποτέ δεν έλειψαν από την καθημερινή ελληνική πραγματικότητα. Στις προεκλογικές τηλεοπτικές εκπομπές, οι εκπρόσωποι των μνημονιακών κομμάτων «είχαν την τιμητική τους» και οι φιλοξενούντες σπανίως έθεταν, έστω και συγκεκαλυμμένα, ένα «ενοχλητικό» ερώτημα για τη μνημονιακή «κανονικότητα» αφού αυτή πλέον εκλαμβάνεται ως το …αρμόζον σύστημα διακυβέρνησης των Ελλήνων.
2.Τα μεγάλα ποσοστά της ΝΔ κρίθηκαν στα επιδόματα-παροχές
Το μεγαλύτερο πακέτο παροχών της Μεταπολίτευσης!!
Μέσα σ’αυτό το δοσμένο και μη αμφισβητούμενο από τη συντριπτική πλειοψηφία τού πολιτικού κόσμου ετερόνομο περιβάλλον, ο προεκλογικός αγώνας ξεδίπλωνε και τις δικές του ιδιαιτερότητες.
Ως προελέχθη, οι ευφυείς σύμβουλοι του κ.Μητσοτάκη, -ξεπερνώντας τις τραγικές ιστορίες και ανεπάρκειες του κρατικού μηχανισμού των τελευταίων μηνών, που επισώρευσαν τόσες συμφορές και θανάτους, κυρίως στη μαρτυρική ελληνική νεολαία-, προσανατόλισαν τους πολίτες και την προεκλογική ρητορεία στο πεδίο σύγκρισης μεταξύ των δύο πρωθυπουργών. Είχαν άλλωστε την ακλόνητη βεβαιότητα ότι η συγκριτική αυτή απεικόνιση των κύριων διεκδικητών της εκχωρημένης από τους δανειστές εξουσίας θα απέβαινε προφανώς υπέρ του, λαμβανομένου υπόψη ότι ο κ.Μητσοτάκης δεν ισχυρίστηκε ποτέ ότι είναι αριστερός ή, έστω, σοσιαλιστής ή ότι θα επιδείξει ανυπακοή στο εφαρμοζόμενο μνημονιακό πρόγραμμα της ΕΕ.
Έτσι, με ανεπιτήδευτη ειλικρίνεια μπορούσε να κατακρίνει την τραγική κυβερνητική περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ και του κ.Τσίπρα που έκαναν τα αντίθετα από αυτά που υποσχέθηκαν, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που ο κ.Σόιμπλε στη συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Γιώργο Παππά (εφημερίδα «Τα Νέα», 23-24/7/2022) φρόντισε να μας θυμίσει, μεταξύ άλλων, και τα εξής: «Μετά ο Τσίπρας με την προκήρυξη νέων εκλογών έκανε ένα θαρραλέο βήμα και απέσπασε ξανά μία πλειοψηφία για την αντίθετη πολιτική, για την οποία είχε εκλεγεί… Ήταν αξιοσημείωτη η προσφορά του η οποία διευκόλυνε τη διάδοχη κυβέρνηση στη διαμόρφωση της βάσης για τη σταθεροποίηση της Ελλάδας. Αυτό αξίζει να αναγνωριστεί.». Το ίδιο και με πιο χαρακτηριστικό τρόπο είπε και η κυρία Μέρκελ κατά την τελευταία επίσκεψή της ως καγκελάριος στην Ελλάδα (28-29/10/2021). «Εξομολογήθηκε» ότι ζήτησε «πολλά και δύσκολα» από τους Έλληνες αλλά στο πρόσωπο του κ.Τσίπρα βρήκε «τον πιο συνεργάσιμο πρωθυπουργό» κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής της…
Έτσι, εν τέλει, δόθηκε απάντηση στο ερώτημα που τέθηκε, εάν αυτή η σύγκριση ήταν ικανή και αναγκαία να ανανεώσει τη λαϊκή εντολή στον κ.Μητσοτάκη, για τον οποίο δεν θα μπορούσε ποτέ να υπάρξει μία τέτοια χαώδης απόσταση μεταξύ διακηρύξεων και πράξεων.
Οι πολλαπλές κρίσεις άλλωστε τον είχαν οδηγήσει στο να φτάσει στα όριά της τη «ρήτρα διαφυγής» από τον «δημοσιονομικό ζουρλομανδύα», δίδοντας διάφορα επιδόματα στους πολίτες αρκετών κατηγοριών. Ανεξαρτήτως αν αυτά τα επιδόματα δεν ανταποκρίνονταν στις αυξημένες ανάγκες ή ελλείψεις τους, εν τούτοις, συνετέλεσαν στο να διεξαγάγουν την οικογενειακή και επαγγελματική τους ζωή με μια κάποια αξιοπρέπεια. Αναλογικά μάλιστα με προηγούμενες κυβερνητικές περιόδους, ήταν το μεγαλύτερο «πακέτο» κοινωνικής στήριξης των τελευταίων αρκετών δεκαετιών. Έτσι, απαλύνθηκε και το σκληρό πρόσωπο του νεοφιλελευθερισμού και της μνημονιακής διακυβέρνησης, με την οποία βαρύνεται και η παράταξη της ΝΔ.
3.Τα αίτια της εκλογικής συντριβής του ΣΥΡΙΖΑ
Ο κ.Τσίπρας κρίθηκε εκ νέου για την καταστροφική τετραετία 2015-2019
Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ οφείλεται στις ολέθριες συνέπειες της πολιτικής του μέχρι σήμερα
Όπως φαίνεται, όμως, από τις αντιδράσεις των πολιτών (και όχι μόνο των συνταξιούχων αλλά και από τη συμπεριφορά τής νεολαίας, που ήταν ανέκαθεν προνομιούχα εκλογική μερίδα για τα λεγόμενα «προοδευτικά κόμματα»), συνέτρεξε και ένα άλλο στοιχείο που συνόδευσε την αυταπόδεικτη ασυνέπεια λόγων και έργων τού τότε ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα «ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία»: τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και ιδίως ο κ.Τσίπρας, όταν προκαλούνταν για τα πεπραγμένα τους, έκαναν συνήθως τους ανήξερους, ωσάν δηλαδή να ακούνε πρώτη φορά αυτά που τους καταλογίζουν ότι νομοθέτησαν σε πολλούς τομείς τής δημόσιας και κοινωνικής δραστηριότητας, αλλά κυρίως στα ζητήματα του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου.
Ήταν προκλητικό να διαψεύδουν κατηγορηματικά επιστήμονες, δημοσιολόγους και λίγους (δυστυχώς) ανεξάρτητους συνδικαλιστές, όταν τους παρατηρούσαν ότι έλαβαν το τάδε μέτρο, ότι καταδίκασαν στη φτώχεια αυτή την κατηγορία γυναικών, αναπήρων, χαμηλοσυνταξιούχων, πενόμενων συνανθρώπων μας, ακόμη και νεολαίων, που με τον «υποκατώτατο» μισθό, για παράδειγμα, καταδικάζονταν σε «εργασία τής πείνας» και πρωτοφανώς χαμηλό ημερομίσθιο (σ.σ.: καταργήθηκε τους τελευταίους μήνες προ των εκλογών του 2019, προφανώς για ψηφοθηρικούς λόγους).
Ήταν επίσης άκρως προκλητικό να κραυγάζουν στους τηλεοπτικούς δέκτες για την ακρίβεια στο ρεύμα, οι βουλευτές και τα στελέχη εκείνα του ΣΥΡΙΖΑ που, ως υπουργοί (όπως είναι γνωστό στους ειδήμονες), τηρώντας επακριβώς τη μνημονιακή τους υποχρέωση, νομοθέτησαν το Χρηματιστήριο Ενέργειας, μεταβίβασαν στο υπερΤαμείο το κρίσιμο ποσοστό των μετοχών τής ΔΕΗ προς πώληση (κάτι που πιστά υλοποίησε η κυβέρνηση της ΝΔ) κ.ά. Σε άλλες μάλιστα περιπτώσεις δημοσίων αγαθών, εκποίησαν κρίσιμες υποδομές, όπως π.χ. παραχώρησαν τα τουριστικά, επαρχιακά αλλά και νευραλγικά για την εθνική μας άμυνα αεροδρόμια στη Fraport (μια προβληματική εταιρία ενός γερμανικού κρατιδίου) ή διέσπασαν τον ΟΣΕ και παραχώρησαν σημαντικά τμήματά του σε εταιρίες ιταλικών συμφερόντων κ.λπ.
Ήταν ακόμη πιο ενοχλητικό για τους πολίτες (κυρίως τους ενημερωμένους) να κόπτονται τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα τού νερού, όταν ήταν αυτοί που με τον ν. 4389/2016 των Τσίπρα-Τσακαλώτου-Σπίρτζη παρέδωσαν την πλειονότητα των μετοχών τής ΕΥΑΘ ΑΕ και ΕΥΔΑΠ ΑΕ επίσης στο υπερΤαμείο προς πώληση. Ευτυχώς αυτό απετράπη όταν εγρήγοροι πολίτες και συνδικαλιστικές ενώσεις προσέφυγαν στο Συμβούλιο Επικρατείας, που εν τέλει με τις υπ’αριθ. 190 και 191/2022 αποφάσεις της Ολομέλειας ακύρωσε τις σχετικές διατάξεις και διέταξε την επιστροφή των μετοχών στο Δημόσιο. Επειδή όμως η επιστροφή των μετοχών δεν έγινε από την κυβέρνηση της ΝΔ, το ΣτΕ, κατόπιν προσφυγής πολιτών και συνδικαλιστών, ανάγκασε την κυβέρνηση Μητσοτάκη να εξαγγείλει ότι οι μετοχές θα επιστραφούν στο Δημόσιο κατά τη διαδικασία ψήφισης του ν. 5037/2023 για το νερό (την εποπτεία του οποίου υπήγαγε στις αρμοδιότητες της «Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων»). Κι όμως! Τα στελέχη του «ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία» ξιφουλκούσαν εναντίον της κυβέρνησης ότι ήταν αυτή που ιδιωτικοποιεί το νερό, ενώ δήθεν το κόμμα τους προστατεύει τον δημόσιο χαρακτήρα του…
Εξίσου καταφρονητικό της μνήμης των πολιτών και υποκριτικό ήταν να κόπτονται για το Εθνικό Σύστημα Υγείας (που, κατά την άποψη και την εμπειρία των περισσότερων Ελλήνων, έχει καταρρεύσει) και να αιτιώνται μόνο την κυβέρνηση Μητσοτάκη, όταν η δική τους κυβέρνηση κατάργησε σχεδόν παντελώς τη χρηματοδότησή του και ανέθεσε τη συντήρησή του στους συνταξιούχους, αφού, όχι μόνο αύξησαν το παρακράτημα στις συντάξεις τους υπέρ υγείας από 4% σε 6%, αλλά το επέκτειναν, για πρώτη φορά, σε όλες τις άλλες συνταξιοδοτικές παροχές.
Ήταν μάλιστα (και είναι ακόμη) τέτοια η υποχρηματοδότηση του ΕΣΥ που ακόμη και το ΔΝΤ, στην Έκθεσή του έτους 2021 για την οικονομία των διαφόρων χωρών (βλ. την από 22-7-2021 ανακοίνωση της ΕΝΥΠΕΚΚ), διαπιστώνει την ανάγκη να σταματήσει η συμπίεση των δημοσίων δαπανών για την υγεία στην Ελλάδα και να επέλθει εξισορρόπηση της δημοσιονομικής πολιτικής, με τρόπο που δεν θα επηρεάζονται οι πλέον ευάλωτοι. Προχωρά μάλιστα σε περαιτέρω συστάσεις για το πως θα βελτιωθεί το επίπεδο της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα, καθώς και στη διαπίστωση ότι «παρά την προφανή βελτίωση της αποτελεσματικότητας, οι δημόσιες δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη έχουν πλέον συμπιεστεί σε μη βιώσιμα επίπεδα, οι ανάγκες που δεν καλύπτονται παραμένουν υψηλές και οι διευρυμένες ανισότητες προκαλούν ανησυχία». Και αφού διαπιστώνει ότι οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία στην Ελλάδα έχουν συμπιεστεί σε ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα της ευρωζώνης, κάτι που επηρεάζει δυσανάλογα τους φτωχούς, καταλήγει: «Η βασική προτεραιότητα πλέον θα πρέπει να είναι η άρση τής συμπίεσης των δαπανών με την εξισορρόπηση της δημοσιονομικής πολιτικής και την αποτελεσματικότερη προστασία των φτωχών και την εξασφάλιση πραγματικής καθολικής πρόσβασης σε παροχές υγείας…».
Και ασφαλώς είναι εντελώς εξωφρενικό, αυτοί που νομοθέτησαν το τερατούργημα του υπερΤαμείου, με το οποίο ήρθη η κυριότητα και διαχείριση του Δημοσίου επί των διαχρονικών στοιχείων τού λαού και του έθνους, δηλαδή του υπαρκτικού σκελετού τής πατρίδας, να κατηγορούν την απερχόμενη κυβέρνηση επειδή εφαρμόζει τις δικές τους νομοθετικές προβλέψεις…
Ακόμη υποκριτικότερο ήταν να εμφανίζονται ως προστάτες των εργασιακών δικαιωμάτων και του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου, εκμεταλλευόμενοι την παρουσία επιλησμόνων συνδικαλιστικών στελεχών στις τάξεις τους, αυτοί που με το τερατούργημα του ΕΦΚΑ κατάργησαν όλο τον εργασιακό πολιτισμό, τον πλουραλισμό των εργατικών και συνδικαλιστικών αγώνων, τις κατακτήσεις κάθε κλάδου και την ευγενή άμιλλα των Ομοσπονδιών και των Σωματείων, δηλαδή αυτοί που ακύρωσαν ό,τι καλύτερο πέτυχαν οι πιο δυναμικές Συνδικαλιστικές Οργανώσεις ώστε όλοι οι εργαζόμενοι να απολαμβάνουν τις κατακτήσεις και τις παροχές των διαφόρων καθιδρυμάτων των εργατικών αγώνων και του ολοκληρωμένου Κοινωνικού Κράτους Δικαίου.
Γιατί το τερατούργημα του ΕΦΚΑ, ο μηχανισμός δηλαδή τής σταδιακής εξίσωσης όλων προς τα κάτω (όπως είναι γνωστό πλέον σε όλους) διαμηνύει προς πάσα κατεύθυνση τη ματαιότητα των συνδικαλιστικών αγώνων που δεν μπορούν να φέρουν κανένα αποτέλεσμα για τους μαχόμενους εργαζόμενους κάθε ιδιαίτερου κλάδου αφού, μέσω αυτού του ενιαίου φορέα, οι δαπάνες για κοινωνική πρόνοια, για επιδόματα, για συντάξεις πάσης φύσεως κ.λπ. είναι προϋπολογισμένες, οι μαθηματικοί τύποι που υπολογίζουν τις συνταξιοδοτικές παροχές είναι δεδομένοι και η προσαρμογή όλων προς τα «λελογισμένα» δημοσιονομικά πρότυπα αποτελεί μόνιμο στόχο τής ελληνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής.
Από κει και πέρα, όλα επαφίενται στο προκαθορισμένο συνδυασμένο ποσοστό πληθωρισμού και ανάπτυξης που, για την Ελλάδα του 2023, είναι κυρίως δραστηριότητα του real estate και των εξαγορών τού νομαδικού κερδοσκοπικού κεφαλαίου («funds»). Την τελευταία περίοδο μάλιστα, όλα τα μεγάλα ακίνητα των Ασφαλιστικών Ταμείων (σήμερα του ΕΦΚΑ), που αποτελούσαν εγγύηση για την καταβολή των συντάξεων, δίνονται με τον ν. 4892/2022 στην ιδρυθείσα εταιρία ειδικού σκοπού «Εταιρεία Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας e-ΕΦΚΑ Μονοπρόσωπη ΑΕ» προς εκμετάλλευσή τους από το ιδιωτικό κεφάλαιο, χωρίς να υπάρχει εγγύηση ότι με τα έσοδά της αυξάνει το «κομπόδεμα» των ασφαλισμένων-συνταξιούχων.
Κι όμως! Αυτοί που διατείνονται ότι προέρχονται από τη μήτρα τής Αριστεράς αποτόλμησαν να νομοθετήσουν αυτό το Φριντμαν-ικής επίνευσης τερατούργημα που, σε σύζευξη με το δίδυμο αδελφό του, το υπερΤαμείο, ακυρώνουν κάθε εναλλακτικό πρόγραμμα, κάθε πρόταση για μια προοδευτική-κοινωνική-σοσιαλιστική πολιτική παράταξη.
4.Καμία σοβαρή συζήτηση για τα υπαρκτικά ζητήματα της κοινωνίας και της χώρας
Μεγάλη η ευθύνη όλων των κομμάτων
Ωστόσο, καμιά σοβαρή συζήτηση, καμιά ένσταση, καμιά αντιμαχία δεν αρθρώθηκε κατά την προεκλογική περίοδο για αυτά τα σπουδαία και υπαρκτικά τής κοινωνίας ζητήματα… Βεβαίως, οι παρενέργειες αυτών των θεσμικών υποχωρήσεων γίνονται σιγά-σιγά γνωστές σε όλη την ελληνική κοινωνία.
Οι νέοι, οι γυναίκες, οι αναξιοπαθούντες, οι συμπολίτες μας ΑμΕΑ, οι χήρες, τα ορφανά και άλλες ευπαθείς κατηγορίες συμπολιτών μας βρίσκονται καθημερινά μπροστά στην επιδείνωση των συνταξιοδοτικών παροχών, στη σμίκρυνση των συντάξεων και των επιδομάτων λόγω της εφαρμογής των νέων αυστηρών μαθηματικών τύπων που επέβαλαν οι δανειστές, της νέας κουλτούρας εξομοίωσης όλων προς τα κάτω. Και όλα αυτά τα μεγέθη, βεβαίως, συγκρινόμενα με τα επαρκή για τη διατήρηση του επιπέδου ζωής των συνταξιούχων-βοηθηματούχων που, ούτως ή άλλως, δεν ήταν υψηλό, κατά τη σημερινή δύσκολη εποχή των μεγάλων πληθωριστικών πιέσεων, που υποτίθεται ότι το ευρώ είχε «καταργήσει».
Και διαπιστώνουν με έκπληξη ότι αυτοί που διακηρύσσουν ότι τους προστατεύουν, είναι αυτοί που προξένησαν το διευρυνόμενο κοινωνικό ολοκαύτωμα, που με δειλές αυξήσεις-τροποποιήσεις προσπάθησε να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση της ΝΔ.
Και η συνειδητοποίηση αυτή έρχεται αργά αλλά σταθερά… Είναι η μακρόσυρτη-βασανιστική αποκάλυψη μιας πολιτικής ενός μικρού περιθωριακού κόμματος-ομάδας, που διογκώθηκε λόγω συνθηκών σε ένα ριζοσπαστικό κοινωνικό πρόγραμμα και συστήθηκε στην κοινωνία ως αξιόπιστο από πρόσωπα και παράγοντες που αποτελούσαν διαχρονικά πυλώνες τού σοσιαλιστικού χώρου και της θεωρίας τού Κοινωνικού Κράτους Δικαίου.
Όταν όμως η φιλόδοξη αυτή αριστεροφανής ομάδα ανήλθε στην εξουσία, δεν δίστασε να παραμερίσει τις ιδεολογικές της διακηρύξεις και τις κοινωνικές της προδιαγραφές και να εφαρμόσει το πιο σκληρό νεοθατσερικό πρόγραμμα (όπως τουλάχιστον ομολογείται από τους ευρωπαίους ιθύνοντες) διαχέοντας προς πάσα κατεύθυνση (για τη δημιουργία σύγχυσης) τη μνημονιακή κουλτούρα τού ψεύδους που κατά κύματα τώρα αποκαλύπτεται. Και η επερχόμενη σταδιακά «τιμωρία» («λόγω ύβρεως» κατά το αρχαιοελληνικό «Ύβρις-Άτις-Νέμεσις») εξελίσσεται σε αργό ρυθμό αφού τα αμετακλήτως τετελεσμένα φανερώνουν καθημερινά τη βαθειά και ασυγχώρητη, οιονεί επαγγελματική, υποκρισία τού παρόντος χρόνου.
Αυτό είναι το βαθύτερο νόημα των εκλογών της 21ης Μαΐου 2023, κάτι που δεν αντιλήφθηκαν επαρκώς, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα, ούτε οι δημοσκοπικές εταιρίες που δεν μπορούν να μετρήσουν τη σταδιακή συνειδητοποίηση των πολιτών για τα ήδη τετελεσμένα, τα οποία εφαρμόζονται σταδιακά και επαναπροσδιορίζουν τον καθημερινό τους βίο, διαβρώνοντας το ήδη χαμηλό επίπεδο διαβίωσής τους και ασφαλώς το μέλλον τους, κυρίως τις προοπτικές των νέων. Κι αυτό, παρότι σε όλες τις μετρήσεις κοινής γνώμης, σταθερά οι πολίτες ισχυρίζονται ότι η χώρα βαδίζει προς τη λάθος κατεύθυνση…
5.Το μεγάλο ψεύδος ότι «βγήκαμε από τα Μνημόνια»!
Οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν σήμερα και στο μέλλον τους νόμους των Μνημονίων!
Στις προηγούμενες σκέψεις πρέπει να προστεθεί και ο απόλυτα συμβατός με τα παραπάνω δεδομένα ισχυρισμός ότι το 31,53% του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές τού 2019 ήταν προϊόν μερικής (δηλαδή μικρής) συνειδητοποίησης των πολιτών για τα επερχόμενα, με βάση τα μεσομακροπρόθεσμα νομοθετήματα της κυβερνητικής του περιόδου.
Γιατί κάποια περιστασιακά ημίμετρα της τελευταίας στιγμής τής διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η συνειδητοποίηση εκ μέρους των δανειστών ότι η «urbi et orbi εξέταση» των υπουργών δεν βοηθά στην εμπέδωση της μνημονιακής «κανονικότητας», έδωσαν το δικαίωμα στον κ.Τσίπρα και τα στελέχη του να ισχυρίζονται ότι «βγήκαμε από τα Μνημόνια» κι επομένως τώρα μπορούν να τοποθετούνται ελεύθερα προς το συμφέρον των πολιτών…
Το μεγάλο αυτό ψεύδος αποκρύφτηκε από τους πολλούς, λόγω (όπως προαναφέρθηκε) κάποιων περιστασιακών «φιλολαϊκών» μέτρων της τελευταίας περιόδου, τα οποία δεν ήσαν βεβαίως ικανά να αναστρέψουν την πορεία των πραγμάτων. Γιατί ένα κρίσιμο ποσοστό συνειδητοποιημένων πολιτών είχε έκτοτε αντιληφθεί τα πεπραγμένα τής κυβέρνησης Τσίπρα κι επομένως την είχε απορρίψει οριστικά…
Είναι αξιοσημείωτο όμως και συνυπολογίζεται στο πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα ότι, από τον Φεβρουάριο του 2016, όταν εξελέγη πρόεδρος της ΝΔ ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το κόμμα του και ο ίδιος υπερείχαν αισθητά του ΣΥΡΙΖΑ και του κ.Τσίπρα. Μάλιστα, δε, στην ερώτηση «ποιός είναι καταλληλότερος ως πρωθυπουργός» (η οποία πάντα ευνοεί τον υπάρχοντα πρωθυπουργό) ο κ.Τσίπρας δεν πλησίασε ποτέ σε αποδοχή τον κ.Μητσοτάκη ως αρχηγό τής Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Στο προμνημονιακό δίδυμο Σημίτη-Καραμανλή, όπως και σε όλες τις άλλες προηγηθείσες συγκρίσεις τού πρωθυπουργού με τον κύριο αντίπαλό του, ο Κώστας Σημίτης υπερείχε του Κώστα Καραμανλή μολονότι η ΝΔ προηγείτο κατά πολύ του ΠΑΣΟΚ… Το φαινόμενο αυτό αποδεικνύει ότι η καταλληλότητα ενός προσώπου ως πρωθυπουργού είχε ήδη δώσει τελεσίδικα αποτελέσματα υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη, καίτοι η γνώση για τα πεπραγμένα τής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ επερχόταν αργά αλλά σταθερά.
Επομένως οι εκλογές τής 21ης Μαΐου 2023 ήταν εκλογές σύγκρισης κυβερνητικών πεπραγμένων. Όπως προαναφέραμε, παρά τα φοβερά και τρομερά συμβάντα του τελευταίου χρόνου, είτε αφορούσαν τους θεσμούς (π.χ. παρακολουθήσεις) είτε αφορούσαν την αυτονόητα ασφαλή διακίνηση των πολιτών (π.χ. Τέμπη), η σύγκριση μεταξύ των δύο κυβερνητικών τετραετιών ήταν καταλυτική υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Κι αυτό παρότι τη μισή και πλέον κυβερνητική περίοδο τη διήνυσε με κρίσεις υγειονομικές, ενεργειακές κ.λπ., ένα ποσοστό ευθύνης για τις οποίες μπορεί να αποδοθούν στα όργανα της ΕΕ και λιγότερο στην ελληνική κυβέρνηση.
Εν τέλει ο λαός απέρριψε ακόμη και αυτό που ψέλλισε ο κ.Τσίπρας σε μια αναγκαία αλλά δύσκολη ερώτηση προς έναν δημοσιογράφο: ότι δηλαδή «αναγκαστήκαμε να μην εφαρμόσουμε την πολιτική μας…», λες και ο οιοσδήποτε πολίτης θα μπορούσε ποτέ να επικροτήσει έναν πρωθυπουργό και μια κυβέρνηση που οδηγείται «σιδηροδέσμια», όπως οι μικροί μετακλητοί ηγεμόνες την εποχή της φεουδαρχίας, να εφαρμόσουν την πολιτική του βασιλιά…
Τί συμπέρασμα μπορούσε να βγάλει ένας οποιασδήποτε μόρφωσης πολίτης από αυτόν τον δήθεν εξαναγκασμό, αν όχι ότι ψήφισαν όλα αυτά τα οδυνηρά λόγω μιας απύθμενης ιδιοτέλειας και πολιτικής κερδοσκοπίας για την απόλαυση τής εκχωρημένης από τους δανειστές εξουσίας;
Όσο επομένως συνειδητοποιεί ο λαός αυτή την καθημερινή πραγματικότητα και συνειδησιακή συγκρότηση των στελεχών τής Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τόσο πιο κατηγορηματικά απορρίπτει την πιθανότητα να είναι και πάλι κυβέρνηση.
Ουδείς εξαναγκάζεται να είναι πρωθυπουργός, υπουργός, βουλευτής, διοικητής ή κυβερνητικός λειτουργός χωρίς τη θέλησή του. Ουδείς μπορεί να είναι δημόσιος άνδρας «παντός καιρού». Οι πολίτες (πλην των ιδιοτελών κομματικών μελών και των παρατρεχάμενων της εξουσίας) απαιτούν, τουλάχιστον, μια κάποια, έστω και αμυδρή, ειλικρίνεια…
Εν τέλει θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ο κ.Μητσοτάκης δεν ήταν αυτός που αποκάλυψε τα κυβερνητικά πεπραγμένα του ΣΥΡΙΖΑ γιατί άλλωστε εφαρμόζει, σύμφωνα με τις υποδείξεις των Βρυξελλών και με τη βοήθεια του διακομματικού ελληνικού βρυξελληνικού ρεύματος, όλες τις κύριες διατάξεις του γ’ Μνημονίου και των συμπληρωμάτων του, που έφερε η διαπραγμάτευση του κ.Τσίπρα. Κανονικά ο κ.Τσίπρας θα έπρεπε να …ευλογήσει τη συγκυρία που πρωθυπουργός και αντίπαλός του είναι ο κ.Μητσοτάκης, αφού το κόμμα του (όπως και ο ίδιος) ψήφισαν το καλοκαίρι του 2015 το προϊόν της δικής του διαπραγμάτευσης.
Σκεφτείτε τι θα γινόταν, αν υπήρχε ένας αξιόλογος αντιμνημονιακός πολιτικός σχηματισμός, ένας δηλαδή αντίπαλος, που θα αποκάλυπτε καθημερινά όλα τα πεπραγμένα και τις ρυθμίσεις που έφερε ο κ.Τσίπρας και τα στελέχη του από τις Βρυξέλλες…. Ασφαλώς δεν θα υπήρχε περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ να επιβιώσει ως κοινοβουλευτικό κόμμα και θα ήταν πάλι «στα αζήτητα», «μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας», όπως την προ 20ετίας πολιτική περίοδο!
Αντί λοιπόν να υβρίζει και να λοιδορεί την κυβέρνηση της ΝΔ και τον Μητσοτάκη, εμφανιζόμενος ως ιδεολογικός και πολιτικός αντίπαλος, ο κ.Τσίπρας έπρεπε να ανάβει κάθε μέρα κερί στην εικόνα τής «Παναγίας του Άξιον Εστί» (που πρόσφατα μεταφέρθηκε στη Μητρόπολη Αθηνών), κυρίως επειδή ελλείπει τέτοιος μαζικός αντιμνημονιακός κομματικός φορέας.
Γι’αυτούς τους λόγους και άλλους πολλούς, η παρούσα περίσταση απαιτεί σεμνότητα, σιωπή, μετάγνωση, μετάνοια και αποχώρηση, όσο το δυνατόν πιο αθόρυβη, ώστε ο εύκολα συγχωρητικός λαός μας να βρει έστω και μια δικαιολογία και να πει ότι επρόκειτο περί ενός «κακού ονείρου», μιας ατυχούς επιλογής, μιας συνηθισμένης ευπιστίας από τις τόσες πολλές στις οποίες έχει υποπέσει ως «πάντα ευκολόπιστος και πάντα προδομένος».
6.Το τέλος της «μνημονιακής Αριστεράς» ;
Η σύγκρουση μεταξύ ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ χωρίς όρια και αρχές
Όσον αφορά την έριδα για την κυριαρχία τής «Κεντροαριστεράς» και για την αλλαγή στη θέση τής Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, πρέπει να υπενθυμίσουμε σε όλους ότι, άπαξ και υπάρχει το μνημονιακό υπερΣύνταγμα, δεν υπάρχει «Κεντροαριστερά» ή «κεντρώος χώρος», με την κλασική προγραμματική έννοια… Πολύ περισσότερο δεν υπάρχει area για την κλασική Σοσιαλδημοκρατία που
-συνεργαζόμενη επί σειρά ετών όχι μόνο με τη Χριστιανοδημοκρατία, αλλά και με τους νεοφιλελεύθερους (τη σκληρή δηλαδή παράταξη του κεφαλαίου)- είναι ευεπίφορη στη θέσπιση του προγράμματος που εκπονούν οι κυρίαρχες χρηματοοικονομικές συσπειρώσεις και τα ευρωπαϊκά όργανα της εταιρικής διακυβέρνησης.
Η έριδα με τη μνημονιακή «Αριστερά» είναι φενάκη. Αποβλέπει στη διαιώνιση της αντιστοίχησης των παρωχημένων πολιτικών δυνάμεων τής μνημονιακής τάξης στο κοινωνικό φαντασιακό, στην κηδεμονία τού αναμνησιακού εποικοδομήματος, στο παρελθόν απ’όπου αντλούνται οι διαφορές των ορολογιών και των προγραμμάτων…
Η φαινομενικά εναλλακτική οργάνωση και διακυβέρνηση είναι η νέα πλατφόρμα τής κομματικής μνημονιακής διασφάλισης έναντι της προγραμματικής χρεοκοπίας τής νεοθατσερικής «Αριστεράς». Γιατί μπορεί όλοι να ψήφισαν το γ’ Μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ, του ΤΑΙΠΕΔ, του ΕΦΚΑ, του διασκορπισμού στους αγοραίους ανέμους όλου του υπαρκτικού σκελετού τής πατρίδας, όλων των κρίσιμων υλικών και άυλων στοιχείων τού διαχρονικού πλούτου τής χώρας…, οι διαφορές όμως στην εκφορά τού λόγου, στις πολιτικές αναμνήσεις και καταβολές, καθώς και στο ιδρυτικό φαντασιακό κάθε χώρου, παρέχουν την εικονική δυνατότητα να ανευρεθούν «ρήτρες» ιδεολογικής διαφυγής.
Για παράδειγμα, κάποιοι επικαλούνται τα κοινωνικά προγράμματα της Πορτογαλίας, της Ισπανίας ή την αποφορολόγηση και πάλι της Ιρλανδίας… Δεν αναφέρουν όμως ότι, σ’αυτές τις χώρες δεν οικοδομήθηκαν οι μόνιμοι θεσμοί τής μνημονιακής αλλοτρίωσης που περιορίζουν τον χώρο διαφοροποίησης εκάστου κόμματος ή ρεύματος στο επίπεδο απλώς της ορολογίας. Τα Μνημόνια σε αυτές τις χώρες εξαντλήθηκαν σε δημοσιονομικά κυρίως μέτρα.
Το μεθοδολογικό λάθος ορισμένων (π.χ. του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ κ.ά.) είναι ότι δεν διεκδικούν τον ακάλυπτο και διαρκώς διευρυνόμενο χώρο τής αντιμνημονιακής Κεντροαριστεράς αλλά «στριμώχνονται», με τους λοιπούς μνημονιακούς, στη διεκδίκηση μιας ορολογικής αυθεντικότητας και ενός απομακρυσμένου, φευ, παρελθόντος. Έτσι δημιουργείται πλέον ένα μεγάλο κενό που όμως, προς το παρόν και στο ορατό μέλλον, δεν μπορεί να καλυφθεί λόγω της προϊούσας αδιαφορίας και απογοήτευσης τού λαού για την πολιτική, τους πολιτικούς, τις ιδεολογίες, την εναλλακτική διακυβέρνηση…
Η ΕΕ (στην Τεχνοδομή της οποίας όλοι ομνύουν, αποδεχόμενοι τον μονόδρομο της εταιρικής διακυβέρνησης των lobbies) δεν έχει προς το παρόν χώρο για σοσιαλιστικές πολιτικές. Επομένως ο ανατρεπτικός λόγος που θα αμφισβητήσει τη χρεοκοπημένη ευρωπαϊκή πολιτική (όπως φάνηκε και από την πρωτοφανή ανεπάρκειά της να αντιμετωπίσει τις πρόσφατες κρίσεις) ανατίθεται σε μικρές ομάδες σκέψης και δράσης που είναι αδύνατον -εκ των πραγμάτων- να συγκινήσουν τα απογοητευμένα και παθητικά ευρύτερα λαϊκά στρώματα.
Και το μόνο υπαρκτό θέαμα και ακρόαμα, πλην της συγκροτημένης αλλά περιχαρακωμένης νοσταλγικής προγραμματικής αναφοράς στον πάλαι ποτέ υπαρκτό σοσιαλισμό, είναι οι λεκτικές αντιμαχίες των μνημονιακών κομμάτων που δυστυχώς πέτυχαν σε μεγάλο βαθμό να πείσουν τον λαό ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος επιβίωσης της χώρας και της κοινωνίας.
Και αυτό μόνο μελαγχολία για το μέλλον μπορεί να προκαλέσει.
(Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής, Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ- Ο Δημήτρης Π. Μητρόπουλος είναι Νομικός)
