Την άρση των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης συστήνει η Κομισιόν στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., με έκθεσή της προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στην έκθεση, που δημοσιοποιήθηκε χθες Δευτέρα, επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι τα μέτρα στον κανονισμό του Συμβουλίου θεσπίστηκαν σε μια περίοδο όπου οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας είχαν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Για παράδειγμα, τον Αύγουστο του 2022, οι τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας υπερέβαιναν τα 350 ευρώ/MWh, ενώ τον Δεκέμβριο του 2022 το σημείο αναφοράς ήταν πάνω από 220 ευρώ/MWh.
Ωστόσο, συμπληρώνει η έκθεση, από τον Δεκέμβριο του 2022, όταν ελήφθησαν τα μέτρα, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν μειωθεί δραστικά, με τις τρέχουσες μέσες τιμές να είναι σε επίπεδα μικρότερα των 80 ευρώ/MWh (ο μέσος όρος αναφοράς της ΕΕ ανέρχεται σε 80 ευρώ/MWh έως τέλος Μαΐου 2023).
Αυτό οφείλεται κυρίως στις μειωμένες τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου, οι οποίες συνδέονταν με διάφορους παράγοντες, όπως οι ήπιες καιρικές συνθήκες και το ευρύ σύνολο μέτρων που έλαβαν τα κράτη μέλη και η Επιτροπή για την καταπολέμηση της ενεργειακής κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στον κανονισμό του Συμβουλίου, το σημείο αναφοράς LNG και τα μέτρα μείωσης της ζήτησης αερίου, αναφέρεται ακόμα στην έκθεση.
Άλλοι εγγενείς παράγοντες του εφοδιασμού στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η αναμενόμενη βελτιωμένη διαθεσιμότητα πυρηνικής ενέργειας και συνολικά υψηλότερη διαθεσιμότητα υδροηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με το 2022, υποδηλώνουν επίσης λιγότερο δαπανηρές συνθήκες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας τον ερχόμενο χειμώνα, που αναμένεται να οδηγήσουν σε χαμηλότερη ανοδική πίεση στην τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με αυτές του 2022, συμπληρώνει η έκθεση.
Όλα τα κράτη μέλη έχουν εφαρμόσει εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την εξοικονόμηση ενέργειας και την κατανάλωση καθώς και γενικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, όπως δράση για τη θέρμανση των δημόσιων κτιρίων και τον δημόσιο φωτισμό.
Η Επιτροπή χαιρετίζει αυτές τις εκστρατείες καθώς ενημερώνουν τους καταναλωτές για το πότε οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας είναι υψηλές, ώστε να μπορούν να κάνουν την κατανάλωση ενέργειας πιο ευέλικτη.
Προκειμένου να ενθαρρύνουν την ανταπόκριση στη ζήτηση, πέντε κράτη μέλη, συγκεκριμένα η Αυστρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ελλάδα και η Πολωνία ανέφεραν ότι έχουν θεσπίσει επιδοτήσεις στις λιανικές τιμές ενέργειας που ισχύουν μόνο για συγκεκριμένα επίπεδα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, αναφέρεται επίσης.
19 κράτη μέλη, συγκεκριμένα η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Λετονία, η Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία, η Ισπανία και η Σουηδία έχουν θέσει σε εφαρμογή συγκεκριμένα μέτρα με στόχο στην επίτευξη μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής, όπως δημοσίευση ωρών αιχμής, εκστρατείες επικοινωνίας και μεμονωμένα μηνύματα προς τους καταναλωτές που ενθαρρύνουν τις εθελοντικές μειώσεις ηλεκτρικής ενέργειας, προσθέτει η έκθεση.
Λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες που διαθέτει επί του παρόντος η Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένων των τρεχουσών προσδοκιών της αγοράς, όπως ορίζονται παραπάνω, η Επιτροπή δεν βλέπει τρέχουσα ανάγκη για παράταση των μέτρων μείωσης της ζήτησης που ορίζονται στον κανονισμό του Συμβουλίου, τονίζει.
Για την Ελλάδα αυτό σημαίνει ότι είναι στον αέρα η παράταση των επιδοτήσεων και του μηχανισμού των πλαφόν στην χονδρεμπορική αγορά, που είχε αποφασίσει η προηγούμενη κυβέρνηση μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου. Το ίδιο ερώτημα υπάρχει και για το πάγωμα των ρητρών αναπροσαρμογής στα κυμαινόμενα τιμολόγια αλλά και την υποχρεωτική ανακοίνωση των τιμολογίων του επόμενου μήνα από τις εταιρείες μέχρι τις 20 του προηγούμενου μήνα.
Η εξέλιξη ανατρέπει τους σχεδιασμούς τόσο της ΡΑΑΕΥ, που εποπτεύει την αγορά, όσο και των εταιρειών προμήθειας, που έχουν λάβει υπόψη τους την απόφαση Σκρέκα για την επαναφορά των κυμαινόμενων τιμολογίων από τον Οκτώβριο, και όχι από τον Ιούλιο που συνιστά η Επιτροπή, αναφέρει ρεπορτάζ της Καθημερινής.