Το Πακιστάν εκτός τροχιάς των ΗΠΑ και απέναντί τους
Αναδημοσιεύουμε για ενημερωτικούς λόγους το παρακάτω άρθρο του Ejah Akram, Αμερικανο-Πακιστανού καθηγητή, σχετικά με την απόπειρα των ΗΠΑ να ανατρέψουν τον πρωθυπουργό του Πακιστάν Ίμραν Χαν. Η πακιστανική κυβέρνηση είδε την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία να αμφισβητείται μετά την άρνησή της να συνταχθεί με τη γραμμή των ΗΠΑ στην Ουκρανία και την προθυμία της να συνεργαστεί με τον άξονα Ρωσίας – Κίνας. Βουλευτές που κατηγορήθηκαν για αποστασία και εξαγορά από τις ΗΠΑ, ήταν έτοιμοι να καταθέσουν πρόταση δυσπιστίας. Η κυβέρνηση του Πακιστάν ισχυρίζεται ότι η πρόταση δυσπιστίας της Κυριακής για την αποπομπή του πρωθυπουργού Ιμράν Χαν από την εξουσία σχεδιάστηκε στην Ουάσινγκτον. Το αμερικανικό σχέδιο περιελάμβανε την αποστασία βουλευτών και την ανατροπή της κυβέρνηση χωρίς προσφυγή στις κάλπες, ωστόσο η κυβέρνηση του Ίμραν Χαν διέλυσε τη Βουλή και προκήρυξε εκλογές σε 90 ημέρες, σε ένα κλίμα που προοιωνίζει την επανεκλογή του. Η προσφυγή στις κάλπες, με το λαό στους δρόμους να στηρίζει την εκλεγμένη του κυβέρνηση, θεωρήθηκε ως “πραξικόπημα” από τα ΜΜΕ της Δύσης, που περίμεναν την αναίμακτη ανατροπή του Χαν και την επαναφορά στην εξουσία των πολιτικών κομμάτων που θεωρούνται ότι είναι στο τσεπάκι της Ουάσινγκτον.
Μετά από μια ταπεινωτική ήττα στο Αφγανιστάν και την απώλεια αξιοπιστίας τους στην Ουκρανία, η εποχή της μονοπολικότητας των ΗΠΑ φαίνεται να εισέρχεται στην τελική της φάση, η οποία χαρακτηρίζεται από άγριες επιθέσεις προς όλες τις κατευθύνσεις. Η πιο πρόσφατη από αυτές τις επιθέσεις σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν η κυβέρνηση του Πακιστάν ισχυρίστηκε ότι η Ουάσινγκτον προσπαθεί να οργανώσει αλλαγή καθεστώτος στο Ισλαμαμπάντ.
Αυτή τη φορά οι ΗΠΑ πιάστηκαν στα πράσα. Ο ισχυρισμός δεν έγινε μέσω διαρροής ή από κάποιον περιθωριακό παρατηρητή, αλλά από τον ίδιο τον πρωθυπουργό του Πακιστάν, τον Ίμραν Χαν. Ενώ το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη, το πολιτικό δράμα μόλις άρχισε.
Προερχόμενος από μια κρίσιμη συνάντηση μεταξύ των γειτονικών χωρών του Αφγανιστάν, ο κορυφαίος διπλωμάτης της Κίνας καταφέρθηκε δημόσια εναντίον της συμπεριφοράς της Ουάσινγκτον. Ο υπουργός Εξωτερικών Wang Yi δήλωσε ότι η Κίνα δεν θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να παρασύρουν μικρότερα έθνη σε σύγκρουση και επέπληξε έντονα τη “νοοτροπία του ψυχρού πολέμου των ΗΠΑ”. Το Πεκίνο είναι αποφασισμένο να μην επιτρέψει στις ΗΠΑ να κλέψουν το Πακιστάν από τον εσωτερικό κύκλο των ζωτικών ασιατικών εταίρων του, που σήμερα περιλαμβάνουν τη Ρωσία, το Ιράν, το Αφγανιστάν και άλλους.
Την Τετάρτη, όταν ένας εταίρος συνασπισμού του κυβερνώντος κόμματος Pakistan Tehreek-e-Insaf (PTI) ανακοίνωσε ότι επτά μέλη του θα μεταπηδήσουν στην αντιπολίτευση, ο Χαν έχασε ουσιαστικά την πλειοψηφία του στην Εθνοσυνέλευση, που αποτελείται από 342 βουλευτές. Περισσότερα από δώδεκα μέλη του κόμματός του, απείλησαν επίσης να περάσουν πολιτικά απέναντι.
Όμως η πακιστανική αντιπολίτευση πίστευε λανθασμένα ότι μόλις εμφάνιζε την απαιτούμενη αριθμητική πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, ο πρωθυπουργός είτε θα αποσύρονταν, είτε θα παραιτούνταν. Αλλά αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει.
Αντίθετα, μέσα στις επόμενες 24 ώρες θα αρχίσει η ψηφοφορία στο κοινοβούλιο για την καταμέτρηση των πραγματικών αριθμών. Πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι αυτό είναι το τέλος της κυβέρνησης Χαν στο Πακιστάν- άλλοι πιστεύουν ότι η εξουσία του πρωθυπουργού θα εδραιωθεί και η αντιπολίτευση και οι ξένοι χρηματοδότες της θα υποστούν μόνιμο πλήγμα.
Εάν τα δικαστήρια δεχτούν το αίτημα της κυβέρνησης να εξετάσει τις υποθέσεις ξένης ανάμειξης και δωροδοκίας, τότε ο Χαν μπορεί να έχει περισσότερο χρόνο για να αναπτύξει μια πλήρη δικαστική διερεύνηση. Μέσα σε λίγες μόνο ημέρες, ο Χαν έχει ήδη κάνει μια μέτρια επίδειξη της δύναμής του στο δρόμο. Η διάθεση και το συναίσθημα σε όλο το φάσμα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, από τώρα, είναι μονόπλευρα υπέρ του πρωθυπουργού. Μεγάλα τμήματα της κοινής γνώμης έχουν συσπειρωθεί δυνατά γύρω του, ως εκπρόσωπο των προσδοκιών τους, ενώ οι ηγέτες των κομμάτων της αντιπολίτευσης χαρακτηρίζονται ως διεφθαρμένα άτομα που θέλουν να ανατρέψουν μια εκλεγμένη κυβέρνηση.
Τα κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης της χώρας είναι ο Μουσουλμανικός Σύνδεσμος του Πακιστάν (PML-N) και το Λαϊκό Κόμμα του Πακιστάν (PPP), και οι δύο είναι δυναστικές ομάδες που κυβέρνησαν για δεκαετίες μέχρι που εμφανίστηκε ο Χαν με τις προεκλογικές του υποσχέσεις να εξαλείψει την ανεξέλεγκτη διαφθορά και τις πελατειακές σχέσεις που μαστίζουν την πακιστανική πολιτική εδώ και χρόνια.
Η επιστολή
Εκατομμύρια Πακιστανοί ξεχύθηκαν για να παρακολουθήσουν την ομιλία του πρωθυπουργού Χαν στις 27 Μαρτίου, όταν ισχυρίστηκε ότι “ξένες δυνάμεις σχεδιάζουν αλλαγή καθεστώτος στο Πακιστάν”. Κραδαίνοντας μια επιστολή που έβγαλε από την τσέπη του παλτού του, ο Χαν απείλησε να αποκαλύψει άμεσες, γραπτές απειλές κατά του Πακιστάν και του ίδιου.
Τα κορυφαία μέλη του υπουργικού συμβουλίου, ο Υπουργός Σχεδιασμού, Ανάπτυξης, Μεταρρυθμίσεων και Ειδικών Πρωτοβουλιών Asad Umar και ο Υπουργός Πληροφοριών Fawad Chaudhry παραχώρησαν κοινή συνέντευξη Τύπου όπου αποκάλυψαν περαιτέρω λεπτομέρειες για την επίμαχη επιστολή. Στη συνέχεια, ο Χαν κάλεσε αρκετά μέλη του υπουργικού του συμβουλίου, τα μέσα ενημέρωσης και την πακιστανική κοινότητα ασφαλείας να δουν το έγγραφο από πρώτο χέρι.
Οι αντίπαλοι της κυβέρνησης απέρριψαν ευθέως τους ισχυρισμούς του Χαν, εν μέσω ύβρεων και αναταραχών που σύντομα θα ακολουθούσαν. Ο ηγέτης της πακιστανικής αντιπολίτευσης Shahbaz Sharif, (υποψήφιος για τη θέση του πρωθυπουργού), διακήρυξε ότι θα εγκαταλείψει το πλοίο και θα ενταχθεί στις δυνάμεις του Ίμραν Χαν αν η επιστολή είναι αληθινή και ο πρωθυπουργός μιλούσε ειλικρινά. Παρομοίως, ο γνωστός αντι-καθεστωτικός τηλεοπτικός παρουσιαστής Saleem Safi δήλωσε ότι αν η επιστολή ήταν αληθινή, θα αποσυρόταν από τη θέση του και θα εγκατέλειπε εντελώς τα μέσα ενημέρωσης.
Αλλά μέσα σε λίγες ώρες, μια μυστηριώδης αίτηση κατατέθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισλαμαμπάντ (IHC) με τον επικεφαλής δικαστή του Ισλαμαμπάντ Athar Minallah να εκδίδει νομική γνωμοδότηση ότι ο Ίμραν Χαν δεν μπορεί να μοιραστεί την επιστολή αυτή δημόσια, λόγω του όρκου μυστικότητας που έδωσε. Μια τόσο γρήγορη απόφαση δεν θα μπορούσε προφανώς να προέλθει από την ανώτατη δικαστική αρχή του Πακιστάν, στο βαθμό που πρόκειται για μια πλαστή επιστολή.
Την επόμενη ημέρα, η Επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας (NSC) της χώρας συνήλθε σε συνεδρίαση. Παρόντες ήταν ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, ο αρχηγός του στρατού, ο πρόεδρος του Γενικού Επιτελείου Στρατού, οι αρχηγοί της πακιστανικής αεροπορίας (PAF) και του ναυτικού, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας (NSA) και αρκετοί άλλοι σημαντικοί αξιωματούχοι.
Τα μέλη της αντιπολίτευσης μποϊκοτάρισαν τη συνάντηση, αλλά οι συμμετέχοντες πήραν ομόφωνη απόφαση να επιπλήξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες για τις ενέργειές τους και να διασφαλίσουν ότι το Πακιστάν δεν θα επιτρέψει στις αμερικανικές αρχές να ξεφύγουν τόσο εύκολα. Στη συνέχεια, το Υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον εκτελούντα χρέη πρέσβη των ΗΠΑ και τον επέπληξε – τίποτα από αυτά δεν θα μπορούσε να γίνει με το πρόσχημα μιας ψευδούς επιστολής.
Τι περιέχει η επιστολή
Σύμφωνα με τις δηλώσεις που έκανε ο Χαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του NSC, ανώτεροι αξιωματούχοι του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών (πιστεύεται ότι πρόκειται για έναν υφυπουργό Εξωτερικών) απέστειλαν την επιστολή στις 7 Μαρτίου μέσω του Asad Majeed Khan, του πρεσβευτή του Πακιστάν στην Ουάσιγκτον.
Το έγγραφο φέρεται να αναφέρει ότι θα υπάρξει σύντομα πρόταση δυσπιστίας κατά του πρωθυπουργού, ότι ο Χαν θα πρέπει να γνωρίζει ότι αυτή πρόκειται να γίνει και ότι δεν θα πρέπει να αντισταθεί στην πρόταση δυσπιστίας αλλά να υποκύψει σε αυτή. Αν προσπαθήσει να αντισταθεί, συνεχίζει η επιστολή, ο Χαν και το Πακιστάν θα αντιμετωπίσουν τρομερές συνέπειες.
Η επιστολή αναφέρει την πρόταση δυσπιστίας περίπου οκτώ φορές. Την επόμενη ημέρα, στις 8 Μαρτίου, ανακοινώθηκε πράγματι η πρόταση δυσπιστίας. Σύμφωνα με τον Χαν, διαθέτει πληροφορίες της υπηρεσίας ασφαλείας σχετικά με το πώς γινόταν η παράνομη αγορά και πώληση ψήφων μεταξύ των βουλευτών του Πακιστάν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Στη συνέχεια, στις 9 Μαρτίου, η στρατιωτική ηγεσία της χώρας δήλωσε “ουδέτερη” μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης και του πρωθυπουργού.
Ο Χαν επέκρινε τον στρατό για την ουδέτερη στάση του, λέγοντας ότι ένας ζωτικός θεσμός του κράτους δεν πρέπει να δείχνει “ουδετερότητα” σε εκείνους που χρησιμοποιούνται ανοιχτά και εσκεμμένα ως εργαλεία αλλαγής καθεστώτος, ενορχηστρωμένα από τους αντιπάλους του Πακιστάν. Όμως, μετά την επιστροφή του υπουργού Εξωτερικών Σαχ Κουρέσι από το Πεκίνο, ο στρατός φαίνεται τώρα να ευνοεί τη θέση του Χαν. Φαίνεται ότι είτε τηλεφώνημα, είτε μήνυμα, πρέπει να ήρθε απευθείας από το Πεκίνο.
Συνέπειες της εμπλοκής των ΗΠΑ
Εάν η υπόθεση της ξένης ανάμειξης είναι a priori σχετική με την πρόταση δυσπιστίας, τότε είναι πιθανό ο Χαν να έχει νομικά δίκιο, και όσοι κατηγορούνται για συνεργασία, βοήθεια και συνδρομή σε μια εξωτερική συνωμοσία για αλλαγή καθεστώτος να παραπεμφθούν σε δίκη. Αυτό θα περιλάμβανε τα μέλη των πολιτικών κομμάτων της αντιπολίτευσης και τις προσωπικότητες των πακιστανικών μέσων ενημέρωσης που φέρονται να πήγαιναν και να έρχονταν από την πρεσβεία των ΗΠΑ τις ημέρες, τις εβδομάδες και τους μήνες που προηγήθηκαν της πρότασης – η οποία τώρα έχει οριστεί για μια ψηφοφορία που θα οδηγήσει σε απώλεια εδρών την Κυριακή. Αν αυτό αποδειχθεί στο δικαστήριο, πολλοί ηγέτες της αντιπολίτευσης μπορεί να καταλήξουν πίσω από τα κάγκελα.
Σύμφωνα με την ανώτατη υπηρεσία εθνικής ασφάλειας του Πακιστάν και κρίνοντας από την ανακοίνωση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, φαίνεται ξεκάθαρα ότι η επιστολή ήταν γνήσια και ότι οι ΗΠΑ είναι ένοχες για ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις του Πακιστάν. Όμως δεν είμαστε στο 2001, όταν ο πρώην πρόεδρος του Πακιστάν, στρατηγός Περβέζ Μουσάραφ, συνθηκολόγησε με τους Αμερικανούς μετά από ένα και μόνο τηλεφώνημα. Το σημερινό Πακιστάν έχει ισχυρότερη αυτογνωσία μετά από δύο δεκαετίες εξαντλητικών και μη αναγνωρισμένων θυσιών για τον ανεπιτυχή πόλεμο της Ουάσιγκτον κατά της τρομοκρατίας. Επιπλέον, τώρα καταλαβαίνουν επίσης ότι οι ΗΠΑ είναι μια φθίνουσα δύναμη.
Οι περισσότεροι Πακιστανοί δεν ενδιαφέρονται πλέον για τις αμερικανικές κυρώσεις, ιδίως καθώς βλέπουν άλλα έθνη να τις παρακάμπτουν, διαμορφώνοντας νέες συμμαχίες. Η διάθεση και το συναίσθημα της κοινής γνώμης είναι να απορρίψει τις απειλές κυρώσεων, αναγνωρίζοντας ότι θα υπάρξουν συνέπειες για την πακιστανική πλευρά, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην αποβολή των αμερικανικών σχεδιασμών από την περιοχή Αφγανιστάν – Πακιστάν – Ιράν.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξής του την 1η Απριλίου στην εθνική τηλεόραση, ο Ίμραν Χαν προέτρεψε το πακιστανικό έθνος να απορρίψει τη συμμαχία των διεφθαρμένων κομμάτων και των μέσων ενημέρωσης που υποστηρίζονται από τη Δύση. Πίστευε ότι το επόμενο βήμα της Δύσης θα ήταν να του αφαιρέσει τη ζωή. Ο υπουργός πληροφοριών του Πακιστάν είχε δηλώσει το ίδιο, μόλις μία ημέρα νωρίτερα.
Αν ο Χαν δεν είχε την ικανότητα να συσπειρώνει τον δρόμο, θα μπορούσαν να τον αγνοήσουν, αλλά η τρέχουσα δημοτικότητά του και η πεισματική του αντίσταση στις τακτικές εκφοβισμού των ΗΠΑ τον καθιστούν πρωταρχικό στόχο δολοφονίας. Οι περισσότεροι Πακιστανοί θεωρούν από καιρό ότι η δολοφονία ηγετών όπως ο Liaquat Ali Khan, ο Z.A. Bhutto, ο Zia al Haq και η Benazir Bhutto ήταν έργο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Για τους πολίτες αυτούς, κάθε αισθητή απειλή για τη ζωή του πρωθυπουργού Ίμραν Χαν, αποτελεί πραγματικό και άμεσο κίνδυνο. Πολύ γρήγορα, η ασφάλεια γύρω του αναδιατάχθηκε και λήφθηκαν νέα μέτρα για να του παρασχεθεί πρόσθετη προστασία.
Η αφήγηση του Χαν για την ανάμειξη των ΗΠΑ έχει αποκτήσει μεγάλη δυναμική την τελευταία εβδομάδα. Η ιστορία είναι η ιστορία δύο πλευρών που συγκρούονται σε μια κρίσιμη καμπή της ιστορίας της χώρας: από τη μία πλευρά, η συμμαχία Ινδίας-ΗΠΑ, τα διεφθαρμένα κόμματα της πακιστανικής αντιπολίτευσης, τα εταιρικά μέσα ενημέρωσης της χώρας και μια χούφτα φιλελεύθερων δυτικού τύπου. Από την άλλη πλευρά, ένας νόμιμα εκλεγμένος, δημοφιλής και δυναμικός πρωθυπουργός, υποστηριζόμενος από τη ρωσοκινεζική συμμαχία και τη συντριπτική πλειοψηφία των Πακιστανών.
Με αυτές τις πιθανότητες, μπορεί να είναι πολιτικά και νομικά αδύνατο για το στρατό του Πακιστάν να διατηρήσει την φαινομενική στάση ουδετερότητας, όσο κι αν οι ΗΠΑ τον πιέζουν. Ο χρόνος μπορεί να είναι με το μέρος του Χαν.
Πηγή: antapocrisis.gr
