Ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια θα συναντηθεί σήμερα με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εν μέσω τεταμένου κλίματος στη Μέση Ανατολή μετά το ισραηλινό χτύπημα στο Ιράν.
Ο Ερντογάν, ο οποίος έχει διεκδικήσει ανεπιτυχώς μεσολαβητικό ρόλο στο Παλαιστινιακό, κράτησε κλειστά τα χαρτιά του για το τετ-α-τετ με τον ηγέτη της Χαμάς. «Εγώ κι ο κ. Χανίγια θα κρατήσουμε μεταξύ μας την ατζέντα της συνάντησης», απάντησε χθες Παρασκευή σε δημοσιογράφους που τον ρώτησαν για το αντικείμενο των συνομιλιών.
Αλλά με το Κατάρ να επανεξετάζει το ρόλο τους στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, ο Ερντογάν έστειλε τον υπουργό του των Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν στη Ντόχα την περασμένη Τετάρτη σε μια ένδειξη ότι διεκδικεί ένα ρόλο. «Ακόμη κι αν απομείνω μόνον εγώ, ο Ταγίπ Ερντογάν, θα συνεχίσω όσο με αφήνει ο Θεός στη ζωή, να υπερασπίζομαι τον αγώνα των Παλαιστινίων και να είμαι η φωνή του καταπιεσμένου Παλαιστινιακού λαού», είπε ο Τούρκος πρόεδρος την Τετάρτη όταν ανακοίνωσε το επικείμενο ταξίδι του Χανίγια στην Τουρκία.
Η Χαμάς έχει γραφείο στην Τουρκία από το 2011, όταν η Άγκυρα συνέβαλε στην επίτευξη συμφωνίας για την απελευθέρωση από την παλαιστινιακή οργάνωση του ισραηλινού στρατιώτη Γκιλάντ Σαλίτ. Ο Ερντογάν διατηρεί επαφές με τον Χανίγια, που επισκέπτεται συχνά την Τουρκία.
Ο Τούρκος υπ Εξ Φιντάν ήταν προηγουμένως επικεφαλής της ΜΙΤ και σύμφωνα με τον Σινάν Τσιντί, ειδικό σε θέματα που αφορούν στην Τουρκία του Ιδρύματος για την Προάσπιση των Δημοκρατιών, που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, η Άγκυρα έχει παράσχει στο παρελθόν διαβατήρια και πληροφορίες σε αξιωματούχους της Χαμάς, κάτι που δεν έχουν επιβεβαιώσει, πάντως, οι τουρκικές Αρχές.
Μόνον σε περιορισμένο μεσολαβητικό ρόλο μπορεί να ελπίζει ο Ερντογάν
Αν όντως αποχωρήσει το Κατάρ από τις μεσολαβητικές προσπάθειες, η Τουρκία αναμένεται να επιδιώξει να αναβαθμίσει το ρόλο της βάσει των δεσμών της με τη Χαμάς κι ο Φιντάν θα έχει σήμερα επαφές με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Σαμέχ Σούκρι, την ώρα που το Ισραήλ προετοιμάζει την επίθεση στη Ράφα κι ενώ η ισραηλινή επίθεση στην επαρχία Ισφαχάν του Ιράν σε αντίποινα για το μπαράζ πυραύλων και drones της Τεχεράνης περιπλέκουν την κατάσταση για μια πιθανή εκεχειρία.
Αλλά σύμφωνα με αναλυτές ο Ερντογάν μόνον σε έναν «πολύ περιορισμένο» ρόλο μπορεί να ελπίζει, λόγω των φραστικών επιθέσεων που εξαπολύει συχνά – πυκνά κατά του Ισραήλ με αφορμή τον πόλεμο που εξαπέλυσε στη Λωρίδα της Γάζας.
Σύμφωνα με τον Τσιντί ο Ερντογάν δεν θα είναι καλοδεχούμενο στο Ισραήλ και στην καλύτερη περίπτωση ίσως να μπορεί να διαβιβάζει μηνύματα μεταξύ των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών διαπραγματευτών, αν και όπως επεσήμανε η Τουρκία δεν θα είναι σε θέση να ασκήσει μεγάλη επιρροή στη Χαμάς αναφορικά με την τύχη των ομήρων που κρατά από τις 7 Οκτωβρίου του 2023.
Σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα, που ουδέποτε διαψεύστηκαν, ο Χανίγια κι άλλα στελέχη της Χαμάς βρίσκονταν στο Ισραήλ όταν η Παλαιστινιακή εξτρεμιστική οργάνωση εξαπέλυσε την επίθεση κατά του Ισραήλ και τους ζητήθηκε να αποχωρήσουν αθόρυβα μετά τη δημοσίευση φωτογραφίας που τους έδειχνε να πανηγυρίζουν για τη φονική επίθεση. Ο Χανίγιε επέστρεψε στην Τουρκία τον Ιανουάριο για ένα τετ-α-τετ με τον Φιντάν, αλλά δεν έχει συναντηθεί με τον Ερντογάν από τον περασμένο Ιούλιο, όταν είχε συνομιλίες μαζί του και με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς.