Οι εντάσεις των τελευταίων μηνών ερμηνεύονται ως μία μεγάλη σύγκρουση απέναντι στον “ευρασιατικό αυταρχισμό”, με την Ανατολική Ευρώπη να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Συμβαίνει όμως εκλεκτοί εκπρόσωποι της ίδιας της Ανατολικής Ευρώπης να σκέπτονται διαφορετικά.
Λίγο πριν αναχωρήσει για το Πεκίνο, όπου με την ευκαιρία της έναρξης των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων πρόκειται να έχει σήμερα σημαντική συνάντηση εφ’ όλης της ύλης με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπινγκ, ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε την ικανοποίηση να υποδεχθεί στη Ρωσία τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν. Τον ηγέτη δηλαδή μίας χώρας μέλους του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., ο οποίος κάθε άλλο ακολουθεί την κοινή γραμμή της Δύσης έναντι της “ρωσικής απειλής”.
Ο Όρμπαν εμφανίσθηκε στη Μόσχα ως “ειρηνοποιός”. Θα ήταν περισσότερο ειλικρινής αν δήλωνε ως σκοπό του ταξιδιού του την αυτοπροβολή του – τόσο προς το εγχώριο ακροατήριό του, το οποίο πρόκειται να προσέλθει στις κάλπες τον Απρίλιο, όσο και προς τους διεθνείς συμμάχους και εταίρους του, οι οποίοι τον αντιμετωπίζουν ως “μαύρο πρόβατο” για μια σειρά από λόγους, αρχής γενομένης από την καταπάτηση των αρχών του κράτους δικαίου στη χώρα του.
Όμως ο Ούγγρος πρωθυπουργός προτείνει ως παράδειγμα προς μίμηση το “ουγγρικό μοντέλο” σε ό,τι αφορά τις διεθνείς σχέσεις, ήτοι συμμετοχή στους ευρωατλαντικούς θεσμούς και ταυτόχρονα καλλιέργεια “εξαιρετικών” σχέσεων με τη Ρωσία. Μάλιστα κατά τις δηλώσεις προς τους δημοσιογράφους μετά τη συνάντησή του με τον Πούτιν, την οποία χαρακτήρισε ως τη “σημαντικότερη” από τις 12 συνολικά που είχαν κατά τη διάρκεια της θητείας του, δεν δίστασε να χαρακτηρίσει τις κυρώσεις ως ένα “αποτυχημένο εργαλείο στη διεθνή πολιτική, έναντι οποιασδήποτε χώρας”, προσθέτοντας ότι εν προκειμένω αυτές που έχει υιοθετήσει η Ε.Ε. βλάπτουν περισσότερο την Ουγγαρία απ’ ό,τι την Ρωσία.
Βέβαια, αυτή η ρητορική δύσκολα συμβιβάζεται με το γεγονός ότι κάθε εξάμηνο από το 2014 μέχρι και αυτές τις μέρες οι κυρώσεις της Ε.Ε. ανανεώνονται περίπου αυτόματα, χωρίς η Ουγγαρία να έχει ποτέ παραβιάσει την απαιτούμενη ομοφωνία.
Αλλά έστω και έτσι, ο Όρμπαν είχε αρκετές “δουλειές” να κλείσει με τον Πούτιν. Ήδη από πέρσι η Ουγγαρία έχει συνάψει με τη Gazprom δεκαπενταετή συμφωνία παροχής φυσικού αερίου, με ροή 4,5 bcm ετησίως, μέσω του ουγγρο-σερβικού διασυνδετήριου αγωγού, παρακάμπτοντας την Ουκρανία η οποία εξέφρασε έντονη δυσαρέσκεια. Τον δε Απρίλιο η Βουδαπέστη θα καταθέσει επισήμως αίτημα για αύξηση της ροής κατά 1 bcm, ώστε να οικοδομήσει αποθέματα. Ο ένοικος του Κρεμλίνου εκτίμησε ότι η χώρα του δεν θα έχει πρόβλημα να ανταποκριθεί και προέβλεψε ότι η Ουγγαρία θα φανεί έτσι οχυρωμένη απέναντι στα προβλήματα ενεργειακής τροφοδοσίας που θα έχουν οι λοιπές ευρωπαϊκές χώρες και την επόμενη χρονιά.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών Όρμπαν-Πούτιν βρέθηκε επίσης η επέκταση του πυρηνικού σταθμού του Paks, που κατασκευάζει η Rosatom έναντι 12,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 10 προέρχονται από ρωσικό δάνειο. Επίσης, μετά το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V, το οποίο η Ουγγαρία προμηθεύτηκε δίχως αυτό να έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκου, γίνεται τώρα λόγος για παραγωγή σε ουγγρικό εργοστάσιο της νέας εκδοχής του Sputnik Light.
Αλλά το μείζον ζήτημα δεν είναι ούτε τα υλικά οφέλη που αποκομίζει η Ουγγαρία από την ειδική της σχέση με τη Ρωσία, ούτε η ψυχρή της σχέση με την Ουκρανία λόγω της εκεί ουγγρικής μειονότητας, ούτε οι ιδεολογικές συγγένειες που μπορεί να αισθάνεται με το Κρεμλίνο ο δηλωμένος θιασώτης της “αντιφιλελεύθερης δημοκρατίας” Όρμπαν. Είναι το γεγονός ότι η Βουδαπέστη δεν αποτελεί και τόσο κραυγαλέα εξαίρεση στην Ανατολική Ευρώπη.
Ο πρόεδρος της Κροατίας δήλωσε ότι σε περίπτωση θερμού επεισοδίου θα αποσύρει το κροατικό απόσπασμα από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ που σταθμεύουν κοντά στα ρωσικά σύνορα, ενώ και η Βουλγαρία και η Σλοβακία εκφράζουν επιφυλάξεις ως προς την κλιμάκωση των νεοψυχροπολεμικών εντάσεων το τελευταίο διάστημα.
Και αυτό δεν αφορά μόνο τις σχέσεις με τη Ρωσία. Η Πολωνία, αντικειμενικός “ηγέτης” λόγω του όγκου της του κλαμπ της “Νέας Ευρώπης” πλειοδοτεί σε ρωσοφοβία, ωστόσο την ίδια στιγμή κινείται εντελώς αυτονομημένα από τη Δύση σε ό,τι αφορά την Κίνα. Η παρουσία του Πολωνού προέδρου Αντρέι Ντούντα στην έναρξη των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων (μόνου αρχηγού κράτους της Ε.Ε., μαζί με τον Μεγάλο Δούκα του Λουξεμβούργου, ο οποίος παρίσταται στο Πεκίνο) συμβολικά αποτυπώνει τις προσδοκίες που επενδύει η Βαρσοβία στην καλλιέργεια των σινο-πολωνικών σχέσεων.
Το “μαγνητικό πεδίο” που δημιουργεί η αναδυόμενη ευρασιατική ολοκλήρωση αγγίζει πριν από οτιδήποτε άλλο στην Ευρώπη το ανατολικό τμήμα της. Όπου συναντά κοινωνίες και πολιτικά συστήματα με οξυμμένη αίσθηση της εθνικής κυριαρχίας και ιδιόμορφη αντίληψη των συμμαχιών.
