Η Άγκυρα, η οποία προσπαθεί να καλύψει τον απαιτούμενο αριθμό των τουλάχιστον έξι ειδικών πλοίων που απαιτούνται τεχνικά για την υποστήριξη των δύο της γεωτρύπανων, απέκτησε ακόμα ένα πλοίο υποστήριξης υπεράκτιων δραστηριοτήτων υδρογονανθράκων. Τι σηματοδοτούν οι συνεχείς απειλές για την πρόοδο του Κυπριακού
Ούτε ένα βήμα πίσω από την πολιτική των προκλήσεων και των παράνομων ενεργειών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου -και δη στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας- δεν δείχνει διατεθειμένη να κάνει η Τουρκία. Αντίθετα, προχωρά σε κυκλωτικές κινήσεις στο νησί με πλοία (πλωτά γεωτρύπανα και ερευνητικά σκάφη).
Η τουρκική προκλητικότητα κλιμακώνεται, με τελευταίο περιστατικό τη δέσμευση με Navtex, ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, μεγάλης περιοχής στην Κυπριακή ΑΟΖ για στρατιωτικές ασκήσεις. Τα τουρκικά γεωτρύπανα «Πορθητής», Γιαβούζ» και το σεισμογραφικό «Μπαρμπαρός» βρίσκονται σταθερά στην περιοχή και αναμένεται έως τα τέλη Αυγούστου και το άλλο γεωτρύπανο «Ορουτς Ρέις», όλα με συνοδεία πολεμικών πλοίων.
Με κάθε ευκαιρία τούρκοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι θα παζαρέψουν σκληρά τα συμφέροντα των μονοπωλιακών τους ομίλων έναντι «συμμάχων» και ανταγωνιστών.
Στο μεταξύ, το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν στέλνουν καθαρά μηνύματα προς την Τουρκία την κάνει να πιστεύει ότι έχει το περιθώριο να αλλάξει τα δεδομένα της περιοχής, δίχως να υπάρξουν κυρώσεις για τη χώρα του. Για παράδειγμα, η προ ημερών συμφωνία Ουάσινγκτον-Άγκυρας για δημιουργία «ασφαλούς ζώνης» στη βορειοανατολική Συρία, αλλά και η μη επιβολή άμεσων κυρώσεων για την αγορά των S-400, οι οποίες έχουν πάρει παράταση για την Άνοιξη του 2020, δίνουν «ώθηση» προς αυτή την κατεύθυνση στον τούρκο πρόεδρο.
Υπό τις συνθήκες αυτές –κλίμα απειλών, προκλήσεων και παράνομων ενεργειών- επιχειρείται νέα προσέγγιση στο Κυπριακό, με τις ενδείξεις πάντως να μην οδηγούν σε ενδεχόμενη πρόοδο στο ζήτημα. Άξιο αναφοράς είναι δε, πως μόλις δύο 24ωρα μετά την συνάντηση Αναστασιάδη-Ακιντζί, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας επισκέφθηκε την τουρκική φρεγάτα που συνοδεύει το γεωτρύπανο Γιαβούζ, και πέρασε το μήνυμα ότι «εμείς θα συνεχίσουμε τις έρευνες».
Νέα υποστήριξη στο Γιαβούζ
Στο πλαίσιο αυτό η Τουρκία, η οποία προσπαθεί να καλύψει τον απαιτούμενο αριθμό των τουλάχιστον έξι ειδικών πλοίων που απαιτούνται τεχνικά για την υποστήριξη των δύο της γεωτρύπανων, απέκτησε ακόμα ένα -το πέμπτο- πλοίο υποστήριξης υπεράκτιων δραστηριοτήτων υδρογονανθράκων, το «Orhan Bey».
Στις αρχές Μαΐου, η Τουρκία ανακοίνωσε με Navtex ότι την παράνομη γεώτρηση με τον «Πορθητή» θα υποστήριζαν τρία πλοία της νορβηγικής Siem που υποστήριξαν και την πρώτη γεώτρηση του γεωτρύπανου στα ανοικτά της Αττάλειας. Μετά από ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας και αφού ο «Πορθητής» τοποθετήθηκε για γεώτρηση σε περιοχή που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και την ΑΟΖ της Κύπρου, η Siem δεν υποστήριξε το γεωτρύπανο, αλλά συμφώνησε στα μέσα Μαΐου με την Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO) και αγόρασε και τα τρία πλοία που νηολόγησε στο τουρκικό νηολόγιο. Βαπτίστηκαν «Korkut, «Sancar» και «Altan».
Σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο της Κύπρου», με την κάθοδο και την παράνομη έλευση και κίνηση του δεύτερου τουρκικού γεωτρύπανου, του Γιαβούζ, η Τουρκία, με την παράνομη της σχετική Navtex, ανακοίνωνε ότι η νέα παράνομη γεώτρηση, νότια του Απ. Αντρέα και εντός της κυπριακής υφαλοκρηπίδας, θα γινόταν από δύο πλοία της ολλανδικής Vroom και ένα της ασιατικής PACC Offshore.
Ωστόσο, κανένα από τα πλοία αυτά δεν ακολούθησε την παράνομη δραστηριότητα του Γιαβούζ. Η Τουρκία προχώρησε τότε -τον Ιούλιο- στην αγορά ενός εκ των πλοίων αυτών, του «POSH Sincero», το οποίο αφού εντάχθηκε στο τουρκικό νηολόγιο μετονομάστηκε σε «Osman Bey».
Ήταν φανερό, όμως, ότι τα τέσσερα σκάφη υποστήριξης υπεράκτιων δραστηριοτήτων δεν επαρκούσαν για να εξυπηρετήσουν ταυτόχρονα δύο γεωτρήσεις και μάλιστα σε αντίθετες κατευθύνσεις. Η Τουρκία στην αναζήτηση πρόσθετων τέτοιων πλοίων εξασφάλισε τις τελευταίες μέρες νέο πλοίο υποστήριξης, το οποίο τέθηκε επίσης υπό τουρκική σημαία με το όνομα «Orhan Bey».
Το πλοίο κινήθηκε αμέσως από τα ξημερώματα της Πέμπτης 15ης Αυγούστου ως πλοίο ασφάλειας προς υποστήριξη του γεωτρύπανου Γιαβούζ.
Ξεκίνησε τη γεώτρηση το Γιαβούζ
Όπως αναφέρει «ο Φιλελεύθερος της Κύπρου», όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι από τις αρχές της εβδομάδας και με περίπου 30 μέρες καθυστέρηση, το Γιαβούζ ξεκίνησε να πραγματοποιεί παράνομη γεώτρηση εντός της κυπριακής υφαλοκρηπίδας.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τις παράνομες τουρκικές Navtex, ο «Πορθητής», που μετακινήθηκε δυτικά της Πάφου στις 3 Μαΐου, θα ολοκληρώσει την παράνομη του δραστηριότητα στις 3 Σεπτεμβρίου, ενώ το Γιαβούζ, που κινήθηκε νότια του Απ. Αντρέα στις 7 Ιουλίου, προβλέπεται να ολοκληρώσει την παράνομή του δραστηριότητα στις 30 Σεπτεμβρίου.
Στο μεταξύ, σε μια άλλη εξέλιξη, το τουρκικό σεισμογραφικό «Μπαρμπαρός», από την Πέμπτη, διέκοψε την παράνομη του δραστηριότητα στην Κυπριακή ΑΟΖ και μετακινήθηκε προς το λιμάνι της Σελεύκειας, το οποίο έχει μετατραπεί σε βάση όλων των πειρατικών δραστηριοτήτων της Τουρκίας σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Το Κυπριακό
Την ίδια ώρα, η Άγκυρα έχει κάνει γνωστή τη θέση της αναφορικά με τους ενεργειακούς πόρους της Κύπρου. Απαιτεί από την Κυπριακή Δημοκρατία να αποδεχθεί τον διαμερισμό του φυσικού αερίου με τους Τουρκοκυπρίους -βασικά ζητά το 50% των ενεργειακών πόρων- και να τερματίσει το ενεργειακό της πρόγραμμα.
Η Τουρκία, βεβαίως, ενώ απαιτεί τα παραπάνω, η ίδια θα συνεχίσει τις έρευνες, διότι ουδείς από τους συμμάχους της Κύπρου ενδιαφέρεται να τη σταματήσει.
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, επέλεξε να εισέλθει σε μια διαδικασία με τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, η οποία όπως φαίνεται είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Δυστυχώς, πήγε στη συνάντηση χωρίς να πετύχει να τερματιστεί η τουρκική προκλητική δραστηριότητα.
Τι επιδιώκει η Αγκυρα
Απώτερος σκοπός της τουρκικής πλευράς πέραν της διασύνδεσης του ζητήματος των υδρογονανθράκων με το Κυπριακό είναι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, να… βάλει χέρι στο φυσικό αέριο της Κύπρου ανεξαρτήτως λύσεως ή όχι του προβλήματος, εξ΄ου και η σχετική πρόταση που υπέβαλε μέσω του Μουσταφά Ακιντζί, όπου προβάλλοντας δήθεν τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων στοχεύει στην συνδιαχείριση του φυσικού πλούτου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Για την ελληνοκυπριακή πλευρά είναι ξεκάθαρο και σαφές, ότι από τη μια το φυσικό αέριο δεν αποτελεί και δεν πρόκειται να αποτελέσει μέρος των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, ενώ από την άλλη είναι επίσης ξεκάθαρο πως δεν πρόκειται να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε μορφή συνδιαχείρισης.
Ενδεικτική επί τούτου, είναι η υπόδειξη του προέδρου της Δημοκρατίας στην πρόσφατη επιστολή που απέστειλε στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, ότι ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας στο πλαίσιο των έξι σημείων του που ανέπτυξε στο Κραν Μοντανά για το Κυπριακό, δεν έκρινε σκόπιμο και δεν περιλαμβάνει οποιαδήποτε αναφορά στο ζήτημα των υδρογοναθράκων.
Αυτό υπέδειξε άλλωστε και ο υπουργός Ενέργειας σε συνέντευξή του «ΝΕΑ», όπου ξεκαθάρισε πως ουδέποτε υπήρξε διασύνδεση του ζητήματος των υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας με τη διαδικασία των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού.
«Ο ισχυρισμός της Τουρκίας», τόνισε ο Γιώργος Λακκοτρύπης, «περί προστασίας των συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων, καταρρίπτεται αυτόματα, από τις ίδιες τις παράνομες διεκδικήσεις της γείτονος χώρας στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι δυνατόν να διασφαλίζονται τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων συμπολιτών μας όταν η Τουρκία, σύμφωνα με τη δική της αυθαίρετη ερμηνεία του διεθνούς δικαίου, αφήνει την Κύπρο με μόλις το 31% της υφιστάμενης ΑΟΖ της;» διερωτήθηκε ο υπουργός Ενέργειας, καθιστώντας ουσιαστικά σαφές πως το ζήτημα του φυσικού αερίου δύναται να εγκλωβίσει την όποια προοπτική επανέναρξης ουσιαστικών συνομιλιών για το Κυπριακό.