Καταλονία: Αρχή μιας μεγάλης ευρωπαϊκής κρίσης

2567
δημοψήφισμα

Το δημοψήφισμα της Κυριακής υπήρξε, όπως παρατηρούν ολοένα και περισσότεροι αναλυτές των διεθνών μέσων ενημέρωσης, το “σημείο χωρίς επιστροφή” στην καταλανική κρίση.
Η απόσχιση της Καταλονίας από το ισπανικό βασίλειο έχει πια δρομολογηθεί. Ο χρόνος και ο τρόπος υλοποίησης της είναι ανοικτό ερώτημα, όμως η διαδικασία μοιάζει μη αντιστρεπτή.
Οι 2.020.144 ψήφοι υπέρ της ανεξαρτησίας (έναντι 176.565 “Όχι”, 45.586 λευκών και 20.129 ακύρων) υπολείπονται μεν του 50% των εγγεγραμμένων, εφόσον οι αντίπαλοι της απόσχισης προτίμησαν κυρίως την αποχή, αλλά ξεπερνούν τον αριθμό των θετικών ψήφων που είχαν υπάρξει στο δημοψήφισμα του 2006 για την έγκριση (με τη συμφωνία της Μαδρίτης) του καταστατικού χάρτη της καταλανικής αυτονομίας, καθώς και σε αυτό του 2014 το οποίο είχε εκ των προτέρων ακυρωθεί από την ισπανική δικαιοσύνη και αντιμετωπίσθηκε από τις καταλανικές αρχές ως μια μορφή “λαϊκής διαβούλευσης”. Τα “Ναι” του δημοψηφίσματος της Κυριακής ξεπερνούν επίσης το άθροισμα των ψήφων που έλαβαν στις καταλανικές βουλευτικές εκλογές του 2015 το ψηφοδέλτιο “Ενωμένοι για το Ναι” (που συγκρότησαν, με προγραμματικό στόχο την απόσχιση, η ανασυγκροτημένη μετά από διάσπαση αυτονομιστική κεντροδεξιά και η ιστορική Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας) και το “Ψηφοδέλτιο Λαϊκής Ενότητας”, οι αντικαπιταλιστές αντιευρωπαϊστές οι οποίοι προσφέρουν εξωτερική στήριξη στην περιφερειακή κυβέρνηση.
Το κρίσιμο γεγονός ωστόσο είναι ότι δίνοντας τη μάχη της νομιμότητας η κυβέρνηση Rajoy έχασε τη μάχη της νομιμοποίησης. Η πολιτική ιδιοτέλεια με την οποία επέλεξε να κλιμακώσει την αντιπαράθεση, ποντάροντας στον καστιλιάνικο σωβινισμό, συναντήθηκε με τη βάναυση αντιμετώπιση των Καταλανών ψηφοφόρων, που αποτέλεσε για την ισπανική κυβέρνηση επικοινωνιακή ήττα διεθνών διαστάσεων.
Η στάση της Μαδρίτης υπήρξε ολότελα μυωπική. Το ισπανικό κράτος μοιάζει πλέον με κλαδί που θα σπάσει επειδή έχασε την ικανότητα να λυγίζει.
Το ερώτημα της δημοκρατίας, που θέλησε να αποφύγει η κυβέρνηση Rajoy προτιμώντας το σενάριο της “σύγκρουσης των εθνικισμών, εμφανίζεται μπροστά της μεγεθυμένο. Το αίτημα της απόσχισης ήταν μάλλον μειοψηφικό μεταξύ των Καταλανών: όμως πλέον η συζήτηση έχει μετατοπισθεί στο ότι το σύμπλεγμα εξουσίας στη Μαδρίτη έχει απονομιμοποιηθεί έναντι της καταλανικής πλειοψηφίας.
Εξ ού και η δήμαρχος Βαρκελώνης Ada Colau, η οποία δεν υποστηρίζει την απόσχιση, ζήτησε την παραίτηση του Rajoy για πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων του, εφόσον ο Ισπανός πρωθυπουργός “κρύβεται πίσω από χιλιάδες αστυνομικούς” αντί να αναλαμβάνει πολιτικές πρωτοβουλίες.
Η ίδια τόνισε ότι “η Ευρώπη δεν μπορεί να τηρεί παθητική στάση απέναντι στο καταλανικό ζήτημα, διότι αυτό που συμβαίνει στη Βαρκελώνη επηρεάζει εξίσου το Παρίσι, τις Βρυξέλλες, τη Μαδρίτη και το Βερολίνο”. Όμως επ’ αυτού, βρισκόμαστε μόλις στην αρχή μιας κρίσης, το μέγεθος της οποίας δεν έχει γίνει αντιληπτό στις ευρωπαϊκές καγκελαρίες.
Ήδη η διάδοση ανά τον κόσμο σκηνών από συγκρούσεις που μοιάζουν να ανάγονται στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο αποτελεί μέγα πλήγμα στην εικόνα της Ε.Ε. ως εγχειρήματος που έβαλε ταφόπλακα στη βαριά κληρονομιά του πρόσφατου ευρωπαϊκού παρελθόντος. Ιδίως όταν η Ε.Ε. έχει ήδη καταστεί μέρος του καταλανικού προβλήματος είτε με τις δηλώσεις είτε με τη σιωπή των ηγετών της (οι μόνοι που τοποθετήθηκαν, ζητώντας να τερματιστεί η βία, ήταν ο Jeremy Corbyn, η Nicola Sturgeon της Σκωτίας και ο Βέλγος πρωθυπουργός Charles Michel, ενώ προηγουμένως ο Jean Claude Juncker είχε υπενθυμίσει ότι μια ανεξάρτητη Καταλονία θα βρεθεί εκτός Ε.Ε.).
Περαιτέρω κραδασμοί παραμονεύουν το επόμενο διάστημα: η άνοδος του κόστους δανεισμού της Ισπανίας και τυχόν αναταράξεις στις αγορές δεν μπορούν να αποκλειστούν.
Αν δε η δυναμική που απελευθερώθηκε αρχίσει να ξεδιπλώνεται πλήρως, η ευρωζώνη θα βλέπει ένα κράτος-μέλος της να διαμελίζεται και την Μαδρίτη με τη Βαρκελώνη να σφιχταγκαλιάζονται, αν διατηρήσουν τον έλεγχο οι ακραίοι, σε έναν πόλεμο αμοιβαίας οικονομικής καταστροφής (λ.χ. με την εκτίναξη του ισπανικού χρέους λόγω αυτόματης μείωσης του ΑΕΠ κατά έναν χρόνο, με βέτο στην παραμονή της Καταλονίας στην Ε.Ε., με ύψωση συνόρων και καθιέρωση δασμών στην καρδιά της δυτικής Ευρώπης κ.ο.κ.).
*Πηγή: Capital.gr

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ προσθέστε το σχόλιό σας
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας