Ένα πρώτο βασικό σημείο στο ετήσιο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας είναι όταν ο υπουργός Οικονομικών της Σαουδικής Αραβίας Mohammed al-Jadaan, σε ένα πάνελ για τον «Μετασχηματισμό της Σαουδικής Αραβίας», κατέστησε σαφές ότι το Ριάντ «θα εξετάσει το ενδεχόμενο συναλλαγών σε νομίσματα άλλα από το δολάριο ΗΠΑ».
Σε πετρογιουάν;
Ενδεχομένως, αλλά ο Al-Jadaan επέλεξε σοφά για προσεκτική αντιστάθμιση:
«Απολαμβάνουμε μια πολύ στρατηγική σχέση με την Κίνα και απολαμβάνουμε την ίδια στρατηγική σχέση με άλλα έθνη, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, και θέλουμε να την αναπτύξουμε με την Ευρώπη και άλλες χώρες».
Ένα δεύτερο είναι πως οι κεντρικές τράπεζες του Ιράν και της Ρωσίας μελετούν την υιοθέτηση ενός «σταθερού νομίσματος» για διακανονισμούς εξωτερικού εμπορίου, που θα αντικαταστήσει το δολάριο ΗΠΑ, το ρούβλι και το ριάλ, παρατηρεί ο Βραζιλιάνος δημοσιογράφος και γεωπολιτικός αναλυτής Pepe Escobar σε μια δεύτερη ανάγνωση των λεχθέντων στο βήμα του Παγκόσμιου Φόρουμ.
Το πλήθος των κρυπτονομισμάτων είναι ήδη στα όπλα, εξετάζοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα ενός ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας (CBDC) που υποστηρίζεται από χρυσό για εμπόριο που θα είναι στην πραγματικότητα αδιαπέραστο από το οπλισμένο δολάριο ΗΠΑ.
Ένα ψηφιακό νόμισμα με χρυσό
Το πραγματικά ελκυστικό ζήτημα εδώ είναι ότι αυτό το ψηφιακό νόμισμα που υποστηρίζεται από χρυσό θα ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην Ειδική Οικονομική Ζώνη (ΕΟΖ) του Αστραχάν, στην Κασπία Θάλασσα.
Το Αστραχάν είναι το βασικό ρωσικό λιμάνι που συμμετέχει στον Διεθνή Διάδρομο Μεταφορών Βορρά Νότου (INTSC), με τη Ρωσία να επεξεργάζεται φορτία που ταξιδεύουν σε όλο το Ιράν με εμπορικά πλοία μέχρι τη Δυτική Ασία, την Αφρική, τον Ινδικό Ωκεανό και τη Νότια Ασία.
Η επιτυχία του INSTC – που προοδευτικά συνδέεται με ένα CBDC που υποστηρίζεται από χρυσό – θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το εάν πολλά κράτη της Ασίας, της Δυτικής Ασίας και της Αφρικής αρνηθούν να εφαρμόσουν κυρώσεις που υπαγορεύονται από τις ΗΠΑ τόσο στη Ρωσία όσο και στο Ιράν.
Ως έχει, οι εξαγωγές είναι κυρίως ενέργεια και αγροτικά προϊόντα.
Οι ιρανικές εταιρείες είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικών σιτηρών.
Στη συνέχεια θα είναι οι τουρμπίνες, τα πολυμερή, ο ιατρικός εξοπλισμός και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων.
Μόνο το τμήμα Ρωσίας-Ιράν του INSTC αντιπροσωπεύει μια επιχείρηση 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Και μετά υπάρχει η κρίσιμη ενεργειακή γωνία του INSTC – του οποίου οι κύριοι παίκτες είναι η τριάδα Ρωσίας-Ιράν-Ινδίας.
Οι αγορές ρωσικού αργού από την Ινδία αυξάνονται ετησίως κατά 33.
Η Ινδία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο.
Τον Δεκέμβριο, έλαβε 1,2 εκατομμύρια βαρέλια από τη Ρωσία, η οποία εδώ και αρκετούς μήνες βρίσκεται μπροστά από το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία ως ο κορυφαίος προμηθευτής του Δελχί.
«Δικαιότερο σύστημα πληρωμών»
Τρίτον σημείο: Η Νότια Αφρική κατέχει τη φετινή εκ περιτροπής προεδρία των BRICS.
Και φέτος θα σηματοδοτήσει την έναρξη της επέκτασης των BRICS+, με υποψηφίους από την Αλγερία, το Ιράν και την Αργεντινή έως την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Νότιας Αφρικής Naledi Pandor μόλις επιβεβαίωσε ότι οι BRICS θέλουν να βρουν έναν τρόπο να παρακάμψουν το δολάριο ΗΠΑ και έτσι να δημιουργήσουν «ένα δικαιότερο σύστημα πληρωμών που δεν στρέφεται προς τις πλουσιότερες χώρες».
Εδώ και χρόνια, ο Yaroslav Lissovolik, επικεφαλής του αναλυτικού τμήματος των εταιρικών και επενδυτικών επιχειρήσεων της ρωσικής Sberbank, είναι υπέρμαχος της στενότερης ολοκλήρωσης των BRICS και της υιοθέτησης ενός αποθεματικού νομίσματος BRICS.
Το Lissovolik μας υπενθυμίζει ότι η πρώτη πρόταση «για τη δημιουργία ενός νέου αποθεματικού νομίσματος με βάση ένα καλάθι νομισμάτων των χωρών BRICS διατυπώθηκε από το Valdai Club το 2018».
Έτοιμοι για το «R5»;
Η αρχική ιδέα περιστράφηκε γύρω από ένα καλάθι νομισμάτων παρόμοιο με το μοντέλο των Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων (SDR), που αποτελείται από τα εθνικά νομίσματα των μελών της BRICS – και στη συνέχεια, άλλα νομίσματα του διευρυμένου κύκλου BRICS+.
Ο Lissovolik εξηγεί ότι η επιλογή των εθνικών νομισμάτων BRICS είχε νόημα επειδή «αυτά ήταν από τα νομίσματα με τη μεγαλύτερη ρευστότητα στις αναδυόμενες αγορές. Το όνομα για το νέο αποθεματικό νόμισμα — R5 ή R5+ — βασίστηκε στα πρώτα γράμματα των νομισμάτων BRICS που όλα ξεκινούν με το γράμμα R (ρεάλ, ρούβλι, ρουπία, ρενμίνμπι, ραντ).
Έτσι, οι BRICS έχουν ήδη μια πλατφόρμα για τις συζητήσεις τους το 2023.
Όπως σημειώνει ο Lissovolik, «μακροπρόθεσμα, το νόμισμα R5 των BRICS θα μπορούσε να αρχίσει να εκτελεί το ρόλο των διακανονισμών/πληρωμών καθώς και της αποθήκευσης αξίας/αποθεμάτων για τις κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων οικονομιών της αγοράς».
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι το κινεζικό γουάν θα είναι εξ αρχής εξέχον, εκμεταλλευόμενο το «ήδη προηγμένο αποθεματικό του».
Οι πιθανοί υποψήφιοι που θα μπορούσαν να γίνουν μέρος του καλαθιού συναλλάγματος R5+ περιλαμβάνουν το δολάριο Σιγκαπούρης και το ντιρχάμ των ΗΑΕ.
Αρκετά διπλωματικά, ο Lissovolik υποστηρίζει ότι «το έργο R5 μπορεί έτσι να γίνει μια από τις πιο σημαντικές συνεισφορές των αναδυόμενων αγορών στην οικοδόμηση ενός πιο ασφαλούς διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος».
Το έργο R5 ή R5+ διασταυρώνεται με αυτό που σχεδιάζεται στην Eurasia Economic Union (EAEU), υπό την ηγεσία του Υπουργού Μακροοικονομικών της Οικονομικής Επιτροπής της Ευρασίας, Sergey Glazyev.
Ένα νέο χρυσό πρότυπο
Στο Χρυσό Ρούβλι 3.0 , την πιο πρόσφατη εργασία του, ο Glazyev κάνει μια άμεση αναφορά σε δύο μέχρι τώρα διαβόητες αναφορές του στρατηγικού αναλυτή της Credit Suisse Zoltan Pozsar, πρώην του ΔΝΤ, του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ και της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης: War and Commodity Ecumbrance (Δεκέμβριος 27) και War and Currency Statecraft (29 Δεκεμβρίου).
Ο Pozsar είναι ένθερμος υποστηρικτής ενός Bretton Woods III – μια ιδέα που έχει λάβει τεράστια έλξη στο πλήθος που είναι σκεπτικιστικό για τη Fed.
Αυτό που είναι πολύ ενδιαφέρον είναι ότι ο Αμερικανός Pozsar παραθέτει τώρα απευθείας τον Ρώσο Glazyev και το αντίστροφο, υπονοώντας μια συναρπαστική σύγκλιση των ιδεών τους.
Ας ξεκινήσουμε με την έμφαση που δίνει ο Glazyev στη σημασία του χρυσού, σημειώνοντας την τρέχουσα συσσώρευση μετρητών πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων στους λογαριασμούς των Ρώσων εξαγωγέων σε «μαλακά» νομίσματα στις τράπεζες των κύριων ξένων οικονομικών εταίρων της Ρωσίας: χώρες της ΕΑΕΕ, Κίνα, Ινδία, Ιράν, Τουρκία και ΗΑΕ.
Στη συνέχεια, εξηγεί πώς ο χρυσός μπορεί να είναι ένα μοναδικό εργαλείο για την καταπολέμηση των δυτικών κυρώσεων, εάν οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, των τροφίμων και των λιπασμάτων, των μετάλλων και των στερεών ορυκτών επανυπολογιστούν:
«Ο καθορισμός της τιμής του πετρελαίου σε χρυσό στα επίπεδα των 2 βαρελιών ανά 1 γραμμάριο θα δώσει μια δεύτερη αύξηση στην τιμή του χρυσού σε δολάρια, υπολόγισε ο στρατηγός της Credit Suisse Zoltan Pozsar.
Αυτό θα ήταν μια επαρκής απάντηση στα «ανώτατα όρια τιμών» που εισήγαγε η Δύση – ένα είδος «δαπέδου», μια σταθερή βάση.
Και η Ινδία και η Κίνα μπορούν να πάρουν τη θέση των παγκόσμιων εμπόρων εμπορευμάτων αντί της Glencore ή της Trafigura».
Εδώ Glazyev – Pozsar συγκλίνουν. Αρκετοί σημαντικοί παίκτες στη Νέα Υόρκη θα εκπλαγούν.
Στη συνέχεια, ο Glazyev χαράσσει το δρόμο προς το Gold Ruble 3.0. Ο πρώτος κανόνας χρυσού ασκήθηκε από τους Ρότσιλντ τον 19ο αιώνα, γεγονός που «τους έδωσε την ευκαιρία να υποτάξουν την ηπειρωτική Ευρώπη στο βρετανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα μέσω δανείων χρυσού».
Το Golden Ruble 1.0, γράφει ο Glazyev, «παρείχε τη διαδικασία της καπιταλιστικής συσσώρευσης».
Το Golden Ruble 2.0, μετά το Bretton Woods, «εξασφάλισε μια ταχεία οικονομική ανάκαμψη μετά τον πόλεμο».
Αλλά τότε ο «μεταρρυθμιστής Khrushchev ακύρωσε την δέσμευση του ρουβλίου με τον χρυσό, πραγματοποιώντας νομισματική μεταρρύθμιση το 1961 με την πραγματική υποτίμηση του ρουβλίου κατά 2,5 φορές, διαμορφώνοντας προϋποθέσεις για τον μετέπειτα μετασχηματισμό της χώρας [Ρωσίας] σε «παράρτημα πρώτης ύλης του δυτικού χρηματοπιστωτικού συστήματος».
Αυτό που προτείνει τώρα ο Glazyev είναι η Ρωσία να ενισχύσει την εξόρυξη χρυσού έως και 3% του ΑΕΠ: τη βάση για ταχεία ανάπτυξη ολόκληρου του τομέα των εμπορευμάτων (30% του ρωσικού ΑΕΠ).
Με τη χώρα να γίνεται παγκόσμιος ηγέτης στην παραγωγή χρυσού, αποκτά «ένα ισχυρό ρούβλι, έναν ισχυρό προϋπολογισμό και μια ισχυρή οικονομία».
Όλα τα… αυγά Global South σε ένα καλάθι
Εν τω μεταξύ, στο επίκεντρο των συζητήσεων της EAEU, ο Glazyev φαίνεται να σχεδιάζει ένα νέο νόμισμα όχι μόνο βασισμένο στον χρυσό, αλλά εν μέρει βασισμένο στα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου των συμμετεχουσών χωρών.
O Pozsar φαίνεται να το θεωρεί αυτό δυνητικά πληθωριστικό: θα μπορούσε να αποδειχθεί, εάν οδηγήσει σε κάποιες υπερβολές, δεδομένου ότι το νέο νόμισμα θα συνδεόταν με μια τόσο μεγάλη βάση.
Εκτός αρχείου, τραπεζικές πηγές της Νέας Υόρκης παραδέχονται ότι το δολάριο ΗΠΑ θα «εξαφανιστεί, δεδομένου ότι είναι ένα νόμισμα χωρίς αξία, εάν ο Sergey Glazyev συνδέσει το νέο νόμισμα με τον χρυσό.
Ο λόγος είναι ότι το σύστημα του Bretton Woods δεν έχει πλέον βάση το χρυσό και δεν έχει εγγενή αξία, όπως το κρυπτονόμισμα FTX.
Το σχέδιο του Sergei που συνδέει επίσης το νόμισμα με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο φαίνεται να υπερισχύει».
Οπότε στην πραγματικότητα ο Glazyev μπορεί να δημιουργεί ολόκληρη τη νομισματική δομή για αυτό που ο Pozsar αποκάλεσε, μισό αστείο, το «G7 της Ανατολής»: τα σημερινά 5 BRICS συν τα επόμενα 2 που θα είναι τα πρώτα νέα μέλη του BRICS+.
Τόσο ο Glazyev όσο και ο Pozsar γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα ότι όταν δημιουργήθηκε το Bretton Woods, οι ΗΠΑ κατείχαν το μεγαλύτερο μέρος του χρυσού της Κεντρικής Τράπεζας και έλεγχαν το μισό παγκόσμιο ΑΕΠ.
Αυτή ήταν η βάση για να αναλάβουν οι ΗΠΑ ολόκληρο το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Τώρα τεράστιες περιοχές του μη δυτικού κόσμου δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στον Glazyev και την ώθηση προς ένα νέο νόμισμα εκτός του δολαρίου ΗΠΑ, πλήρες με ένα νέο πρότυπο χρυσού που με τον καιρό θα αντικαταστήσει πλήρως το δολάριο ΗΠΑ.
Ο Pozsar κατάλαβε πλήρως πώς ο Glazyev επιδιώκει μια φόρμουλα που περιλαμβάνει ένα καλάθι νομισμάτων (όπως πρότεινε ο Lissovolik).
Όσο κατάλαβε την πρωτοποριακή οδήγηση προς το πετρογιουάν.
Περιγράφει τις βιομηχανικές προεκτάσεις ως εξής:
«Δεδομένου ότι όπως είπαμε μόλις η Ρωσία, το Ιράν και η Βενεζουέλα αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% των αποδεδειγμένων αποθεμάτων πετρελαίου στον κόσμο, και καθένα από αυτά πωλεί επί του παρόντος πετρέλαιο στην Κίνα για ρενμίνμπι με μεγάλη έκπτωση, βρίσκουμε την απόφαση της BASF να μειώσει οριστικά το μέγεθος του.
Οι δραστηριότητες στο κύριο εργοστάσιό της στο Ludwigshafen και αντ’ αυτού μετατόπισε τις χημικές της δραστηριότητες στην Κίνα υποκινούνταν από το γεγονός ότι η Κίνα εξασφαλίζει ενέργεια με εκπτώσεις και όχι με προσαυξήσεις όπως η Ευρώπη».
Ο αγώνας για την αντικατάσταση του δολαρίου
Ένα βασικό στοιχείο είναι ότι οι μεγάλες βιομηχανίες έντασης ενέργειας πρόκειται να μετακινηθούν στην Κίνα.
Το Πεκίνο έχει γίνει μεγάλος εξαγωγέας ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρώπη, ενώ η Ινδία έχει γίνει μεγάλος εξαγωγέας ρωσικού πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων όπως το ντίζελ – επίσης στην Ευρώπη.
Τόσο η Κίνα όσο και η Ινδία –μέλη των BRICS– αγοράζουν κάτω από την τιμή της αγοράς από το άλλο μέλος των BRICS τη Ρωσία και μεταπωλούν στην Ευρώπη με μεγάλο κέρδος.
Κυρώσεις; Ποιες κυρώσεις;
Εν τω μεταξύ, η κούρσα για τη δημιουργία του νέου καλαθιού νομισμάτων για μια νέα νομισματική μονάδα βρίσκεται σε εξέλιξη.
Αυτός ο εξ αποστάσεως διάλογος μεταξύ Glazyev και Pozsar θα γίνει ακόμη πιο συναρπαστικός, καθώς ο Glazyev θα προσπαθήσει να βρει μια λύση σε αυτό που δήλωσε ο Pozsar: η αξιοποίηση των φυσικών πόρων για τη δημιουργία του νέου νομίσματος θα μπορούσε να είναι πληθωριστική εάν αυξηθεί επίσης η προσφορά χρήματος γρήγορα.
Όλα αυτά συμβαίνουν καθώς η Ουκρανία –ένα τεράστιο χάσμα σε μια κρίσιμη διασταύρωση του Νέου Δρόμου του Μεταξιού που μπλοκάρει την Ευρώπη από τη Ρωσία/Κίνα– αργά αλλά σταθερά εξαφανίζεται σε ένα μαύρο κενό.
Οι ΗΠΑ μπορεί να έχουν «καταβροχθίσει» την Ευρώπη προς το παρόν, αλλά αυτό που έχει πραγματικά σημασία από γεωοικονομική άποψη, είναι πώς η απόλυτη πλειοψηφία του Παγκόσμιου Νότου αποφασίζει να δεσμευτεί στο μπλοκ υπό την ηγεσία Ρωσίας/Κίνας.
Η οικονομική κυριαρχία του BRICS+ είναι κοντά και το νέο νόμισμα προτεραιότητα.
