Σουηδία και Φινλανδία αποδέχτηκαν εν τέλει τις απαιτήσεις της Τουρκίας και χτες, κατά την πρώτη μέρα της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, επετεύχθη η υπογραφή μνημονίου από τις τρεις χώρες, που ουσιαστικά αίρει το τουρκικό βέτο και ανοίγει τον δρόμο για την ένταξη των δύο βορειοευρωπαϊκών χωρών στο ΝΑΤΟ.
Τα τουρκικά ΜΜΕ έσπευσαν από την πρώτη στιγμή να πανηγυρίσουν με τίτλους που έλεγαν ότι “η Τουρκία πήρε ό,τι ήθελε”. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι τα πανηγύρια συνεχίζονται και την Τετάρτη, καθώς το σύνολο των τουρκικών ΜΜΕ, συνεχίζει σε ίδια γραμμή και μιλά για “νίκη του Ερντογάν στη Μαδρίτη”.
Η ουσία είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος βγήκε κερδισμένος, τουλάχιστον σε ένα σημείο. Το επικοινωνιακό. Τα εσωτερικής κατανάλωσης πρωτοσέλιδα έχουν προκαλέσει ομολογουμένως θόρυβο, καθώς πέραν του ότι αποκομίζονται κάποια οφέλη για την Τουρκία, η μόνη παραχώρηση που έκανε ήταν να επιτρέψει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, κάτι που ο Τούρκος πρόεδρος θα το εκμεταλλευτεί προεκλογικά λέγοντας ότι “εμείς ποτέ δεν δηλώσαμε αντίθετοι στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ”.
Όπως ανακοίνωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ η Άγκυρα, το Ελσίνκι και η Στοκχόλμη υπέγραψαν ένα μνημόνιο που καλύπτει τις ανησυχίες που εξέφραζε η Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών όπλων και του αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
Εδώ φαίνεται να υπάρχει “ζουμί”.
Η αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα κατασκευής των F-35, όπως και το εμπάργκο στην αναβάθμιση των αεροσκαφών F-16 που διαθέτει η Άγκυρα, δύο αποφάσεις της Ουάσιγκτον που ήρθαν ως συνέπεια της προμήθειας ρωσικών αντιαεροπορικών S-400, είχε σοβαρό διπλωματικό και όχι μόνον κόστος για την εντοργανική εξουσία.
Σε αυτό το θέμα, μένει να φανεί από τη συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον Τούρκο ομόλογό του (Τετάρτη στις 18:45 ώρα Ελλάδος), αν πρόκειται να υπάρξουν παράπλευρα ανταλλάγματα από τις ΗΠΑ για την τουρκική αλλαγή στάσης, πέρα από τη συνάντηση την ίδια, η οποία μπορεί να θεωρηθεί bonus επιβράβευσης, και την οποία επίσης θα εκμεταλλευτεί προεκλογικά ο Ερντογάν.
Πιο ξεκάθαρο είναι το γεγονός ότι πλέον, με την άρση του εμπάργκο όπλων προς την Άγκυρα, ο Ερντογάν μπορεί πλέον να εντάξει τη σουηδική αμυντική βιομηχανία στους πιθανούς συνεργάτες του και για την προμήθεια πολυπόθητων εξελιγμένων αεροσκαφών και για την πώληση των τουρκικών Bayraktar TB2, αλλά και για πιθανές συνεργασίες για αγορά από πλευράς Τουρκίας εξαρτημάτων για τα εγχώρια προγράμματα κατασκευής αρμάτων, πλοίων και προσφάτως υποβρυχίων.
“Τρομοκρατία”
Ο “αγώνας κατά της τρομοκρατίας” είναι άλλο ένα θέμα για το οποίο πανηγυρίζει η Τουρκία.
Πρωτίστως το γεγονός ότι το κίνημα του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν κατεγράφη ως μία επικίνδυνη οργάνωση, ενάντια της οποίας λαμβάνονται μέτρα, σε επίσημο έγγραφο του ΝΑΤΟ, ανοίγει τον δρόμο στον Τούρκο πρόεδρο να επικαλείται το γεγονός πως όλος ο κόσμος αποκαλεί τους γκιουλενιστές τρομοκράτες και συνεπώς να συνεχίσει το πογκρόμ εναντίον τους εντός και εκτός συνόρων και ίσως μελλοντικά να ζητήσει από τα μέλη του ΝΑΤΟ να αποδεχτούν στο σύνολό τους αυτό τον χαρακτηρισμό.
Όπως κατεγράφη στο έγγραφο, Σουηδία και Φινλανδία δεσμεύτηκαν σε πλήρη συνεργασία με την Τουρκία στον αγώνα κατά του PKK και των “συγγενών” οργανώσεων, σε αλληλεγγύη προς την Τουρκία στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της και σε μη υποστήριξη των Σύρων Κούρδων του PYD/YPG. Αυτό αφορά την ατζέντα της Τουρκίας στη Συρία και το Ιράκ. Το γεγονός ότι (τουλάχιστον στα λόγια) οι δύο βορειοευρωπαϊκές χώρες θα φαίνονται ότι συνδράμουν τον Ερντογάν στη μάχη να “σπάσει” το κουρδικό μέτωπο από το να ενωθεί στα νότια και ανατολικά σύνορά του είναι μία επικοινωνιακή νίκη για τους “φανατικούς” ερντογανικούς.
Είναι γνωστό ότι οι Κούρδοι έχουν αλλάξει “τροπάριο”. Αν και επιδίωκαν την ένοπλη σύγκρουση εντός συνόρων, εδώ και αρκετά χρόνια εμφανίζονται να υποστηρίζουν τον φεντεραλισμό (ομοσπονδιοποίηση), προσπαθώντας να αποκομίσουν συγκεκριμένες ελευθερίες. Εκτός συνόρων οι Κούρδοι σε Συρία και Ιράκ προσπάθησαν να δημιουργήσουν γειτονικές με την Τουρκία “αμιγώς κουρδικές περιοχές”.
Οι υποχωρήσεις της Σουηδίας και της Φινλανδίας ως προς αυτό το θέμα δίνουν την ευκαιρία στην Τουρκία να προστεθεί ως ένας μεγάλος πονοκέφαλος, που θα συνεχίσει να καταστρατηγεί το σύστημα της Interpol ζητώντας έκδοση Κούρδων και μη, οι οποίοι σχετίζονται με τις ένοπλες κουρδικές ομάδες (ή τους οποίους η Άγκυρα θα συνδέει με αυτές) ώστε να αποδυναμώσει τις εκτός συνόρων δυνάμεις.
Αυτό μοιάζει ως ένα καλό χαρτί που δείχνει ότι ίσως να μην πραγματοποιήσει τελικά τη νέα εισβολή στη Συρία, που τόσες φορές έχει διακηρύξει ότι ετοιμάζει. Η Ρωσία (σιωπηρά) δεν απαγορεύει ρητά μια νέα επέμβαση της Τουρκίας στη Συρία, θέλοντας έτσι να της προσφέρει έδαφος και επιρροή στην περιοχή, κάτι που δεν μπορούν να της προσφέρουν οι ΗΠΑ.
Η Ουάσινγκτον από την πλευρά της θα προσπαθήσει να αντισταθμίσει αυτό το χαρτί και ο Ερντογάν το γνωρίζει αυτό. Στην επικείμενη συνάντηση με τον Μπάιντεν, θα προσπαθήσει να αποκομίσει κάτι (F-16; κάποια παραχώρηση στη Συρία;) ώστε να μπορέσει να δείξει για ακόμα μια φορά εντός των συνόρων πως “ό,τι θέλει το παίρνει”, ενώ στην ουσία θα έχει ικανοποιήσει τις ΗΠΑ και εν μέρει τον εαυτό του.
Το βασικό κέρδος του προέδρου της Τουρκίας είναι το γεγονός πως στο εσωτερικό της χώρας του θα μπορέσει να εμφανιστεί σε όλες τις προεκλογικές ομιλίες ως ο άνθρωπος που έχει καταστήσει τη χώρα του όχι απλώς ένα σημαντικό μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά ένα από τα κορυφαία, καθώς η ρητορική “τι κι αν θέλουν οι ΗΠΑ, έχουμε κι εμείς λόγο στην τελική απόφαση”, έχει ήδη αρχίσει να κάνει την εμφάνισή της στα τουρκικά ΜΜΕ.
Η ουσία είναι ότι ο ενθουσιασμός γύρω από τη “νίκη του Ερντογάν στη Μαδρίτη” είναι πολύ μεγαλύτερος απ’ ό,τι θα έπρεπε. Στην ουσία έπαιξε ένα παιχνίδι καθυστερήσεων με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και κέρδισε πολύ λίγα πράγματα που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί άμεσα πέραν του επικοινωνιακού, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του αυτή τη στιγμή.
Η αμυντική βιομηχανία της Σουηδίας ίσως να είναι “τσιμπημένη” για τα διαλυμένα οικονομικά της Τουρκίας επί του παρόντος, αλλά είναι αδιαμφισβήτητο πως άνοιξε μια αγορά για πώληση των drone του γαμπρού του Ερντογάν, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ. Κάλλιστα και οι δύο χώρες της βόρειας Ευρώπης θα μπορούσαν να αφήσουν τις δεσμεύσεις για την τρομοκρατία στα χαρτιά και να μην δώσουν ποτέ καμία ουσιαστική βοήθεια ως προς το θέμα των Κούρδων.
Ή τουλάχιστον να συνεχίσει η κουρδική κοινότητα να ανθεί εντός των συνόρων τους, αλλά να το κάνει πιο αθόρυβα. Ας μην ξεχνά κανείς ότι και η Τουρκία έχει δεσμευτεί να πατάξει την τρομοκρατία και, παρά το γεγονός ότι οι αποδείξεις για χρηματοδότες του Ισλαμικού Κράτους από το έδαφός της είναι συντριπτικές, συνεχίζει να διατρανώνει ότι μάχεται τους διεθνείς τρομοκράτες.
Σουηδία και Φινλανδία θα μπορούσαν απλώς να κάνουν το ίδιο
