Στο πλευρό των Κυπρίων που αγωνίζονταν για την πραγματική αυτοδιάθεσή τους
Το 1964 ήταν μια δύσκολη χρονιά για την Κύπρο, καθώς οι ταραχές πύκνωναν και οι αντιπαραθέσεις μεταξύ των δύο κοινοτήτων (ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής) γίνονταν ολοένα και πιο έντονες, μετά τα αιματηρά επεισόδια του 1963 και την ντε φάκτο διχοτόμηση της Λευκωσίας με την Πράσινη Γραμμή.
Στις 11 Δεκεμβρίου 1964 ο Ερνέστο Γκεβάρα, ως υπουργός της κυβέρνησης του Φιντέλ Κάστρο και ως στενός συνεργάτης του ηγέτη της κουβανικής επανάστασης, εκφώνησε ομιλία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Ντυμένος με τη στρατιωτική του στολή, ο θρυλικός Τσε Γκεβάρα, απηύθυνε από το βήμα των Ηνωμένων Εθνών ένα μανιφέστο υπεράσπισης των λαών που μάχονταν για την ελευθερία τους.
«Είμαι Κουβανός και Αργεντινός συγχρόνως, και, αν δεν προσβάλλονται οι λαμπρές εξοχότητες των λατινοαμερικανών εκπροσώπων, νιώθω τόσο πατριώτης Λατινοαμερικάνος, από οποιαδήποτε χώρα της Λατινικής Αμερικής, όσο κανένας άλλος, και την ώρα που θα είναι αναγκαίο είμαι διατεθειμένος να δώσω τη ζωή μου για την απελευθέρωση οποιασδήποτε από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, χωρίς να ζητήσω τίποτα από κανέναν, χωρίς να απαιτήσω τίποτα, χωρίς να εκμεταλλευτώ κανέναν» ανέφερε χαρακτηριστικά στην ομιλία του ο αστικής καταγωγής αργεντινός γιατρός.
Ο Ερνέστο Γκεβάρα κατηγόρησε τον ΟΗΕ ότι «νίπτει τας χείρας του» μπροστά στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Ο αργεντινός επαναστάτης εξαπέλυσε επίσης επίθεση κατά των ΗΠΑ για την «επεμβατική εξωτερική πολιτική τους».
Παράλληλα, έκανε λόγο για την ανάγκη υποστήριξης των μαχόμενων λαών στην Καμπότζη, το Λάος, το Βιετνάμ, το Κονγκό, τη Λατινική Αμερική, αλλά και την Κύπρο.
Το δριμύ κατηγορώ του
«Η ειρηνική συμβίωση δοκιμάζεται επίσης –κατά βάναυσο τρόπο– στην Κύπρο, εξαιτίας των πιέσεων που ασκούν η τουρκική κυβέρνηση και το ΝΑΤΟ, αναγκάζοντας το λαό και την κυβέρνηση της Κύπρου να υπερασπιστούν ηρωικά την κυριαρχία τους» ήταν η θαρραλέα και ξεκάθαρη αναφορά του Ερνέστο Γκεβάρα, ο οποίος δεν παρέλειψε να καυτηριάσει τη βαναυσότητα με την οποία είχε αντιμετωπιστεί ο κυπριακός ελληνισμός από την Τουρκία, τη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Επίσης, έκανε λόγο για προκλητική στάση του ΟΗΕ απέναντι στην ανάγκη του λαού της Κύπρου για αυτοδιάθεση, σε μια εποχή όπου ήταν ακόμα νωπές οι μνήμες από τον εθνικοαπελευθερωτικό και αντιαποικιακό αγώνα της ΕΟΚΑ.
Ο Ερνέστο Γκεβάρα ολοκλήρωσε την ομιλία του με τη γνωστή φράση του Patria o muerte! (Πατρίδα ή θάνατος!)
