Η Τουρκία υπέγραψε με την κυβέρνηση της Τρίπολης μιαν παράνομη συμφωνία τεμαχισμού της Ανατολικής Μεσογείου με τα δικά του σχέδια.
[Το ενδιαφέρον, για τον ΄Ελληνα αναγνώστη, της κατωτέρω εμπεριστατωμένης ανάλυσης βρίσκεται στο ότι δημοσιεύεται σε ενημερωτικά όργανα φιλο-ρωσικής τουλάχιστον έμπνευσης. Ως ένδειξη ψυχολογίας και διαθέσεων ενισχύεται και από άλλα, δυσάρεστα για τον γείτονα, δημοσιεύματα και σε παλαιότερα και διεθνώς γνωστότερα όργανα, όπως το Russia Insider. Πρόκειται για φαινόμενο δηλωτικό του ενθουσιασμού του «ξανθού γένους» για τον αφύσικο τακτικό Νατοϊκό επισκέπτη του Κρεμλίνου -αν και πελάτη αερίου, πετρελαίου, πυρηνικών γεννητριών και υπερσύγχρονων οπλικών συστημάτων…]
Οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο αυξάνονται με γοργό ρυθμό μετά την συνάντηση του Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, την περασμένη εβδομάδα στην ΄Αγκυρα, με Λίβυο αξιωματούχο της διεθνώς αναγνωρισμένης Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (ΚΕΣ), που έχει την έδρα της στην Τρίπολη, πρωτεύουσα της Λιβύης.
Συμφώνησαν για την δική τους θαλάσσια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, η οποία εισβάλει σε Ελληνικά και Κυπριακά ύδατα, κατά παραβίαση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Θαλάσσιο Δίκαιο – κύριος λόγος του γιατί η Τουρκία είναι μια από τις 15 χώρες-μέλη του ΟΗΕ μέσα σε 193 που δεν υπέγραψαν αυτή την Διεθνή Σύμβαση.
Μολονότι η Τουρκία ισχυρίζεται ότι ενεργεί μέσα στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου, εισχωρώντας στα πλούσια σε αέριο και πετρέλαιο ελληνικά και κυπριακά ύδατα, ποτέ δεν αναφέρεται στο Δίκαιο της Θαλάσσης. Πράγμα που οδηγεί στο απλό ερώτημα γιατί η Άγκυρα δεν υπέγραψε την Σύμβαση για την ΑΟΖ εάν το Διεθνές Δίκαιο ευνοεί, όπως διατείνεται, τις διεκδικήσεις της;
Η πρόκληση κατά της Ελλάδος από την Τουρκία και την κυβέρνηση της Τρίπολης έρχεται ένα μήνα μετά την πραγματοποίηση κοινών ναυτικών γυμνασίων της Τουρκίας με το Πακιστάν, στα οποία το Πακιστάν παραβίασε τον ελληνικό και κυπριακό εναέριο και θαλάσσιο χώρο περισσότερες φορές και παρενόχλησε κυπριακά εμπορικά πλοία. Αυτό δείχνει ότι η Τουρκία εξωθεί τους συμμάχους της για να επιβάλει την πλήρη ηγεμονία της στην Ανατολική Μεσόγειο. Επιδιώκει να επεκτείνει την θαλάσσια επικράτειά της κατά παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου για να εκμεταλλευτεί τα πλούσια κοιτάσματα αερίου και πετρελαίου στην περιοχή.
Πρόκειται για μια ακόμη τουρκική περιφρόνηση στο Διεθνές Δίκαιο, μετά την παράνομη εισβολή της στην βόρειο Κύπρο και στην Συρία, μεταξύ πολλών άλλων. Αυτή άνοιξε τώρα έναν βάλτο που ο Ερντογάν πιθανώς δεν περίμενε. Με την καταστροφή της Λιβύης από το ΝΑΤΟ το 2011, στην οποία τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία έπαιξαν ήσσονα ρόλο, η χώρα αυτή μαστίζεται από συγκρούσεις φυλών, φεουδαρχία και ισλαμικό ριζοσπαστισμό, με δύο μείζονες δυνάμεις να έχουν αναδυθεί από αυτό το χάος – τον συνασπισμό της ΚΕΣ με την Μουσουλμανική Αδελφότητα και τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό, υπό τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, με έδρα στην Ανατολική Λιβύη. Η ενίσχυση της κυβέρνησης ΚΕΣ από την Τουρκία δεν παραξενεύει όταν είναι γνωστή η μακρά ιστορία των στενών σχέσεων της κυβέρνησης Ερντογάν με την Μουσουλμανική Αδελφότητα.
Ο Ερντογάν άνοιξε την Πυξίδα (κιβώτιο) της Πανδώρας στην Λιβύη που ασφαλώς θα οπισθοκροτήσει σε βάρος του και θα προκαλέσει την διάλυση του καθεστώτος της Τρίπολης. Η κυβέρνηση ΚΕΣ περιέρχεται τώρα σε αυξανόμενη απομόνωση, αφού η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αίγυπτος έχουν υποσχεθεί να ενισχύσουν τον στρατηγό Χαφτάρ με όπλα και χρήματα. Αναμένεται ότι με την παραλαβή αυτών των ενισχύσεων, ο Χαφτάρ θα συνεχίσει την εκστρατεία για την κατάληψη της Τρίπολης που άρχισε τον Μάρτιο. Ένας μείζων λόγος γι΄αυτήν την νέαν υποστήριξη είναι ότι Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος συνδέθηκαν σε μια στρατηγική συμμαχία για να προστατεύσουν τις αντίστοιχες ΑΟΖ τους από την τουρκική επιθετικότητα.
Ο Χαφτάρ ανακοίνωσε επίσης ότι θέλει καλές σχέσεις με το Ισραήλ. Αυτή η τοποθέτησή του, σπάνια στις μουσουλμανικές κατά πλειονότητα χώρες, θα εξασφαλίσει ασφαλώς στον Χαφτάρ μεγαλύτερη διεθνή αναγνώριση και νομιμοποίηση σε «ανταμοιβή», ιδιαίτερα κρίσιμη, αφού η πλειοψηφία των κρατών αναγνωρίζει την κυβέρνηση της Τρίπολης.
Μια αντιπροσωπεία Αμερικανών διπλωματών ζήτησαν πρόσφατα από τον Χαφτάρ να σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, λέγοντας ότι μπορεί να διευκολύνει ρωσική εισβολή στην Λιβύη. Ο Χαφτάρ αρνήθηκε. Ο υπουργός του επί των Εξωτερικών δήλωσε ότι οι ΗΠΑ κάνουν μέγα λάθος, αφού η Λιβύη έχει γίνει μια απέραντη αρένα για το ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ περιφερειακών δυνάμεων. Γεγονός που αληθεύει, αν λάβει κανείς υπόψη ότι Σαουδική Αραβία, Εμιράτα και Αίγυπτος υποστηρίζουν τον Χαφτάρ, ενώ η Τουρκία και το Κατάρ υποστηρίζει το ΚΕΣ.
Αντίθετα από τα λεγόμενα του για σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, ο Ερντογάν υπέγραψε με την Τρίπολη μια παράνομη συμφωνία για τον τεμαχισμό της Ανατολικής Μεσογείου σύμφωνα με τα δικά του σχέδια. Η Ελλάδα έδωσε στην κυβέρνηση της Τρίπολης μια προθεσμία για να αποσύρει την υπογραφή της από την συμφωνία με την Τουρκία. Μολονότι η Ελλάδα είναι ένας μικρός παίκτης στην διεθνή σκηνή, στην Ανατολική Μεσόγειο έχει σημαντικό ρόλο και θα χρησιμοποιήσει τους μηχανισμούς του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. για να πείσει κράτη-μέλη να αποσύρουν την υποστήριξή τους από την κυβέρνηση της Τρίπολης, πράγμα που θα απομονώσει περισσότερο την Τουρκία, η οποία επιχειρεί να συμπήξει μια συμμαχία σε απάντηση της ελληνο-κύπριο-αιγυπτιακής στρατηγικής συμπαράταξης.
Σε μια σπάνια σύγκλιση, οι ΗΠΑ και η Ρωσία επέκριναν την επιθετικότητα και κλιμάκωση των προκλήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, με το Στέητ Ντιπάρτμεντ να χαρακτηρίζει την συμπεριφορά της Τουρκίας και του ΚΕΣ «προκλητική» και «μη εποικοδομητική»…
Είναι απίθανο ότι αυτές οι επικρίσεις θα εισακουστούν και αναμένεται ότι το καθεστώς της Τρίπολης θα αρνηθεί κατηγορηματικά να ακυρώσει την συμφωνία του με την Τουρκία, πράγμα που θα ωθήσει την Ελλάδα να υποστηρίξει τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης και να παροτρύνει μέλη του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. να κάνουν το ίδιο. Κατά το ελάχιστο, το τρίο Σαουδική Αραβία-Εμιράτα- Αίγυπτος χρησιμοποίησαν την επίθεση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο ως ευκαιρία για να υποστηρίξουν με χρήματα, όπλα , μυστικές πληροφορίες και άλλα μέσα τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό.
Μετά την ανακοίνωση του Σαίφ Καντάφι, δεύτερου γιού του Μουαμάρ Καντάφι, ότι υποστηρίζει τον Χάφταρ είναι πολύ πιθανό ότι η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Τρίπολης θα αντιμετωπίσει πολλαπλή πίεση από το ΝΑΤΟ, την Ε.Ε., την συμμαχία Σαουδικής Αραβίας-Εμιράτων-Αιγύπτου και από τους υποστηρικτές του Χαφτάρ και του Καντάφι. Η παράτολμη εξόρμηση του Ερντογάν για περιφερειακή ηγεμονία έγινε στην αρχή δεκτή με ενθουσιασμό στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά φαίνεται ότι τώρα άνοιξε το κουτί της Πανδώρας στην Λιβύη και αυτό μπορεί να του γυρίσει ανάποδα.
Paul Antonopoulos, InfoBrics,The Duran, December 5, 2019
*Ο Πωλ Αντωνόπουλος είναι ερευνητής στο Κέντρο Συγκριτικών Μελετών.
**Εισαγωγή-Μετάφραση Μιχαήλ Στυλιανού
