(Εμπειρία από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πάτρας).
Ι. Για τις έννοιες
Κάθε στιγμή, κάθε ώρα και κάθε μέρα συναντούμε έννοιες που φαίνονται ίδιες, ολόιδιες, αλλά αν τις ανοίξεις, αν τις προσέξεις κι αν τις αναλύσεις είναι μεταξύ τους τόσο διαφορετικές. Όπως υπάρχουν και έννοιες που άλλο εννοούν και άλλο σημαίνουν. Λόγου χάρη η έννοια Ελλάδα ντύνει τόπους, χρόνους, καταστάσεις και ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα και κανένα ουσιαστικό κοινό μεταξύ τους και μάλιστα σε βαθμό που η πραγματικότητα θολώνει τόσο που νομίζεις ότι πρόκειται για πολλές και τόσο διαφορετικές μεταξύ τους Ελλάδες που τελικά δεν μπορείς να ξεχωρίσεις ποια είναι η γνήσια, η δική σου Ελλάδα.
Τα ελληνικά, και όχι μόνο, μέσα μαζικής ενημέρωσης αποτελούν εικόνα μιας Ελλάδας όταν μας βομβαρδίσουν ακατάπαυστα, εικοσιτέσσερις ώρες την ημέρα και τριακόσιες εξήντα πέντε μέρες τον χρόνο, με πληροφορίες που κατά κανόνα αναφέρονται στο ψέμα, στο αίμα και στο σπέρμα. Πληροφορίες που παρουσιάζουν τον άνθρωπο ως ένα εγωιστικό και αιμοβόρο θηρίο, υπεύθυνο για την κατάντια της ανθρωπότητας και την καταστροφή της ίδιας της βιόσφαιράς του, για να κρύψουν τις ευθύνες του καπιταλιστικού συστήματος που συνειδητά και συστηματικά αποβλακώνει, σκοτώνει και καταστρέφει για να μεγαλώσουν τα κέρδη του Κεφαλαίου. Κάθε μέρα μας ‘ενημερώνουν’, με κάθε λεπτομέρεια, τι είπε και τι έκανε ο Τραμπ, πόσοι λευκοί Αμερικανοί σκότωσαν πόσους Αφροαμερικανούς και πόσοι ‘ελεύθεροι’ και σαλεμένοι κουμπουροφόροι σκότωσαν πόσα παιδιά μέσα στις σχολικές αίθουσές τους. Κάθε Κυριακή γινόμαστε μάρτυρες των ‘κατορθωμάτων’ των χουλιγκάνων, όπως και κάθε Παρασκευή βράδυ γεμίζει η οθόνη των τηλεοράσεών μας από την ‘επανάσταση’ κάποιων γνωστών-αγνώστων κουκουλοφόρων, χωρίς ωστόσο κανένας να μας εξηγεί ποιος συγκροτεί, συντηρεί και για ποιους λόγους καλύπτει αυτούς τους επιχειρηματικούς/κομματικούς στρατούς που με τη σειρά τους δουλεύουν για τα μικρά και τα μεγάλα αφεντικά τους. Όμως για να μην είμαστε άδικοι, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι γινόμαστε έντυπα, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά κοινωνοί και, μέχρι βαριάς ζαλάδας και πλύσης εγκεφάλου, ‘θετικών’ ειδήσεων, όπως λ. χ. πόσα γκολ έβαλε ο χρυσοπόδαρος Βαζέχα, ο κρυοκέφαλος Μέσι και λοιποί όμοιοί τους. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις επιτρέπουν σ’ εμάς τους ίδιους, στο κοινό, να αποφασίζουμε ‘δημοκρατικά’, με την ηλεκτρονική ψήφο μας ποιος μένει και ποιος φεύγει από κάποιο μακρινό ‘παιχνίδι’ επιβίωσης για να ξεχάσουμε το γεγονός ότι κάποιοι από εμάς τους ίδιους, άνθρωποι της διπλανής πόρτας, βάζουμε τέρμα στη ζωή μας εξαιτίας των εδώ δυσκολιών επιβίωσης. Μαθαίνουμε επίσης μέσα από εντυπωσιακά ρεπορτάζ ότι το ‘Τζακ-ποτ’ της τελευταίας κλήρωσης έπεσε σε κάποια φτωχή οικογένεια, που σημαίνει ότι για την κατάντια μας δεν φταίει κανένας άλλος, αλλά εμείς οι ίδιοι που ‘δεν κυνηγάμε την τύχη μας’. Έτσι οι νέοι μας δεν χρειάζεται να μορφωθούν και οι φτωχοί δεν χρειάζεται να αγωνιστούν για να καλυτερεύσουν τη ζωή τους, αλλά να συμμετέχουν στον κρατικό τζόγο.
Ότι υπάρχει και μια άλλη Ελλάδα που την αποτελούν πολλοί νέοι μας, ακόμα και παιδιά Δημοτικών Σχολείων, Γυμνασίων, Λυκείων, ΤΕΙ και πανεπιστημίων σαρώνουν πρώτα βραβεία σε διάφορους διεθνείς διαγωνισμούς στα Μαθηματικά, στην Βιολογία, στη Φυσική, στις εφευρέσεις κ.λπ., κ.λπ., ότι Έλληνες επιστήμονες που αναγκάζονται κατά εκατοντάδες χιλιάδες να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό κατακτούν τις κορυφές των επιστημών και ότι πολλοί νέοι στο εσωτερικό ανοίγουν, κάτω από εχθρικές συνθήκες, νέους ελπιδοφόρους ορίζοντες σε πολλούς τομείς της επιστήμης, της οικονομίας, της κοινωνίας και του πολιτισμού φαίνεται να μην αποτελεί είδηση για τα κυβερνητικά και τα εργολαβικά ΜΜΕ. Λες και κάποιος επιδιώκει να περιπέσουμε όλοι οι Έλληνες σε βαριά κατάθλιψη, σε παραίτηση και σε υποταγή για να είμαστε προβλέψιμοι και πολιτικά διαχειρίσιμοι.
Είναι προφανές ότι όλα αυτά τα αντιφατικά και παράξενα δεν είναι τυχαία, αλλά αποτελούν σκόπιμη λειτουργία συγκεκριμένων θεσμών, δομών και δυνάμεων που καθορίζουν το είδος και την ποιότητα της κοινωνικής μας συμβίωσης, τον χαρακτήρα της Ελλάδας μας. Έτσι το ερώτημα που αβίαστα προβάλλει είναι ποιας Ελλάδας;
Υπάρχει η Ελλάδα του Κεφαλαίου, δηλαδή του πλιατσικοκαπιταλισμού, ως προμετωπίδα των σκοταδιστικών και εξουσιαστικών ιερατείων που διαπλέκονται με τους οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά ισχυρούς ηγεμόνες της περιοχής, της Ευρώπης και του πλανήτη, που χτίζουν την Νέα Παγκόσμια Φασιστική Τάξη Πραγμάτων μέσω της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης του Κεφαλαίου που αποσκοπεί στην διαιώνιση της υποταγής των ανθρώπων, των κοινωνιών και της εργαζόμενης ανθρωπότητας γενικά στις επιλογές του σκληρού πυρήνα του Κεφαλαίου με εκφραστή του, για την τρέχουσα ιστορική περίοδο, τον αμερικανισμό[1]. Με αυτήν την έννοια το Κεφάλαιο δεν είναι κτίρια, μηχανές, χρήματα, εμπορεύματα και διάφορες άλλες υλικές και άυλες αξίες, αλλά το δικαίωμα των λίγων να εξουσιάζουν τους πολλούς, πράγμα που προκύπτει από το δικαίωμα των δικαιωμάτων πάνω από το οποίο δεν υπάρχει άλλο δικαίωμα, ούτε αυτό της ζωής και της ελευθερίας, δηλαδή προκύπτει από το δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας[2]κύρια πάνω στη γη και στα άλλα μέσα παραγωγής. Ιστορικά το δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας κατοχυρώθηκε με την λεγόμενη Σεισάχθεια του Σόλωνα, (592-591 παλιάς χρονολόγησης), με την βίαιη απόσπαση μέρους του κοινού εδάφους για ίδιο λογαριασμό ατόμων που αποσπάστηκαν από την υπόλοιπη κοινωνία και για να διατηρήσουν την ‘ιδιοκτησία’ τους στράφηκαν ως ομάδα, κάστα ή ως κοινωνική τάξη με άδικους νόμους και σκοταδιστικούς μύθους, με εξουσιαστική παιδεία και παραπληροφόρηση, με κατασταλτική βία και κατακτητικούς, απάνθρωπους και καταστροφικούς πολέμους ενάντια στην ίδια την κοινωνία τους. Πυρήνας της φιλοσοφίας των εξουσιαστών είναι η με κάθε μέσο και τρόπο απόκτηση, συσσώρευση και διατήρηση ατομικού πλούτου σε βάρος της εργαζόμενης κοινωνίας.
Υπάρχει επίσης και η Ελλάδα των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού που με υπομονή και επιμονή πορεύονται συνεργαζόμενες, αλληλοτροφοδοτούμενες και αγωνιζόμενες με διαχρονικό στρατηγικό στόχο την κατάργηση των ανισοτήτων, την αμεσοδημοκρατική συγκρότηση των επιμέρους κοινωνιών και την οικουμενική ειρηνική συμβίωση όλων των λαών του πλανήτη. Πυρήνας της φιλοσοφίας τους είναι το αξίωμα ότι όλοι οι άνθρωποι που, ως άτομα είναι μεταξύ τους διαφορετικοί, αλλά ως μέλη μιας κοινωνίας είναι μεταξύ τους ίσοι και συνεπώς ο άνθρωπος ήταν πάντα και συνεχίζει ρητά να είναι και μετά τον Πρωταγόρα το μοναδικό και αναντικατάστατο μέτρο όλων των πραγμάτων.
ΙΙ. Η πράξη
Σε συνθήκες καπιταλισμού που σημαίνει σε συνθήκες ακραίων οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, μέχρι του βαθμού που το 1% εξουσιάζει, εκμεταλλεύεται και καταπιέζει το 99% των κατοίκων του πλανήτη, οι παραπάνω άκρως αντίθετες πολιτικές φιλοσοφίες και πρακτικές συνυπάρχουν και συγκρούονται, η μεν του Κεφαλαίου για την απόλυτη επικράτησή τους επί της εργαζόμενης ανθρωπότητας, η δε των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού για την απελευθέρωσή τους από το αντικοινωνικό, εγωιστικό και καταστροφικό Κεφάλαιο. Χονδρικά αυτή η σχέση αντιπαλότητας μεταξύ αυτών των δυό φιλοσοφιών, στρατηγικών και πρακτικών κοινωνικής συμβίωσης διατρέχει ολόκληρη την ανθρωπότητα και συνεπώς απαντάται σε κάθε κοινωνία μέχρι και το τελευταίο κύτταρό της.
ΙΙΙ. Το παράδειγμα
Ας πάρουμε για παράδειγμα το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών που βρίσκεται στο Ρίο. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα νοσοκομεία της χώρας, δυναμικότητας 800 κλινών, που προσφέρει ιατρική φροντίδα και υπηρεσίες υγείας σε χιλιάδες πολίτες όχι μόνο της Δυτικής Ελλάδας αλλά και σε ασθενείς από όλα τα μέρη της Ελλάδας.
Κτίστηκε το 1988 με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους στα πλαίσια της πολιτικής ολοκλήρωσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας και στις εγκαταστάσεις του, που εκτείνονται σε 75 στρέμματα, αναπτύσσονται κλινικές και εξωτερικά ιατρεία όλων των ειδικοτήτων, πλήρως εξοπλισμένα με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας. Μοναδική παραφωνία σε όλη την εξωτερική εικόνα αυτού του εξαιρετικού νοσοκομείου, και δεν είναι το μοναδικό, αποτελεί το γεγονός ότι το αφιέρωσαν στην «Παναγία Βοήθεια», προφανώς, υπό την πίεση του σκοταδιστικού ιερατείου, για να κλέβει δόξα από την επιστήμη που κάνει πραγματικά θαύματα, να παραπλανά τους πονεμένους ασθενείς και να γεμίζουν το παγκάρι που βρίσκεται ανοιχτό στην εκκλησία που έχτισαν μέσα στον περίβολο του νοσοκομείου, λες και χάθηκαν κορυφαίοι Έλληνες γιατροί που θα κοσμούσαν με το όνομά τους το νοσοκομείο. Αν και κανένας μας δεν επέλεξε την θρησκευτική του πίστη, εντούτοις ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να πιστεύει ότι θέλει. Κανένας όμως δεν έχει το δικαίωμα να ασκεί αγυρτεία και να κάνει την αυστηρά προσωπική θρησκευτική πίστη των άλλων επιχείρηση και επάγγελμα που καλλιεργεί στο ‘ποίμνιο’ ψευδαισθήσεις[3].
Το σημαντικότερο όλων όμως είναι ότι τόσο το ιατρικό, όσο και το νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό του κινούνται, στην αποφασιστική τους πλειοψηφία, στα ανώτερα διεθνή στάνταρ προσφοράς υπηρεσιών υγείας, παρά και τις συχνές ελλείψεις σε προσωπικό, φάρμακα και αναλώσιμα και κόντρα στα εμπόδια που βάζουν τα ανομολόγητα συμφέροντα. Συμφέροντα που στις συνθήκες του ελληνικού πλιατσικοκαπιταλισμού εκφράζονται ποικιλότροπα και σε όλο το φάσμα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής, του τομέα της Δημόσιας Υγείας μη εξαιρουμένου:
- Μέσω της λεγόμενης ‘ελεύθερης αγοράς’ που εμπορευματοποιεί ολόκληρο το σύστημα της δημόσιας υγείας και ιδιαίτερα της αγοράς φαρμάκων, της ιατρικής τεχνολογίας, της τροφοδοσίας και του εξοπλισμού των νοσοκομείων, η οποία μέσω των οργανωμένων ομάδων πίεσης σε επίπεδο κοινοβουλίου, υπουργείων, νοσοκομείων, αλλά και κάποιων ‘πρόθυμων’ μεγαλογιατρών ξεκοκαλίζει με τη μέθοδο του ‘λαδώματος’ και της υπερτιμολόγησης τους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων σε βάρος της παρεχόμενης ποιότητας και της ποσότητας της δημόσιας υγείας.
- Μέσω σκοταδιστικών, οικονομικών και εξουσιαστικών κύκλων σε επίπεδα ελληνικών κυβερνήσεων που υποχρηματοδοτούν τα δημόσια νοσοκομεία της χώρας με σκοπό και στόχο να τα υποβαθμίσουν κι έτσι να στρέψουν την κοινωνία προς τα ιδιωτικά νοσοκομεία, υποθηκεύουν δημόσιες περιουσίες στο λεγόμενο υπερταμείο για το υποτιμημένο ξεπούλημά τους, την λεγόμενη ιδιωτικοποίησή της, σε ξένους ‘επενδυτές’, σύμφωνα με τις επιταγές της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και της λεγόμενης ‘φιλελεύθερης συναίνεσης’ που προλεταριοποιεί το 99% της κοινωνίας/ανθρωπότητας.
- Μέσω Διοικήσεων, το συχνά επεισοδιακό ανεβοκατέβασμα των οποίων αποκαλύπτει το αβυσσαλέο βάθος των αντιθέσεων και συγκρούσεων που αποσκοπούν στον έλεγχο ροής των κρατικών πιστώσεων των νοσοκομείων και στην εξυπηρέτηση κομματικών/πελατειακών σκοπιμοτήτων.
- Μέσω οργανωμένων, όπως συχνά πληροφορούμαστε από τα ΜΜΕ, από συλλογικά όργανα ιατρών αλλά και από δικαστικές αποφάσεις, κύκλων κάποιων, ευτυχώς λίγων, επίορκων μεγαλογιατρών που διαπλεκόμενοι καταφέρνουν να αποσπούν κονδύλια από τα κρατικά ταμεία ή από μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες για ‘έρευνα’ που παρακάμπτει την επιστημονική δεοντολογία και καταλήγει σε συνηγορία, σε ενέργειες διαφήμισης και κατευθυνόμενης συνταγογράφησης συγκεκριμένων φαρμάκων συγκεκριμένης εταιρίας σε βάρος ανταγωνιστριών φαρμακοβιομηχανιών.
- Μέσω κάποιων μεμονωμένων γιατρών που πέρα από κάθε επαγγελματική δεοντολογία και ηθική εκμεταλλεύονται την δυσχερή θέση κάποιων ασθενών και αποσπούν σε ‘φακελάκι’ μικρά ή και μεγάλα ποσά ως αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες τους, για τις οποίες προφανώς πληρώνονται από το κράτος. Στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών φαίνεται ότι οι ίδιοι οι γιατροί υπερασπιζόμενοι το επιστημονικό τους κύρος, την ηθική τους υπόσταση και την αξιοπρέπειά τους έχουν αποκλείσει αυτήν την παθογένεια, αν και αυτό το πρόβλημα οφείλει η Πολιτεία να το αντιμετωπίσει δραστικά με την οριστική αφαίρεση άδειας άσκησης ιατρικού επαγγέλματος σε όποιος γιατρό τολμήσει να εκμεταλλευτεί την δυσχερή θέση ασθενούς και να του αποσπάσει χρήματα για τις υπηρεσίες που είναι υποχρεωμένος να του προσφέρει.
- IV. Χειρουργείο Συμφωνική Ορχήστρα
Μια από τις πολλές κλινικές που αποτελούν το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πάτρας είναι η Ορθοπεδική Κλινική, η φήμη της οποίας ξεπερνά τα εθνικά μας σύνορα για το επιστημονικά άρτια εκπαιδευμένο ιατρικό και για το απόλυτα αφοσιωμένο στο έργο του νοσηλευτικό προσωπικό και συνεπώς για την ποιότητα και την ποσότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών της. Γνώριζα τα καλύτερα γι αυτήν την κλινική από τότε που ήταν διευθυντής της ο φίλος μου από το (Δυτικό) Βερολίνο, καθηγητής και υποδιευθυντής στην αντίστοιχη πανεπιστημιακή κλινική, ο Ηλίας Λαμπίρης. Σήμερα διευθύνεται από έναν σεμνό, καλοσυνάτο και αξιοπρεπή άνθρωπο, τον ολοκληρωμένο επιστήμονα και τον αριστοτέχνη χειρουργό καθηγητή Παναγιώτη Μέγα.
Όταν χρειάστηκε να υποβληθώ σε ολική αρθροπλαστική και στα δυο ισχία μου απευθύνθηκα σ’ αυτήν την κλινική και προγραμματίστηκα για το χειρουργείο του αριστερού ισχίου και στη συνέχεια μετά από αρκετούς μήνες και του δεξιού. Μέσα στο χειρουργείο συνειδητοποίησα για μια ακόμα φορά ότι υπάρχει και, η άλλη, η δική μας Ελλάδα. Ολόκληρη η ομάδα, δεκαπέντε με είκοσι άτομα, μέσα στην οποία οι γιατροί/χειρούργοι, ούτε και ο Διευθυντής της Κλινικής, ο Παναγιώτης Μέγας που με χειρούργησε, δεν ξεχώριζαν από το νοσηλευτικό και το βοηθητικό προσωπικό, όπου όλοι μαζί, άνδρες και γυναίκες, και ο καθένας χωριστά πρόσθετε, ως μέλος μιας καλογυμνασμένης και ομογενοποιημένης Ορχήστρας, με απόλυτο σεβασμό στον άνθρωπο ασθενή, τη δική του Νότα, για να νοιώσει ο ασθενής οικεία, εμπιστοσύνη και σιγουριά για να πάνε όλα καλά και να βγει υγιής για να ξεκινήσουν την ίδια διαδικασία για δυο-τρεις ακόμα ασθενείς την ίδια ημέρα και κάθε μέρα. Ο επαγγελματισμός, η ευγένεια, η αρχοντιά και η ανθρωπιά, όλου του προσωπικού κάνουν, παρά τα προβλήματα του καθενός ξεχωριστά και όλων μαζί εξαιτίας της παραλυτικής οικονομικής κρίσης, τον ασθενή να νοιώθει ασφάλεια και ευγνωμοσύνη, αλλά και να κατανοεί το μεγαλείο του Εθνικού Συστήματος Υγείας που καταφέρνει να στέκεται ακόμα στα πόδια του παρά τις παγίδες που του στήνουν οι έμποροι και οι λαθρέμποροι της Δημόσιας Υγείας
- V. Ένας καλύτερος κόσμος είναι αναγκαίος και εφικτός
Οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού παλεύουν διαχρονικά για μια τέτοια μορφή οργάνωσης της κοινωνίας με μοντέλο την Ορχήστρα, στα πλαίσια της οποίας όλοι εργάζονται για τον ίδιο κοινό σκοπό, για την επίτευξη μέσω του ‘μέτρον άριστον’ της αρμονίας, της καθολικής ευημερίας και της πανανθρώπινης ευτυχίας.
Για να φτάσουμε σ’ αυτή την κατάκτηση χρειάστηκαν κόποι, αγώνες και θυσίες κι έχουμε όλοι χρέος να διαφυλάξουμε και να διευρύνουμε αυτές τις κατακτήσεις για τις επόμενες γενιές. Ιδιαίτερα σήμερα που στην περιοχή μας συσσωρεύονται τοξικά κομματικά και εθνικιστικά μίση, θρησκευτικοί φανατισμοί, θανάσιμα συγκρουόμενα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα και τεράστιοι όγκοι όπλων μαζικής καταστροφής και η χώρα μας δοκιμάζεται και απειλείται από ‘φίλους’ και εχθρούς με αχρείαστες περιπέτειες, οφείλουμε όλοι να εργαστούμε και μεθοδικά να συνεργαστούμε για την έξοδό μας από την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Οι επιστήμες και η τεχνολογία, διαχρονικό δημιούργημα των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, καθιστούν σήμερα, στον 21ο αιώνα έναν καλύτερο κόσμο εφικτό και αναγκαίο, φτάνει να τις απαλλάξουμε από τον ασφυκτικό έλεγχο του Κεφαλαίου. Περιθώρια για άλλες ψευδαισθήσεις δεν υπάρχουν.
[1] Βλέπε, Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός και παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της Παρακμής, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗ, Αθήνα 2009.
[2] Λάμπος Κώστας, Η γέννηση και ο θάνατος της ατομικής ιδιοκτησίας. Η ατομική ιδιοκτησία ως μήτρα βίας, εξουσίας, ανισότητας, εγκληματικότητας, σκοταδισμού και ανηθικότητας, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2017.
[3] Βλέπε αναλυτικά, Λάμπος Κώστας, Θεός και Κεφάλαιο. Δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και Εξουσίας, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2015.
*Πηγή: classlessdemocracy.blogspot.com
