Αναζητώντας τα αίτια της ήττας σε ένα συνέδριο δύσκολο
Χωρίς καμία αμφιβολία το Αριστερό Ρεύμα σε λίγες μέρες θα κάνει το δυσκολότερο και κρισιμότερο ίσως για την ύπαρξή του συνέδριο της πολύχρονης ιστορικής του διαδρομής. Μιας διαδρομής που πέρασε μέσα από χίλιες δυσκολίες και αγώνες ως ο ιδεολογικός και πολιτικός δρόμος που θέλησε να έλθει και ήρθε σε ρήξη με την σοσιαλδημοκρατία και τα κεντροαριστερά κυβερνητικά της νεφελώματα αλλά και την στείρα αντίληψη δογματικών εκφράσεων του κομμουνιστικού κινήματος. Επί πλέον κανείς έντιμος αναλυτής δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι το Αριστερό Ρεύμα υπήρξε η δύναμη μέσα στον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ που συνέβαλε τα μέγιστα για το πέρασμα από το 3% της εκλογικής συγκατάθεσης τους στο 35% του ΣΥΡΙΖΑ το 2015!
Στο συνέδριο του αυτό στην Αθήνα το Αριστερό Ρεύμα επιβάλλεται να δώσει όσο το δυνατόν τις ποιο πειστικές απαντήσεις για τα αίτια που προκάλεσαν την βαριά ήττα του. Πρέπει να αναζητηθούν από τα μέλη του τα ΓΙΑΤΙ αυτής της τραγικής εκλογικής αποτυχίας για να μπορέσει να ξανασηκώσει κεφάλι χωρίς μιζέριες και ηττοπαθή σύνδρομα αυτός ο χώρος της ριζοσπαστικής ταξικής αριστεράς.
Φυσικά τα εκλογικά αποτέλεσμα του 2019 όλοι το παραδέχονται ήταν άκρως δυσάρεστα και μη αναμενόμενα για το σύνολο των αριστερών δυνάμεων στην Ελλάδα και όχι μόνον. Λέμε όχι μόνον γιατί και σε όλη την Ευρώπη τα πράγματα για την αριστερά δεν πήγαν καθόλου καλά. Ειδικότερα στην νότια Ευρώπη που έχουμε δυνάμεις με παράδοση και λαϊκούς δεσμούς με ένα ισχυρό συνδικαλιστικό εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα από την Ιταλία και την Γαλλία ως την Πορτογαλία και την Ελλάδα τα αποτελέσματα για τις δυνάμεις του κόσμου της εργασίας ήταν δυστυχώς πολύ κατώτερα των περιστάσεων.
Η δεξιά και η φασίζουσα ακροδεξιά των διαφόρων Σαλβίνι και Λε Πέν βγήκαν νικητές αυτών των εκλογών, σε αντίθεση με την αριστερά ακόμα και την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία που παρουσιάζουν μια στασιμότητα ως και υποχώρηση.
Οι πολιτικές του άγριου νεοφιλελευθερισμού, της λιτότητας και των «αιματοβαμμένων» πλεονασμάτων, που συμπίεσαν μισθούς και συντάξεις, που συρρίκνωσαν παντού το κοινωνικό κράτος, την δημόσια υγεία και παιδεία, τα εργασιακά δικαιώματα που χτύπησαν αλύπητα εργατικές κατακτήσεις που έγιναν με θυσίες δεκαετιών εκ των πραγμάτων οδήγησαν σε οργή και αγανάκτηση εκατομμύρια πολιτών σε όλη την Ευρώπη . Την αγανάκτηση αυτή όμως εκλογικά την καρπώθηκε δυστυχώς η δεξιά και όχι η αριστερά.
Αυτή την πραγματικότητα πρέπει να εξετάσει συνολικά η αριστερά. Με αυτή την πραγματικότητα καλείται να μετρηθεί στο συνέδριό του και το Αριστερό Ρεύμα, να δει το γιατί είχε αυτό το αποτέλεσμα που στο άμεσο μέλλον θα το πληρώσει όλος ο κόσμος της εργασίας και τα μικρομεσαία στρώματα του χωριού και της πόλης που και αυτά κτυπήθηκαν με πρωτοφανή αγριότητα. Η επόμενη μέρα θα είναι ακόμα χειρότερη από την σημερινή για τους εργαζόμενους είτε είναι δεξιοί, κεντρώοι ή αριστεροί. Η δεξιά με την πέμπτη φάλαγγα της την ακροδεξιά δεν θα κάνει διακρίσεις και είναι λογικό να επιτεθεί με μεγαλύτερη αγριότητα σε όλους τους εργαζόμενους. Ιστορικά πάντα έτσι έγινε μετά από μια υποχώρηση και ήττα του εργατικού κινήματος. Η ολιγαρχία με τέτοιες καταστάσεις ανακαλύπτει ποιο εύκολα ανοικτά μονοπάτια για την κερδοφορία της.
Η έρευνα αυτή και το ΓΙΑΤΙ αυτού του αρνητικού αποτελέσματος πρέπει να γίνει μακριά από μικροκομματικές, μικρο-παραταξιακές, ακόμα και προσωπικές αντιπαραθέσεις επιτελαρχών και μικρο-παραγοντίσκων μέσα στην ίδια την αριστερά.
Ταυτόχρονα η αριστερά θα πρέπει να εξετάσει αυτή την σκληρή πραγματικότητα και με νέα εργαλεία έρευνας και ανάλυσης που δεν θα είναι όμως ξεκομμένα από τα βασικά μεθοδολογικά εργαλεία ανάλυσης και σκέψης της αριστερής ταξικής διαφορετικότητας. Παράδειγμα όταν είσαι ξεκομμένος από την κοινωνία και τα προβλήματα της καθημερινότητας του λαού κλεισμένος μέσα σε κομματικά γραφεία δεν χρειάζεται να κάνεις βαθυστόχαστες αναλύσεις για να καταλάβεις τα αίτια της αποτυχίας σου. Όμως θα είναι λάθος σοβαρό να μην μελετηθούν και οι μεγάλες διαφοροποιήσεις που συντελούνται στις κοινωνίες του αναπτυγμένου καπιταλισμού. Σε καμιά περίπτωση πάντως δεν θα πρέπει να εγκαταλειφθούν για την μελέτη αυτή τα παραδοσιακά εργαλεία έρευνας και μελέτης που αναβλύζουν μέσα από την Μαρξιστική μεθοδολογία ανάλυσης των κοινωνικών φαινομένων. Τα μαρξιστικά θεμέλια είναι ακλόνητα και μπορούν να στηρίξουν το εργαστήρι ανάλυσης των νέων κοινωνικών φαινομένων!
Στο συνέδριο του Αριστερού ρεύματος θα μπορούσαν να εντοπιστούν ορισμένα γιατί, τα πρώτα ίσως βασικά αίτια της ήττας .
Αιτία πρώτη Οπωσδήποτε η πολυκερματισμένη Ελληνική αριστερά έδωσε την μάχη όλων των εκλογικών αναμετρήσεων για μια φορά ακόμα υποτιμώντας τον αντίπαλο, κοιτάζοντας το πώς θα υπονομεύσει για λίγα ψηφαλάκια τον σύντροφο της διπλανής πόρτας. Ζήσαμε πέρα για πέρα λαθεμένες καταστάσεις όπως αυτή για παράδειγμα που μέλη της νεολαίας της Ανταρσίας να συκοφαντούν την ΛΑ.Ε και τον Π. Λαφαζάνη με απαράδεκτες και βρόμικες αφίσες και το ΚΚΕ από την μεριά του να προσπαθεί να λεηλατήσει στελέχη και μέλη των άλλων αριστερών οργανώσεων αρνούμενο τον οποιοδήποτε διάλογο με τις άλλες αριστερές δυνάμεις. Μέσα στην ίδια την ΛΑ.Ε σε ένα μετωπικό σχήμα είδαμε δυνάμεις να προχωρούν σε ένα ανταγωνισμό χαρακωμάτων μεταξύ τους λες και ο αντίπαλος βρίσκονταν στο εσωτερικό του μετώπου και όχι στο υπό διαμόρφωση νέο αντιλαϊκό δικομματικό σύστημα Ν.Δ και ΣΥΡΙΖΑ.
«Δογματικά» μπορούμε να επιμείνουμε ότι η πρώτη και κύρια αιτία της εκλογικής ήττας της αριστεράς στο σύνολό της είναι ο πολυκερματισμός και η πολυδιάσπασή της. Διαφορές υπήρχαν και υπάρχουν που προέρχονται από την μεγάλη ιστορική διαδρομή όλων των δυνάμεων της αριστεράς, η κάθε μια με την ιστορική διαφορετικότητά της, όμως αυτές δεν μπορεί να μας τυφλώνουν όλους και να μη βλέπουμε ότι σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς για την εργατική τάξη και τον λαό μας η κοινή δράση και η ενότητα είναι βασική προϋπόθεση για την επιβίωση της αριστεράς αλλά και την υπεράσπιση των συμφερόντων του κόσμου της εργασίας. Ο Ελληνικός λαός βλέποντας αυτή την απαράδεκτη κατάσταση μέσα στο σύνολο της αριστεράς έχασε την εμπιστοσύνη του προς αυτή, έβγαλε το συμπέρασμα ότι η ριζοσπαστική αριστερά έχει πλήρη αδυναμία αλλά και θέληση για να δώσει κυβερνητική απάντηση στα μεγάλα προβλήματα που ταλανίζουν την κοινωνία μας. Τα φτωχά λαϊκά στρώματα ζητούσαν και σωστά άμεση λύση των δραματικών προβλημάτων επιβίωσης τους και δεν έβλεπαν την ελπίδα να έρχεται από την ριζοσπαστική αριστερά και οι ευθύνες γι΄ αυτό είναι δικές μας, όλων μας.
Αιτία δεύτερη είναι η αδυναμία της ριζοσπαστικής αριστεράς στην χώρα μας να αποκαλύψει με πειστικότητα στον λαό τον καταστροφικό ρόλο για την αριστερή ταξική και πολιτισμική διαφορετικότητα του ρόλου του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα δεν είχε απλά μια σοσιαλδημοκρατική ρεφορμιστική μετάλλαξη όπως έγινε και με άλλα κόμματα της αριστεράς στην Ευρώπη όπως για παράδειγμα στην Ιταλία με το Δ.Κ (P.D) του Ματέο Ρένζι ή των Podemos. Ο ΣΥΡΙΖΑ μετατοπίστηκε ακόμα ποιο δεξιά έγινε στην Ελλάδα αυτά τα χρόνια το καλύτερο εκτελεστικό όργανο εξυπηρέτησης των συμφερόντων του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού όπως φάνηκε και από την κατάπτυστη συμφωνία των Πρεσπών αλλά και με την συμμαχία με το Ισραήλ και την Αίγυπτο μεταφέροντας την χώρα μας σε γεωστρατηγικούς δρόμους που κανένας αστός πολιτικός της Ελλάδας δεν τόλμησε να διαβεί φανερά λόγου και της ξέχωρης θέσης της χώρας μας στα Βαλκάνια αλλά και στην Μ. Ανατολή με τον αραβικό κόσμο. Αυτές οι συμαχίες εκ των πραγμάτων πυκνώνουν τα σύννεφα του πολέμου σε όλη την περιοχή μας. Αυτό που λέμε πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική έγινε με τον Τσίπρα καθαρά μονοδιάστατη για την εξυπηρέτηση των αμερικάνικων και Νατοϊκών συμφερόντων.
Παράλληλα ο ΣΥΡΙΖΑ κτύπησε πισώπλατα την ελπίδα της διαφορετικότητας της αριστεράς με την πλήρη μετάλλαξη του ιδικά μετά το δημοψήφισμα του 2015. Έγινε δηλαδή η δύναμη προώθησης κατά απόλυτο τρόπο των συμφερόντων της Γερμανοκρατούμενης Ε.Ε ώστε το προτεκτοράτο Ελλάς να παίξει το ρόλο του όχι μόνο για την πλήρη υποταγή του κόσμου της εργασίας στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Δεν είναι τυχαία η αντίληψη που καλλιεργήθηκε σε όλη την ελληνική κοινωνία σκόπιμα ότι «όλοι το ίδιο είναι» και στην Ευρωπαϊκή «να μην καταντήσουμε σαν τον Τσίπρα και την κυβερνησή του.
Έτσι φθάσαμε ένα σημαντικό κομμάτι του λαού μας για να εκδικηθεί πολιτικά τον ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα να ψηφίσει λαθεμένα δυνάμεις «ανταγωνιστικές» στην απερχόμενη κυβέρνηση, που όμως θα συνέχιζαν σίγουρα την ίδια και χειρότερη πολιτική από αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ.
Τελικά χωρίς καμία αμφιβολία η στάση του ΣΥΡΙΖΑ συμπαρέσυρε σ΄ αυτή την εκλογική ήττα όχι μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και όλη την αριστερά με ευθύνη φυσικά και της ίδιας της αριστεράς που αποδείχθηκε κατώτερη των περιστάσεων στο να κάνει ποιο διακριτό τον δικό της πολιτικό λόγο και διαφορετικότητα.
Η ριζοσπαστική αριστερά δεν μπόρεσε να πείσει σχεδόν κανένα από τους αμφιταλαντευόμενους πολίτες δημοκράτες αλλά και αριστερούς ότι δεν μπορεί να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Τσίπρας και η παρέα του, η απάντηση για να μη έλθει η «επάρατος» δεξιά. Δεν είναι τυχαίο το εκλογικό αποτέλεσμα του 31,5% που πείρε ο ΣΥΡΙΖΑ και του εξασφάλισε ηγετικό ρόλο στο παιγνίδι του νέου δικομματισμού που διαμορφώνεται στην χώρα μας. Αυτή την νέα υπό διαμόρφωση δικομματική λαίλαπα δυστυχώς δεν αναλύθηκε από σύσσωμη την αριστερά, από το ΚΚΕ μέχρι την ΛΑΕ και την Ανταρσία, για να βρει τρόπους να την αποτρέψει
Αιτία τρίτη, τρίτη απάντηση στο γιατί της βαριάς ήττας της αριστεράς εντοπίζεται στην σοβαρή αδυναμία της, κύρια της ΛΑ.Ε που το είχε και πρόταγμα της, να διαμορφώσει μια ορθολογική και πειστική στρατηγική συμμαχιών για την διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας . Εδώ πρέπει να υπογραμμιστεί με έμφαση η ανάγκη της διαμόρφωσης αυτής της νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας. Η αριστερά δεν μπορεί να δίνει την μάχη της πολιτικά μίζερα και με ηττοπάθεια. Δεν μπορεί η αριστερά να ζητά την ψήφο του λαού για να βρεθεί την επόμενη μέρα των εκλογών ξανά με την μιζέρια των αντιπολιτευτικών λογικών της του χθές βουτηγμένη μέσα στα μειοψηφικά ηττοπαθή της σύνδρομα. Όταν δεν σπέρνεις τον αέρα της νίκης, της ελπίδας για το διαφορετικό, ο λαός δεν σε στηρίζει γιατί είναι χορτασμένος από ελπίδες για μελλοντικούς και μακρινούς παραδείσους. Ο λαός θέλει την αντιμετώπιση του άμεσου προβλήματος της καθημερινότητας του.
Η ανάλυση της πολιτικής συμμαχιών εκ των πραγμάτων μπορεί να δώσει λοιπόν ουσιαστικές απαντήσεις για την σημερινή κατάσταση στην αριστερά. Σε κοινωνικό επίπεδο σε όλες σχεδόν τις αριστερές δυνάμεις η πολιτική συμμαχιών διαμορφώνεται στα γνωστά κοινωνικό- ταξικά πλαίσια των συμμαχιών της Εργατικής τάξης με τα μικρομεσαία στρώματα του χωριού και της πόλης και είναι σωστό. Σε πολιτικό επίπεδο όμως τα πράγματα μπερδεύονται με τρόπο τραγικό. Πολλά πολιτικά υποκείμενα της αριστεράς ακόμα και μέσα σε μετωπικά σχήματα όπως και η Λαϊκή Ενότητα ή Ανταρσία αρνούνται να συμμαχήσουν ακόμα και με τον «καθρέφτη τους»! Ο πολιτικός ναρκισσισμός τους τα οδηγεί σε έναν άκρατο σεχταρισμό και απομονωτισμό καταστροφικό. Δεν αντιλαμβάνονται και δεν αποδέχονται την ανάγκη διαμόρφωσης ενός μαζικού μετώπου για την διαμόρφωση μια νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας για την διακυβέρνηση της χώρας σ΄ αυτή την ζωή από τις δυνάμεις της εργασίας. Αυτή άλλωστε η πολιτική μιζέρια και στο παρελθόν έχει οδηγήσει σε βαριές ήττες την αριστερά γιατί η θεωρία της χαμένης ψήφου έχει ριζώσει για τα καλά στον λαό. Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε είναι αναγκαία η διαμόρφωση ενός μετώπου απ΄ όλες τις αριστερές δημοκρατικές αντιιμπεριαλιστικές αντινεοφιλελεύθερες και πατριωτικές δυνάμεις . Το μέτωπο αυτό δεν θα μπορεί να μην έχει σε βάθος χρόνου και εκλογικό χαρακτήρα για να γίνεται εμπόδιο στην αυτοδυναμία της δεξιάς αλλά και την πολύ βάσιμη πιθανότητα αναστήλωσης ενός νέου ισχυρού δικομματικού και διπολικού συστήματος αγγλοσαξονικού τύπου με την αριστερά στο περιθώριο όπως έγινε δυστυχώς στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Πολύ συζήτηση για τον πατριωτισμό γίνεται τελευταία με τρόπο πολιτικά αυτοκαταστροφικό. Είναι λάθος απαράδεκτο η αριστερά να χαρίσει τον δικό της πατριωτισμό, τον ΕΑΜίτικο πατριωτισμό της που είναι διαλεκτικά δεμένος με τον διεθνισμό της εργατικής τάξης, στην δεξιά την ακροδεξιά και στους πατριδοκάπηλους κάθε μορφής. Δεν είναι δυνατόν ο αγώνας για την εθνική ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας μας και την απεξάρτηση από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις των ηγετικών δυνάμεων των ΗΠΑ και της Γερμανίας μέσο της Ε.Ε να μην περνάει μέσα από τον πατριωτισμό του κόσμου της εργασίας που αγκαλιάζει την τεράστια πλειοψηφία του λαού και που δεν έχει καμιά σχέση με την πατριδοκαπηλία της δεξιάς και τις εθνο- μηδενιστικές πολιτικές ακροβασίες ισχνών μειοψηφιών μέσα στην ίδια την αριστερά.
Αιτία τέταρτη. Στα γιατί της ήττας και της στασιμότητας της αριστεράς μπαίνει και η αδυναμία της να δώσει πειστικές απαντήσεις σε μεγάλα ζητήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία όπως είναι οι Ελληνο- Τουρκικές σχέσεις και το Μεταναστευτικό. Θέματα που μπορεί να μην έχουν την σημασία του δικαιώματος στην εργασία, στην ασφάλιση τις εργασιακές σχέσεις και το δικαίωμα στήριξης του κοινωνικού κράτους αλλά μπορεί να έχουν τεράστιες επιπτώσεις στην καθημερινότητα του πολίτη. Η αριστερά δεν μπορεί να τα αντιμετωπίζει με φοβικά ξενοφοβικά σύνδρομα και εύκολες απαντήσεις αυτά τα θέματα, ούτε επιτρέπεται να τα χαρίζει στους λεγόμενους «δικαιωματικούς» της πεντάρας χωρίς να ποινικοποιούνται και όλες οι Μ.Κ.Ο. Φυσικά στο θέμα του μεταναστευτικού δεν μπορούν να δοθούν οριστικές απαντήσεις στις χώρες υποδοχής αν δεν σταματήσει η πείνα και οι πόλεμοι στις ίδιες τις πατρίδες των μεταναστών και προσφύγων.
Η στασιμότητα και η πτώση της ΛΑ.Ε και όλων των άλλων κομμάτων της Αριστεράς οφείλεται επίσης και στην αποχή των πιο ριζοσπαστικών κοινωνικών στρωμάτων που είναι κατά κύριο λόγο απογοητευμένα από τα ίδια τα πολιτικά υποκείμενα της αριστεράς.
Τα γιατί λοιπόν της ήττας και της στασιμότητας της Αριστεράς και ειδικότερα της ΛΑ.Ε που εκ των πραγμάτων φαίνεται ότι έχασε την οποιαδήποτε προωθητική της δύναμη είναι πολλά, πολύ περισσότερα από αυτά που επιδερμικά αναφέρθηκαν ποιο πάνω.
Επιβάλλεται επομένως ανεξαρτήτως του αποτελέσματος να επανέλθουμε ο καθένας μας μέσα στο πολιτικό υποκείμενο που είναι στρατευμένος αλλά και όλοι μαζί αν είναι δυνατόν για να ανακαλύψουμε και άλλα ΓΙΑΤΙ αυτής της ήττας χωρίς αρρωστημένες εσωστρέφειες και πολιτικές ομφαλοσκοπήσεις. Χωρίς εύκολες και επιπόλαιες αρνήσεις της ιστορικής μας διαδρομής και του δικού μας ιδεολογικού στίγματος.
Τέλος είναι αναγκαιότατο να ψάξουμε τα πολλά γιατί της ήττας μαζί με τον λαό! Δεν μπορεί ο κόσμος να είναι αμέτοχος και άλλοι να «σκέπτονται» και πολύ περισσότερο να αποφασίζουν για αυτόν χωρίς αυτόν. Η κοινωνία που από το 2010 έως το 2015 έβγαινε κατά εκατοντάδες χιλιάδες στις πλατείες και τις απεργίες ή έστελνε μήνυμα ανυπακοής σε όλη την Ευρώπη, με το δημοψήφισμα δεν μπορεί να έχει μετατραπεί σε ένα δεξιό -ακροδεξιό τέρας με μνήμη χρυσόψαρου….!
Πριμικίρης Βασίλης
Ε.Γ Αρ. Ρεύμα
Nuntiusweb