Ενώ συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις των γυναικών που κρατούνται στις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού, από σήμερα σε κινητοποίηση βρίσκονται και οι άντρες κρατούμενοι, και ανάλογες κινητοποιήσεις αναμένονται στις φυλακές όλης της χώρας.
Αιτία της οξυμένης αυτής κατάστασης αποτελεί η κατάθεση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, από τις 16 Οκτωβρίου, του νέου Σωφρονιστικού Κώδικα, που, όπως καταγγέλλεται, πίσω από τις θολές και αόριστες διατυπώσεις του, υπάρχει μία ξεκάθαρη “επιστροφή των φυλακών τύπου Γ’ και αντικατάσταση των αδειών και των αναστολών με την καθιέρωση ηλεκτρονικού βραχιολιού και κατ’ οίκον περιορισμού”.
Με τον νέο Σωφρονιστικό Κώδικα επιβάλλονται ειδικές συνθήκες κράτησης σε αστυνομικά τμήματα και στην Ασφάλεια, απαγόρευση επικοινωνίας με άλλους κρατούμενους, και απομόνωσης (άρθρο 11 παράγραφος 4 και 6), εξευτελιστικοί σωματικοί έλεγχοι με την γύμνωση των κρατουμένων (άρθρο 21 παράγραφος 7), αναστολή εκπαιδευτικών αδειών και δυνατότητα διακοπής παρακολούθησης μαθημάτων με απόφαση συμβουλίου φυλακής (άρθρο 33 παράγραφος 9), ηλεκτρονικό φακέλωμα κάθε επικοινωνίας του κρατούμενου (άρθρο 51 παράγραφος 1), αντικατάσταση της άδειας του κρατουμένου με την εγκαινίαση ηλεκτρονικής επιτήρησης (βραχιολάκι) ή κατ’ οίκον περιορισμού (άρθρο 52 παράγραφος 4 [κυρίως για αλλοδαπούς κρατούμενους] και άρθρο 54 παράγραφος 3 (για σχεδόν όλους τους κρατούμενους – περιορισμοί που δεν υπήρχαν στο άρθρο 56 του παλιού σωφρονιστικού κώδικα), επιπρόσθετοι περιορισμοί στις εκπαιδευτικές άδειες με απόφαση δικαστικών οργάνων (άρθρο 56 παράγραφος 1 και παράγραφος 4), αντικατάσταση της αναστολής και υφ’ όρων απόλυσης από την φυλακή με την εγκαινίαση του κατ’ οίκον περιορισμού (άρθρο 58 παράγραφος 4 – το άρθρο 60 του παλιού σωφρονιστικού δεν εισήγαγε τέτοιους περιορισμούς).
Κι όλα αυτά κάτω από την απολυταρχική εξουσία του εισαγγελέα, ο οποίος έχει την δυνατότητα (άρθρο 53 παράγραφος 4) να προσβάλλει την όποια θετική πρόταση της πλειοψηφίας του συμβουλίου της φυλακής και να προσφύγει στο Δικαστήριο εκτέλεσης ποινών, κόβοντας τις άδειες των κρατουμένων.
Επίσης, η προώθηση του ηλεκτρονικού βραχιολιού και της κατ’ οίκον κράτησης, αντί της αδείας και της αναστολής, δεν είναι μια εναλλακτική έκτιση ποινής, αλλά μια νέα ποινή φυλακής που δεν υπήρχε.
Οι κρατούμενοι-ες στον Κορυδαλλό απαιτούν:
1) Την κατάργηση του εισαγγελικού βέτο (άρθρο 53 παράγραφος 4). Το συμβούλιο φυλακής να αποφασίζει δημοκρατικά κατά πλειοψηφία και να μην προσβάλλεται η απόφαση του από την προσφυγή του εισαγγελέα.
2) Τη θεσμοθέτηση της άδειας ως δικαιώματος του κρατούμενου και όχι ως ευεργετήματος, εφόσον δεν υπάρχουν εις βάρος του ενεργά πειθαρχικά. Το άρθρο 66 του νέου σωφρονιστικού κώδικα (πειθαρχικά παραπτώματα) ουσιαστικά αξιολογεί την καθημερινή συμπεριφορά του κρατούμενου σε κάθε δραστηριότητα εντός φυλακής. Εφόσον ο κρατούμενος στο χρονικό διάστημα που δικαιούται άδεια, δεν έχει υποπέσει σε πειθαρχικό παράπτωμα, η αξιολόγηση του δεν μπορεί παρά να είναι θετική ως προς την χορήγηση άδειας. Αλλιώς εγείρονται βάσιμα ερωτήματα, ως προς την διαφάνεια της διαδικασίας και ως προς την ύπαρξη άλλων σκοπιμοτήτων (προσωπική εμπάθεια, εκδικητικότητα, εκβίαση με σκοπό τον χρηματισμό).
3) Την απόσυρση της περίπτωσης κατ’ οίκον κράτησης ή ηλεκτρονικού βραχιολιού αντί για κανονική άδεια (άρθρο 54 παράγραφος 3, με την ειρωνική διατύπωση “απαιτείται η συναίνεση καταδίκου”). Στον παλιό σωφρονιστικό κώδικα στο άρθρο 56 δεν υπήρχε αυτός ο περιορισμός που ουσιαστικά ακυρώνει το δικαίωμα της άδειας.
4) Την κατάργηση της περίπτωσης κατ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονικό βραχιολάκι που αντικαθιστά την υπό όρους απόλυση του κρατούμενου (άρθρο 58 σημείωση της παραγράφου 4), η οποία δεν υπήρχε στο άρθρο 60 του προηγούμενου σωφρονιστικού.
5) Η ηλεκτρονική επιτήρηση ή το μέτρο του κατ’ οίκον περιορισμού μπορεί να λειτουργεί σε προγενέστερο χρονικό διάστημα από την άδεια ή την υπό όρους απόλυση του κρατούμενου ως προστάδιο δοκιμασίας κι όχι ως αντικατάσταση τους.
6) Την άμεση απόσυρση της ρύθμισης για επαναφορά ειδικών συνθηκών φυλακών τύπου Γ’ (εμπνεύσεως της κυβέρνησης ΝΔ και του πρώην υπουργού Χ. Αθανασίου) έτσι όπως αυτή διατυπώνεται στο άρθρο 11 παράγραφος 4 (φύλαξη κρατουμένων και απομόνωση σε αστυνομικά τμήματα και υπηρεσίες αντί σε καταστήματα κράτησης) και της παραγράφου 6, ιδίως όπως περιγράφεται και στην περίπτωση ε.
7) Τη διόρθωση του άρθρου 21 παράγραφος 7 σχετικά με την ταπεινωτική γύμνωση του κρατουμένου για τον έλεγχο του. Υπάρχουν και τα ηλεκτρονικά μέσα εκείνα που διασφαλίζουν τον έλεγχο για τυχόν παράνομα αντικείμενα αλλά και για ουσίες χωρίς να απαιτείται το ξεγύμνωμα του κρατουμένου που θυμίζει άλλες εποχές.
8) Την απόσυρση της αναστολής της εκπαίδευσης του κρατουμένου, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 33 παράγραφος 9. Η εκπαίδευση του κρατούμενου οφείλει να είναι αναφαίρετο δικαίωμα του και η αναστολή της μόνο αρνητικά μπορεί να επιδράσει στον χαρακτήρα του.
9) Την κατάργηση του ηλεκτρονικού φακελώματος των προσώπων που επικοινωνούν με τους κρατούμενους όπως αυτή προβλέπεται από το άρθρο 51 παράγραφος 1.
10) Την απόσυρση της σημείωσης της παραγράφου 1 άρθρο 56 για την γνωμοδότηση δικαστικού λειτουργού που διέταξε την προσωρινή κράτηση κρατουμένου και μπορεί να προσβάλλει το δικαίωμα του στην εκπαιδευτική άδεια. Ή τουλάχιστον την θέσπιση χρονικού ορίου 12 μηνών (εφόσον δεν έχει γίνει το δικαστήριο) της γνωμοδότησης από την ημερομηνία έναρξης της δίωξης ώστε να μην αποξενωθεί τελείως ο κρατούμενος φοιτητής από τις σπουδές του.
11) Η διεύρυνση της δυνατότητας παρακολούθησης των σπουδών των κρατουμένων φοιτητών χωρίς τους αυθαίρετους και αντιεκπαιδευτικούς περιορισμούς όπως διατυπώνονται στο άρθρο 56 παράγραφος 2 και παράγραφος 4.
12) Να αποσυρθεί η παράγραφος 3 του άρθρου 31 που ουσιαστικά ακυρώνει το δικαίωμα του κρατουμένου στην απεργία πείνας, επιτρέποντας το βασανιστήριο της υποχρεωτικής σίτισης με διαταγή του δικαστικού λειτουργού.