Έντονες αμερικανικές αντιδράσεις έχουν προκαλέσει οι δηλώσεις του Μακρόν σε σχέση με την Ταϊβάν με τους Ρεπουμπλικάνους να φτάνουν στο σημείο να κατηγορήσουν τον Γάλλο Πρόεδρο για «προδοσία της Ταϊβάν» (https://www.kathimerini.gr 11/4/2023). Και αυτό γιατί επιστρέφοντας από το Πεκίνο όπου βρέθηκε για τριήμερη επίσημη επίσκεψη στο διάστημα 5-7 Μαΐου (www.lemonde.fr 5/4/2023), ο Γάλλος Πρόεδρος σε συνέντευξή του στην Les Echos, στο France Inter και στο Politico επισήμανε εν πτήσει ότι η Ευρώπη δεν θα πρέπει να εμπλακεί στην επικείμενη σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας με αφορμή τα τεκταινόμενα στην υπόθεση της Ταϊβάν.
Ο Μακρόν έχοντας προφανώς βγάλει τα συμπεράσματά του για τη ζημιά που υπέστη η Γαλλία λόγω της πλήρους ευθυγράμμισής της με την αντιρωσική πολιτική της Ουάσιγκτον στο Πόλεμο της Ουκρανίας, επιχειρεί πάση θυσία να απεμπλέξει το Παρίσι από την επικείμενη σύγκρουση των ΗΠΑ με την Κίνα με αφορμή την Ταϊβάν. Για τον λόγο αυτόν έθεσε το εύλογο ερώτημα ποιο θα ήταν άραγε το συμφέρον της Γαλλίας αλλά και της Ευρώπης από μια ενδεχόμενη ευθυγράμμιση τους με την στρατηγική των ΗΠΑ στο ζήτημα της Ταϊβάν. Μια στρατηγική η οποία θα οδηγήσει μοιραία σε άμεση σύγκρουση με το Πεκίνο. Έχοντας λοιπόν διαγνώσει ότι η Γαλλία θα είναι για άλλη μια φορά η μεγάλη χαμένη στην περίπτωση που το Παρίσι ακολουθήσει τη σκληρή αντικινεζική πολιτική των ΗΠΑ, ο Μακρόν επανήλθε καλώντας την Ευρώπη να διαμορφώσει ένα τρίτο ανεξάρτητο πόλο ικανό να διαδραματίσει τον δικό του ρόλο στα παγκόσμια πράγματα μακριά από τη λογική της σύγκρουσης ανάμεσα σε μπλοκ.
Και ο Γάλλος Πρόεδρος κατέληξε μιλώντας «για στρατηγική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να ακολουθεί την αμερικανική ατζέντα» (https://gr.euronews.com 11/4/2023).
Με τον τρόπο αυτόν σύμφωνα με τον γαλλικό τύπο ο Μακρόν προκάλεσε μια νέα παρεξήγηση με τους δυτικούς του συμμάχους (www.lepoint.fr 10/4/2023) με την Le Monde μάλιστα να τονίζει καυστικά ότι ήδη είχαν προηγηθεί οι δηλώσεις του Μακρόν το 2019 ότι το ΝΑΤΟ είναι «εγκεφαλικά νεκρό» καθώς και οι μονομερείς προσπάθειές του για στρατηγικό διάλογο με τη Ρωσία (https://www.lemonde.fr 11/4/2023). Στην αντιαμερικανική κόντρα του Μακρόν θα πρέπει φυσικά να προστεθεί και η αντίδραση του στη Συμφωνία Aukus τον Σεπτέμβριο του 2021 καθώς «η Γαλλία μένει σε πρώτη φάση εκτός παιχνιδιού στον Ινδο-Ειρηνικό» (www.notismarias.gr 22/9/2021) και αυτό μάλιστα σε μια εποχή που στον Γαλλικό τύπο είχε αρχίσει σχετική φιλολογία για τον ρόλο του ΝΑΤΟ στον Ινδο-Ειρηνικό και την ενδεχόμενη γαλλική θέση στο όλο εγχείρημα (www.monde-diplomatique.fr juin 2021).
Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήρε ο Γάλλος Υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ που δήλωσε «πως η Ευρώπη πρέπει να αγωνιστεί για τη στρατηγική αυτονομία της. Και πρόσθεσε ότι ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να γίνει έρμαιο και να εναντιωθεί στην Κίνα» (https://gr.euronews.com 11/4/2023).
Στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού οι Ρεπουμπλικάνοι χωρίς να χάσουν χρόνο επιτέθηκαν στον Γάλλο Πρόεδρο τονίζοντας: «Ο Μακρόν θέλει οι ΗΠΑ να σώσουν την Ευρώπη από τη ρωσική επιθετικότητα, αλλά προφανώς παίρνει όρκο ουδετερότητας απέναντι στην κινεζική επιθετικότητα στον Ειρηνικό (https://www.kathimerini.gr 11/4/2023).
Και όλα αυτά παρότι ο Μακρόν τα τελευταία χρόνια προσυπέγραψε στα πλαίσια του ΝΑΤΟ την σκληρή αντικινεζική ατζέντα των ΗΠΑ όπως αναλύσαμε σε σχετικό μας άρθρο με τον τίτλο: «Σκληρή κόντρα στον Ινδο-Ειρηνικό ανάμεσα σε ΝΑΤΟ και Κίνα» (https://www.notismarias.gr 14/7/2022). Ενδεικτικό των αντικινεζικών προθέσεων του ΝΑΤΟ ήταν το κοινό Ανακοινωθέν που υιοθέτησε η Σύνοδος των ηγετών των 30 κρατών μελών του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένου και του Μακρόν, που έλαβε χώρα στις 14 Ιουνίου 2021 στις Βρυξέλλες όπου επισημάνθηκε ότι «οι δεδηλωμένες φιλοδοξίες της Κίνας και η επιθετική συμπεριφορά της εγείρουν συστημικές προκλήσεις για την θεμελιωμένη σε κανόνες διεθνή τάξη και σε τομείς που επηρεάζουν την ασφάλεια της Συμμαχίας» (παράγραφος 55). Στο ίδιο κλίμα και το νέο Ανακοινωθέν του ΝΑΤΟ που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση των ηγετών του ΝΑΤΟ στο διάστημα 28-30 Ιουνίου 2022 στη Μαδρίτη όπου τονίστηκε: «Αντιμετωπίζουμε συστημικό ανταγωνισμό από εκείνους, συμπεριλαμβανομένης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, που αμφισβητούν τα συμφέροντα, την ασφάλεια και τις αξίες μας και επιδιώκουν να υπονομεύσουν την διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες» (https://infognomonpolitics.gr 30/6/2022). Η αντικινεζική δράση βεβαίως των δυτικών δυνάμεων συμπεριλαμβανομένης και της Γαλλίας δεν περιορίστηκε μόνο στο στρατιωτικό πεδίο αλλά συμπληρώθηκε με μια εκτεταμένης κλίμακας οικονομική διπλωματία των χωρών του ΝΑΤΟ με στόχο να αποκόψουν την σημαντική κινεζική επιρροή. Στο πλαίσιο αυτό όπως έχουμε ήδη αναλύσει στις αρχές Δεκεμβρίου 2021 η ΕΕ με τη συναίνεση του Μακρόν και υπό τις ευλογίες των ΗΠΑ ενεργοποίησε την «Παγκόσμια Πύλη» (Global Gateway) προκειμένου να μπορέσει η Δύση να απαντήσει στην κινεζική οικονομική πρωτοβουλία «Μια Ζώνη Ένας Δρόμος» (www.political.gr 4/12/2021, σελ. 14). Μάλιστα οι G7 συμπεριλαμβανομένου και του Μακρόν ανακοίνωσαν το 2022 στην συνάντησή τους στο Σλος Ελμάου, στη νότια Γερμανία πρόγραμμα 600 δις δολαρίων ως αντίβαρο στον κινεζικό δρόμο του μεταξιού (www.capital.gr 27/6/2022).
Για το Πεκίνο όμως όλα αυτά είναι πλέον περασμένα ξεχασμένα μετά τις τελευταίες δηλώσεις του Μακρόν για ευρωπαϊκή αυτονομία έναντι των ΗΠΑ.
Έτσι οι κινέζοι ιθύνοντες εξαίρουν πλέον το θάρρος του Μακρόν να απαγκιστρωθεί από την αμερικανική κηδεμονία επισημαίνοντας ότι «η επίσκεψη του Μακρόν στην Κίνα αυτή τη φορά και οι παρατηρήσεις του για την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία θύμισαν τον πρώην Γάλλο Πρόεδρο Σαρλ ντε Γκωλ». Και κατέληξαν με νόημα: «Ο Ντε Γκωλ καθιέρωσε την ανεξάρτητη πολιτική παράδοση της Γαλλίας και κέρδισε για τη Γαλλία το καθεστώς της μεγάλης δύναμης. Σήμερα, δεν χρειάζεται πολύς χρόνος για να επαληθευτεί η αντίληψη του Μακρόν για την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία» (https://www.globaltimes.cn 11/4/2023).
Η συνέχεια επί της οθόνης με τη σφοδρή συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο που έγινε το πρωί της Τρίτης 18/4/2023 για τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας, στην οποία συμμετείχαν 76 Ευρωβουλευτές καθώς και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ζοσέπ Μπορέλ και ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόφσκις, συζήτηση στην οποία θα επανέλθουμε με νέο μας άρθρο.
Νότης Μαριάς, Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ- Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ,
Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, notismarias@gmail.com