Το «Δεν ξεχνώ» δημιουργήθηκε από τον συγγραφέα Νίκο Δήμου, τη 14η Αυγούστου 1974, όταν ο τουρκικός στρατός υλοποίησε διά της ισχύος τη γραμμή Αττίλα. Ήταν για χρόνια το σύμβολο της θύμησης για τα όσα διαδραματίσθηκαν σε βάρος της Κύπρου.
Ήταν εκείνα τα αυτοκόλλητα, που κυκλοφορούσαν σε διάφορες γλώσσες, πέραν της ελληνικής και αποτελούσαν μία υπενθύμιση για τους ξένους, αλλά και τους Έλληνες της Κύπρου, τους Ελλαδίτες για τη συνεχιζόμενη κατοχή. Η μνήμη έχει ξεθωριάσει, έχουν «εισβάλει» άλλες προτεραιότητες, άλλα πρότυπα.
Το «κυπριακό θαύμα» δεν συνδέθηκε ποτέ με την ανατροπή των κατοχικών δεδομένων, αλλά με τις οικονομικές αποδόσεις. Αποδόσεις, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ενισχυτικά σε ένα αντικατοχικό αγώνα.
- Το «Δεν ξεχνώ» αφορά τη μεγάλη προδοσία, της χούντας και της ΕΟΚΑ Β, των ελληνόφωνων συνεργατών των μυστικών υπηρεσιών των Ηνωμένων Πολιτειών, που απροκάλυπτα και ανερυθρίαστα έκαναν υπόγειες συνεννοήσεις με την Τουρκία, για να διχοτομήσουν την Κύπρο.
Το «Δεν ξεχνώ» αφορά, λοιπόν, την εισβολή, τους νεκρούς, τους αγνοούμενους, τους πρόσφυγες, τα σκλαβωμένα μέρη, τη συνεχιζόμενη κατοχή… Οι αφηγήσεις, οι μαρτυρίες μίας ζωής, που για κάποιους μπορούν να σβήσουν, να μπουν στα ράφια της λήθης, για άλλους, όπως τους πρόσφυγες, τους συγγενείς των αγνοούμενων και όχι μόνο αυτούς, αποτελούν στάση ζωής.
Το «Δεν ξεχνώ» θα πρέπει να είναι μια συνεχής υπενθύμιση πως η χώρα αυτή δεν μπορεί να είναι μοιρασμένη, επειδή αυτό θέλει να το επιβάλλει η κατοχική δύναμη και βολεύει ευρύτερους σχεδιασμούς ισχυρών παικτών. Επειδή αυτό το έγκλημα, η συστηματική παραβίαση του διεθνούς δικαίου, γίνεται ανεκτή από μεγάλους, βασικούς διεθνείς παίκτες.
Το «Δεν ξεχνώ» αφορά και το καραμανλικό δόγμα «η Κύπρος κείται μακριά». Δεν ήταν μακριά για υπονόμευση και για πραξικόπημα. Ήταν μακριά για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις του εγκλήματος, όταν εισέβαλε η Τουρκία στην Κύπρο.
Το «Δεν ξεχνώ» ΔΕΝ αφορά, ασφαλώς, το μετά τον διασυρμό καταργηθέν Πρόγραμμα Πολιτογράφησης, που πολλοί το έχουν νοσταλγήσει ούτε τους ερειπωμένους πύργους… Δεν αφορά ούτε χρυσοφόρα σκάνδαλα πολιτικών και οικονομικών κατεστημένων. Αυτά πρέπει να μην αποτελούν μέρος του κοινωνικού γίγνεσθαι, αν και δύσκολο φαίνεται τούτο το εγχείρημα.
Το «Δεν ξεχνώ» του 1974 έχει ξεχαστεί. Και αυτό είναι η μεγαλύτερη νίκη της κατοχικής Τουρκίας και όσων «συμμάχων», προωθούν πολιτικές, που εξυπηρετούν τη λογική της ομαλοποίησης με την κατοχή. Μεθοδεύσεις, που στοχεύουν να γίνει αποδεκτή η κατοχική πραγματικότητα. Προωθώντας την ομαλοποίηση με την κατοχή, επιχείρησαν και τον «ευνουχισμό» των πολιτών. Εξυπηρετεί να ξεχαστεί το «Δεν ξεχνώ».
- Συμπληρώθηκαν σχεδόν πενήντα χρόνια, μισός αιώνας. Κάθε χρόνος, που περνά —αισίως φθάσαμε στα 48— και δεν αποκαθίσταται η ενότητα της χώρας, δεν απελευθερώνεται, εδραιώνονται τα κατοχικά δεδομένα. Στην αντίπερα όχθη, το εργαλείο της κατοχικής δύναμης είναι η επιβολή τετελεσμένων.
Η κούραση, οι μειωμένες ελπίδες, τόσα χρόνια, προκαλούν απογοητεύσεις. Αυτό σημαίνει πως θα τα παρατήσουμε.
Η ακολουθούμενη πολιτική δεν απέδωσε. Είναι καιρός, πλέον, για νέες προσεγγίσεις. Για πρώτη φορά οι συγκυρίες και οι εξελίξεις στο ευρύτερο πολιτικό και γεωστρατηγικό περιβάλλον ευνοούν την αλλαγή πλεύσης. Το Ουκρανικό, ένα θέμα εισβολής και κατοχής κι έτσι αντιμετωπίζεται διεθνώς.
Στην Κύπρο αυτό σκοπίμως έχει «εξαφανιστεί». Είναι προφανές πως η ακολουθούμενη πολιτική εδραιώνει τα κατοχικά δεδομένα και απομακρύνει την επίτευξη συμφωνίας. Πολλοί θεωρούν ρίσκο την αλλαγή πολιτικής, υποστηρίζοντας πως τα κατοχικά δεδομένα δεν μπορούν να ανατραπούν και ότι η όποια συμφωνία πρέπει να προσαρμοστεί σε αυτά.
Παραπέμπουν στη στρατιωτική ήττα του 1974. Η στρατιωτική ήττα, ωστόσο, μπορεί να εξισορροπηθεί με τα σημαντικά πλεονεκτήματα που έχει αποκτήσει η Κυπριακή Δημοκρατία (ένταξη στην Ε.Ε., φυσικό αέριο, συμμαχίες στην περιοχή κλπ).