Μετρημένες πια και λιγότερες από ποτέ είναι οι φωλιές των αργυροπελεκάνων που απέμειναν φέτος στις Πρέσπες μετά την τεράστια οικολογική καταστροφή και το θάνατο 1700 πουλιών από τη γρίπη των πτηνών.
Οι λιγοστοί αργυροπελεκάνοι που διασώθηκαν μοιάζουν «σαστισμένοι» και απομονωμένοι.
Έχασαν το αγέρωχο άνοιγμα των φτερών τους και στα νερά της λίμνης καθρεφτίζεται εδώ και καιρό η… μοναξιά τους. Οι αλλεπάλληλες απώλειες του περασμένου χειμώνα, έχουν προκαλέσει μεγάλη μείωση του αριθμού τους σε σημείο τέτοιο που είναι ακόμη και δύσκολο να αναπαραχθούν, καθώς πολλοί έχασαν το ταίρι τους και έμειναν μόνοι στην λίμνη που αποτελούσε έως τώρα τη μεγαλύτερη αποικία του συγκεκριμένου είδους πελεκάνου παγκοσμίως.
Σήμερα υπάρχουν μόλις εκατό κατειλημμένες φωλιές σε σχέση με τις χίλιες τριακόσιες, που υπήρχαν πέρυσι την ίδια περίοδο. Τα πουλιά που γλίτωσαν στέκονται στις νησίδες, μέσα στον καλαμιώνα, χωρίς να φροντίζουν την φωλιά τους,-πρωτόγνωρο θέαμα για την εποχή του φωλιάσματος- καθώς έχει διαταραχθεί ο αναπαραγωγικός τους κύκλος και ενδεχομένως κάποια να έχουν νοσήσει και να μην το έχουν καταλάβει.
«Τα πουλιά που έχουν επιζήσει μετά την καταστροφή και τα οποία έχουν προσπαθήσει από τα τέλη Απρίλιου να επαναφωλιάσουν, είναι ελάχιστα, 70% λιγότερος είναι φέτος ο πληθυσμός τους. Όσοι αργυροπελεκάνοι απέφυγαν τον κίνδυνο, εγκατέλειψαν τις φωλιές τους και δεν μπορούν να αναπαραχθούν, είτε γιατί έχουν χάσει το ταίρι τους είτε για λόγους που πιθανόν να σχετίζονται με τη νόσο» ανέφερε η Όλγα Αλεξάνδρου, δασολόγος- ορνιθολόγος και μέλος του τομέα έρευνας της Εταιρείας Προστασίας Πρεσπών. Μάλιστα επισημαίνει ότι 1300 φωλιές χάθηκαν και είναι εξαιρετικά σημαντική η επόμενη χρονιά όπου και θα αποτυπωθεί αριθμητικά ο αναπαραγωγικός πληθυσμός του συγκεκριμένου είδους.
Οι άνθρωποι της Πρέσπας, που προσελκύει εκατοντάδες τουρίστες όλες τις εποχές του χρόνου, βρέθηκαν κι αυτοί φέτος αντιμέτωποι με την τεράστια καταστροφή και το αποκρουστικό θέαμα. Είναι όλοι σοκαρισμένοι και πολύ περισσότερο ίσως από άλλους, καθώς γνωρίζουν ότι δεν εύκολο να επανέλθει η περιοχή στην πρότερη μορφή της, με τα πανέμορφα άγρια πουλιά να πετούν πάνω απ΄τα νερά και να προσφέρουν το μαγευτικό τους θέαμα στους επισκέπτες.
Η γρίπη των πτηνών, η νόσος που χτύπησε την περιοχή είναι μία λοιμώδης νόσος, η οποία επηρεάζει τον πλανήτη τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά εμφανίζει τον τελευταίο χρόνο μεγαλύτερη ένταση στην Ευρώπη.
« Είναι κάτι που κυρίως απασχολούσε τους πληθυσμούς της νοτιοανατολικής Ασίας. Τώρα το βλέπουμε περισσότερο στην γειτονιά μας και έχει αρνητικό αντίκτυπο και στα άγρια πουλιά. Ως τώρα πλήττονταν τα οικόσιτα πουλιά, ήταν ένα πολύ μεγάλο πλήγμα για τη βιομηχανική πτηνοτροφία, όπου χήνες και πάπιες νοσούσαν ενώ τώρα μολύνονται και τα άγρια πουλιά” σημειώνει η κ. Αλεξάνδρου.
Οι αποικίες στις Πρέσπες που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο ευνοούν στην εξάπλωση του ιού που δεν αντέχει τις υψηλές θερμοκρασίες καθώς είναι ένας ιός που σχετίζεται με το κρύο και τις χαμηλές θερμοκρασίες. Η μόλυνση έγινε προοδευτικά και οι πρώτοι πελεκάνοι που ήρθαν μέσα Φεβρουαρίου άρχισαν να νοσούν μετά τις πρώτες εβδομάδες. Αρχικά οι νεκροί πελεκάνοι ήταν 11. Μετά ο ο αριθμός ανέβηκε στους πενήντα. Σταδιακά έφτασε τους πεντακόσιους και τώρα με την τελευταία μέτρηση στη χώρα μας, συμπεριλαμβανομένων και των υπολοίπων υδροβιοτόπων, διαπιστώθηκε ότι 2.300 πουλιά χάθηκαν στην Ελλάδα, σε σύνολο 2.500 που έχασαν τη ζωή τους σε όλες τις αποικίες αργυροπελεκάνων της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ανθεκτικοί οι ροδοπελεκάνοι
Στις Πρέσπες καταφθάνουν εδώ και πολλά χρόνια μαζί με τους αργυροπελεκάνους και οι ροδοπελεκάνοι που ταξιδεύουν από υποσαχάρια περιοχή και επιλέγουν τις λίμνες για την αναπαραγωγή τους. Όπως φαίνεται είναι πολύ πιο ανθεκτικό το είδος τους καθώς δεν υπήρξαν απώλειες ούτε ασθένειες για το βαρύτερο και μεγαλύτερο αποδημητικό πουλί που επισκέπτεται τους ελληνικούς υγρότοπους.
“Είχαμε ελάχιστους θανάτους, μόνο τρεις, σε όλη τη χώρα. Είναι αξιοσημείωτο ότι στην ιδια περιοχή που πέθαναν 1700 αργυροπελεκάνοι, οι ροδοπελεκάνοι δεν είχαν πάθει τίποτα αν και οι φωλιές τους είναι δίπλα- δίπλα με όσους είχαν νοσήσει. Είναι στον ίδιο χώρο τρέφονται από την ίδια λίμνη” σημειώνει η ορνιθολόγος.
Τα μέλη της Εταιρείας Προστασίας Πρεσπων βρίσκονται σε διαρκείς επαφές με ειδικούς ερευνητές και κτηνιάτρους. Έχουν ήδη προχωρήσει στην περισυλλογή των πτωμάτων από τη λίμνη σε συνεργασία με τις αρχές και προχώρησαν στην αποτέφρωση, τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα.