Σημαντική πτώση κατέγραψαν οι ελληνικές εξαγωγές προς τη ρωσική αγορά κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, χάνοντας περίπου το ένα τρίτο σε αξία σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Όπως ήταν, άλλωστε, αναμενόμενο, ύστερα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο και τις κυρώσεις που ακολούθησαν από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αντίδραση της ρωσικής κυβέρνησης με αντίμετρα, τα ελληνικά εξαγόμενα αγαθά συνέχισαν την καθοδική τους πορεία, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει από το 2014, μετά το πρώτο πακέτο κυρώσεων που είχε λάβει η Ε.Ε. σε βάρος της Ρωσίας. Ωστόσο, αυτήν τη φορά το ποσοστό της μείωσης έφτασε το 30,3%, γεγονός που υποδηλώνει ότι για ένα μεγάλο μέρος των ελληνικών προϊόντων που εξάγονταν, μέχρι πρότινος, στη Ρωσία, πλέον η συγκεκριμένη αγορά έχει “σβηστεί” από τον χάρτη των προορισμών τους.
Ο “κατήφορος” των εξαγωγών γούνας
Θυμίζουμε ότι το μεγαλύτερο πλήγμα υπέστησαν κυρίως τα είδη πολυτελείας, καθώς η ευρωπαϊκή οδηγία απαγορεύει τις εξαγωγές προϊόντων των οποίων η αξία ανά τεμάχιο ξεπερνά τα 300 ευρώ. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται τα ενδύματα και αξεσουάρ από γουνόδερμα, καθώς και τα ενδύματα και είδη από δέρμα, για τα οποία κατά τις προηγούμενες δεκαετίες η Ρωσία αποτελούσε τη ναυαρχίδα των χωρών στις οποίες διοχετεύονταν. Αυτό έχει υποχρεώσει τις ελληνικές επιχειρήσεις γούνας, οι οποίες βρίσκονται συγκεντρωμένες στην περιοχή της δυτικής Μακεδονίας, να αναζητήσουν εναλλακτικούς προορισμούς για να διοχετεύσουν τα προϊόντα τους, κάνοντας ακόμα δυσκολότερη την εξίσωση της λειτουργίας τους και, κατ’ επέκταση, της επιβίωσής τους σε ένα ήδη αντίξοο οικονομικό περιβάλλον. Οι αριθμοί, άλλωστε, μιλούν από μόνοι τους, αποτυπώνοντας το μέγεθος της πτώσης. Συγκεκριμένα, οι ελληνικές εξαγωγές ειδών από γουνόδερμα, γουναρικών και τεχνητών γουνοδερμάτων άγγιξαν μόλις τα 1,16 εκατ. ευρώ σε αξία και τα 253.470 κιλά σε ποσότητα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, σημειώνοντας μείωση -52,23% και -76,27%, αντίστοιχα, σε σύγκριση με τους πρώτους 6 μήνες της περσινής χρονιάς. Ειδικότερα, εάν εξετάσει κανείς μόνο την κατηγορία των ενδυμάτων γούνας, τότε η πτώση είναι ακόμα μεγαλύτερη, καθώς φτάνει το -106,14%, η οποία αποδίδεται στην ένταξή τους στα πολυτελή αγαθά, των οποίων, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, σύμφωνα με τον πέμπτο γύρο των δυτικών κυρώσεων, απαγορεύεται η εξαγωγή προς τη Ρωσία.
Η συγκεκριμένη κατρακύλα επιβεβαιώνει πλήρως τις δυσοίωνες εκτιμήσεις που είχαν γίνει σε πρώτο χρόνο, καθώς και τους φόβους που είχαν διατυπώσει οι επαγγελματίες του συγκεκριμένου κλάδου με το ξέσπασμα της ουκρανικής κρίσης.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις και μειώσεις
Οι γούνες και τα γουνοδέρματα δεν ήταν τα μοναδικά ελληνικά εξαγόμενα αγαθά που παρουσίασαν αρνητικά ρεκόρ πτώσης. Πιο συγκεκριμένα, τις μεγαλύτερες μειώσεις σε εξαγωγική αξία κατά την εξεταζόμενη περίοδο κατέγραψαν τα προϊόντα θαλάσσιας και ποτάμιας ναυσιπλοΐας (-77,69%), τα τεχνουργήματα χαλκού (-73,25%), τα τεχνουργήματα αργιλίου (-61,26%), τα φαρμακευτικά (-47,21%) και τα προϊόντα χημικών βιομηχανιών (-44,19%).
Στον αντίποδα, τις μεγαλύτερες αυξήσεις σε εξαγωγική, πάντοτε, αξία εμφάνισαν τα ανόργανα χημικά, με εντυπωσιακή άνοδο της τάξεως του +125,35%, τα προϊόντα χάρτου (+74,88%), τα αιθέρια έλαια και είδη αρωματοποιίας (+64,15%), τα ορυκτά καύσιμα (+45,46%) και οι πλαστικές ύλες (+21,81%).
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα είδη αρωματοποιίας, οι σημαντικότερες αυξήσεις παρουσιάστηκαν στα προϊόντα ομορφιάς (+50,9%) και στα παρασκευάσματα για τα μαλλιά (+110,6%). Σε σχέση με τα ενεργειακά προϊόντα, οι μεγαλύτερες αυξήσεις κατεγράφησαν στα λάδια από πετρέλαιο ή ασφαλτούχα ορυκτά (+52,2%). Οι θετικές επιδόσεις από τις παραπάνω κατηγορίες, αν και περιόρισαν τις απώλειες, ωστόσο δεν κατάφεραν να αντισταθμίσουν τις μεγάλες μειώσεις που εμφάνισαν οι περισσότερες κατηγορίες των ελληνικών εξαγόμενων αγαθών.
Εκτίναξη του εμπορικού ελλείμματος
Επομένως, οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών προϊόντων προς τη Ρωσία, διαμορφώθηκαν στα 60,214 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2022, έναντι 86,362 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο περσινό διάστημα, υποχωρώντας κατά 30,3%. Η πτώση είναι ελαφρώς μεγαλύτερη εάν εξαιρεθούν τα ενεργειακά προϊόντα, φτάνοντας το -31%.
Ο όγκος διμερούς εμπορίου (συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών προϊόντων) μεταξύ Ελλάδος και Ρωσίας το πρώτο εξάμηνο 2022 ανήλθε σε 3,52 δισ. ευρώ, έναντι 1,71 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2021 (+105,71%.) Το εμπορικό ισοζύγιο παρέμεινε έντονα ελλειμματικό για τη χώρα μας, διαμορφούμενο στο ποσό των -3,4 δισ. ευρώ, έναντι -1,54 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα, με την αύξηση του ελλείμματος να εκτινάσσεται κατά +120,97%. Το δραματικό άνοιγμα στην ψαλίδα οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εκτόξευση των τιμών στα ενεργειακά προϊόντα που εισήχθησαν κατά το εξεταζόμενο διάστημα προς τη χώρα μας από τη Ρωσία.
Η έκρηξη στις τιμές ενέργειας από Ρωσία
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ελληνικές εισαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών προϊόντων, εκτινάχθηκαν στα 3,461 δισ. ευρώ, έναντι 1,6223 δισ. ευρώ το 2021, καταγράφοντας αύξηση της τάξεως του 112,93%. Τις μεγαλύτερες αυξήσεις σε εισαγωγική αξία σημείωσαν τα εμπιστευτικά προϊόντα / εφοδιασμοί πλοίων (+450,24%), οι πλεκτικές ύλες (+304,34%), οι συνθετικές ίνες (+178,84%), οι μηχανές-συσκευές (+173,20%) και τα ενεργειακά προϊόντα (+128,56%).
Ειδικότερα για τα ενεργειακά, σε συνδυασμό με την ανωτέρω αύξηση της αξίας, κατεγράφη μείωση σε όρους ποσότητας -5,77%, καταδεικνύοντας τις μεγάλες αυξήσεις τιμών των υδρογονανθράκων κατά το πρώτο εξάμηνο. Όσον αφορά συγκρίσεις επιμέρους κωδικών, οι μεγαλύτερες μεταβολές αξίας/ποσότητας κατεγράφησαν στα λάδια ακατέργαστα από πετρέλαιο ή ασφαλτούχα ορυκτά (+147,9% σε αξία / +37,8% σε όγκο) και στους αέριους υδρογονάνθρακες (+269,6% σε αξία / -21,9% σε όγκο).
Πηγή: Capital – Ματίνα Χαρκοφτάκη