Η προσωρινή, αλλά διεθνώς αναγνωρισμένη (και από την Αθήνα) κυβέρνηση της Λιβύης αντέδρασε με διάβημα για τις έρευνες που πραγματοποίησε νορβηγικό ερευνητικό σκάφος στα Οικόπεδα νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης για λογαριασμό της Ελλάδας, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζεται το τουρκολιβυκό Μνημόνιο!
Με το Μνημόνιο αυτό, η Τουρκία και η Λιβύη υφαρπάζουν την ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Την περασμένη εβδομάδα και ενώ είχαν ολοκληρωθεί οι τρισδιάστατες σεισμογραφικές έρευνες του Ramform Hyperion σε μια περιοχή που πιθανολογείται ότι υπάρχουν μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου, επιδόθηκε διάβημα διαμαρτυρίας στον Έλληνα πρεσβευτή στην Τρίπολη Ν.Γαριλίδη.
Η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης του Αμπντέλ Χαμιντ Ντμπεϊμπά αμφισβητεί έτσι τα Οικόπεδα τα οποία έχει καθορίσει η Ελλάδα βάσει του νόμου Μανιάτη που προβλέπει ότι σε περίπτωση απουσίας διμερούς συμφωνίας οριοθέτησης τότε εξωτερικό όριο της Ελληνικής ΑΟΖ θεωρείται η μέση γραμμή.
Η κυβέρνηση της Τρίπολης είχε αντιδράσει και το καλοκαίρι του 2019 με διαβήματα προς την Αθήνα και συνέχισε με την υπογραφή του τουρκολυβικού Μνημονίου, με το οποίο έχει ως στόχο να δημιουργήσει τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο προς όφελος της Τουρκίας και ανοίγοντας τον δρόμο στην Λιβύη να αμφισβητήσει με βάση αυτό μεγάλο τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Το υπόλοιπο κομμάτι της ελληνικής υφαλοκρηπίδας επιχειρεί να το υφαρπάξει η Τουρκία.
Η προσωρινή λιβυκή κυβέρνηση, είχε σπεύσει να υπογράψει ένα ακόμη Μνημόνιο με την Τουρκία το 2022 για κοινές έρευνες και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στις «θαλάσσιες περιοχές» της Λιβύης, το οποίο ακυρώθηκε από το Διοικητικό Εφετείο της Λιβύης αλλά για την κυβέρνηση Α.Ντμπεϊμπά παραμένει εν ισχύ.
Η Τουρκία είναι ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά αλλά κάνει ανοίγματα και προς την Βεγγάζη και προς τον στρατηγό Χαφταρ για να εξασφαλίσει τις συμφωνίες που έχει υπογράψει με την προσωρινή κυβέρνηση προσφέροντας και στρατιωτική και οικονομική στήριξη ενώ σημαντικές τουρκικές επιχειρήσεις επιστρέφουν στην Λιβύη.
Από πλευράς Ε.Ε. η Ιταλία, η οποία διατηρεί ισχυρά συμφέροντα στην χώρα, έχει ενίσχυση τις σχέσεις της, με την λιβυκή κυβέρνηση, καθώς η βορειοαφρικανική αραβική χώρα έχει σημαντικό ρόλο και για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης αλλά και για την συγκράτηση των μεταναστευτικών ροών που προέρχονται κυρίως από την Ανατολική Αφρική και την ζώνη του Σαχέλ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και η Αίγυπτος είναι σε διαρκή αντιπαράθεση με την Τρίπολη για το θέμα των Θαλασσίων Ζωνών με αφορμή την κήρυξη από την Λιβύη της Συνορεύουσας Ζώνης (απέστειλε δεύτερη επιστολή στον ΟΗΕ στις 9 Απριλίου) η οποία ακολουθώντας την γραμμή οριοθέτησης του Τουρκολυβικού Μνημονίου επικαλύπτει μέρος και των αιγυπτιακών χωρικών υδάτων.
Στην Συνορεύουσα Ζώνη της Λιβύης είχε αντιδράσει και η Αθήνα καθώς, με την οποία επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα με το κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης και να επιβάλει την υιοθέτηση αυθαίρετα χαραγμένων ευθειών γραμμών βάσης, μετακινώντας βόρεια τη μέση γραμμή εις βάρος της Ελλάδας.
Υπενθυμίζεται ότι έχουν δημιουργηθεί προσδοκίες για εντοπισμό σημαντικού κοιτάσματος εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας από την κοινοπραξία ExxonMobil-Helleniq Energy που διαχειρίζεται τις δύο παραχωρήσεις στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Ο επικεφαλής της ΕΔΕΥΕΠ, Αριστοτέλης Στεφάτος, δήλωσε στις αρχές Μαΐου ότι η εικόνα που υπάρχει είναι «πολύ θετική» ενώ και ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, δηλωνε ότι «αν είμαστε τόσο τυχεροί, τότε το μέγεθος του οικοπέδου -που έως τώρα υπολογίζεται ότι θα βρούμε -θα είναι αρκετό για την ενεργειακή ασφάλεια όχι μόνο της Ελλάδας αλλά ολόκληρης της Ευρώπης».
Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της πετρελαϊκής αγοράς η δοκιμαστική γεώτρηση τοποθετείται για το τέλος του 2025.
Εδώ όμως θα πρέπει να τονιστούν οι ευθύνες της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το ζήτημα του τουρκολιβυκού Μνημονίου, υπογράφτηκε το 2019 αλλά η κυβερνητική αδράνεια οδήγησε στην επίσημη αναγνώριση του από τον ΟΗΕ!
Συγκεκριμένα, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών μετά από 10 μήνες από την κατάθεσή του, πρωτοκόλλησε το 2020 το Μνημόνιο οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Τουρκίας και της Κυβέρνησης της Τρίπολης, δηλαδή της ΑΟΖ που οι δύο χώρας υποστηρίζουν ότι έχουν, υφαρπάζοντας έτσι ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Το γεγονός είναι ότι η συμφωνία έχει λάβει έκτοτε την μορφή επίσημου εγγράφου και ενέχει την ισχύ αναγνώρισης από όλα τα μέλη του ΟΗΕ και ειδικά τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας που δεν αντέδρασαν στο Μνημόνιο διαψεύδοντας την Αθήνα, όπου η κυβέρνηση Μητσοτάκη υποστήριζε ότι «Δεν θα αναγνωριστεί».
Μάλιστα για να «καταπιούν» τότε τη νέα διπλωματική ήττα χαρακτήριζαν από την κυβέρνηση το περιστατικό ως «Τυπική και τεχνική διαδικασία» (σ.σ.!) αλλά η αλήθεια είναι ότι ο διεθνής νόμος, όπως καταγράφεται έκτοτε στον ΟΗΕ, είναι υπέρ της Τουρκίας και της Λιβύης…