Οι αθωωτικές αποφάσεις επαναφέρουν στο προσκήνιο τις δυσλειτουργίες του πολιτικού και δικαστικού συστήματος στη διερεύνηση πολύκροτων υποθέσεων
Η πρόσφατη απόφαση για την υπόθεση των «μαύρων ταμείων» της Siemens, που στο παρελθόν είχε αποτελέσει σημείο έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης και για τη διερεύνησή της απαιτήθηκε να περάσουν περισσότερα από 20 χρόνια μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης, με αποτέλεσμα ένα μέρος αυτής να… σκοντάψει στον «σκόπελο» της παραγραφής, προκαλεί προβληματισμό και δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για την ατιμωρησία όλων εκείνων που, με βάση την κρίση δικαστικών συμβουλίων, κάθισαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου.
Η δικαστική αυτή εξέλιξη μάλιστα προκάλεσε και την άμεση παρέμβαση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου, με εντολή του οποίου διενεργείται από αντεισαγγελέα του Ανώτατου Δικαστηρίου ποινική προκαταρκτική εξέταση για ενδεχόμενες ευθύνες όσων προσώπων ενεπλάκησαν στη διαδρομή της υπόθεσης και έχουν μερίδιο στην καθυστέρηση της διερεύνησής της, με αποτέλεσμα να συμπληρωθεί ο χρόνος παραγραφής πριν από την αμετάκλητη απόφαση της Δικαιοσύνης.
Πρόκειται άραγε για σκάνδαλο χωρίς τιμωρία; Υπάρχουν ή όχι ευθύνες του πολιτικού συστήματος που επενδύει, όπως έχει δείξει η Ιστορία, σε ποινικές υποθέσεις, φτάνοντας στο σημείο να εργαλειοποιήσει τον θεσμό της Δικαιοσύνης; Ποιες είναι οι ευθύνες του δικαστικού συστήματος που εδώ και χρόνια ταλανίζεται από την παθογένεια που ακούει στο όνομα «καθυστέρηση στους ρυθμούς απονομής δικαιοσύνης»;
Τι φταίει που η Δικαιοσύνη σε κρίσιμες αποφάσεις εμφανίζεται να βρίσκεται σε δυσαρμονία με τις απαιτήσεις της κοινωνίας για την τιμωρία των πραγματικών ενόχων αντικοινωνικών πράξεων; Κατά πόσο η ίδια η Πολιτεία ευθύνεται που έχει αφήσει υποστελεχωμένη τη Δικαιοσύνη, με αποτέλεσμα σοβαρές υποθέσεις να χρονίζουν για τη διερεύνησή τους; Και εν τέλει τι φταίνε να… πληρώνουν ακόμα και με την προσωπική τους ελευθερία άνθρωποι που βρέθηκαν στον κύκλο των κατηγορουμένων, χωρίς, όπως η ίδια η Δικαιοσύνη αποφάνθηκε, να έχουν οποιαδήποτε ποινική ευθύνη;
Τα ερωτήματα αυτά και πολλά ακόμα ανακύπτουν έπειτα από την απόφαση για την υπόθεση της Siemens, για την οποία τελικά ουδείς κρίθηκε ένοχος. Αντίθετα, όλοι κηρύχθηκαν αθώοι. Και αν η υπόθεση αυτή είναι η πλέον πρόσφατη, δεν είναι η πρώτη. Ξεφυλλίζοντας κανείς τις σελίδες της νεότερης ποινικής ιστορίας στη χώρα μας βρίσκει και άλλες τέτοιες υποθέσεις, που επί μήνες απασχόλησαν πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και τον ηλεκτρονικό Τύπο. Υποθέσεις οι οποίες, πέρα από τις μεγάλες ποινικές διαστάσεις που είχαν στην εποχή της αρχικής δικαστικής διερεύνησής τους, είχαν αναμφίβολα και πολιτικές διαστάσεις, ενώ δεν έλειψαν και οι περιπτώσεις που κάποιες αξιοποιήθηκαν ως «όχημα» στο πλαίσιο προεκλογικών αναμετρήσεων.
Μετοχές – φούσκες του 1999
Ποιος δεν θυμάται την υπόθεση με τις μετοχές-φούσκες του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών που… έσκασε το 1999; Μια δικογραφία που ξεκίνησε με την άσκηση ποινικής δίωξης για σωρεία αδικημάτων από τον σημερινό αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Δημήτρη Ασπρογέρακα, την περίοδο που υπηρετούσε στα δικαστήρια της πρώην Σχολής Ευελπίδων, το έτος 2000, για να καταλήξει τελικά στην αθώωση – και μάλιστα ακόμα και έπειτα από σχετική αναίρεση προηγούμενης αθωωτικής απόφασης – 36 επιχειρηματιών και χρηματιστών εν έτει 2018.
Βατοπέδι
Με την αθώωση όλων των κατηγορουμένων για το Βατοπέδι είχε πέσει η αυλαία της δίκης που διεξαγόταν επί περίπου δύο χρόνια στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Αθήνας για το αποκαλούμενο σκάνδαλο των «ιερών ανταλλαγών».
Με απόφασή του, το δικαστήριο, αφού αξιολόγησε το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων, έκρινε αθώους όλους τους κατηγορουμένους, αναγνωρίζοντας ότι η λίμνη Βιστωνίδα και οι παραλίμνιες εκτάσεις αυτής ανήκουν όντως στο… Δημόσιο. Η υπόθεση αυτή είχε προκαλέσει επίσης έντονες πολιτικές αναταράξεις, ενώ η διερεύνησή της είχε φτάσει μέχρι και τη Βουλή.
«Γαλάζια ομόλογα»
Σε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης είχε εξελιχθεί και η υπόθεση των αποκαλούμενων «γαλάζιων ομολόγων», που οδηγήθηκε και αυτή σε αθωωτική απόφαση από το Πενταμελές Εφετείο της Αθήνας όσον αφορά τους κατηγορούμενους πρώην προέδρους ασφαλιστικών ταμείων και τραπεζικά στελέχη που είχαν βρεθεί αντιμέτωποι με κατηγορίες όπως απάτη, απιστία και εγκληματική οργάνωση.
Αξίζει να σημειωθεί πως σε πρώτο βαθμό το δικαστήριο είχε επιβάλει στους κατηγορουμένους καθείρξεις από 15 έως 25 έτη. Επίσης, είχαν επιβληθεί και χρηματικές ποινές, με μία εξ αυτών να αγγίζει το ποσό των 11,5 εκατ. ευρώ.
Επισφαλή δάνεια του ΤΤ
Εξι χρόνια μετά την άσκηση ποινικών διώξεων και την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τα αποκαλούμενα επισφαλή δάνεια του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, έκλεισε και αυτή η υπόθεση, έπειτα από ομόφωνη απόφαση των δικαστών του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας που κήρυξαν αθώους τους κατηγορουμένους για το αδίκημα της απάτης.
Σημειώνεται ότι όσον αφορά τα αδικήματα της απιστίας και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομη δραστηριότητα που αντιμετώπιζαν ορισμένοι από τους 35 κατηγορουμένους, το δικαστήριο κατά πλειοψηφία είχε κλείσει αυτό το σκέλος νωρίτερα. Οπως είχε αποφανθεί, με βάση τις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα απαιτείται έγκληση του παθόντα για την κατηγορία της απιστίας σε βάρος τραπεζικού ιδρύματος, σε διαφορετική περίπτωση η δίωξη κηρύσσεται απαράδεκτη.