Ο τομέας της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας και Αεροπορίας, ο οποίος θεωρείται στρατηγικός τομέας από την πρώτη θητεία της κυβέρνησης του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, συνεχίζει να ενισχύεται βήμα προς βήμα. Ο κλάδος, ο οποίος έλαμψε σαν αστέρι τα τελευταία χρόνια, έφτασε το όριο εξαγωγών των 4,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο το 2022. Έχει ξεπεραστεί το στοχευόμενο ποσό εξαγωγών των 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2022.
Όπως και το 2021, η εταιρεία BAYKAR έγινε ηγέτης στις εξαγωγές του κλάδου. Η εταιρεία, η οποία είναι κατασκευαστής των διάσημων TB2, πραγματοποίησε εξαγωγές των 1,18 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2022. Στον τομέα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, ο οποίος έχει φτάσει σε μέγεθος περίπου 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων, πολλές εταιρείες σκαρφαλώνουν στην κορυφή του παγκόσμιου πρωταθλήματος. Εκτός από την επέκταση του δικτύου εξαγωγών της σε πολλές χώρες του κόσμου, πολλές τουρκικές εταιρείες ήταν μεταξύ των 100 κορυφαίων εταιρειών στον κόσμο.
7 τουρκικές εταιρείες πήραν θέση στη λίστα του υψηλής ποιότητας παγκόσμιου ανταγωνισμού στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας. Συγκεκριμένα, οι τουρκικές εταιρείες όπως η Aselsan και η TAİ σημειώνουν τεράστια επιτυχία. Ενώ η Τουρκία επικεντρωθηκε ανεξάρτητα στα δικά της συμφέροντα στην εξωτερική πολιτική, δυστυχώς ήταν εκτεθειμένη σε πολύ σοβαρές κυρώσεις από τους δυτικούς συμμάχους της. Ειδικότερα, τα εμπάργκο όπλων είχαν ως στόχο την αποτρεπτικότητα του τουρκικού στρατού.
Αυτές οι κυρώσεις και τα εμπάργκο αύξησαν την αποφασιστικότητα της Τουρκίας και συνέβαλαν έμμεσα στην ανάπτυξη της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. Σήμερα, το 80% των αναγκών του τουρκικού στρατού μπορεί να καλυφθεί με δυνατότητες της εθνικής παραγωγής. Ο κλάδος έχει φτάσει σε μια θέση όπου μπορεί να εξάγει προϊόντα αξίας δισεκατομμυρρίων δολαρίων. Φυσικά, το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό που διακρίνει την Τουρκία από τους ομοίους της στον τομέα αυτό είναι ότι είναι μια χώρα που εμπλέκεται ενεργά σε συγκρούσεις και διεξάγει εκτεταμένες διασυνοριακές στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Έτσι, η Τουρκία όχι μόνο κατανοεί τις ανάγκες της στο πεδίο, αλλά έχει επίσης την ευκαιρία να δοκιμάσει ενεργά και να αναπτύξει περαιτέρω τα οπλικά συστήματα που παράγει. Ειδικά στον τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, οι τουρκικές εταιρείες έχουν ανέβει στην πρώτη θέση του κλάδου υπογράφοντας καινοτομίες σε κλίμακα που θα αλλάξουν τη φύση του πολέμου.
Ενώ οι πολεμικές έννοιες βασισμένες στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη αναπτύχθηκαν σε χώρες όπως το Ιράκ, η Συρία, η Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν, τα μη επανδρωμένα οπλισμένα αεροσκάφη έγιναν ένα νέο φαινόμενο στον κόσμο με την επίδραση που δημιούργησαν στο πεδίο. Σήμερα, περισσότερες από 30 χώρες έχουν αγοράσει τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και δεκάδες άλλες χώρες προσπαθούν να αγοράσουν αυτά τα προϊόντα. Τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι ένα από τα σπάνια συστήματα που είναι επιτυχή έναντι ασύμμετρων και συμβατικών στόχων. Η αμυντική βιομηχανία είναι πρώτη μεταξύ των τομέων που θα μεταφέρουν την Τουρκία στο μέλλον στο να γίνει ένα μεγάλο κράτος.
Μπορεί να προβλεφθεί ότι η σημερινή κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει τον κλάδο με αυτή τη συνειδητοποίηση. Η Διεύθυνση Αμυντικής Βιομηχανίας της Προεδρίας της Δημοκρατίας στοχεύει να καταστήσει την τουρκική αμυντική βιομηχανία 100% ανεξάρτητη έως το 2053 και να αυξήσει την εξαγωγική της ικανότητα στα 50 δισεκατομμύρια δολάρια. Αν και η κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης έχει παρέχει σοβαρή υποστήριξη στον τομέα από το 2003, υπήρξε μια συνολική διαδικασία μετασχηματισμού στον τομέα της τουρκικής στρατιωτικής βιομηχανίας, ειδικά την τελευταία περίοδο.
Μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, σε αυτό συνέβαλαν οι προσπάθειες όπως η σύνδεση της αμυντικής βιομηχανίας με τη Διεύθυνση Επικοινωνίας της Προεδρίας της Δημοκρατίας και η συγκρότηση της Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Προβλέπεται ότι η ανάπτυξη και η επιτάχυνση στην Αμυντική Βιομηχανία θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο».
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση και τα κέρδη για την Τουρκία αξίζει να παραθέσει κανείς όσα έγραψε τον περασμένο Οκτώβριο στην AthensVoice, o Πάνος Αγερίδης, Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός του ΕΜΠ, που εργάστηκε στον Ιδιωτικό Τομέα και στον ευρύτερο Δημόσιο: στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, ως διευθυντής Αεροκατασκευών, διευθυντής Εταιρικής Ποιότητας και γενικός διευθυντής Έρευνας & Ανάπτυξης και Στρατηγικών Δραστηριοτήτων· στο Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης ως Επικεφαλής Αξιολογητής Φορέων Πιστοποίησης Συστημάτων Διαχείρισης, Προϊόντων και Προσώπων και ως Διευθύνων Σύμβουλος. Εργάστηκε ιδιωτικά, εκτός Ελλάδας, ως Επικεφαλής Επιθεωρητής Συστημάτων Ποιότητας εταιρειών στον τομέα της Αεροδιαστημικής και Άμυνας.
Έγραψε χαρακτηριστικα μεταξύ άλλων: «Ε λοιπόν, όχι, δεν έχουμε καμία ελπίδα. Οποιεσδήποτε μικρές νίκες δεν μπορούν να ανατρέψουν τη μακροπρόθεσμη αρνητική και απαισιόδοξη πορεία μας, αν αυτά τα μιμίδια, που περιγράφουν την ελληνική «ιδιαιτερότητα», δεν αντικατασταθούν από στοιχειωδώς ορθές, και παγκοσμίως εφαρμοζόμενες, πρακτικές.
Αυτή η πολιτική παθογένεια είναι, κατά τη γνώμη μου, ο κύριος λόγος, για τον οποίο:
Δεν έχει συσταθεί ποτέ κάποιο αποτελεσματικό όργανο στρατηγικής για τους εθνικούς εξοπλισμούς και την εθνική αμυντική βιομηχανία, στο στιλ των τουρκικών SSB & TUBITAK.
Η Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων / ΓΔΑΕΕ ούτε καν διανοείται να αναπτύξει σύστημα πιστοποίησης ελληνικών αμυντικών προϊόντων. Το 2016 μεταφέρθηκα για μία εβδομάδα από τη θέση του Διευθυντή Εταιρικής Ποιότητας της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας στην εν λόγω ΓΔΑΕΕ, για να βοηθήσω ακριβώς στην ανάπτυξη ενός τέτοιου συστήματος. Ήταν πρωτοβουλία ενός από τους 3 Διευθυντές της, που έτυχε να με γνωρίζει. Συνάντησα γενική απροθυμία και έλλειψη δέσμευσης. Αποχώρησα, αφού τιμήθηκα με μια τεράστια πλακέτα μέσα σε βελούδινη κασετίνα, από αυτές που εύκολα δίνονται στο στρατό. Ο Γενικός Διευθυντής που μου την απένειμε, ένας απόστρατος, άξιος χειριστής της Πολεμικής Αεροπορίας, μου ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι «εκτελεί θητεία» και δεν βλέπει την ώρα να αποχωρήσει. Και ο πλωτάρχης Διευθυντής που με κάλεσε, αποχώρησε και αυτός και προσλήφθηκε σε μια ναυτιλιακή εταιρεία δύο χρόνια αργότερα.
Το σύστημα ηλεκτρονικών αντιμέτρων Ε2/92, που σχεδιάστηκε από το Κέντρο Ερευνών Τεχνολογίας Αεροπορίας το 1992 για το μαχητικό / βομβαρδιστικό LTV A-7 Corsair, κατασκευάστηκε σε πρωτότυπο από την Ελλ. Αεροπορική Βιομηχανία και δοκιμάστηκε επιτυχώς σε ένα μαχητικό, δεν πιστοποιήθηκε ποτέ και δεν τοποθετήθηκε στα αεροσκάφη μας, μέχρι που αυτά τέθηκαν εκτός υπηρεσίας. Ένας από τους σχεδιαστές του, αξιωματικός της Αεροπορίας, μου έλεγε ότι ο δοκιμαστής πιλότος τους παρακαλούσε να το αφήσουν τουλάχιστον σε λειτουργία επάνω στο δικό του μαχητικό.
Κατά τη συμμετοχή μου στην επιθεώρηση τουρκικής εταιρείας το 2020 είδα «ιδίοις όμμασι» το ειδικό ρουλεμάν που κατασκεύασαν και πιστοποίησαν για τα δικά τους παράκτια ραντάρ επιτήρησης στο Αιγαίο, τη στιγμή που τα περισσότερα αντίστοιχα δικά μας ήταν εκτός λειτουργίας, ακριβώς λόγω της έλλειψης αυτού του ρουλεμάν, που εμφάνιζε υψηλό βαθμό φθοράς στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Στη δεκαετία του ’90 επισκέφθηκα την Matra Missiles στην Ορλεάνη της Γαλλίας, για να δω πώς κατασκευαζόταν και δοκιμαζόταν ο πυραυλοκινητήρας αρχικής ώσης του αντιαρματικού βλήματος ERYX. Τελικά η Ελλάδα θεώρησε το βλήμα πολύ ακριβό και προχώρησε στην αγορά του ρωσικού KORNET, χωρίς απολύτως κανένα ενδιαφέρον για τη μεταφορά τεχνογνωσίας. Οι Τούρκοι αγόρασαν το ERYX, απέκτησαν την τεχνογνωσία κατασκευής πυραυλοκινητήρων, ξεκίνησαν και έστησαν την τουρκική εταιρεία Rocketsan (Roket Sanayii ve Ticaret A.S.), συνέστησαν το”Missile Executive Board”, με τη συμμετοχή του Υπ. Άμυνας, της SSB, του TUBITAK, των εταιρειών ASELSAN και ROKETSAN, αποστράτων, πανεπιστημίων και ειδικών στον τομέα. Κατασκευάζουν σήμερα: με κινεζική τεχνολογία, τους βαλλιστικούς πυραύλους J-600T εμβέλειας 300 km, T-800 εμβέλειας 800 km, T-1500 εμβέλειας 1.500 km και T-2500 εμβέλειας 2.500 km τους αντιαρματικούς πυραύλους OMTAS και L-UMTAS το σύστημα πολλαπλών εκτοξευτήρων πυραύλων πυροβολικού ΚΗΑΝ εμβέλειας από 80 ως 250 km· τα αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα HISAR μέσης και μακράς εμβέλειας, και τα KORKUT & SONGUR μικράς εμβέλειας· το βλήμα αέρος – αέρος μέσης εμβέλειας Gökdoğan και μικρής εμβέλειας Αkdoğan· το αντιπλοϊκό βλήμα SOM· το βλήμα Cirit, εκτοξευόμενο από ελικόπτερα, και το βλήμα ΜΑΜ εκτοξευόμενο από τα Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη τους.
Εμείς ως μόνη εναλλακτική λύση σε αυτήν την πυραυλική κατασκευαστική υπερδραστηριότητα έχουμε τον πασχαλιάτικο ρουκετοπόλεμο της Χίου».