Δίκτυο πολιτών για τη διάσωση του ρέματος Πικροδάφνης
Πρόσφατα το Ε τμήμα του ΣτΕ, με πρόεδρο τον Π. Ευστρατίου ακύρωσε την ΑΕΠΟ των έργων διευθέτησης του ρέματος Πικροδάφνης από Λ. Βουλιαγμένης ως εκβολές, με την Απόφαση 223/2020 επειδή το ρέμα δεν είναι οριοθετημένο. Είχαν προηγηθεί 4 χρόνια εκδικάσεων της υπόθεσης, που πάντα έδιναν προθεσμία στη διοίκηση να προβεί σε οριοθέτηση του ρέματος .
Κατά της πράξης είχαν προσφύγει 11 μέλη του Δικτύου για την διάσωση του ρ. της
Πικροδάφνης και οι σύλλογοι ¨Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ)¨, ¨Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία¨ και ¨Κίνηση Πολιτών Ηλιούπολης (ΚΙ.Π.Η.)¨.
Είχε προηγηθεί η ακύρωση της ΑΕΠΟ διευθέτησης των τελευταίων 197 μ. εναπομείναντος
φυσικού ρέματος από Μ. Αντύπα ως Λ. Βουλιαγμένης στην Ηλιούπολη, μετά από προσφυγή του Δικτύου (ΣτΕ 1915/2017).
Από το 2001 η Πικροδάφνη προστατεύεται από ένα πολύ δυναμικό κίνημα ενεργών πολιτών, στελέχη του οποίου συνετέλεσαν στη δημιουργία του Δικτύου για τη διάσωση της Πικροδάφνης. Εχουν κατορθώσει να αποτρέψουν:
- την διευθέτηση της Πικροδάφνης με μπετόν (ΣτΕ 1126/2004), την
- την ένταξη μέρους του ρέματος στο σχέδιο (ΣτΕ 3849/2006),
- τη δόμηση πολυκατοικίας πάνω στο ρέμα (ΣτΕ 899/2011)
- την έκδοση της απόφασης ΣτΕ 1242 /2008 στην οποία στηρίζεται και η σημερινή
- απόφαση 2313/2020, καθώς αναφέρει ότι:
¨…η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει, διότι εγκρίνει έργα διευθέτησης του ρέματος
χωρίς να έχει προηγηθεί η οριοθέτηση στο σύνολό του ή πρόταση για την οριοθέτηση
στο σύνολο αυτού. Τούτο δε διότι, το δικαστήριο με την 1242/20008 απόφασή του είχε
επιβάλλει στη Διοίκηση την υποχρέωση να προχωρήσει σε, τεκμηριωμένη με τα κατά
νόμο αναγκαία στοιχεία και μελέτες, οριοθέτηση του ρ. Πικροδάφνης προκριμένου να
διασφαλισθεί η ακώλυτη λειτουργία του ως οικοσυστήματος..¨.
Η σημερινή Απόφαση 2313/20 εκτός του ότι αποτελεί άλλη μια επιτυχία του κινήματος της Πικροδάφνης, επαναφέρει την νομολογία του ΣτΕ και κυρίως την 1242/2008 η οποία επιτάσσει:
α)την πλήρη οριοθέτηση του «ρεματικού συστήματος » της Πικροδάφνης, δηλ του κύριου κλάδου της αλλά και όλων των παραποτάμων της.
β) την τροποποίηση των ρυμοτομικών, εάν αυτά περιλαμβάνουν τμήμα του ρέματος
γ) την οριοθέτηση του στη φυσική κοίτη, συμπεριλαμβανομένων των επιχώσεων, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του ΣτΕ
Σημειωτέον ότι εκκρεμεί στο ΣτΕ Αίτηση συμμόρφωσης προς την ΣτΕ 1242/2008, από το 2013.
Ωστόσο η σημερινή Απόφαση 2313/20 περιλαμβάνει και ένα σημαντικά αμφιλεγόμενο σημείο. Ενώ εγκαλεί την διοίκηση να εφαρμόσει την ΣτΕ 1242 /2008 στην πραγματικότητα την παρερμηνεύει και αλλοιώνει το πνεύμα προστασίας της..
Συγκεκριμένα καλεί εντός τετραμήνου την Διοίκηση να αποστείλει στο δικαστήριο Προεδρικό Διάταγμα οριοθέτησης που να υιοθετεί οριογραμμές ¨…του ρέματος όπως αυτές έχουν αποτυπωθεί χωρίς την κατασκευή έργων διευθέτησης…¨.
Οι ¨οριογραμμές χωρίς τα έργα διευθέτησης¨ είναι αυθαίρετες γραμμές που έχουν τοποθετηθεί από τους μελετητές και επουδενί περιλαμβάνουν τις ¨…αυθαίρετες επιχώσεις ή άλλες επεμβάσεις…¨ όπως επιτάσσει η 1242/2008, αλλά και οι ΣτΕ 3849/2006 7/λούς, 2656/1999, 4654/1996 που αποτελούν νομολογία του. Οι γραμμές αυτές με κανέναν τρόπο δεν προσεγγίζουν την πραγματική φυσική κοίτη της Πικροδάφνης, όπως έχει αποτυπωθεί από την μελέτη φωτοερμηνείας του ΥΠΕΝ (2016), βάσει των αεροφωτογραφιών του 1939. Αν δε παρακολουθήσει κάποιος τις γραμμές αυτές πάνω στα σχέδια της μελέτης οριοθέτησης που κατατέθηκε στο ΣτΕ από την Περιφέρεια Αττικής, θα διαπιστώσει ότι στα περισσότερα σημεία τους ταυτίζονται με τις ¨γραμμές με τα έργα διευθέτησης¨ ή ακόμα χειρότερα είναι στενότερες και από αυτές. Περιλαμβάνουν δε ελάχιστες από τις επιχώσεις, τα κτίσματα και τις αυθαίρετες επεμβάσεις στις όχθες και στην κοίτη της Πικροδάφνης.
Επιπλέον η σημερινή Απόφαση 2123/20, εντός τετραμήνου ζητά ¨…την οριοθέτηση του ρέματος στο σύνολό του…¨ και όχι την οριοθέτηση του ρέματος και των παραποτάμων του ή του ρεματικού συστήματος της Πικροδάφνης (ΣτΕ 1242/2008).
Εάν το ρέμα οριοθετηθεί σύμφωνα με τις υποδείξεις της Απόφασης 2123/20 τότε η διαφορά του από την απορριφθείσα οριοθέτηση θα είναι ελάχιστη, καθώς οι οριογραμμές χωρίς τα έργα μικρή διαφορά έχουν από τις οριογραμμές με τα έργα και βασικό στόχο θα έχουν την διάσωση των καταπατήσεων και την απόδοση επιπλέον ρεματικών εκτάσεων προς εκμετάλλευση.
Εμείς πάντως δεν πρόκειται να δεχθούμε μία τέτοια οριοθέτηση και με κάθε τρόπο θα αγωνιστούμε να μην περάσει
ΔΙΚΤΥΟ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΟΥ ΡΕΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΗΣ
Παρακάτω επισυνάπτουμε απόσπασμα χάρτη από την Μελέτη οριοθέτησης της Περιφέρειας, με ενδεικτικές οριογραμμές με τα έργα και χωρίς τα έργα, καθώς και απόσπασμα του Χάρτη φωτοερμηνείας ΥΠΕΝ στο ίδιο σημείο για την καλύτερη κατανόηση των προαναφερθέντων.
Σχέδια 1,2,3: Οριζοντιογραφία 5.9. Φύλλου 9 από την Μελέτη Οριοθέτησης ρ. Πικροδάφνης (από οδό Σαρανταπόρου ως εκβολές). Η μελέτη κατατέθηκε στο ΣτΕ, με την μορφή Σχεδίου ΠΔ το καλοκαίρι του 2020, από την Περιφέρεια εγκεκριμένη από το ΥΠΕΝ. Με κίτρινο χρώμα ο άξονας του ρέματος, με πράσινο χρώμα οι οριογραμμές ¨χωρίς τα έργα¨ και με πορτοκαλί οι οριογραμμές ¨με τα έργα¨, όπως αναφέρονται στο Υπόμνημα του της Οριζοντιογραφίας 5.9. της μελέτης, από οδό Βασιλικής ως οδό Αγ. Μελετίου στον Αγ. Δημήτριο. Ποια κατά την γνώμη σας δίνει περισσότερο χώρο στο ποτάμι? ΄
Σχέδιο 4: τα αυθαίρετα και οι επιχώσεις που εξαιρούνται με την οριογραμμή ¨χωρίς τα έργα¨. Με γαλάζιο χρώμα η παλαιά κοίτη όπως απεικονίζεται στην μελέτη φωτοερμηνείας του ΥΠΕΝ (2016), από αεροφωτογραφίες του 1939 (εποχή πριν τις επιχώσεις και τα αυθαίρετα) και με μπλε συνεχή γραμμή η προτεινόμενη οριογραμμή. Παρατηρούμε τις ρυμοτομικές γραμμές (πράσινες), που τέμνουν κάθετα το ποτάμι και χρειάζεται να τροποποιηθούν.