Πρόωρες αποφυλακίσεις, δωρεάν κλήσεις για να αντισταθμιστεί η αναστολή των επισκέψεων: οι ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να αποτρέψουν την εν δυνάμει εκρηκτική κατάσταση στις συχνά υπερπλήρεις φυλακές, όπου ο νέος κορονοϊός αποτελεί υγειονομικό κίνδυνο και προκαλεί εντάσεις, ακόμη και ταραχές.
Η Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης -θεσμού με 47 χώρες – μέλη, ξεχωριστού από την ΕΕ– Ντάντζα Μιγιάτοβιτς ζήτησε να “αξιοποιηθούν όλες οι διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις στην κράτηση όταν αυτό είναι δυνατόν“, για την προστασία των δικαιωμάτων και της υγείας των κρατουμένων, την ώρα που οι υπουργοί Δικαιοσύνης μιλούσαν σε τηλεδιάσκεψη σήμερα για τα μέτρα που λαμβάνουν.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν την αποσυμφόρηση των σωφρονιστικών τους ιδρυμάτων προκειμένου να περιορίσουν την εξάπλωση του νέου κορονοϊού σε αυτούς τους χώρους όπου η συνιστώμενη κοινωνική αποστασιοποίηση είναι συχνά αδύνατη.
Κατά συνέπεια, προχώρησαν σε πρόωρες αποφυλακίσεις κρατουμένων που ολοκλήρωναν την ποινή τους και είχαν καταδικαστεί για τα λιγότερο σοβαρά αδικήματα.
Η Γαλλία, που καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ECHR/CEDH) τον Ιανουάριο για τον υπερπληθυσμό των φυλακών της, μείωσε από τα μέσα Μαρτίου κατά 6.200 και πάνω τον αριθμό των κρατουμένων, οι οποίοι είναι τώρα περίπου 66.300 για 61.000 θέσεις.
Η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης την πρόωρη αποφυλάκιση έως 4.000 φυλακισμένων στους οποίους έχουν μείνει δύο μήνες ή λιγότερο για να εκτίσουν έως το τέλος την ποινή τους.
Την Παρασκευή η Κύπρος ψήφισε νόμο για τις αποφυλακίσεις κρατουμένων ενώ ενέκρινε επίσης τον κανονισμό ώστε να μπορούν να εντάσσονται στον θεσμό της Ανοικτής Φυλακής και της εξωιδρυματικής απασχόλησης περισσότερα πρόσωπα.
Επιπλέον, οι νέες φυλακίσεις μειώνονται μερικές φορές, όπως στη Σουηδία ή τη Γαλλία, όπου η εκτέλεση ορισμένων ποινών αναβάλλεται.
Ενώ η έλλειψη προστατευτικού εξοπλισμού που διανέμεται στις φυλακές καταγγέλλεται σε αρκετές χώρες από το προσωπικό των φυλακών ή οργανώσεις για την προάσπιση των κρατουμένων, η πανδημία έχει σκορπίσει τον θάνατο σε φυλακισμένους και φύλακες.
Ένας 76χρονος κρατούμενος και δύο φύλακες έχασαν τη ζωή τους στην Ιταλία, τη χώρα της ΕΕ που πλήττεται περισσότερο από τον κορονοϊό, όπου 19 από τους σχεδόν 58.000 κρατούμενους και 116 σωφρονιστικοί υπάλληλοι βρέθηκαν θετικοί στον ιό.
Στην Ισπανία, άλλη σκληρά πληγείσα χώρα, η ασθένεια σκότωσε μια κρατούμενη και έναν δεσμοφύλακα. Ίδιος απολογισμός στη Γαλλία, όπου 48 κρατούμενοι διαγνώστηκαν με τον κορονοϊό καθώς και 114 από τους 42.000 σωφρονιστικούς υπαλλήλους.
Μoιράζουν smartphones
Στη Βρετανία, δύο υπάλληλοι της φυλακής του Πέντοβιλ στο Λονδίνο, οι οποίοι είχαν συμπτώματα του ιού, πέθαναν την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με την ένωση των φρουρών της φυλακής.
Στο Βέλγιο, 32 επόπτες διαγνώστηκαν με κορονοϊό καθώς και τέσσερις κρατούμενοι που υποβάλλονται σε αγωγή για τον Covid-19.
Εκτός από τον κίνδυνο μιας υγειονομικής κρίσης, η πανδημία του κορονοϊού αποτελεί επίσης κίνδυνο για την ασφάλεια: με μειωμένους περιπάτους και εξόδους, επισκεπτήρια και δραστηριότητες που αναστέλλονταν, η ένταση αυξήθηκε σε πολλές ευρωπαϊκές φυλακές, όπου πολλαπλασιάστηκαν τα επεισόδια.
Στην Ιταλία, η αναστολή του επισκεπτηρίου για τις οικογένειες προκάλεσε ανταρσίες σε αρκετά σωφρονιστικά καταστήματα στις αρχές Μαρτίου, με αποτέλεσμα ένας άνθρωπος να χάσει τη ζωή του. Στη Ρουμανία, άλλη χώρα με υπερπλήρεις φυλακές, τρεις κρατούμενοι έχασαν τη ζωή τους και δύο τραυματίστηκαν σε εξέγερση στο Σάτου Μάρε, στον βορρά, που προκλήθηκε σύμφωνα με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης λόγω της μείωσης των ωρών του επισκεπτηρίου.
Ανάλογα περιστατικά αναφέρθηκαν επίσης στη Σουηδία, όπου περίπου 25 κρατούμενοι οχυρώθηκαν σε ένα τμήμα της φυλακής του Νόρσεπινγκ, περίπου 160 χλμ. νότια της Στοκχόλμης.
Απέναντι σε αυτή την αύξηση των εντάσεων, αρκετές χώρες έλαβαν μέτρα σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσουν τη μείωση ή την αναστολή των επισκεπτηρίων.
Ο αριθμός των επιτρεπόμενων τηλεφωνικών κλήσεων αυξήθηκε στην Ισπανία και smartphones διανεμήθηκαν για να μπορούν οι κρατούμενοι να πραγματοποιούν βιντεοκλήσεις.
Η γαλλική κυβέρνηση με διάταγμα παρέχει δωρεάν τηλεόραση, τηλεφωνική πίστωση και οικονομική ενίσχυση στους πιο άπορους.
Στη Ρωσία, η οποία έχει περίπου 500.000 κρατούμενους, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις προειδοποίησαν για “καταστροφικές συνέπειες” που μπορεί να επιφέρει η επιδημία, κυρίως στα κέντρα προσωρινής κράτησης, καλώντας τις αρχές να μειώσουν τον πληθυσμό των φυλακών.