Ο πολιτικός υπολογισμός του Αλέξη Τσίπρα όταν υπέγραψε το τρίτο μνημόνιο ήταν να παραμείνει στην εξουσία όσο πιο πολύ μπορούσε, προσδοκώντας ότι θα υπάρξει αισθητή οικονομική ανάκαμψη. Ετσι θα είχε την άνεση να πει στις επόμενες εκλογές ότι ναι μεν δεν έκανε ό,τι είχε υποσχεθεί, αλλά τουλάχιστον έβγαλε τη χώρα από την κρίση «με την κοινωνία όρθια».
Η ανάπτυξη ήρθε, αλλά είναι τόσο αδύναμη που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορέσει να πει αυτό που υπολόγιζε. Το 2017 η ανάπτυξη ήταν μόλις 1,4%. Συγκεκριμένα, η κατανάλωση έπεσε, οι επενδύσεις ήταν αδύναμες, οι εξαγωγές αυξήθηκαν λίγο και οι εισαγωγές αυξήθηκαν περισσότερο. Στην πραγματικότητα η ελληνική οικονομία λιμνάζει. Ο λόγος της οικονομικής δυστοκίας είναι η μνημονιακή πραγματικότητα. Χαμηλοί μισθοί, χαμηλές συντάξεις, βαριά φορολογία, περικοπές δαπανών του Δημοσίου γονάτισαν την κατανάλωση. Τα λαϊκά στρώματα έχουν γίνει πολύ φτωχότερα, με αποτέλεσμα να περιορίζουν πλέον ακόμη και τα είδη διατροφής. Οι πωλήσεις ζυμαρικών, για παράδειγμα, έπεσαν το 2017 πάνω από 10%, πράγμα πρωτοφανές στα χρόνια της κρίσης. Το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς έχει γίνει τεράστιο.
Η μνημονιακή πραγματικότητα σκοτώνει και τις επενδύσεις. Πώς να υπάρξουν μεγάλες επενδύσεις όταν η φορολογία είναι βαρύτατη, οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν φτάσει σε απίστευτα ύψη και οι τράπεζες δεν δανείζουν; Οσο για τις περιβόητες «μεταρρυθμίσεις», αυτές χτύπησαν σκληρά μισθωτούς και μικρομεσαίους χωρίς να θεραπεύσουν καθόλου τις δομικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας. Η αδύναμη ανάπτυξη φέρνει δύσκολες αποφάσεις, καθώς τον Αύγουστο του 2018 κλείνει και τυπικά το τρίτο μνημόνιο. Ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να διαλέξει τη «μη καθαρή έξοδο». Αυτό σημαίνει επιστροφή στις αγορές, αλλά με προληπτική γραμμή στήριξης από τους δανειστές, πράγμα που θα φέρει συνέχιση της ανοιχτής εποπτείας από την τρόικα. Το πολιτικό κόστος θα είναι μεγάλο.
Μπορεί επίσης να διαλέξει τη λεγόμενη «καθαρή έξοδο» χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης. Αλλά, με τόσο αδύναμη οικονομία, υπάρχει κίνδυνος τα επιτόκια να είναι πολύ υψηλά και οι εκδόσεις ομολόγων να αποτύχουν. Η «καθαρή έξοδος» θα απαιτήσει επίσης μαξιλάρι 15-20 δισ. ευρώ, το οποίο μπορεί να δημιουργηθεί μόνο με επιπλέον δανεισμό. Δηλαδή θα δανείζεται μεγάλα ποσά σήμερα που θα βάζει στην άκρη ώστε να μπορεί να δανείζεται αύριο, ενώ παράλληλα έχει μεγάλη έλλειψη επενδύσεων. Τέλειος παραλογισμός.
Η «καθαρή έξοδος» απαιτεί ακόμη να ολοκληρωθεί η τέταρτη αξιολόγηση, που σημαίνει ότι οι πλειστηριασμοί το 2018 και το 2019 θα εκτοξευθούν. Δεκάδες χιλιάδες σπίτια και περιουσίες θα αλλάξουν χέρια. Το πολιτικό κόστος θα είναι και πάλι τεράστιο. Τέλος, για το 2019 η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί και άλλες περικοπές συντάξεων και μεγάλη μείωση του αφορολόγητου. Θα εκτιναχθεί η φτώχεια για εργαζομένους, συνταξιούχους και ανέργους.
Οι επιλογές του Αλέξη Τσίπρα γίνονται ακόμη δυσκολότερες από τα διεθνή θέματα και την ένταση με την Τουρκία. Την ίδια στιγμή αναδύεται βαριά οσμή σήψης από το κοινωνικό σώμα με το σκάνδαλο Novartis και την εισβολή του ολιγάρχη των ΜΜΕ με πιστόλι στο γήπεδο. Μετά από οκτώ χρόνια μνημονίων, τα ανώτατα στρώματα στην Ελλάδα και χρηματίζονται και είναι ασύδοτα.
Η συμφωνία του Φάουστ το 2015 κέρδισε τρία χρόνια εξουσίας για τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ο υπολογισμός ότι θα μπορούσε να υπάρξει γρήγορη ανάπτυξη με το τρίτο μνημόνιο αποδείχθηκε λανθασμένος. Η ελληνική οικονομία είναι στάσιμη και τα λαϊκά στρώματα υποφέρουν χωρίς προηγούμενο. Η ώρα της πληρωμής για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα πλησιάζει.
*Πηγή: protothema.gr
