Νέα μείωση μισθών. Σε περαιτέρω κατάρρευση εξωθούνται οι μισθοί, ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα, η οποία “διευκολύνεται” τόσο από την απουσία του συνδικαλιστικού κινήματος και την διαίρεση των ταξικών συνδικαλιστικών δυνάμεων όσο και από την ύφεση στην οικονομία, η οποία όπως δείχνουν όλες οι ενδείξεις (συρρίκνωση της μεταποίησης, μείωση της κατανάλωσης κλπ) θα συνεχιστεί και το πρώτο τρίμηνο του 2017, μετά την μεγάλη πτώση του ΑΕΠ στο δ’ τρίμηνο του 2017.
Η κλιμακούμενη κατάρρευση των μισθών, η μεγενθυνόμενη ανεξέλεγκτη μαύρη εργασία και η μεγάλη ανεργία οδηγούν σε περαιτέρω μεγάλες απώλειες εσόδων τα ασφαλιστικά ταμεία και σε ασφαλιστικά αδιέξοδα. Το πρόβλημα των ασφαλιστικών ταμείων είναι δομικό και όχι περιστασιακό τεχνικό και συνδέεται με όλη την οικονομική πορεία της χώρας.
Ιδιαίτερα η λιτότητα και η γενική απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, μαζί με την ύφεση, όλα προϊόν των μνημονίων σκοτώνουν το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων και δολοφονούν την κοινωνική ασφάλιση.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι σήμερα χρειάζονται εισφορές δέκα εργαζομένων για να πληρωθεί μια σύνταξη, ενώ πριν την κρίση απαιτούνταν οι εισφορές τεσσάρων εργαζομένων, ενώ ειδικοί υπολογίζουν ότι μέχρι το 2055 εξαιτίας των ευέλικτων υποαμειβόμενων εργασιακών σχέσεων θα χαθεί από τα Ταμεία το ιλιγγιώδες ποσόν των 65,5 δισ.
Η χώρα τελεί σε απόλυτο αδιέξοδο και απέραντη φτωχοποίηση.
Τη σταθερή μείωση των μισθών και τη συνεχώς κλιμακούμενη αύξηση της μερικής απασχόλησης καταγράφουν για ακόμα έναν μήνα τα στοιχεία του ΙΚΑ (νυν ΕΦΚΑ), καθώς χτες δημοσιοποιήθηκαν – ως συνήθως με μεγάλη καθυστέρηση – τα στατιστικά δεδομένα για τους μισθούς και την απασχόληση τον Μάη του 2016.
Σύμφωνα με αυτά, κοντά 600.000 εργαζόμενοι σε καθεστώς μερικής απασχόλησης έχουν μέσο μισθό μόλις 393,79 ευρώ μεικτά!
Ο μέσος μισθός στο σύνολο των 2 εκατομμυρίων μισθωτών ανέρχεται στα 949,69 ευρώ μεικτά. Αν αφαιρεθούν, δηλαδή, οι ασφαλιστικές εισφορές, ο μέσος μισθός των μισθωτών της χώρας διαμορφώνεται κάτω από τα 800 ευρώ.
Ο μέσος μεικτός μισθός των μισθωτών ακολουθεί πτωτική πορεία. Με έτος βάσης το 2011, δηλαδή έναν χρόνο πριν τη γνωστή Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ), με την οποία το αστικό κράτος παρενέβη απευθείας και με νόμο μείωσε τους μισθούς και κατάργησε Συλλογικές Συμβάσεις, αυτός συρρικνώθηκε από τα 1.253,29 ευρώ μεικτά στα 949,69 ευρώ μεικτά. Δηλαδή, οι μισθωτοί μέσα σε μια πενταετία (2011 – 2016) έχασαν σχεδόν το 1/4 των αποδοχών τους (24,2%), χώρια την υπόλοιπη επίθεση στο εισόδημά τους, με την κλιμάκωση της αντιλαϊκής φοροληστείας και άλλα αντεργατικά μέτρα.
Ο μέσος μισθός, μάλιστα, συνεχίζει να μειώνεται παρά τη σχετική αύξηση της απασχόλησης, αφού πλέον το μεγαλύτερο μέρος της προέρχεται από το μοίρασμα μιας θέσης εργασίας σε δύο ή ακόμα και τρεις απασχολούμενους, επιβεβαιώνοντας ότι η όποια «ανάπτυξη» και αύξηση της απασχόλησης υπόσχεται η κυβέρνηση προϋποθέτουν την παραπέρα συρρίκνωση των μισθών και την επέκταση της ευελιξίας της εργασίας σε όλες τις μορφές της. Χαρακτηριστικά, μεταξύ του Μάη του 2015 και του ίδιου μήνα το 2016, ενώ η απασχόληση μισθωτών αυξήθηκε περίπου κατά 100.000 θέσεις εργασίας (από 1,923 εκατ. μισθωτούς σε 2,019 εκατ. μισθωτούς), ο μέσος μισθός μειώθηκε κι άλλο, από τα 973,14 ευρώ μεικτά στα 949,69 ευρώ μεικτά (μείωση 2,4%).
Την ίδια στιγμή, η «ευελιξία» «σπάει» το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Στο καθεστώς της μερικής απασχόλησης μπήκαν μέσα σε ένα χρόνο (Μάης 2015 – Μάης 2016) ακόμα 56.799 μισθωτοί, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό τους σε 587.924 εργαζόμενους, που αντιστοιχούν στο 29% του συνόλου των μισθωτών.
Ετσι, στη διάρκεια ενός έτους η μερική απασχόληση αυξήθηκε κατά 10,7%, και πλέον σχεδόν τρεις στους δέκα εργαζόμενους εργάζονται σε καθεστώς μερικής απασχόλησης.
Συνολικά, από τον Μάη του 2012, έτος υπογραφής της αντεργατικής ΠΥΣ, η μερική απασχόληση έχει εκτοξευτεί από τους 315.330 εργαζόμενους, στους 587.924 τον Μάη του 2016, δηλαδή αύξηση κατά 86,4%!
Το πραγματικό μέγεθος της υποαπασχόλησης, βέβαια, είναι ακόμα μεγαλύτερο, αφού η εκ περιτροπής εργασία δεν καταγράφεται στις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ). Ετσι, μισθωτοί, που εργάζονται μόλις δύο ή τρεις μέρες τη βδομάδα, εμφανίζονται στη συγκεκριμένη καταγραφή ως εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης, καθώς έχουν πλήρες ωράριο.
Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», το 15% περίπου των νέων προσλήψεων τα τελευταία χρόνια είναι συμβάσεις με εκ περιτροπής εργασία, στοιχείο που επιβεβαιώνει ότι η υποαπασχόληση είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Επιπλέον, η πορεία των αμοιβών των εργαζομένων με μερική απασχόληση συμβαδίζει με τη γενική συρρίκνωση των μισθών. Χαρακτηριστικά, το 2011 ο μέσος μισθός της μερικής απασχόλησης ήταν 586,25 ευρώ μεικτά, βρισκόταν, δηλαδή, στα επίπεδα στα οποία έχουν διαμορφωθεί από το 2012 και μετά οι κατώτερες αμοιβές των εργαζομένων με πλήρη απασχόληση, ενώ τον Μάη του 2016 ο μέσος μισθός των εργαζομένων με μερική απασχόληση συρρικνώθηκε στα 393,79 ευρώ μεικτά…
Μέσα σε αυτήν την κατάσταση, που αποτυπώνει τη δραματική επιδείνωση της θέσης των μισθωτών και τη συνεχή μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης προς όφελος των κερδών του κεφαλαίου, ακόμα χειρότερη είναι η θέση των εργαζόμενων γυναικών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, ο μέσος μισθός των εργαζόμενων γυναικών είναι μόλις 836,38 ευρώ μεικτά, όταν ο μέσος μισθός των ανδρών είναι 1.051, 69 ευρώ μεικτά. Δηλαδή, η αμοιβή των γυναικών είναι κατά 20,45% μικρότερη από αυτήν των ανδρών.
Γι’ αυτό τοποθετήσεις όπως αυτή που έκανε η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου, με αφορμή την 8η Μάρτη, ότι πρέπει «καμία εργαζόμενη να μην αμείβεται με λιγότερα χρήματα, καμία εργαζόμενη να μην πέφτει θύμα εκμετάλλευσης εξαιτίας του φύλου της…» δεν έχουν την παραμικρή αξία. Αντίθετα, ηχούν προκλητικά στα αυτιά εκατοντάδων χιλιάδων εργαζόμενων γυναικών, την ίδια ώρα που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, όπως και οι προκάτοχοί της, όπως αποτυπώνεται και στα προαναφερθέντα στοιχεία, αλλά και στα νέα αντιλαϊκά μέτρα που φέρνει μαζί με το κουαρτέτο, διασφαλίζει με την πολιτική της τη δυνατότητα του κεφαλαίου να εντείνει συνεχώς την εκμετάλλευση αντρών και γυναικών εργαζομένων.
*Μέρος του κειμένου στηρίχθηκε σε ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη