Το μήνυμα του Εμανουέλ Μακρόν συντάχθηκε στα ελληνικά, όμως οι πραγματικοί αποδέκτες του χρειάστηκαν μεταφραστή.
Ο πρώτος, και προφανέστερος, αποδέκτης ήδη εκδηλώθηκε – με τις δηλώσεις του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Χαμί Ακσόι ότι “οι δηλώσεις του προέδρου Μακρόν δεν έχουν καμία αξία για τη χώρα μας” και ότι “η Γαλλία δεν μπόρεσε να έχει κάποια αποτελέσματα από τις πολιτικές της και δεν θα μπορέσει να έχει ούτε στο μέλλον”.
Όμως ο κυριότερος αποδέκτης βρίσκεται εντός Ευρώπης. Και δεν μιλά.
Ο Γάλλος πρόεδρος τοποθετήθηκε, αξιοποιώντας και την υποδοχή του Νίκου Αναστασιάδη στο Μέγαρο των Ηλυσίων, μετά από δύο ημέρες χαρακτηριστικής σιωπής, ενώ οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκονταν στα πρόθυρα πιθανού θερμού ελληνό-τουρκικού επεισοδίου.
Δύο ημέρες κατά τις οποίες η δραστηριοποίηση της γερμανικής διπλωματίας, και της καγκελαρίου Μέρκελ προσωπικά, για την εκτόνωση αυτής της κρίσης συνέπιπτε με τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών για την ακύρωση της πώλησης γαλλικών φρεγατών στην Ελλάδα. Η Γαλλία έμοιαζε από πολλές απόψεις να έχει εκτοπισθεί από το παιχνίδι.
Απευθυνόμενος υποτίθεται στο ελληνόφωνο ακροατήριο, ο Εμανουέλ Μακρόν διαμήνυσε προς κάθε ενδιαφερόμενο ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί αυτόν τον παραγκωνισμό. Και η πρακτική απάντησή του υπήρξε η γνωστοποίηση της πρόθεσής του να συγκαλέσει Σύνοδο των Νοτίων Χωρών της Ε.Ε.
Αντίστοιχες συναντήσεις έχουν βέβαια πραγματοποιηθεί και στο πρόσφατο παρελθόν, χωρίς να εντυπωσιάσουν τον περίγυρο. Όμως σε συνθήκες τέτοιας κρίσης μια Σύνοδος των “Επτά” του Νότου αποκτά ξεχωριστή σημασία – αν μη τι άλλο, διότι δεν θα περιλαμβάνει τη Γερμανία.
Κυβερνητικές πηγές του Βερολίνου φρόντιζαν το προηγούμενο διάστημα να καταστήσουν σαφές ότι η γερμανική προεδρία δεν έχει καμία πρόθεση να συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο κορυφής των “27” με αντικείμενο την Ανατολική Μεσόγειο, αντιθέτως προκρίνει την οδό της εντατικής διμερούς επικοινωνίας με Αθήνα και Άγκυρα, εκτιμώντας ταυτόχρονα ότι οι διαστάσεις της παρούσας κρίσης είναι μικρότερες του νομιζόμενου.
Ο Εμανουέλ Μακρόν επιλέγει σε αυτό το πλαίσιο να ανεβάσει τους τόνους και να προβάλει ως προνομιακός υπερασπιστής των δικαίων Αθήνας και Λευκωσίας, προκειμένου να υπενθυμίσει ότι διευθετήσεις ερήμην της Γαλλίας δεν θα γίνουν αποδεκτές.
Ο Γάλλος πρόεδρος μιλά από τη θέση κάποιου που είδε πρόσφατα τις καταγγελίες για παρενόχληση γαλλικών πολεμικών πλοίων από τουρκικά να καταλήγουν στο αρχείο του ΝΑΤΟ.
Αλλά και από τη θέση του ηγέτη που μόλις πέτυχε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε συνεργασία με την Μέρκελ, έναν δύσκολο συμβιβασμό για τα οικονομικά της Ε.Ε., τον οποίο είναι υποχρεωμένος να εμφανίζει ως “ιστορικό”, μολονότι συνιστά άλλη μία επιτυχία του συλλογικού Βορρά.
Οι “εκκρεμότητες” αυτού του συμβιβασμού μοιάζει σαν να μεταφέρονται στο πεδίο όπου η Γαλλία αισθάνεται ανετότερα ως μοναδική πυρηνική δύναμη και μοναδικό μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ μεταξύ των “27”: το γεωπολιτικό.
Και μάλιστα στον χώρο της Μεσογείου, από τον οποίο αν εκτοπισθεί η Γαλλία ακυρώνεται ως μεγάλη δύναμη, ικανή να συνομιλεί ισότιμα με το Βερολίνο. Μοιάζει σαν να ζούμε ακόμη την αντιπαράθεση που προκάλεσε η ιδέα του Νικολά Σαρκοζί να ιδρυθεί Μεσογειακή Ένωση, την οποία η Μέρκελ απονεύρωσε επιβάλλοντας τη δημιουργία ενός σχήματος στο οποίο θα συμμετέχουν όλες οι χώρες της Ε.Ε. και όχι μόνο οι παράκτιες.
Όμως το ότι οι μεσαίες δυνάμεις του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, προτιμούν να ευθυγραμμίζονται με το Βερολίνο, παρά να τεθούν υπό γαλλική οιονεί ηγεσία είναι το εμπόδιο που βρίσκει μπροστά του ο Μακρόν.
Η δε Άγκυρα φροντίζει να “απομονώνει” την Γαλλία στα μάτια των εταίρων της, εμφανίζοντάς την ως μία χώρα που χάνει την δυνατότητά της να στέκεται ουδέτερη στα ερωτήματα της Μεσογείου (όπως χαρακτηριστικά είπε ο Ακσόι) και υπενθυμίζοντας, όπως έπραξε στην πολύ επεξεργασμένη ομιλία του στις Βρυξέλλες ο Τούρκος προεδρικός σύμβουλος Ιμπραχίμ Καλίν, ότι ήταν οι γαλλικές αντιδράσεις που εκτροχίασαν την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας στην Ε.Ε.
*Οι απόψεις του κειμένου εκφράζουν τον αρθρογράφο και δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκη με τις θέσεις της Iskra