Όταν ο πρόεδρος της μοναδικής υπερδύναμης ακυρώνει την συνέντευξη τύπου του ΝΑΤΟ, επειδή τον κοροϊδεύουν τα άλλα… παιδάκια, γνωρίζεις ότι κάτι δεν πάει καλά.
Όταν οι ηγέτες της Γαλλίας και της Τουρκίας – των δυο ισχυρότερων στρατών του ΝΑΤΟ μετά τις ΗΠΑ – βρίσκονται στα πρόθυρα να πιαστούν στα χέρια, η ανησυχία σου μεγαλώνει. Και όταν, όλο αυτό το χάος, προσπαθεί να το διαχειριστεί, ως οικοδεσπότης, ο πάντα αναμαλιασμένος πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος δεν γνωρίζει εάν σε μερικούς μήνες θα βρίσκεται ακόμη στην Ε.Ε., μάλλον έχει έρθει η στιγμή να πανικοβληθείς…
Στην ιστορική Σύνοδο που θα τιμούσε τα 70 χρόνια του ΝΑΤΟ, η Βορειοατλαντική Συμμαχία θυμίζει έναν κλινικά νεκρό ασθενή («εγκεφαλικά νεκρό» τον χαρακτήρισε ο Μακρόν), που συνεχίζει να κινείται, μόνο λόγω των σπασμωδικών κινήσεων, που πραγματοποιεί ένα πτώμα μετά θάνατον.
«Αν η Σύνοδος του Λονδίνου ξετυλίξει όλες τις αντιπαραθέσεις μεταξύ των συμμάχων, θα μείνει στην ιστορία ως η αρχή του τέλους για το ΝΑΤΟ» έγραφε στην γαλλική Monde, o αναλυτής Μπρούνο Τετρέ, από το Ίδρυμα Στρατηγικών Ερευνών της Γαλλίας.Και οι εξελίξεις φαίνεται να επιβεβαιώνουν την πρόβλεψή του.
Η μπλόφα του Ερντογάν
Θεωρητικά ο μεγάλος χαμένος της Συνόδου είναι η Τουρκία, με τη μεγαλειώδη και αποτυχημένη μπλόφα της. Η απειλή του Ερντογάν ότι θα μπλοκάρει την απόφαση της Συμμαχίας να «προστατεύσει» τις χώρες της Βαλτικής και την Πολωνία «από ενδεχόμενη επιθετική κίνηση της Ρωσίας», εάν το ΝΑΤΟ δεν αναγνωρίσει σαν τρομοκρατική οργάνωση τους Κούρδους μαχητές του YPG στη Συρία, έπεσε στο κενό. Το γεγονός, ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ αρνήθηκαν, ακόμη και να συζητήσουν, για το YPG, ενώ προχωρούν στις επιθετικές ενέργειές τους για την αποστολή δυνάμεων στην Βαλτική, ισοδυναμεί με μεγάλο προσωπικό «άδειασμα» στον Ερντογάν.
Όσοι έσπευσαν, όμως, να κάνουν λόγο για διεθνή απομόνωση της Τουρκίας, φαίνεται ότι δεν πρόσεξαν ένα ελαφρύ γέλιο του Αμερικανού προέδρου που άλλαξε τα πάντα. Κατά τη διάρκεια της θυελλώδους κοινής συνέντευξης Τύπου, που έδωσε με τον Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν, o Τράμπ φάνηκε να προσφέρει ένα εντυπωσιακό συγχωροχάρτι στον Ερντογάν, ακόμη και για το γεγονός ότι προμηθεύτηκε τους ρωσικούς πυραύλους S-400. Σε μια ολοκληρωτική αντιστροφή των ρόλων, ο Μακρόν αναρωτήθηκε, πώς είναι δυνατόν μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ να προμηθεύεται ρωσικά αντι-αεροπορικά και ο Τραμπ… έβαλε τα γέλια. Μάλιστα, ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε (μάλλον ψευδώς), ότι μοναδικός υπεύθυνος για την αγορά των S-400 από την Τουρκία, είναι ο προκάτοχός του Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος αρνούνταν να πουλήσει συστήματα Patriot στον τουρκικό στρατό.
Η ιδιαίτερα φιλική στάση του Τραμπ απέναντι στον Ερντογάν, φαίνεται να διαψεύδει, για άλλη μια φορά, τους εν Ελλάδι αναλυτές, που προέβλεπαν ολοκληρωτική ρήξη στις σχέσεις Ουάσιγκτον-Άγκυρας και, ως εκ τούτου, πρότειναν την πλήρη δέσμευση της Αθήνας στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ. Είναι, πλέον, προφανές ότι η, προσωρινή έστω, αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Βόρεια Συρία, που έδωσε το «πράσινο φως» για την τουρκική εισβολή, εκφράζει μια νέα σελίδα στις σχέσεις του Τραμπ με τον Ερντογάν (ακόμη και αν αυτή η πολιτική συνεχίζει να προκαλεί έντονες αντιδράσεις σε σημαντικό τμήμα του αμερικανικού κατεστημένου).
Σε αναζήτηση νέων εχθρών
Οι πρωτοφανείς συγκρούσεις των ηγετών της Συμμαχίας, μπορεί να προσέφεραν πλούσιο και ξεκαρδιστικό υλικό στους δημοσιογράφους που κάλυψαν τη Σύνοδο, αλλά αποκαλύπτουν πρωτοφανή ρήγματα μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Παρά το γεγονός, ότι στο κοινό ανακοινωθέν οι ηγέτες του ΝΑΤΟ φάνηκε να συμφωνούν ότι οι «επιθετικές κινήσεις» της Ρωσίας αποτελούν απειλή για την Ευρω-ατλαντική ασφάλεια και πως η «αυξανόμενη επιρροή» της Κίνας θέτει νέες προκλήσεις για τη Συμμαχία, τα δυο αυτά θέματα δίχασαν, αντί να ενώσουν τους παρευρισκόμενους.
«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος» ανέφερε ο Εμανουέλ Μακρόν «δεν είναι μια ρωσική εισβολή στις χώρες της Βαλτικής, αλλά η τρομοκρατία, δηλαδή ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουμε από τον Νότο και για τον οποίο το ΝΑΤΟ δεν έχει καμία απάντηση». Ο ίδιος είχε δηλώσει πρόσφατα ότι δεν θεωρεί την Κίνα σαν βασική απειλή για τις χώρες μέλη της συμμαχίας.Μπορεί ο Γάλλος πρόεδρος να φάνταζε σαν ένας μοναχικός καβαλάρης στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ, στην πραγματικότητα, όμως, εξέφραζε αρκετές ακόμη ευρωπαϊκές χώρες, που αντιδρούν σιωπηρά στην προσπάθεια της Ουάσιγκτον να σύρει την Ευρώπη σε ανοιχτή αντιπαράθεση με τη Μόσχα και το Πεκίνο. Χώρες όπως η Ιταλία, που έχουν ανοίξει διάπλατα τις πόρτες τους σε κινεζικές επενδύσεις για βασικές υποδομές (όπως τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 5G), δεν έχουν καμία διάθεση να δουν το ΝΑΤΟ, να μετατρέπεται σε πολιορκητικό κριό των ΗΠΑ απέναντι στις ασιατικές οικονομίες.
Αυτό ακριβώς, όμως, θέλει να κάνει ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, για λογαριασμό της Ουάσιγκτον. Με πρόσφατες δηλώσεις του, ξεκαθάρισε ότι δεν τον απασχολούν μόνο οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες του Πεκίνου, αλλά, ακόμη και η πρωτοκαθεδρία της Κίνας στην οικονομία και την τεχνολογική ανάπτυξη.
«Η Κίνα», έλεγε ο Στόλτενμπεργκ, «γίνεται ηγέτης στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, από τα δίκτυα 5G μέχρι την τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου (facial recognition) και από τους κβαντικούς υπολογιστές μέχρι την επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων).»Αν αποκάλυψε κάτι η επετειακή Σύνοδος του ΝΑΤΟ, είναι ότι η Ουάσιγκτον θέλει να μετατρέψει τη Συμμαχία σε όπλο εναντίον του Πεκίνου.
«Η απειλή της Κίνας», έλεγε, χωρίς περιστροφές, ο αναλυτής του CNN Τζέιμς Γκρίφιθς, «ίσως να είναι το μοναδικό στοιχείο που μπορεί να συνενώσει τη Συμμαχία». Η Ευρώπη, όμως, δεν έχει κανένα λόγο να πέσει σε αυτή τη παγίδα. Και αν δεν πέσει, το ΝΑΤΟ δεν έχει πλέον κανένα λόγο ύπαρξης.
