Τα μικτά αποτελέσματα των πολιτικών που έχει ακολουθήσει την τελευταία τριετία η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά και η άνοδος λαϊκιστικών και ευρωσκεπτικιστών κινημάτων ενόψει και των κρίσιμων Ευρωεκλογών του Μαΐου ίσως να ανοίξουν την πόρτα σε μία νέα ριζοσπαστική και αρκετά δαπανηρή εναλλακτική. Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι η απάντηση στις σημερινές προκλήσεις και άλλοι θεωρούν πως ισοδυναμεί με “βουντού“.
Η ραγδαία επιβράδυνση της Ευρωζώνης παρά τα 2,6 τρισ. ευρώ που «έριξε» την προηγούμενη τριετία η ΕΚΤ στην οικονομία και οι πολιτικές εξελίξεις δίνου σύμφωνα με ανάλυση του Reuters ώθηση στη λεγόμενη Σύγχρονη Νομισματική Θεωρία (Modern Monetary Theory- MMT). Αυτή αμφισβητεί την συμβατική οικονομική σκέψη για τα χρέη, τα ελλείμματα και το πώς θα πρέπει οι αρχές να διαχειρίζονται τα της οικονομίας.
Η θεωρία προωθείται με ενθουσιασμό από την Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτέζ, ανερχόμενο αστέρι της αμερικανικής Αριστεράς, και υποστηρίζει ότι μία χώρα με δυνατότητα να τυπώνει δικό της νόμισμα μπορεί να δημιουργεί και να ξοδεύει χρήμα ελεύθερα, όσο ο πληθωρισμός παραμένει υπό έλεγχο. Η χώρα με αυτό τον τρόπο δεν εξαναγκάζεται σε στάση πληρωμών επί των χρεών της, αφού μπορεί πάντα να τυπώνει χρήμα για να πληρώνει τους πιστωτές της.
Η θεωρία αυτή υιοθετείται από όλους όσους απαιτούν τη δραστική αύξηση των δημοσίων δαπανών για την καταπολέμηση της ανεργίας και την προώθηση προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής, οι οποίοι θα ήθελαν να έχουν και τη στήριξη της ΕΚΤ σε αυτή την κατεύθυνση. Οι οπαδοί της θεωρίας στην γηραιά ήπειρο τονίζουν μάλιστα πως τρία χρόνια ποσοτικής χαλάρωσης (QE) δεν πέτυχαν τελικά τίποτα περισσότερα από το να φουσκώσουν τις τιμές των μετοχών και άλλων στοιχείων ενεργητικού.
Η MMT αντιθέτως υποστηρίζει το να τυπώνεται χρήμα για τη χρηματοδότηση κρατικών προγραμμάτων, που θα κατευθύνονται απευθείας στην πραγματική οικονομία και όχι για χρήμα, που έχει σχεδιαστεί να τονώνει τη ρευστότητα στις χρηματοοικονομικές αγορές, με την ελπίδα αυτό να περάσει στη συνέχεια και στην ανάπτυξη όπως ισχύει με το QE.
Πολλοί πάντως αμφισβητούν την αξιοπιστία της θεωρίας. Μεταξύ αυτών ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Λάρι Σάμερς, οποίος έχει πει πως ισοδυναμεί με «βουντού».
Ωστόσο οι ιδέες, στις οποίες στηρίζεται η θεωρία, ενισχύουν την ιδεολογική αντιπαράθεση με την ευρωπαϊκή δημοσιονομική ορθοδοξία. Και όσο οι Ευρωεκλογές έρχονται πιο κοντά τόσο αυτές προβλέπεται να κερδίζουν έδαφος.