Ένα φιλόδοξο σχέδιο!
Ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο βρίσκεται στα σκαριά εδώ και αρκετούς μήνες με στόχο την επαναλειτουργία της ιστορικής βιομηχανίας Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία που σταμάτησε να λειτουργεί το 2010, οδηγώντας στην ανεργία περισσότερους από 600 εργαζόμενους στην Ημαθία και τη Ροδόπη. Εγκαταστάσεις της εταιρείας βρίσκονται στη Ημαθία, την Κομοτηνή, την Αλεξανδρούπολη και τη Θεσσαλονίκη, ενώ στην Αυλίδα υπάρχει κέντρο διαλογής. Τον Ιανουάριο του 2010 είχε 11 εργοστάσια ενεργά και 650 εγγεγραμμένους εργαζόμενους. Ενδεικτικό των μεγάλων δυνατοτήτων της βιομηχανίας είναι το γεγονός πώς μέχρι και λίγο πριν κλείσει παρήγαγε προϊόντα μεγάλων αθλητικών εταιρειών (Puma, Adidas, κ.α.) και το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής για την ευρωπαϊκή αγορά της ιταλικής φίρμας Benetton, σε πολύ χαμηλές τιμές που σε μέσα επίπεδα κυμαίνονταν λίγο πάνω από 1 ευρώ!!!
Το σχέδιο καταστρώθηκε στο πλαίσιο μιας άτυπης ομάδας εργασίας που συγκροτήθηκε το 2015 στη γενική γραμματεία Βιομηχανίας, με αντικείμενο τις πτωχευμένες και υπό πτώχευση βιομηχανίες, όπου συμμετείχαν στελέχη της κυβέρνησης, βουλευτές και ευρωβουλευτές, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, μελετητές και πρώην εργαζόμενοι της βιομηχανίας. Πλέον, το σχέδιο έχει την υποστήριξη εργατικών κέντρων, αγροτικών συνεταιρισμών, επιμελητηρίων, εμπορικών συλλόγων, ακόμη και της εκκλησίας! Σημαντικό ρόλο στην εκπόνηση του σχεδίου διαδραμάτισε ο μηχανικός Μιχάλης Μπούργος. Τον Αύγουστο του 2015 ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση των επεξεργασιών και τόσο από το αρμόδιο υπουργείο (Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας) όσο και από την κυβέρνηση το σχέδιο για την ΕΝΚΛΩ αξιολογήθηκε ως βασικός πιλότος για την προσέγγιση σχετικών ζητημάτων. Τον Δεκέμβριο του 2015 ολοκληρώθηκε σε ποσοστό 90% η αρχική μελέτη.
Έκτοτε οι αντοχές του σχεδίου δοκιμάζονται στις μυλόπετρες του …πτωχευτικού δικαίου. Συγκεκριμένα, το πρώτο σχέδιο επαναλειτουργίας της ιστορικής βιομηχανίας της οικογένειας Λαναρά που χρεοκόπησε λόγω κακοδιαχείρισης κι όχι επειδή τα προϊόντα της βιομηχανίας δεν ήταν ανταγωνιστικά ή ήταν ξεπερασμένα και χαμηλής ποιότητας, προέβλεπε την συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο των πιστωτών οι οποίοι κατ’ αυτό τον τρόπο θα παραιτούνταν από τις αξιώσεις τους, ενώ θα διέγραφαν μέρος αυτών. Τα χρέη του πρώην ιδιοκτήτη ανέρχονται σε 325 εκ. ευρώ εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος ανήκει στις τράπεζες (188 εκ.) κι ακολουθούν: ΙΚΑ (45 εκ.), δημόσιο (39 εκ.), εργαζόμενοι (36 εκ.) και διάφοροι άλλοι πιστωτές (περισσότερα από 10 εκ.). Με βάση το αρχικό σχέδιο των εργαζομένων στις τράπεζες θα δίνονταν ακίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία που δε θα χρησιμοποιούνταν από τη νέα εταιρεία, στην οποία το δημόσιο θα συμμετείχε με το 37% του μετοχικού κεφαλαίου, οι τράπεζες με το 15%, οι εργαζόμενοι με το 27% και οι παλιοί μέτοχοι με το υπόλοιπο ποσοστό. Να σημειωθεί πως τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας αποτιμώνται στα 150 εκ. ευρώ περίπου.
Εμπόδιο οι τράπεζες
Το συγκεκριμένο σχέδιο δεν προχώρησε εξ αιτίας των τραπεζών που παρουσίασαν πολλά εμπόδια κι ήταν απρόθυμες να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που ντους αναλογεί για την επαναλειτουργία της μονάδας.
Το σχέδιο ωστόσο έμεινε στα χαρτιά για λόγους που εύκολα μπορούμε να υποθέσουμε: Είναι γνωστή η αλλεργία της Επιτροπής Ανταγωνισμού της ΕΕ απέναντι σε κάθε σχέδιο έμμεσης ή άμεσης επιδότησης της βιομηχανίας. Εάν επρόκειτο όμως για τράπεζα θα ήταν πολύ διαφορετική η στάση της… Καμία αντίρρηση ή επιφύλαξη, για παράδειγμα, δεν εξέφρασε για τα δεκάδες δισεκατομμύρια που απορρόφησαν οι τράπεζες από το ελληνικό δημόσιο στις τρεις διαδοχικές ανακεφαλαιοποιήσεις και πριν από αυτές… Γνωστή επίσης είναι κι η πολιτική ατολμία της κυβέρνησης, που δημοσίως εμφανίζεται να στηρίζει το σχέδιο, αρνείται όμως να συγκρουστεί με τις Βρυξέλλες ακόμη κι όταν διακυβεύεται το δικαίωμα στην εργασία εκατοντάδων ανθρώπων με υψηλή ειδίκευση…
Το επιχειρησιακό σχέδιο που καταρτίστηκε από τους εργαζόμενους της επιχείρησης κρίθηκε ως πλήρως βιώσιμο ακόμη κι από ειδικούς, που δεν συμπεριελάμβαναν στα κριτήρια τους ευαισθησίες που σχετίζονται με το δικαίωμα στην εργασία και σε μια αξιοπρεπή ζωή. Με βάση τους σχεδιασμούς, το πρώτο έτος πλήρους λειτουργίας οι πωλήσεις της εταιρείας θα έφταναν τα 26 εκ. ευρώ και τα κέρδη τα 3,2 εκ. Στη συνέχεια πωλήσεις και κέρδη θα ακολουθούσαν σταθερά ανοδική πορεία. Στις παραδοχές μάλιστα του επιχειρησιακού σχεδίου προβλεπόταν η άμεση πρόσληψη 336 εργαζομένων, με μισθό 751 ευρώ, ενώ μέχρι το 2020 η προοπτική ήταν το προσωπικό να φτάσει τα 720 άτομα. Σημαντικός θα ήταν ο ρόλος των εργαζομένων και στη διοίκηση της εταιρείας, όπου θα συμμετείχαν μέσω συνεταιρισμού που συγκρότησαν.
Μετά το ναυάγιο του αρχικού σχεδίου επαναλειτουργίας της Ενωμένης Κλωστοϋφαντουργίας, τέθηκε σε εφαρμογή το «σχέδιο Β» που περιλαμβάνει την είσοδο στο μετοχικό κεφάλαιο επενδυτικής εταιρείας ελληνικών συμφερόντων, που έχει έδρα στο Λουξεμβούργο. Ο επενδυτής έχει δεχθεί το επιχειρησιακό σχέδιο των εργαζομένων. Επιπλέον, έχει εκδηλώσει γραπτά το ενδιαφέρον του να αποκτήσει το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας. Άμεσα προτίθεται να θέσει σε λειτουργία 3 μονάδες: 2 κλωστήρια στη ΒΙΠΕ Κοζάνης (Μαρώνειας και Ροδόπης) και 1 εργοστάσιο στη Στενήμαχο Ημαθίας.
Ισόρροπη ανάπτυξη
Το σχέδιο επαναλειτουργίας της Ενωμένης Κλωστοϋφαντουργίας έχει μεγάλη σημασία κατ’ αρχήν επειδή θα βάλει ένα φρένο στην παρακμή της περιοχής, όπου σήμερα η ανεργία φτάνει ακόμη και στο 65%. Επιπλέον, θα αξιοποιήσει την μεγάλη εγχώρια παραγωγή βαμβακιού που κατατάσσει την Ελλάδα στην πρώτη θέση των παραγωγών βαμβακιού στην ΕΕ και στην όγδοη θέση σε παγκόσμιο επίπεδο. Παραπέρα, το σχέδιο προβλέπει την αναγέννηση ολόκληρης της περιοχής, καθώς έχει προβλεφθεί η ισόρροπη ανάπτυξη, δηλαδή να μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος που ευνοούν την «μονοκαλλιέργεια», προοπτική απευκταία ακόμη κι αν η μονοκαλλιέργεια θα είναι βιομηχανική. Στο επιχειρησιακό σχέδιο επίσης υπάρχει ειδική μέριμνα για χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, ανακύκλωση των χρησιμοποιηθέντων υλικών και σεβασμό στις αρχές της κυκλικής οικονομίας, βάσει της οποίας έμφαση δίνεται στην μεγάλη διάρκεια ζωής του προϊόντος, που θα ελαχιστοποιεί την επιβάρυνση του περιβάλλοντος και την κατασπατάληση των πρώτων υλών. Η σοβαρότητα του σχεδίου υπογραμμίζεται από την εμπλοκή στην επεξεργασία του ελληνικών και διεθνών πανεπιστημίων που έχουν αναπτύξει ειδίκευση όχι μόνο στην κλωστοϋφαντουργία αλλά επίσης και στην οικονομική ανάπτυξη με επίκεντρο συνεργατικά σχήματα των ίδιων των εργαζομένων.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Επίκαιρα στις 25 Νοεμβρίου 2016
Nuntiusweb