Σημαντικός ο ρόλος του οικονομολόγου Τζέφρι Σακς που συναντήθηκε στις 31-7-2019 με τον υπουργό κ.Χατζηδάκη και η Ναόμι Κλάιν αποκαλεί «νέο δόκτορα του σοκ»
Μονόδρομος για την κυβέρνηση της ΝΔ να στηριχθεί στα κλεμμένα αναδρομικά των συνταξιούχων (περικοπές συντάξεων-Δώρων) και στη συρρίκνωση των εργατικών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων
Ι.Με τη διάταξη του άρθρου 117 του ν. 4623/2019 (ΦΕΚ Α 134/9-8-2019) η κυβέρνηση της Ν.Δ. κατήργησε (και μάλιστα «αφότου ίσχυσαν») τις διατάξεις σχετικά με:
α)την ευθύνη («αλληλέγγυα ευθύνη») αναθέτοντος εργολάβου και υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων (άρθρο 9 ν. 4554/2018),
β)τον «βάσιμο» λόγο ως σωρευτικό κριτήριο για το έγκυρον της καταγγελίας στις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα (άρθρο 48 ν. 4611/2019) και
γ)την αναστολή των προθεσμιών κατά τη συμφιλιωτική διαδικασία και τη διαδικασία επίλυσης εργατικών διαφορών (άρθρο 58 ν. 4611/2019).
Χαρακτηριστικά το άρθρο 117 του ν. 4623/2019 αναφέρει κατά λέξη ότι: «Τροποποιήσεις διατάξεων εργατικής νομοθεσίας 1.Το άρθρο 9 του ν. 4554/2018 καταργείται αφότου ίσχυσε. 2.α) Τα άρθρα 48 και 58 του ν. 4611/2019 (Α΄ 73) καταργούνται αφότου ίσχυσαν. β) Δεν θίγονται οι διατάξεις του ν. 2112/1920 όπως ισχύει και του ν. 3198/1955 όπως ισχύει, σε συνδυασμό με το άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4359/2016 (A΄ 5).».
ΙΙ.Ως γνωστόν, με το άρθρο πρώτο του ν. 4359/2016 (ΦΕΚ Α 5/20-1-2016) κυρώθηκε από τη χώρα μας ο Αναθεωρημένος Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης.
Με το άρθρο 24 του Χάρτη κατοχυρώνεται ως θεμελιώδες οικουμενικό κοινωνικό δικαίωμα του ανθρώπου το να μην απολύεται εργαζόμενος «χωρίς την ύπαρξη βάσιμου λόγου». Έτσι, από 20-1-2016, οπότε κυρώθηκε ο Χάρτης από την Ελλάδα, το άρθρο 24 έχει άμεση και οριζόντια εφαρμογή στις εργασιακές σχέσεις (ΜΠρωτΠειρ 3220/2017 ΕΕργΔ 2017,1425 και ΜΠρωτΛασιθίου 17/2019 ΕΕργΔ 2019,43) και είναι συνεπώς μη συμβατό με ένα σύστημα αναιτιώδους καταγγελίας, όπως ίσχυε για δεκαετίες στην πατρίδα μας.
ΙΙΙ.Ως εκ τούτου, η κατάργηση της ερμηνευτικής διάταξης του άρθρου 48 ν. 4611/2019 από το άρθρο 117 του πρόσφατου ν. 4623/2019 είναι αντίθετη στην υπερνομοθετικής ισχύος διάταξη του άρθρου 24 του Χάρτη (βλ. και άρθρο 28 του Συντάγματος). Επομένως, τα Ελληνικά Δικαστήρια πρέπει και μετά την ψήφιση του ν. 4623/2019 να εξακολουθούν να θεωρούν άκυρη κάθε απόλυση που γίνεται «χωρίς βάσιμο λόγο».
Στη σύγχυση μεταξύ της αποζημίωσης νόμιμης απόλυσης που προβλέπεται από τους ν. 2112/1920 και ν. 3198/1955 και της αποζημίωσης που προβλέπεται από το άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Κοινωνικού Χάρτη για την περίπτωση παράνομης απόλυσης (απόλυσης δηλαδή «χωρίς βάσιμο λόγο»), υπέπεσαν –δυστυχώς- ορισμένες δικαστικές αποφάσεις.
Έχει όμως καταδειχθεί η διαφορά των δύο ειδών αποζημίωσης (αυτής λόγω νόμιμης απόλυσης και αυτής λόγω παράνομης τοιαύτης) και από τη θεωρία του Εργατικού Δικαίου. Γιατί είναι αληθές ότι η αποζημίωση των ν. 2112/1920 και 3198/1955 δεν καθιστά συμβατό το σύστημα «της αναιτιώδους καταγγελίας» με το άρθρο 24 του Χάρτη, όπως εσφαλμένα αναγράφεται στην αιτιολογική έκθεση του ν. 4623/2019 και υποστηρίχθηκε εσφαλμένα τις τελευταίες ημέρες από ορισμένους επιστημονικούς και δημοσιογραφικούς κύκλους.
IV.Η κατάργηση από τη ΝΔ, ήδη τον πρώτο μήνα διακυβέρνησής της, των τριών φιλεργατικών ρυθμίσεων που είχε ψηφίσει κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου διακυβέρνησής του ο ΣΥΡΙΖΑ, η ψήφιση δηλαδή του άρθρου 117 του ν. 4623/2019 και η ακύρωση των άρθρων 9 του ν. 4554/2019 και των άρθρων 48 και 58 του ν. 4611/2019, δείχνουν ότι η νέα κυβέρνηση θα επιδιώξει να επανεκκινήσει την οικονομία και να παράσχει φοροελαφρύνσεις στα μικρομεσαία στρώματα (όπως έχει υποσχεθεί), στηριζόμενη -τουλάχιστον την πρώτη περίοδο της διακυβέρνησής της- στα κλεμμένα αναδρομικά των συνταξιούχων (περικοπές συντάξεων και κατάργηση τριών Δώρων-Επιδομάτων του 2012) και στην ψήφιση σκληρών αντεργατικών και αντιασφαλιστικών ρυθμίσεων.
V.Την 31-7-2019 ο υπουργός Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης συναντήθηκε με τον γνωστό οικονομολόγο κ.Τζέφρι Σακς, τον οποίο η επιφανής Ναόμι Κλάιν στο σημαντικό της βιβλίο «Το δόγμα του σοκ» (Εκδόσεις Λιβάνη, 2010, σελ. 201 και 207 επ.) αναφέρει ως νέο «δόκτορα του σοκ».
Στις χώρες που προσκλήθηκε για να εφαρμόσει ή να εισηγηθεί ως σύμβουλος ο κ.Σάκς την νεοφιλελεύθερη οικονομική του θεωρία (Βολιβία, Αργεντινή, Περού, Βραζιλία, Ισημερινός, Βενεζουέλα, Πολωνία, Ρωσία) εισηγήθηκε την «αγία τριάδα» τής νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής: ιδιωτικοποιήσεις, απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και συντριβή των Συνδικάτων. Παντού εισηγήθηκε την εφαρμογή της θεωρίας του σοκ, που κεντρικό πυλώνα έχει την αποδιάρθρωση του κρατικοκεντρικού μοντέλου, δηλαδή αυτό που προωθεί σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ και το βάφτισε «νέο επιτελικό κράτος».
Ευχόμαστε να μην υλοποιηθούν και στην πολύπαθη πατρίδα μας αυτά που πρεσβεύει και εισηγήθηκε σε άλλες κυβερνήσεις ο κ.Σάκς!
*Για την ΕΝΥΠΕΚΚ η Εκτελεστική Επιτροπή