Έχει ξεφύγει από κάθε όριο το παγκόσμιο χρέος -δημόσιο, επιχειρήσεων, νοικοκυριών- το οποίο έχει φτάσει τα 277 τρις. δολάρια ή 432% του ΑΕΠ. Ένα τέτοιο χρέος έχει ξεπεράσει τα επίπεδα παγκόσμιας χρεοκοπίας και θέτει στην ημερήσια διάταξη την ανάγκη ενός πολύ μεγάλου κουρέματος, το οποίο είναι αναγκαίο να συνδυαστεί με μια εξίσου μεγάλη δημοκρατική και κοινωνική αναμόρφωση του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.
Το Great Reset η μεγάλη επαναφορά του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ αποτελεί ωμή παρέμβαση των κυβερνήσεων στις αγορές αναφέρει ο Ισπανός οικονομολόγος Daniel Lacalle.
Στα 277 τρισ. δολάρια το παγκόσμιο χρέος
Το παγκόσμιο χρέος αναμένεται να ανέλθει στα ρεκόρ των 277 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι το τέλος του 2020, σύμφωνα με το IIF, Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών.
Το συνολικό χρέος των αναπτυγμένων αγορών – κρατικό χρέος, εταιρικά και νοικοκυριά – αυξήθηκε στο 432% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2020.
Το χρέος αναδυόμενων αγορών προς το ΑΕΠ έφθασε σχεδόν το 250% το τρίτο τρίμηνο το 2020, με την Κίνα να φτάνει το 335% και για το έτος ο λόγος αναμένεται να φθάσει περίπου το 365% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της μαζικής αύξησης των 15 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε ένα χρόνο προέρχεται από την αντίδραση της κυβέρνησης και των εταιρειών στην πανδημία. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι το συνολικό ποσό του χρέους έχει ήδη φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ το 2019 πριν από οποιαδήποτε πανδημία και σε μια περίοδο ανάπτυξης.
Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους είναι μη παραγωγικό
Το κύριο πρόβλημα είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτού του χρέους είναι μη παραγωγικό.
Οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν τον άνευ προηγουμένου δημοσιονομικό χώρο για να διαιωνίσουν τις φουσκωμένες κρατικές δαπάνες, οι οποίες δεν δημιουργούν πραγματική οικονομική απόδοση, επομένως το πιθανό αποτέλεσμα θα είναι ότι το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται μετά τη λήξη της κρίσης του κορωνοιού και ότι το επίπεδο ανάπτυξης και παραγωγικότητας που επιτυγχάνεται δεν θα αρκούν για να μειώσουν την οικονομική επιβάρυνση των δημόσιων λογαριασμών.
Η μεγάλη επαναφορά
Σε αυτό το πλαίσιο, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ παρουσίασε ένα οδικό χάρτη για αυτό που ονομάστηκε «Η Μεγάλη Επαναφορά» ή Great Reset…
Είναι ένα σχέδιο που στοχεύει να εκμεταλλευτεί την τρέχουσα ευκαιρία να «διαμορφώσει μια οικονομική ανάκαμψη και τη μελλοντική κατεύθυνση των παγκόσμιων σχέσεων στις οικονομίες».
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ο κόσμος πρέπει επίσης να προσαρμοστεί στην τρέχουσα πραγματικότητα «κατευθύνοντας την αγορά σε πιο δίκαια αποτελέσματα, διασφαλίζοντας ότι οι επενδύσεις στοχεύουν στην αμοιβαία πρόοδο, συμπεριλαμβανομένης της επιτάχυνσης των φιλικών προς το περιβάλλον επενδύσεων, και να ξεκινήσει μια τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, δημιουργώντας ψηφιακή οικονομική και δημόσια υποδομή».
Αυτοί οι στόχοι προφανώς τους αποδεχόμαστε όλοι μας, ήδη ο ιδιωτικός τομέας εφαρμόζει αυτές τις ιδέες, όπως βλέπουμε στην τεχνολογία, στις επενδύσεις σε όλο τον κόσμο.
Βλέπουμε σε πραγματικό χρόνο την απόδειξη ότι οι επιχειρήσεις προσαρμόζονται γρήγορα και παρέχουν καλύτερα αγαθά και υπηρεσίες σε προσιτές τιμές για όλους επιτυγχάνοντας μεταξύ άλλων και τους περιβαλλοντικούς στόχους που θα ήταν αδιανόητο εάν οι κυβερνήσεις ήταν υπεύθυνες.
Φαινομενικά ανυπόστατη κρίση
Αυτή η κρίση δείχνει ότι ο κόσμος έχει ξεφύγει από τον κίνδυνο του υπερπληθωρισμού χάρη σε έναν ιδιωτικό τομέα που έχει ξεπεράσει όλες τις προσδοκίες σε μια φαινομενικά ανυπόστατη κρίση.
Το συνολικό μήνυμα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ ακούγεται πολλά υποσχόμενο.
Υπάρχουν μόνο τρεις λέξεις που καταστρέφουν ολόκληρο το θετικό μήνυμα: «καθοδήγηση της αγοράς».
Ο κίνδυνος των κυβερνήσεων να πάρουν αυτές τις ιδέες για να προωθήσουν τον μαζικό παρεμβατισμό δεν είναι αμελητέος.
Η ιδέα του Great Reset υποστηρίζεται από πολλές κυβερνήσεις. Ωστόσο, αυτό είναι λανθασμένο.
Η ιδέα ότι οι κυβερνήσεις θα προωθήσουν ένα οικονομικό σύστημα που θα μειώσει τον πληθωρισμό, θα βελτιώσει τον ανταγωνισμό και θα ενδυναμώσει τους πολίτες είναι κάτι παραπάνω από παράνομο και επικίνδυνο.
Ως εκ τούτου, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ δεν μπορεί να αγνοήσει τον κίνδυνο παρέμβασης των κυβερνήσεων σε αυτήν την ιδέα μιας Μεγάλης Επαναφοράς που δεν χρειάζεται να επιβληθεί όπως έχει ήδη τεθεί εδώ και χρόνια.
Τι κρύβεται πίσω από τις καλές προθέσεις;
Η τεχνολογία, ο ανταγωνισμός και οι ανοιχτές αγορές θα φέρουν κοινωνική ευημερία, ωστόσο οι καλές προθέσεις των κυβερνήσεων ενέχουν ρίσκο.
Οι κυβερνήσεις θα συνεχίσουν να προσπαθούν να υπερασπιστούν τους εθνικούς πρωταθλητές τους και να σχεδιάζουν περισσότερο έλεγχο στις οικονομίες τους.
Πρέπει πάντα να ανησυχούμε για τις καλοπροαίρετες ιδέες όταν τις στηρίζουν οι κυβερνήσεις καθώς θα αποδειχθούν ότι είναι ενάντια στην ελευθερία και τον ανταγωνισμό.
Υπάρχει ένα ακόμη πιο σκοτεινό μέρος.
Πολλοί χαιρέτισαν αυτήν την πρόταση ως ευκαιρία για εξάλειψη του χρέους.
Όλα ακούγονται ωραία μέχρι να καταλάβουμε τι πραγματικά συνεπάγεται.
Υπάρχει τεράστιος κίνδυνος οι κυβερνήσεις να χρησιμοποιήσουν τη δικαιολογία να ακυρώσουν μέρος του χρέους τους με την απόφαση να ακυρώσουν μεγάλο μέρος των καταθέσεων.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτό δεν είναι καν θεωρία συνωμοσίας. Οι περισσότεροι υποστηρικτές της Σύγχρονης Νομισματικής Θεωρίας ξεκινούν το σκεπτικό τους δηλώνοντας ότι τα κρατικά ελλείμματα ωφελούν τα νοικοκυριά και τον ιδιωτικό τομέα οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα… Λοιπόν, το μόνο μικρό πρόβλημα (σημειώστε την ειρωνεία) είναι ότι ταιριάζει το χρέος του ενός με το άλλο. Για να κατανοήσουμε το παγκόσμιο νομισματικό σύστημα, τότε θα καταλάβουμε ότι η διαγραφή τρισεκατομμυρίων δημόσιου χρέους θα σήμαινε επίσης τη διαγραφή τρισεκατομμυρίων κεφαλαίων από τους ιδιώτες, οι καταθέσεις θα πληγούν μετά βεβαιότητας.
Κοινωνικό οικονομικό σύστημα
Η ιδέα ενός πιο βιώσιμου, καθαρότερου και κοινωνικού οικονομικού συστήματος δεν είναι καινούργια και δεν χρειάζεται οι κυβερνήσεις να το επιβάλουν. Συμβαίνει ήδη λόγω του ανταγωνισμού και της τεχνολογίας. Δεν πρέπει να επιτρέπεται στις κυβερνήσεις να μειώσουν και να περιορίσουν την ελευθερία, την αποταμίευση και τους πραγματικούς μισθούς των πολιτών, ακόμη και για μια καλοπροαίρετη υπόσχεση. Ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι οι κυβερνήσεις ή οι μεγάλες εταιρείες δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσουν αυτήν τη δικαιολογία για την εξάλειψη της ελευθερίας και των ατομικών δικαιωμάτων είναι η προώθηση ελεύθερων αγορών και περισσότερου ανταγωνισμού. Η ιδέα της μαζικής κυβερνητικής παρέμβασης δεν πρόκειται να μας βγάλει από το μεγάλο πρόβλημα.