Η νομοθετική διάταξη που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας σχετικά με τη συντόμευση του χρόνου απονομής συντάξεων, προβλέπει μεταξύ άλλων τη διεύρυνση των δικαιούχων σύνταξης με «έναντι» ποσό έως 384 ευρώ μηνιαίως σε όσους χρωστούν στα Tαμεία και δεν έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος για το ύψος της οφειλής τους, καθώς και σε όσους ζητούν αναγνώριση πλασματικού χρόνου για να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Το νέο καθεστώς της προκαταβολής σύνταξης, θα εφαρμοστεί και στο Δημόσιο, τόσο για τις νέες αιτήσεις όσο και σε παλαιότερες, στις οποίες δεν καταβάλλεται καμία σύνταξη γιατί πολλοί ασφαλισμένοι είχαν ζητήσει εξαρχής να πάρουν την οριστική, μη γνωρίζοντας ότι οι καθυστερήσεις μπορεί να ξεπεράσουν και τα 2 χρόνια.
Με τη νέα διαδικασία απονομής συντάξεων που προωθεί ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης, αλλάζουν όλα με στόχο να γεφυρωθεί ο χρόνος αναμονής από την υποβολή της αίτησης μέχρι την καταβολή της προσωρινής σύνταξης και να συντομευθεί το διάστημα έκδοσης της οριστικής σύνταξης.
Το νέο στάδιο που παρεμβάλλεται στην απονομή συντάξεων είναι η άμεση πληρωμή της εθνικής σύνταξης μετά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης με ελάχιστο ποσό τα 346 ευρώ το μήνα για 15 έτη ασφάλισης και τα 384 ευρώ για 20 έτη και άνω για όσους αποχωρούν με όριο ηλικίας πλήρους σύνταξης, και αντίστοιχα με 242 ευρώ και 269 ευρώ για όσους συνταξιοδοτούνται με όρια ηλικίας για μειωμένη.
Στη συνέχεια, θα βγαίνει η προσωρινή σύνταξη και μετά θα προχωρά η διαδικασία για την οριστική σύνταξη.
Με το νέο σύστημα, οι προς συνταξιοδότηση ασφαλισμένοι θα πληρώνονται το έναντι ποσό ως 384 ευρώ άμεσα, ίσως και μέσα στον ίδιο μήνα της αίτησης, ώστε να μη μένει κανένας απλήρωτος έως ότου εκδοθεί η προσωρινή σύνταξη που θα είναι και μεγαλύτερη.
Για τα Tαμεία του ιδιωτικού τομέα και βάσει του Nόμου 4717/2020 (άρθρο 115), η προσωρινή έχει πλαφόν τα 768 ευρώ (μισθωτοί) και τα 960 ευρώ (ελεύθεροι επαγγελματίες), ενώ στο Δημόσιο ισχύει το παλιό καθεστώς που είναι για πολλούς ευνοϊκότερο, καθώς εντός τριμήνου από την οριστική παραίτηση-αποχώρηση καταβάλλεται ως προσωρινή σύνταξη το 50% του μισθού που ίσχυε με το μισθολόγιο του 2011.
Με τη νέα διάταξη όλοι οι ασφαλισμένοι -και του Δημοσίου- θα παίρνουν άμεσα τα 384 ευρώ και στη συνέχεια θα καταβάλλονται οι προσωρινές ανάλογα με τα ισχύοντα σε κάθε φορέα, δηλαδή ως 768 ευρώ οι μισθωτοί ιδιωτικού τομέα, ως 960 ευρώ οι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι και το 50% των αποδοχών μισθολογίου το 2011 οι δημόσιοι υπάλληλοι και ένστολοι.
Προσοχή! Οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να γράψουν στις αιτήσεις τους ότι επιθυμούν να εκδοθεί η προσωρινή σύνταξη, διαφορετικά κινδυνεύουν να μείνουν με τα 384 ευρώ μέχρι να βγει η οριστική σύνταξη. Είναι απαραίτητο δηλαδή να μην ξεχάσουν να ζητήσουν την προσωρινή στην αίτησή τους.
Ετσι θα πάρουν άμεσα τα 384 ευρώ από το έναντι ποσό, στη συνέχεια θα βγει η προσωρινή και μετά θα περιμένουν την οριστική.
Οι πρώτες πληρωμές των έναντι συντάξεων με τα 384 ευρώ θα αφορούν περί τους 70.000 ασφαλισμένους που δεν έχουν πάρει καθόλου σύνταξη εδώ και μήνες, εκ των οποίων περίπου 15.000 έχουν κάνει αιτήσεις πριν από το 2018.
Τα 384 ευρώ θα έχουν αναδρομικά για όσους μήνες μεσολαβούν από την ημερομηνία της αίτησης. Για τους 15.000 εν αναμονή συνταξιούχους με αιτήσεις πριν από το 2018, τα αναδρομικά θα είναι ως και 13.824 ευρώ (π.χ. 36 μήνες x 384=13.824)!
Στους ασφαλισμένους που έχουν ήδη κάνει αιτήσεις συνταξιοδότησης και δεν λαμβάνουν καθόλου σύνταξη (ούτε προσωρινή) θα δοθεί η δυνατότητα να συμπληρώσουν σε ηλεκτρονική αίτηση του ΕΦΚΑ τον ΑΦΜ και τον ΑΜΚΑ τους ώστε να μπουν πρώτοι στις πληρωμές της προκαταβολής σύνταξης ως 384 ευρώ, με τα ανάλογα αναδρομικά.
Τι θα ισχύσει για οφειλέτες και «πλασματικά έτη»
Έναντι σύνταξη έως 384 ευρώ θα παίρνουν στο εξής και οι οφειλέτες που ως τώρα αποκλείονταν από το μέτρο της προσωρινής σύνταξης, εκτός αν πλήρωναν και κατέβαζαν το όριο της οφειλής τους μέχρι τις 20.000 ευρώ αν χρωστούσαν στον ΟΑΕΕ και ως τις 15.000 ευρώ για οφειλές στο ΕΤΑΑ.
Στα όρια αυτά οφειλών (ως 20.000 και 15.000 ευρώ) ο νόμος προβλέπει την «αυτόματη ρύθμιση» με έως 60 δόσεις από την προσωρινή σύνταξη. Ελάχιστοι όμως κατάφερναν να πάρουν την προσωρινή, ενώ οι περισσότεροι έμεναν εκτός για τον επιπρόσθετο λόγο ότι καθυστερούσε ο έλεγχος για τον προσδιορισμό των οφειλών τους ώστε να διαπιστωθεί αν ήταν πάνω ή κάτω από το όριο χρεών που ορίζει ο νόμος, με αποτέλεσμα να μην μπορούσε να προχωρήσει και η έκδοση σύνταξης.
Με τη νέα διάταξη θα δίδεται η έναντι σύνταξη των 384 ευρώ άμεσα για τις οφειλές που εμφανίζονται στο ΚΕΑΟ και με την προϋπόθεση να μην ξεπερνούν τις 15.000 και 20.000 ευρώ αντίστοιχα, ώστε να «ρυθμιστούν αυτόματα» με 60 δόσεις από τις επόμενες συντάξεις. Σε περιπτώσεις που δεν θα είναι δυνατή η απεικόνιση των χρεών, ενδέχεται να διενεργείται έλεγχος με βάση τα υπάρχοντα διαθέσιμα στοιχεία και να προχωρά η έναντι πληρωμή της σύνταξης.
Έναντι ποσό σύνταξης θα παίρνουν άμεσα με την αίτηση και οι ασφαλισμένοι που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με εξαγορά πλασματικών ετών. Η διαφορά είναι ότι τώρα δεν θα χρειάζεται να περιμένουν απόφαση του Ταμείου τους που να εγκρίνει την εξαγορά, αλλά θα αρκεί να συμπληρώσουν στην αίτηση ότι ζητούν αναγνώριση πλασματικού χρόνου τον οποίο δεσμεύονται να εξαγοράσουν όποτε εκδοθεί η απόφαση.