Η πρόσφατη ρήξη μεταξύ Ριάντ και Μόσχας όσον αφορά την πολιτική του OPEC+ είχε ως αποτέλεσμα έναν πόλεμο τιμών που αναπάντεχα οδήγησε σε πλήρη κατάρρευση τις τιμές του “μαύρου χρυσού”.
Η άρνηση της Μόσχας να δεχθεί τις περικοπές στην παραγωγή που πρότεινε η Σαουδική Αραβία για τη στήριξη των τιμών του πετρελαίου οδήγησε σε ρήξη και αποχώρηση της Μόσχας από την πρόσφατη Σύνοδο του OPEC+. Στην αρχή κανείς δεν αξιολόγησε όπως θα έπρεπε τις συνέπειες αυτής της ρήξης καθώς κανείς δεν προέβλεψε τη σπασμωδική απόφαση του Ριάντ να προχωρήσει σε “προσφορά” μεγάλων ποσοτήτων πετρελαίου σε πολύ χαμηλές τιμές για να χτυπήσει τις αντοχές της Μόσχας, ελπίζοντας στην υπαναχώρησή της. Η απάντηση της Μόσχας ήταν να πολλαπλασιάσει και αυτή τις προσφορές με ισχυρή “έκπτωση”, με αποτέλεσμα μια χωρίς προηγούμενο πτώση 30% των τιμών του πετρελαίου.
Η σπασμωδικότητα της κίνησης της Σαουδικής Αραβίας να ανοίξει έναν πόλεμο τιμών με τη Μόσχα έχει πίσω της την εξαιρετικά κρίσιμη και ασταθή κατάσταση της οικονομίας της χώρας, το εξωφρενικό έλλειμμα της οποίας εξαρτάται αποκλειστικά από τον ισολογισμό του κολοσσού της Aramco και της τιμής της μετοχής της, η οποία έχει πλέον πέσει κάτω από την τιμή εισαγωγής της στο χρηματιστήριο στα τέλη του 2019.
Αν η Μόσχα συνεχίσει να ανταπαντά με τα ίδια όπλα στη Σ. Αραβία καταρρέει ο σχεδιασμός του Ριάντ για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού της χώρας του με ένα νέο κομμάτι της Aramco στα χρηματιστήρια…
Οι συνέπειες στις ΗΠΑ και την Γουόλ Στρητ
Η σημαντικότερη όμως συνέπεια αυτής της ρήξης και του πολέμου των τιμών δεν αφορά μόνο αυτές τις δύο χώρες, αφορά κυρίως τις ΗΠΑ καθώς η κατάρρευση τιμών του μαύρου χρυσού και του φυσικού αέριου χτυπάει στην “καρδιά” τη βιωσιμότητα της παραγωγής shale gas στις ΗΠΑ, αφού οι τιμές οδηγούν σε άμεσο εκτοπισμό του αμερικάνικου shale gas από τις αγορές εντός και εκτός συνόρων.
Να σημειωθεί ότι μόλις στα τέλη του 2019 η παραγωγή shale gas στις ΗΠΑ είχε αυξηθεί τόσο που η χώρα για πρώτη φορά από καθαρός εισαγωγέας καυσίμων είχε αποκτήσει την θέση του καθαρού εξαγωγέα.
Όμως και πάλι το πρόβλημα και η ζημιά για τις ΗΠΑ δεν περιορίζεται απλά στον δραστικό και βίαιο εξοστρακισμό των επιχειρήσεων αυτών από τον ανταγωνισμό.
Οι επιχειρήσεις αυτές όπως και ένα ολόκληρο πλαίσιο επιχειρήσεων που συνδέεται με αυτές έχει χρηματοδοτηθεί και συνεχίζει να χρηματοδοτείται για την επέκτασή του κατά βάση με εταιρικά ομόλογα.
Οι βασικές κατηγορίες των ομολόγων αυτών αξιολογούνται – λόγω της αστάθειας των αγορών – στη βαθμίδα “ΒΒ” και “ΒΒΒ”. Συνολικά το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι αξιολογημένο στην τελευταία investment grade βαθμίδα, ήτοι στο “ΒΒΒ”.
Η απροσδόκητη στροφή στην αγορά του μαύρου χρυσού και η κατάρρευση των τιμών του έχει προκαλέσει έναν χωρίς προηγούμενο πανικό, καθώς αν ο πόλεμος αυτός δεν σταματήσει και αν οι τιμές δεν ξαναγυρίσουν προς τα πάνω άμεσα, η πλειονότητα των ομολόγων αυτών οδηγείται σε βέβαιη υποβάθμιση και ρευστοποιήσεις με ανεξέλεγκτες πλέον συνέπειες για την Γουόλ Στρητ η οποία εδώ και δύο εβδομάδες αιμορραγεί ανεξέλεγκτα…
Το αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι ήδη από τον μήνα Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο οι υποβαθμίσεις των τίτλων των εταιρειών αυτών εμφανίζονταν αυξημένες σε επίπεδα σχεδόν ανάλογα εκείνων της κρίσης του 2015.
Τι θα συμβεί αν οι τιμές του μαύρου χρυσού συνεχίσουν να κινούνται στα ίδια ή και χαμηλότερα επίπεδα σε ένα περιβάλλον σχεδόν γενικευμένης οικονομικής επιβράδυνσης που επιδεινώνεται από τις συνέπειες της επέκτασης του κοροναϊού;
Οι Κεντρικές Τράπεζες σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη τα τελευταία 24ωρα εμφανίζονται υπό πρωτοφανή πίεση καθώς στην ήδη αυξημένη αβεβαιότητα λόγω της συνδυασμένης ύφεσης και του κοροναϊού έρχονται να προστεθούν νέοι ισχυρότατοι παράγοντες αποσταθεροποίησης.
Κάτι που δικαιολογεί απόλυτα την τοποθέτηση του Claudio Borio επικεφαλής του οικονομικού και χρηματοπιστωτικού τομέα της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS), ο οποίος την περασμένη εβδομάδα υποστήριξε ότι η διεθνής οικονομία είναι σε κατάσταση απόλυτης αβεβαιότητας. Και ότι οι αγορές θα “χορεύουν” στον ρυθμό του κοροναϊού (δεν είχε ξεσπάσει ακόμα ο πόλεμος τιμών στο πετρέλαιο) αλλά και των παρεμβάσεων που θα κάνουν οι κεντρικές τράπεζες.
Αυτές τις εξαγγελίες αναμένουν όλοι πλέον από τον κ. Πάουελ και την Λαγκάρντ τα τελευταία 24ωρα.
Φήμες που όμως δεν μπορούν να διασταυρωθούν κάνουν λόγο για ένα μπαράζ παρεμβάσεων από την Fed με εργαλεία που κανείς δεν θα περιμένει.
Μπορεί να συμβεί και αυτό, αλλά μέχρι τότε αυτό που θα συνεχίσει να κυριαρχεί είναι τα “τύμπανα” του πολέμου στις τιμές πετρελαίου και η βίαιη επέκταση των συνεπειών του κοροναϊού στην οικονομική δραστηριότητα που στον συνδυασμό τους διαλύουν κυριολεκτικά τις χρηματαγορές και χτυπάνε στην καρδιά του τραπεζικού συστήματος.
