Οι χώρες της Ευρώπης ανοίγουν τα σύνορά τους και προετοιμάζονται να υποδεχθούν τους τουρίστες, με την ελπίδα ότι θα σώσουν ένα μικρό μέρος των εσόδων της φετινής χρονιάς.
Με τον τουρισμό να αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες για την οικονομία χωρών όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, αλλά και η Γαλλία, η μάχη για την εξασφάλιση ενός μεριδίου μιας ήδη μικρότερης «πίτας» προβλέπεται σκληρή. Σε αυτόν τον αγώνα, η απουσία ενός κοινού, πανευρωπαϊκού πλαισίου για ταξίδια και άνοιγμα συνόρων δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τα πράγματα.
Με το τοπίο θολό ως προς την εξέλιξη της πανδημίας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να κρούει τον κώδωνα για δεύτερο κύμα έξαρσης, πολλοί Ευρωπαίοι έχουν ήδη εγκαταλείψει την ιδέα μιας καλοκαιρινής απόδρασης εκτός συνόρων. Όμως, ορισμένες χώρες δίνουν αγώνα δρόμου για να σώσουν την καλοκαιρινή σεζόν -από την έκβαση της οποίας εξαρτάται και η επανεκκίνηση των οικονομιών τους. Γι’ αυτό και ανοίγουν σταδιακά τα σύνορα, αλλά και τα τουριστικά καταλύματα.
Η πανδημία του κορονοϊού έχει επιφέρει ισχυρό πλήγμα στην τουριστική βιομηχανία, με το lockdown, τους περιορισμούς στις μετακινήσεις και τα καθηλωμένα αεροσκάφη να έχουν παγώσει κάθε είδους δραστηριότητα. Αρκετές, όμως, χώρες περνούν στην επόμενη φάση, με σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων. Το επόμενο μεγάλο στοίχημα αφορά την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Για χώρες που στηρίζονται στον τουρισμό, η ιδέα καθιέρωσης ειδικών ταξιδιωτικών διαδρόμων φαίνεται ιδιαίτερα δελεαστική. Τρεις χώρες της Βαλτικής –Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία– δημιούργησαν στα μέσα Μαΐου την πρώτη ταξιδιωτική φούσκα εντός της Ευρώπης, ανοίγοντας τα μεταξύ τους σύνορα και επιτρέποντας σε πολίτες και κατοίκους να ταξιδεύουν ελεύθερα μεταξύ των τριών χωρών και εντός ενός ασφαλούς ταξιδιωτικού «διαδρόμου».
Οποιοσδήποτε φθάνει εκτός της ασφαλούς ζώνης θα πρέπει να τεθεί σε καραντίνα για 14 ημέρες. Ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Λίνας Λινκεβίτσιους, σε δηλώσεις του στο «NBC News», υπογραμμίζει ότι η «φούσκα» είναι σημαντική για τον τουριστικό κλάδο της χώρας. Στη «φούσκα» προστέθηκε και η Κροατία.
Παρόμοια ιδέα εξετάζει και η Βρετανία, με τον Βρετανό υπουργό Μεταφορών Γκραντ Σαπς να αναπτερώνει τις ελπίδες των Βρετανών που προσδοκούσαν διακοπές και καλοκαιρινές αποδράσεις στην Ευρώπη, έπειτα από σχεδόν δύο μήνες περιοριστικών μέτρων. Ο κ. Σαπς εξετάζει λύσεις όπως οι αερογέφυρες, οι οποίες θα δίνουν τη δυνατότητα σε πολίτες χωρών με χαμηλά ποσοστά κρουσμάτων να έρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Ελλάδα -ένας από τους πιο δημοφιλείς θερινούς προορισμούς για τους Ευρωπαίους- έχει ανακοινώσει ότι πολίτες από τις χώρες των Βαλκανίων και της Βαλτικής, αλλά και γειτονικές χώρες όπως το Ισραήλ και η Κύπρος αναμένεται να αποτελέσουν το πρώτο κύμα στο οποίο θα επιτραπεί είσοδος στη χώρα χωρίς να χρειασθούν μέτρα καραντίνας. Αντ’ αυτού, οι επισκέπτες θα υποβάλλονται σε δειγματικούς ελέγχους για κορωνοϊό.
«Σκοπεύουμε να ανοίξουμε την τουριστική δραστηριότητα για τις χώρες που έχουν παρόμοια επιδημιολογικά δεδομένα με την Ελλάδα» ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Bild.
Όπως είπε, «η Γερμανία θα περιλαμβάνεται σ’ αυτές, με βάση τα δεδομένα που έχουμε δει έως τώρα και, βεβαίως, οι Γερμανοί τουρίστες θα είναι ευπρόσδεκτοι στην Ελλάδα από την 1η Ιουλίου όσον αφορά τις απευθείας πτήσεις προς τα νησιά και από τις 15 Ιουνίου εάν θέλουν να έρθουν στην Αθήνα». Ορισμένες χώρες ενδεχομένως να εξαιρεθούν αναλόγως του πώς θα εξελιχθεί ο κορονοϊός.
Την ίδια στιγμή, η Γερμανία σκοπεύει να άρει από τα μέσα Ιουνίου την ταξιδιωτική οδηγία για 31 ευρωπαϊκές χώρες. Κυβερνητική πηγή ανέφερε ότι το υπουργικό συμβούλιο της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ, ίσως αποφασίσει την Τετάρτη να άρει την ταξιδιωτική οδηγία για 26 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη Βρετανία, την Ισλανδία, τη Νορβηγία, την Ελβετία και το Λιχτενστάιν από τις 15 Ιουνίου, υπό την προϋπόθεση ότι τα κρούσματα παραμείνουν χαμηλά και υπό έλεγχο.
Η ιδέα των τουριστικών διαδρόμων εντός Ευρώπης, αλλά και οι μονομερείς πρωτοβουλίες ανοίγματος συνόρων προκαλούν τη δυσαρέσκεια ορισμένων χωρών, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που επίσης αποτελούν δημοφιλείς θερινούς προορισμούς και ταυτόχρονα βρέθηκαν στο επίκεντρο της πανδημίας στην Ευρώπη.
«Αντιβαίνει στο πνεύμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε τη Δευτέρα ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Λουίτζι ντι Μάιο. Μόλις η πανδημία τεθεί υπό έλεγχο, όλες οι χώρες μέλη θα πρέπει να ανοίξουν τα σύνορά τους και να ακολουθήσουν τους ίδιους κανόνες. Την προηγούμενη εβδομάδα και η Ιταλία ανακοίνωσε ότι από τις 3 Ιουνίου θα είναι έτοιμη να υποδεχθεί τουρίστες από την Ευρώπη.
Η Ισπανία υπογράμμισε την ανάγκη σύστασης ενός ενιαίου πανευρωπαϊκού πλαισίου για το άνοιγμα των συνόρων και την επαναφορά των ταξιδίων στη Ζώνη Σένγκεν. «Θα πρέπει να εργασθούμε με τους Ευρωπαίους εταίρους μας και να ορίσουμε τους κοινούς κανόνες που θα μας επιτρέψουν την επαναφορά της ελευθερίας μετακινήσεων στο ευρωπαϊκό έδαφος», δήλωσε η Ισπανίδα υπουργός Εξωτερικών Αράντσα Γκονζάλες. Από 1ης Ιουλίου, η Ισπανία σταματάει να θέτει σε καραντίνα δύο εβδομάδων τους ξένους επισκέπτες, ανοίγοντας και πάλι την τουριστική αγορά. Η Ισπανία προσελκύει υπό κανονικές συνθήκες 80 εκατ. επισκέπτες ετησίως, με τον τουρισμό να συνεισφέρει 12% στο ΑΕΠ.
H Γαλλία, από την άλλη, ποντάρει στον εσωτερικό τουρισμό. Η κυβέρνηση του Παρισιού εγκαινίασε το hashtag «Αυτό το καλοκαίρι επισκέπτομαι τη Γαλλία».
«Εργαζόμαστε με τις περιφέρειες για να προωθήσουμε τον προορισμό Γαλλία», ανέφερε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Γάλλος υπουργός Τουρισμού Ζαν Μπαπτίστ Λεμουέν.
Και η Ιταλία προσπαθεί να δώσει κίνητρα για τον εσωτερικό τουρισμό, ανακοινώνοντας επιδότηση διακοπών ύψους 500 ευρώ, που θα πρέπει να δαπανηθούν για διακοπές εντός της χώρας.
Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 10% της ευρωπαϊκής οικονομίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν. Για ορισμένες χώρες όμως αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες. Για παράδειγμα, σχεδόν το 25% του ΑΕΠ της Κροατίας προέρχεται από τις δαπάνες ξένων τουριστών -το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Για την Ιταλία, το ποσοστό ανέρχεται στο 13,2%, για την Ελλάδα στο 20%, την Ισπανία στο 14,6% και την Πορτογαλία στο 19%.
Σε όρους απασχόλησης, ο τουρισμός απασχολεί τους περισσότερους εργαζομένους σε Κροατία, Κύπρο, Ελλάδα και Πορτογαλία.
Σε επίπεδο Ε.Ε., ο τουρισμός συνεισέφερε το 2018 441,1 δισ. ευρώ στην ευρωπαϊκή οικονομία ή 10,1% του ΑΕΠ. Ένας στους δέκα εργαζομένους στην Ε.Ε. ασχολείται με τον τουρισμό. Η τουριστική βιομηχανία απασχολεί συνολικά πάνω από 27,3 εκατ. εργαζομένους, αντιπροσωπεύοντας το 11,6% του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού.