Πληθαίνουν οι «πληροφορίες», συνοδευμένες μάλιστα με διάφορους «πίνακες» και με δήθεν ποσά, που δικαιούνται οι συνταξιούχοι από τις παράνομες παρακρατήσεις του ΕΟΠΥΥ. Ποσά άσχετα με την πραγματικότητα, χαμηλότερα βέβαια, και προκαλεί εντύπωση ο λόγος περί εξαιρέσεως της εισφοράς Αλληλεγγύης ή για συνυπολογισμούς μόνο από το 2012 και μετά, καθώς ως γνωστόν οι παρακρατήσεις άρχισαν πολύ νωρίτερα και συγκεκριμένα από την 1/8/2010.
Ποια είναι όμως τα πραγματικά ποσά; Πως πρέπει να υπολογιστούν; Απάντηση στο ερώτημα χωρίς παρερμηνείες, δίνεται από την ισχύουσα Νομοθεσία, δηλαδή αυτό που εφαρμόζεται σήμερα και ισχύει από 1/7/2016 και εφεξής. Δηλαδή, η παρακράτηση του ΕΟΠΥΥ (6%) γίνεται στα καταβαλλόμενα ποσά, αφού πρώτα αφαιρεθούν όλες οι παρακρατήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της Εισφοράς Αλληλεγγύης.
Από το γεγονός ότι ο ισχύων Νόμος εφαρμόστηκε την 1/10/2016, δηλαδή 3 μήνες μετά, υπήρξαν και επιστροφές, οι οποίες καταβληθήκαν ως αναδρομικά, τον Νοέμβριο 2016. Συνεπώς υπάρχει και προηγούμενο.
Ανατρέχοντας λοιπόν στις συντάξεις του 9/2016 (πριν) και 10/2016 (μετά) εκεί φαίνονται και οι διαφορές. Παράδειγμα: Συνταξιούχος των 2.000 ευρώ είχε παρακρατήσεις 500 ευρώ και εισφορά ΕΟΠΥΥ έως τον 9/2016 120 ευρώ, ενώ τον 10/2016 αυτή μειώθηκε στα 90 ευρώ. Μηνιαία διαφορά 30 ευρώ. Οι επιστροφές που καταβλήθηκαν για τους τρεις αυτούς μήνες στις 11/2016 ήταν 90 ευρώ.
Δεύτερο παράδειγμα: Ο ίδιος συνταξιούχους, έχει παρακρατήσεις 500 ευρώ, άρα επιστρεφόμενη μηνιαία διαφορά (500 Χ 6% ) = 30 ευρώ.
Συνεπώς, τα επιστρεφόμενα ποσά αντιστοιχούν με το άθροισμα των παρακρατήσεων από την 1/8/2010 έως 30/6/2015 επί 4% και από την 1/7/2015 έως τις 30/6/2016, επί 6%.
Πότε άρχισαν οι παρακρατήσεις; Ποιες συντάξεις αφορούν; Πως θα τις αθροίσουμε;
ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΕΙΣ
1. Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Α.Σ.) Θεσπίστηκε με τον Νόμο 3863/2010 αφορά συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ, ποσοστά παρακράτησης από 3% έως και 10% σε ισχύ από 1/8/2010.
2. ΕΙΔΙΚΗ ΕΙΣΦΟΡΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. Με το Νόμο 3986/2011 στην Ε.Α.Σ. προστίθεται νέα παρακράτηση, και το έως 10% γίνεται έως 14%. Αφορά τις ίδιες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ και ισχύει από 1/8/2011.
β) Επί πλέον, για ηλικίες κάτω των 60 ετών και με ποσά σύνταξης άνω των 1700 ευρώ επιβάλλεται ειδική εισφορά και αρχίζει από 6% έως 10%.
3. Με το Νόμο 4024/2011 μειώνονται ως εξής. α) Για ηλικίες μικρότερες των 55 ετών μείωση κατά 40% στο υπερβάλλον ποσό άνω των 1.000 ευρώ. β) Για ηλικίες άνω των 55 ετών μείωση κατά 20% στα ποσά που υπερβαίνουν τα 1.200 ευρώ. Ισχύει από 1/11/2011.
4. Με το Νόμο 4051/2012 μειώσεις κατά 12%. Αφορά συντάξεις άνω των 1.300 ευρώ, η παρακράτηση 12% γίνεται στο υπερβάλλον (1.300) ποσό και ισχύει από την 1/1/2012.
5. Με το Νόμο 4093/212 μειώσεις έως 20% και ως εξής. Για ποσά (άθροισμα κύριας και επικουρικής) άνω των 1.000 ευρώ έως 1.500 ευρώ, μείωση κατά 5%. Από 1.500 έως 2.000 ευρώ μείωση κατά 10%. Από 2.000 έως 3.000 ευρώ μείωση κατά 15%. Και για ποσά άνω των 3.000 ευρώ μείωση κατά 20%. Η παρακράτηση γίνεται επί του συνόλου της σύνταξης, αφορά συντάξεις άνω των 800 ευρώ περίπου και ισχύει από την 1/1/2013.
Συνεπώς, οι παράνομες παρακρατήσεις του ΕΟΠΥΥ υπολογίζονταν στο αρχικό ποσό αντί των καταβαλλόμενων, αρχίζουν από την 1/8/2010 και καταλήγουν την 31/6/2016, όπου διορθώθηκαν από την ισχύουσα Νομοθεσία. Σύνολο δηλαδή 70 μήνες.
ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΕΩΝ
Για την εύρεση των επιστρεφόμενων ποσών βεβαίως υπάρχουν πολλοί τρόποι. Ακολουθούμε το άθροισμα των παρακρατήσεων και συγκεκριμένα χρησιμοποιούμε τις ετήσιες βεβαιώσεις συντάξεων (για φορολογική χρήση), καθώς αυτές παρέχουν λεπτομερή και συγκεντρωτικά στοιχειά, αλλά αποτελούν και επίσημο αποδεικτικό έγγραφο.
Προς διευκόλυνση παραθέτουμε τις παρακρατήσεις από τις ετήσιες βεβαιώσεις μιας σύνταξης του ΙΚΑ με μηνιαίο αρχικό ποσό 1.965 ευρώ.
Το άθροισμα των παρακρατήσεων της σύνταξης αυτής από 1/8/2011 έως 30/6/2016 είναι 26.542. Αυτά είναι τα ποσά πάνω στα οποία έγιναν παρακρατήσεις (παρανόμως) και για ΕΟΠΥΥ. Τα ποσά αυτά, που παρανόμως παρακρατήθηκαν για ΕΟΠΥΥ, είναι αυτά που θα πρέπει να επιστραφούν.
ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΜΕΝΑ ΠΟΣΑ
Εφόσον έχουμε το άθροισμα των παρακρατήσεων, εύκολα πλέον μπορούμε να βρούμε και τις επιστροφές. Από το γεγονός ότι το ποσοστό παρακράτησης ΕΟΠΥΥ έως τις 30/6/2015 ήταν 4% και από την 1/7/2015 έως 30/6/2016 έγινε 6% κάνουμε τις πράξεις:
Πρώτον, πολλαπλασιάζουμε το άθροισμα των παρακρατήσεων επί 4%. Και δεύτερον, πολλαπλασιάζουμε τα 6/12 των παρακρατήσεων του 2015 και του 2016, τη διαφορά δηλαδή από 1/7/2015 έως 30/6/2016 επί 2%.
Έτσι έχουμε 26.542 Χ 4% = 1.062 ευρώ. Και 5.885 (6/12 του 2015-2016) Χ 2% = 118 ευρώ. Σύνολο (1.062+118) 1.200 ευρώ. Αυτό είναι το επιστρεφόμενο ποσό που δικαιούται ο συγκεκριμένος συνταξιούχος.
ΠΟΙΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ
Επιστροφές δικαιούνται όλοι οι συνταξιούχοι που έχουν άθροισμα κύριας & επικουρικής σύνταξης, πάνω από τα 1.000 ευρώ. Ωστόσο, για να διαπιστωθεί αυτό, ανατρέχουμε στα εκκαθαριστικά συντάξεων, τους μήνες Σεπτέμβριος – Οκτώβριος – Νοέμβριος του 2016. Στον πρώτο και δεύτερο φαίνεται η συγκριτική διαφορά για ΕΟΠΥΥ, ενώ στον τρίτο φαίνονται οι τρίμηνες επιστροφές και αναγράφονται ως αναδρομικά. Από το ποσό αυτό εξαρτάται και το ύψος των επιστροφών.
Αυτός είναι ο τρόπος. Εύκολος, σύντομος, ασφαλής και επιπλέον με τα πιο επίσημα αποδεικτικά στοιχεία. Οποιοσδήποτε άλλος «τρόπος», που θα παράγει χαμηλότερα ποσά, θα είναι εκ του πονηρού και θα θεωρείται εκτροπή. Το κόστος βέβαια αυτών που θα το σκεφτούν, θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το όφελος που νομίζουν ότι θα κομίσουν από τις επιστροφές.
*Ο Κώστας Νικολάου είναι συνταξιούχος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής ΚΕ.Π.Ε.Α./ΓΣΕΕ.
