Η επιταχυνόμενη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας είναι γεγονός αναντίρρητο. Αυτό που δεν είναι σαφές είναι το μέρος κατά το οποίο η σμίκρυνση της απόστασης μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας οφείλεται σε δική τους πρωτοβουλία και επιλογή και εκείνο το μέρος που οφείλεται στην …Ουάσιγκτον.
Μένει να αποδειχθεί με άλλα λόγια σε ποιο βαθμό η επιθετική πολιτική των ΗΠΑ ωθεί τον Ερντογάν στην αγκαλιά του Πούτιν. Τα όσα εξελίσσονται τις τελευταίες ημέρες με αφορμή την συμφωνία αγοράς των ρωσικών πυραύλων S400 από την Τουρκία είναι πέρα για πέρα ενδεικτικά.
Οι ΗΠΑ διαμηνύουν προς πάσα κατεύθυνση και με κάθε τόνο ότι η Άγκυρα θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στους ρωσικούς πυραύλους και τα νέας γενιάς 100 μαχητικά αεροσκάφη F35 που έχει ήδη παραγγείλει. Την αιτία την περιέγραψαν με μια απειλητική επιστολή τους στους New York Times 4 Αμερικάνοι κοινοβουλευτικοί που προέρχονται μάλιστα κι από τα δύο κόμματα, για να μη μείνει καμμιά αμφιβολία πώς πρόκειται για διακομματική επιλογή: «καθώς οι S400 είναι το σύστημα που δημιούργησε η Ρωσία για να καταρρίπτει τα F35, η αγορά τους από την Τουρκία θα δημιουργούσε έναν απαράδεκτο κίνδυνο επειδή τα ραντάρ τους θα έδιναν τη δυνατότητα στο ρωσικό στρατό να καταλαβαίνει πώς λειτουργούν τα F35».
Οι απειλές κλιμακώθηκαν με την προειδοποίηση του αμερικανού αντιπροέδρου Μάικ Πενς ότι αν η Τουρκία δεν αναθεωρήσει την επιλογή της τότε διακυβεύεται ακόμη κι η συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ! Η αντίδραση της Τουρκίας ήταν όχι μόνο απρόβλεπτη αλλά και δηλωτική του βάθους του ρήγματος στις σχέσεις των δυο χωρών, με τον τούρκο Υπουργό Εξωτερικών να απαντάει, απειλητικά, ότι αν ακυρωθεί η παράδοση των F35 τότε η Τουρκία θα πρέπει να καλύψει τις ανάγκες της από …αλλού. Για όποιον δεν κατάλαβε, η Τουρκία απειλεί ότι θα αγοράσει και μαχητικά αεροπλάνα από τη Ρωσία!
Today's #1 Foreign Policy Story (April 3, 2019):
TURKEY'S CHOICE: REMAIN NATO PARTNER OR BUY S400 – PENCEhttps://t.co/xq0L5QJb0R pic.twitter.com/Lu9vANomOA— Foreign Policy (@_Foreign_Policy) April 3, 2019
Να αναφερθεί ότι οι ΗΠΑ ανάλογες απειλές εκτοξεύουν κι εναντίον της Αιγύπτου με αφορμή την απόφασή της να αγοράσει 20 ρωσικά μαχητικά αεροπλάνα Su35. Ο Μάικ Πομπέο αυτή τη φορά απείλησε το Κάιρο ότι θα ενεργοποιηθεί εναντίον του ο ίδιος νόμος που θα ενεργοποιηθεί και κατά της Τουρκίας (CAATSA) κι ο οποίος ψηφίστηκε το 2017 στοχεύοντας το Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και τη Ρωσία.
Μόνο που η Τουρκία, αντίθετα με την Αίγυπτο, διατηρεί τη δυνατότητα των ελιγμών και της αναθεώρησης της εξωτερικής της πολιτικής ως απάντηση στις αμερικανικές πιέσεις. Αντιπροσωπευτικά είναι τα όσα διαμείφθηκαν στη ρωσική πρωτεύουσα στις 8 Απριλίου με αφορμή τη συνεδρίαση του ανώτατου συμβουλίου συνεργασίας Ρωσίας – Τουρκίας. Στο πλαίσιο του οι ηγέτες των δύο χωρών συναντήθηκαν για τρίτη φορά εντός του 2019! Κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων τους περίσσεψαν οι δεσμεύσεις για περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Εντός του 2018, οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών αυξήθηκαν κατά 16% φθάνοντας τα 25 δισ. δολ., ενώ το ύψος των επενδύσεων κι από τις δύο χώρες ανέρχεται σε 20 δισ. δολ. Με βάση τον τούρκο ηγέτη, στόχος των δύο χωρών είναι η αξία του διμερούς εμπορίου να φτάσει τα 100 δισ., να αυξηθεί δηλαδή 4 φορές. Σε ό,τι αφορά τα ενεργειακά προϊόντα, η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου στην Τουρκία. Το 2018 εισήγαγε από τη Ρωσία 24 δισ. κυβικά μέτρα αερίου, καλύπτοντας σχεδόν το ήμισυ των αναγκών όλης της χώρας. Η λειτουργία δε του νέου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου Turkstream θα αυξήσει σημαντικά την παροχή ρωσικού αερίου στους τούρκους καταναλωτές. Στα στρατηγικής σημασίας έργα που υλοποιούν οι δύο χώρες περιλαμβάνεται η ρωσική αποβάθρα σε τούρκικο λιμάνι της Μαύρης θάλασσας και φυσικά το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακογιού που αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2023, αν φυσικά ξεπερασθεί το οξύτατο πρόβλημα χρηματοδότησης που αντιμετωπίζει.
Η πορεία των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων που οξύνονται διαρκώς πολύ πιθανά θα κριθεί στη Συρία. Τουρκία και Ρωσία δηλώνουν δημοσίως ότι δεσμεύονται σε δυο στόχους για τη χώρα των Άσαντ: την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και την εδαφική της ακεραιότητα. Και οι δύο στόχοι ελάχιστα αφορούν στη Συρία. Στοχεύουν στους Κούρδους της Συρίας που, παρά τη φαινομενική ηρεμία που επικρατεί, συνεχίζουν μετά τη συντριβή του ISIS να βελτιώνουν τις θέσεις τους στα ανατολικά της χώρας. Μόλις τον Μάρτιο μια δύναμη 60.000 μαχητών από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), που πολεμούν πλάι – πλάι με τους 2.000 Αμερικανούς πήρε από τον έλεγχο των ισλαμιστών την πόλη Μπαγκχούζ στα σύνορα με το Ιράκ που αποτελούσε το τελευταίο προπύργιο του ISIS. Ακόμη ωστόσο κι αυτή η τελευταία πράξη του δράματος του ISIS δεν θα σημάνει την αποχώρηση των Αμερικανών.
Με βάση δηλώσεις του Τραμπ θα παραμείνουν στη Συρία 400 αμερικανοί στρατιώτες, για να εξασφαλίζουν τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή. Μεταξύ άλλων ότι ο Άσαντ και οι σύμμαχοι του, Ρωσία και Τουρκία, δεν θα επιχειρήσουν να αποκαταστήσουν την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας. Οι Αμερικάνοι θα παραμείνουν εκεί για να προστατεύουν τους Κούρδους, διασπώντας στην πράξη τη Συρία κι αφήνοντας για το μέλλον ανοιχτό το ενδεχόμενο να δημιουργήσουν ένα πρόπλασμα κράτους, όπως έκαναν και στο Ιράκ. Η σημασία που αποδίδουν οι ΗΠΑ φάνηκε από την απειλή που εκτόξευσαν κατά της Τουρκίας δηλώνοντας πώς θα υποστεί καταστροφικές συνέπειες αν κινηθεί εναντίον των Κούρδων. Κάτι όμως που είναι θέμα χρόνου να πράξει η Τουρκία…
Πηγή: Νέα Σελίδα
