Σε λίγες μέρες συμπληρώνονται 200 χρόνια από την ίδρυση και λειτουργία του στρατοπέδου των Τρικόρφων, του σημαντικότερου στρατοπέδου στον πρώτο χρόνο της Επανάστασης. Ο Θ. Κολοκοτρώνης μετά τη μάχη των Δολιανών (18 Μαΐου 1821) οργάνωσε το στρατόπεδο στα Τρίκορφα, τους πρόβουνους του Μαινάλου στα δυτικά της Τρίπολης. Από εκεί συντόνισε, σε συνεργασία με τους άλλους οπλαρχηγούς του Μοριά, την πολιορκία της Τριπολιτσάς και εκεί παρέμεινε μέχρι την Άλωση της πόλης (23 Σεπτ 1821).
Τρίκορφα: Τα Ταμπούρια της Λευτεριάς.
Η θετική εξέλιξη της Επανάστασης και η δημιουργία του νέου Ελληνικού Κράτους είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Ένας απ΄ αυτούς είναι η δημιουργία στρατοπέδων και οχυρώσεων. Το δίλημμα στην έναρξή της Επανάστασης ήταν πρώτα αν προηγηθεί η κατάληψη των περιφερειακών κάστρων ή έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στην άλωση του κάστρου της οθωμανικής πρωτεύουσας του Μοριά, της Τριπολιτσάς. Η στρατηγική ιδιοφυία του Κολοκοτρώνη επέβαλε τελικά τη δεύτερη επιλογή.
Η πρόοδος της εξέγερσης ανέδειξε την ανάγκη για ενιαία διοίκηση. Η σύσκεψη των καπεταναίων στον Πάπαρη, στα μέσα Απρίλη του ΄21, αποφάσισε να ορίσει αρχιστράτηγο τον Πετρόμπεη και η σύσκεψη καπεταναίων και προκρίτων της Γορτυνίας στο Χρυσοβίτσι, λίγες μέρες μετά, όρισε τον Κολοκοτρώνη αρχιστράτηγο των Καρυτινών στρατευμάτων.
Οι πρώτες συγκρούσεις και αποτυχίες των Ελλήνων ανέδειξαν το πρόβλημα ότι οι επιστρατευμένοι χωρικοί αδυνατούσαν να κρατήσουν τις γραμμές τους, κυρίως αν η επίθεση περιελάμβανε ιππικό. Η λύση που επινόησαν ήταν ο εγκλεισμός των στρατιωτών στα πιο γερά σπίτια των χωριών είτε σε οχυρωμένες θέσεις, τα ταμπούρια, μέσα στα οποία αφενός θα αισθάνονταν προστατευμένοι, αφετέρου θα ήταν δύσκολο να διαφύγουν.
-2-
Η σχετιζόμενη με το κλειστό ταμπούρι τέχνη έκανε την εμφάνισή της στη μάχη του Βαλτετσίου (12 και 13 Μαΐου 1821) και εξελίχθηκε σε βασικό χαρακτηριστικό του επαναστατικού πολέμου.
Η θέση του Κολοκοτρώνη για τη συγκρότηση ενός ισχυρού στρατοπέδου κοντά στην Τριπολιτσά βρήκε την στήριξη των ισχυρών προεστωτικών οικογενειών των Δεληγιανναίων και Μαυρομιχαλαίων και παρά τις αρχικές αποτυχίες σε Πιάνα, Βαλτέτσι και Βλαχοκερασιά, η οργάνωσή του πραγματοποιήθηκε στα Τρίκορφα στα τέλη Μαΐου του 1821. Αναφέρει χαρακτηριστικά ο Θ. Κολοκοτρώνης στα Απομνημονεύματά του: «Εγώ εσηκώθηκα μία νύκτα με τους Καρυτινούς, μετά τον πόλεμον των Δολιανών, και έπιασα τα Τρίκορφα ψηλά, και τους τζεπχανέδες (=αποθήκες πυρομαχικών) τους είχαμεν εις την Ζαράχωβα, που ήτον ένας δυνατός πύργος, και τες ζωοτροφίες και λοιπά. Εις την κορυφήν των Τρικόρφων έφκιασα ταμπούρια, και ήταν η πρώτη φορά όπου εζυγώσαμε τόσο κοντά εις την Τριπολιτσά, μισή ώρα ήτον μακριά». Η στρατιωτική διοίκηση με τον Πετρόμπεη, τον Κολοκοτρώνη και λίγο αργότερα, τέλη Ιουλίου, τον Δημήτριο Υψηλάντη και η επιμελητεία, που ανατέθηκε στην Εφορεία των Τρικόρφων με πρόεδρο τον Κανέλλο Δεληγιάννη, έβαλε κάποια τάξη στο επαναστατικό στράτευμα, οδήγησε σε στρατιωτικές επιτυχίες με κορυφαία την Άλωση της Τριπολιτσάς και την εδραίωση της Επανάστασης.
Το στρατόπεδο των Τρικόρφων με τις οχυρώσεις του, τα ταμπούρια, σώθηκαν ως τις μέρες μας, αφού τα κατσάβραχα είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθούν για οικιστική και καλλιεργητική χρήση. Το στρατόπεδο, μια λάκα 2-3 στρεμμάτων, πλαισιωμένο από τέσσερα μεγάλα κλειστά ταμπούρια και την ιστορικά επιβεβαιωμένη «Καλύβα του Υψηλάντη» και αρκετά μπροστά ανατολικά το ταμπούρι στην κορυφή του Αγιοθόδωρου δεξιά του δρόμου Τρίπολης –Σιλίμνας, και αριστερά τα ταμπούρια στις «Κοκκινιές», «Καστρί», «Καρβουνιάρα» και τα κατάλοιπα της «Καλύβας του Κολοκοτρώνη» πάνω από τον Άγιο Βλάσση. Όλα αυτά μετά από πρωτοβουλία των Καποδιστριακών Δήμων Τρίπολης και Φαλάνθου και ύστερα από ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) (Συνεδρία με αρ. 13/9-4-2013) αναγνωρίστηκαν ως «ιστορικός τόπος» (ΦΕΚ 326/ΤΑΑΠΘ/13.9.2013).
Για την εξέλιξη αυτή εργάστηκαν οι υπογράφοντες πολίτες της Τρίπολης και συγκεκριμένα: Ο Παν Βέμμος, Εκπ/κός και συντάκτης του σχετικού φακέλου σε συνεργασία με τον Κων. Φρέντζο, Πολιτικό Μηχανικός, ο Ηλίας Χαλκιάς, Εκπ/κός και τότε Αντ/ρχος Δήμου Τρίπολης και ο Κων/νος Ψυχάρης, τότε Δήμαρχος Φαλάνθου Αρκαδίας, που συνέβαλαν στη σχετική απόφαση των Δημοτικών Συμβουλίων και στην προώθηση στο τότε ΥΠΠΟ.
-3-
Τα «κλειστά ταμπούρια».
Τα «κλειστά ταμπούρια», στρατιωτική έμπνευση του Κολοκοτρώνη και βασικό χαρακτηριστικό του επαναστατικού πολέμου, σώθηκαν ως τις μέρες μας στην ευρύτερη περιοχή των Τρικόρφων, δυτικά της Τρίπολης. Αποτελούν δε μοναδικό μνημείο της Επανάστασης, άγνωστο για τους πολλούς, αφού ελάχιστες προσπάθειες, πέραν της αναγνώρισής τους ως «ιστορικού τόπου», έχουν γίνει από την πλευρά της Πολιτείας, για να αναδειχτούν και να γίνουν ευρύτερα γνωστά και προσιτά στους Έλληνες και ξένους επισκέπτες. Για την ανάγκη αυτή οι υπογράφοντες έχουμε υποβάλει στις τοπικές και περιφερειακές αρχές σχετικό τεκμηριωμένο υπόμνημα από 10 Φεβρ 2021.
Σημειώνουμε ότι στον κρίσιμο από στρατηγική άποψη χώρο των Τρικόρφων έχουν δοθεί σημαντικές μάχες, που έκριναν την τύχη κινημάτων για την Ανεξαρτησία του Έθνους, όπως στις 29 Μαρτίου 1770, τον Ιούλιο του 1779 και στις 23 Ιουνίου 1825. Με αυτή την έννοια τα Τρίκορφα αποτελούν ένα σπουδαίο τοπόσημο, που συνιστά ουσιώδη παράμετρο για την ιστορικότητα της Τρίπολης και της Αρκαδίας γενικότερα.
Για τους λόγους αυτούς, και ως συνέχεια των μέχρι σήμερα προσπαθειών μας για την ανάδειξη του ιστορικού αυτού τόπου, σας καλούμε ως δημόσια τηλεόραση να προγραμματίσετε έγκαιρα την αποστολή εξειδικευμένου τεχνικού συνεργείου, για να παρουσιάσει κατάλληλα το Στρατόπεδο των Τρικόρφων, ώστε να γίνει γνωστό στον Ελληνικό Λαό. Αυτό αποτελεί ιστορικό χρέος και συμβολή στην ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας και της συμβολής της Αρκαδίας και του Μοριά στη μεγάλη Επανάσταση του 21. Σ΄ αυτή την προσπάθεια θα μας έχετε συνεργάτες, αφού γνωρίζουμε το χώρο και την ιστορία του τόπου.
Ευελπιστούμε ότι η πρότασή μας θα γίνει αποδεκτή από την πλευρά σας και είμαστε βέβαιοι ότι θα συμβάλει σημαντικά στην εθνική προσπάθεια για τον πρέποντα εορτασμό των διακοσίων χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης του 1821.
Με εκτίμηση
Η Ομάδα Πρωτοβουλίας
Βέμμος Παναγιώτης
Φρέντζος Κων/νος
Χαλκιάς Ηλίας
Ψυχάρης Κων/νος