Υπήρξε κατάληξη μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζιτών για το νέο πλαίσιο της υποτιθέμενης προστασίας της πρώτης κατοικίας για τους “κόκκινους” δανειολήπτες, ενώ όλα τα άλλα περιουσιακά τους στοιχεία, ακόμα και όταν δεν διαθέτουν σπίτι παρά ένα μικρό οικόπεδο, μπορούν να βγαίνουν χωρίς κανένα κώλυμα στο σφυρί.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει οι νέες ρυθμίσεις για την πρώτη κατοικία και οι οποίες τελούν υπό την αίρεση των θεσμών, οι οποίοι ζητούν αυστηρότερες διατάξεις και την υποδοχή (!) που θα έχουν από το Χρηματιστήριο, έχουν ως εξής, αν και πρέπει εξαρχής να τονίσουμε ότι οι διαρροές έχουν ασάφειες και μη διευκρινισμένες “λεπτομέρειες” και ξέρουμε όλοι ότι ο διάβολος κρύβεται ακριβώς εκεί.
Με βάση όσα συμφωνήθηκαν, η κατ’ ευφημισμού “προστασία” θα παρέχεται για όσους έχουν οφειλή σε τράπεζα με υποθήκη την πρώτη τους κατοικία και εφόσον:
• Το υπόλοιπο του δανείου δεν ξεπερνά τις 130.000 ευρώ.
• Η αντικειμενική αξία του ακινήτου είναι έως 250.000 ευρώ.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι κ. Τσακαλώτος, Δραγασάκης, Φλαμπουράρης, Λιάκος καθώς και η κ. Θεανώ Φωτίου, ενώ από την πλευρά των τραπεζιτών, παρόντες ήταν ο πρόεδρος της ΕΕΤ Νίκος Καραμούζης, οι CEO των τεσσάρων συστημικών ιδρυμάτων κ. Β. Ψάλτης, Χρ. Μεγάλου, Φ. Καραβίας, Π. Μυλωνάς και ο αναπληρωτής CEO της Eurobank και υπεύθυνος για τα NPLs της ΕΕΤ Θ. Καλαντώνης.
Όπως συμφωνήθηκε, για να μπορέσει ο οφειλέτης να “προστατεύσει την πρώτη του κατοικία και να ρυθμίσει την οφειλή του, θα πρέπει να κάνει αίτηση στην ειδική πλατφόρμα” που θα δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους. Η συμφωνία προβλέπει:
• Την υποχρεωτική ένταξη στην πλατφόρμα και όλων των υποθέσεων που εκκρεμούν σήμερα στα Ειρηνοδικεία και οι οποίες με βάση τα στοιχεία τέλους του 2018 φθάνουν τις 135.000. Εφόσον ο δανειολήπτης ακολουθήσει τη διαδικασία μέσω της πλατφόρμας και πληροί τα παραπάνω κριτήρια, θα θεωρείται επιλέξιμος και θα μπορεί να ρυθμίσει την οφειλή του με συγκεκριμένους όρους. Οι όροι είναι οι εξής:
• Η δυνατότητα αποπληρωμής της οφειλής σε διάστημα έως και 25 χρόνια(;)
• Η οφειλή θα ρυθμιστεί με καθορισμένο επιτόκιο, δηλαδή euribor + 2%.
• Η ρύθμιση θα μπορεί να περιλαμβάνει και «κούρεμα» της οφειλής, το οποίο όμως δεν θα είναι οριζόντιο και για το οποίο υπάρχουν πλήθος ασάφειες. Το «κούρεμα» θα αποφασίζεται με τραπεζικά κριτήρια (!) και εφόσον το υπόλοιπο του δανείου υπερβαίνει το 120% της εμπορικής αξίας του ακινήτου!
• Η ρύθμιση μπορεί να προβλέπει και επιδότηση, χωρίς να αναφέρονται λεπτομέρειες από το κράτος για όσους έχουν εισόδημα έως 12.500 ευρώ, όταν πρόκειται για μονομελή οικογένεια και 21.000 ευρώ όταν πρόκειται για ζευγάρι, όριο που προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί, έως τρία.
• Στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν και έμποροι που έχουν οφειλή σε τράπεζα και έχουν βάλει ως εγγύηση την πρώτη τους κατοικία.
Το νέο πλαίσιο, θέτει αυστηρότατους όρους που οδηγούν σε ένα ουσιαστικό ξεκαθάρισμα των δανειοληπτών μέσα από τον προέλεγχο των αιτήσεων.
Συγκεκριμένα, η χθεσινή συμφωνία προβλέπει :
1. Όσοι έχουν υποβάλει αίτηση για υπαγωγή στον νόμο Κατσέλη, αλλά δεν έχει εκδικαστεί η υπόθεσή τους, θα υποχρεωθούν να υποβάλουν αίτηση στην πλατφόρμα ώστε να διαπιστωθεί εάν πληρούν τα υφιστάμενα κριτήρια επιλεξιμότητας. Πρόκειται δηλαδή για ένα είδος προδικαστικού ελέγχου fast track.
2. Κανένας δανειολήπτης δεν θα έχει προστασία της πρώτης κατοικίας, χωρίς προέλεγχο –μέσω της πλατφόρμας– με τον οποίο θα πιστοποιείται ότι πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας.
3. Οποιος επιλέξει την προσφυγή στη Δικαιοσύνη, αντί της προτεινόμενης ρύθμισης από την τράπεζα, θα πρέπει να καταβάλει το 30% της δόσης μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του!
4. Οποιος δεν καταβάλει τρεις δόσεις χάνει την προστασία και η κατοικία του βγαίνει αυτομάτως σε πλειστηριασμό!
Τις προσεχείς ημέρες οι τράπεζες θα κάνουν την ανάλυση των επιπτώσεων (impact assesment) που έχει το νέο πλαίσιο προστασίας στα κεφάλαιά τους, προκειμένου στη συνέχεια η ανάλυση να αποσταλεί στους θεσμούς που θα κληθούν να δώσουν το πράσινο φως για την υλοποίηση της συμφωνίας. Στόχος το νέο πλαίσιο να ψηφιστεί έως τα τέλη Φεβρουαρίου, οπότε και λήγει η παράταση που έχει δοθεί σήμερα στο άρθρο 9 του νόμου Κατσέλη, έτσι ώστε να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή. Προϋπόθεση για να εφαρμοστεί από τις αρχές Μαρτίου είναι η ύπαρξη της πλατφόρμας που θα πρέπει να δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους, χωρίς να είναι σαφές εάν αυτό είναι εφικτό να γίνει στις λίγες ημέρες που απομένουν έως την εκπνοή της παράτασης ή αν θα απαιτηθεί πρόσθετος χρόνος.
Οι παγίδες που καθιστούν άνθρακες τον θησαυρό
Μεγάλη ασάφεια διακατέχει τις ανακοινώσεις για την προστασία της α’ κατοικίας σε σχέση με τον χρόνο που θα προσφέρεται για την εξόφληση του δανείου καθώς με τις προϋποθέσεις για το ενδεχόμενο κούρεμα του και τους όρους για την τυχόν, ενίσχυση του δημοσίου στην καταβολή από το δανειολήπτη της δόσης.
Κι αυτό διότι με τις ρυθμίσεις που ανακοινώθηκαν όσο πιο φτωχοί είναι οι δανειολήπτες τόσο πιο βέβαιο είναι ότι θα χάσουν το σπίτι τους.
Η θανατηφόρος για τους κόκκινους δανειολήπτες ρύθμιση είναι ο προδικαστικός έλεγχος των αιτούντων για ένταξη στο ν.Κατσέλη, μέσω ειδικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους. Αυτός ο προδικαστικός έλεγχος θα “ξετινάξει” και θα “ξεσκαρτάρει” τις αιτήσεις απορρίπτοντας μαζικά μικρομεσαίους δανειολήπτες που διαθέτουν κάποια ελάχιστα περιουσιακά στοιχεία.
Την ίδια ώρα και εφ’ όσον ο δανειολήπτης πληροί τις νέες ασφυκτικές προϋποθέσεις για εξέταση της αίτησης του, θα είναι η τράπεζα και όχι ο φυσικός δικαστής, που θα προτείνει την ρύθμιση, την οποία μόνο αν δεν κάνει αποδεκτή ο δανειολήπτης, θα πηγαίνει η υπόθεση στο δικαστήριο, το οποίο κατά τεκμήριο και θα την έχει ως οδηγό για την τελική του απόφαση, ενώ μέχρι να βγει η απόφαση ο δανειολήπτης θα πληρώνει το 30% της δόσης, δόση η οποία επειδή θα είναι απαγορευτική και ιδιαίτερα υψηλή, δεν θα μπορεί να την ικανοποιήσει και γρήγορα θα χάνει το σπίτι του!
Τέλος, όσοι δανειολήπτες έχουν μικρά και πολύ μικρά εισοδήματα, πολύ περισσότερο αν είναι ηλικιωμένοι, θα χάνουν με βάση το παραπάνω σύστημα με βεβαιότητα το σπίτι τους, λόγω αδυναμίας να πληρώνουν την δόση που θα του επιβληθεί.
Να υπογραμμίσουμε, επίσης, ιδιαίτερα ότι στον προδικαστικό έλεγχο και στις προτάσεις για ρύθμιση πρώτα από τις τράπεζες των “κόκκινων” δανείων, προβλέπεται να ενταχθούν και οι περίπου 175.000 εκκρεμούσες αιτήσεις για ένταξη στο ν. Κατσέλη, πράγμα που ισοδυναμεί με νομικό πραξικόπημα, αφού έτσι η κυβέρνηση παρεμβαίνει κατάφωρα και ακυρώνει εκκρεμούσες στην Δικαιοσύνη υποθέσεις.