Η ειρωνεία της τύχης το θέλησε ώστε να συμπίπτει η πτώση του Αφρίν αφενός με την εαρινή ισημερία, δηλ. την κουρδική και ιρανική Πρωτοχρονιά, και αφετέρου με τη συμπλήρωση δύο ετών από την ευρωτουρκική συμφωνία για το προσφυγικό.
Το Νεβρόζ, όπως ονομάζεται η Πρωτοχρονιά, αποτελεί παραδοσιακά αφορμή διατράνωσης της κουρδικής ταυτότητας με εορτασμούς που, τουλάχιστον εντός της Τουρκίας, συχνά καταλήγουν, ανάλογα με το πολιτικό κλίμα που κάθε φορά επικρατεί, σε μαχητικές διαδηλώσεις. Όμως, το φετινό Νεβρόζ έρχεται σε μια στιγμή ήττας για τους Κούρδους, με τους κατακτητές του Αφρίν να έχουν ήδη αποκαθηλώσει αγάλματα που παραπέμπουν στην κουρδική εθνική μυθολογία.
Η συμπλήρωση, πάλι, δύο ετών από την Κοινή Δήλωση της 18ης Μαρτίου 2016, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή 48 ώρες μετά, βρίσκει την Τουρκία και πάλι σε ρόλο “τροχονόμου” προσφυγικών ροών, τις οποίες όχι απλώς εργαλειοποιεί, αλλά εν προκειμένω προκαλεί.
Η επιχείρηση “Κλάδος Ελαίας” είναι αντιτρομοκρατική, αποβλέπει στην ασφάλεια των συνόρων της Τουρκίας και θα τερματισθεί με απόσυρση των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων, διακηρύσσουν με παραπλήσιες διατυπώσεις ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ και ο αντιπρόεδρος και εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μπεκίρ Μπόζνταγ. Μάλιστα, ο τελευταίος προανήγγειλε ότι η πόλη θα επιστραφεί στους “πραγματικούς ιδιοκτήτες” της.
Δύσκολο να φανταστεί κανείς ποιους μπορεί να εννοεί εφόσον η Τουρκία εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει την κυβέρνηση της Συρίας, στην επικράτεια της οποίας ανήκει το Αφρίν. Πριν από την κατάληψη της πόλης, πάντως, ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν είχε δηλώσει ότι η το Αφρίν δεν θα παραδοθεί στον έλεγχο της Δαμασκού.
Προς το παρόν, πάντως, το Αφρίν, εστία πολλών διαφορετικών κοινοτήτων με κυρίαρχη την κουρδική, αποτελεί την πηγή ενός νέου προσφυγικού κύματος, καθώς έχει εγκαταλειφθεί από τουλάχιστον 200.000 κατοίκους της που στράφηκαν σε χωριά της επαρχίας του Χαλεπίου.
Ο Μπεκίρ Μπόζνταγ υποστηρίζει ότι η τουρκική Ερυθρά Ημισέληνος είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες αυτών των ανθρώπων – αποφεύγοντας εννοείται να απαντήσει στις καταγγελίες ότι οι τζιχαντιστές που συμπολεμούν με τον τουρκικό στρατό έχουν ήδη αρχίσει τις λεηλασίες. Όμως ο επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού χαρακτηρίζει “μηδενική” την αξιοπιστία της τουρκικής Ερυθράς Ημισελήνου μεταξύ των κατοίκων του Αφρίν και τονίζει ότι το καίριο ερώτημα είναι αν θα τους επιτραπεί να επιτρέψουν στις εστίες τους.
Την ώρα που ο Ερντογάν προαναγγέλλει την επέκταση των επιχειρήσεων προς ανατολάς, μέχρι το τριεθνές σημείο Τουρκίας – Συρίας – Ιράκ, ο Μπόζνταγ επιμένει ότι στόχος είναι η απελευθέρωση των ίδιων των Κούρδων από την τυραννία μιας τρομοκρατικής οργάνωσης (του PYD), καταγγέλλοντας μάλιστα το Ευρωκοινοβούλιο που αποκαλεί “κουρδικές δυνάμεις” τους ενόπλους που υπερασπίζονταν το Αφρίν.
Αναρωτιέται όμως κανείς πώς είναι δυνατόν να επιτευχθεί ο στρατηγικός στόχος της Άγκυρας, ήτοι η αποτροπή της ανάδυσης μιας αυτονομημένης κουρδικής οντότητας στα νότια σύνορά της, χωρίς τη μακροχρόνια κατοχή συριακών εδαφών (ήδη στην πόλη αλ-Μπαμπ που έχει καταληφθεί στο πλαίσιο της παλαιότερης επιχείρησης “Ασπίδα του Ευφράτη” έχουν εγκατασταθεί οι τουρκικές κρατικές Αρχές) και χωρίς την εθνοκάθαρση του κουρδικού στοιχείου.
Οι εξελίξεις αυτές συμπίπτουν με την αλλαγή προσανατολισμού της Άγκυρας στο προσφυγικό ζήτημα. Η ενίσχυση των αντιπροσφυγικών διαθέσεων μεταξύ των κατοίκων των μεγάλων αστικών κέντρων της Τουρκίας (τα οποία ανησυχούν ιδιαιτέρως τον Ερντογάν ενόψει των εκλογών του 2019) δίνουν τροφή σε σενάρια επαναπατρισμού πολλών προσφύγων σε ασφαλείς ζώνες που θα δημιουργηθούν για τον σκοπό αυτόν στη βόρεια Συρία, κατοχυρώνοντας έτσι και τις δημογραφικές αλλαγές που θα απαλλάξουν την Άγκυρα από τον πονοκέφαλο των Κούρδων της Συρίας.
Ενδέχεται δε η συγκέντρωση Σύρων αντικυβερνητικών ενόπλων σε αυτές περιοχές, για τις ανάγκες εξασφάλισης του ελέγχου τους, να δημιουργήσει μια μοιρασιά, η οποία να είναι αρεστή ακόμη και στη Δαμασκό, που προς το παρόν καταγγέλλει την παραβίαση της κυριαρχίας της από την Τουρκία.
*Πηγή: capital.gr
