H βαριά ήττα της Αρμενίας από τους Αζέρους στο Ναγκόρνο Καραμπάχ έχει προκαλέσει σοκ στον ψυχισμό των Αρμενίων που μέχρι πέρσι πίστευαν ότι είναι ανίκητοι στις συγκρούσεις τους με τα τουρκικά έθνη.
Αυτό όμως άλλαξε άρδην και για πρώτη φορά το Γερεβάν δείχνει να βιάζεται να εξομαλύνει τις σχέσεις του με το Αζερμπαϊτζάν, ίσως γιατί γνωρίζει πως οι ένοπλες δυνάμεις του ηττήθηκαν γιατί δεν εκσυγχρονίστηκα ποτέ από το 1990 και η διαδικασία αυτή είναι μακρά και ακριβή για να γίνει τώρα.
Οπότε πρέπει να «αγοράσει» χρόνο. Πάντως οποιαδήποτε ειρήνευση με το Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς η Αρμενία να συσφίξει τις σχέσεις της με την Τουρκία η οποία και κατευθύνει τους Αζέρους ως «αδελφό τουρκικό κράτος».
Η διαδικασία αυτή μπορεί να στο μυαλό της αρμενικής κυβέρνησης να είναι κάτι «απλό» αλλά για τον αρμενικό λαό που γξωρίζει πως πριν έναν αιώνα οι Τούρκοι διέπραξαν εξοντωτική Γενοκτονία εναντίον του, αυτό είναι κάτι αδιανόητο.
Η ειρήνευση βεβαίως γίνεται με προώθηση της Μόσχας, η οποία θέλει να μην αντιμετωπίζει προβλήματα στον Καύκασο, τον οποίο θεωρεί στρατηγικό για την ασφάλειά της.
Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που ακόμα και μέσα στην Γεωργία δημιούργησε τις αυτόνομες μη αναγνωρισμένες κρατικές οντότητες της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας.
Η Αρμενία ανακοίνωσε σήμερα πως θα διορίσει έναν απεσταλμένο για την εξομάλυνση των σχέσεών της με την Τουρκία, ιστορικό αντίπαλό της, την επομένη μιας παρόμοιας ανακοίνωσης που έγινε από την Άγκυρα.
Η Αρμενία είναι «έτοιμη για μια διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τουρκία χωρίς εκ των προτέρων όρους», δήλωσε σήμερα μέσω του Facebook ο εκπρόσωπος του αρμενικού υπουργείου Εξωτερικών Βαχάν Χουνανιάν, ανακοινώνοντας πως η χώρα του θα διορίσει «έναν ειδικό αντιπρόσωπο για το διάλογο» με την Άγκυρα.
Εν ολίγοις η Αρμενία εγκαταλείπει τον βασικό της όρο για να συνομιλεί με την Τουρκία, που είνι η αναγνώριση από την Άγκυρα της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
Χθες, Δευτέρα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανακοίνωσε πως η Άγκυρα θα διορίσει έναν τέτοιο απεσταλμένο ενώ προσεχώς θα αρχίσουν πτήσεις τσάρτερ που θα συνδέουν το Γερεβάν, πρωτεύουσα της Αρμενίας, με την Κωνσταντινούπολη.
Οι σχέσεις των δύο χωρών είναι τεταμένες, ιδιαίτερα εξαιτίας της άρνησης της Άγκυρας να αναγνωρίσει ως Γενοκτονία τις σφαγές Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στη διάρκεια του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου.
Η Άγκυρα και το Ερεβάν δεν αποκατέστησαν ποτέ διπλωματικές σχέσεις και τα μεταξύ τους σύνορα είναι κλειστά από τα χρόνια του 1990.
Το 2009, η Αρμενία και η Τουρκία είχαν ήδη υπογράψει μια συμφωνία με στόχο την εξομάλυνση των σχέσεών τους. Το έγγραφο αυτό, που επρόκειτο να οδηγήσει στο άνοιγμα των κοινών συνόρων, ουδέποτε επικυρώθηκε από το Ερεβάν, το οποίο το 2018 εγκατέλειψε τη διαδικασία.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών εντάθηκαν ακόμη περισσότερο εξαιτίας της στρατιωτικής σύγκρουσης που έφερε πέρυσι αντιμέτωπους την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και στη διάρκεια της οποίας η Άγκυρα υποστήριξε το Μπακού εφοδιάζοντάς το με μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Στην πραγματικότητα η Άγκυρα άλλαξε το δόγμα του σύγχρονου πλέμου αφού το Αζερμπαϊτζάν κέρδισε την σύγκρουση αυτή στηριζόμενο σε τακτικές που απαιτούσαν την εξολοκλήρου χρήση των τουρκικών UAV όπως και των ισραηλινών μη επανδρωμένων αεροσκαφών Harpy, τα οποία εξόντωσαν διμοιρίες Αρμενίων στρατιωτών και αρμενικές ίλες αρμάτων μάχης.
Αυτά τα drones χρησιμοποιούνται απευθείας ως πυρομαχικά.
Στο τέλος αυτής της σύγκρουσης, η οποία στοίχισε τη ζωή σε περίπου 6.500 ανθρώπους, η Αρμενία αναγκάσθηκε να παραχωρήσει στο Αζερμπαϊτζάν εδάφη τα οποία έλεγχε από δεκαετίες, στο πλαίσιο μιας κατάπαυσης του πυρός που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση της Μόσχας.
Στο τέλος Νοεμβρίου, ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν και ο Αζέρος πρόεδρος Ιλχάμ Αλίεφ συμφώνησαν να κατευνάσουν τις μεταξύ τους εντάσεις, στη διάρκεια συνάντησής τους στη Ρωσία υπό την αιγίδα του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Σήμερα οι δύο ηγέτες πρόκειται να συναντηθούν στις Βρυξέλλες για συνομιλίες τις οποίες θα φιλοξενήσει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Η Μόσχα βγήκε κερδισμένη από την σύγκρουση αυτή καθώς ο Πασινιάν επιχειρούσε τα τελευταία χρόνια να δημιουργήσει ένα φιλοδυτικό κλίμα στην Αρμενία, αλλά η ήττα από τους Αζέρους το άλλαξε αυτό, γιατί ως γνωστόν οι Αζέροι ταυτίζονται με τις ΗΠΑ και την Δύση.
Συν τοις άλλοις απέκτησε και πάλι τον πρώτο λόγο στην περιοχή καθώς το Γερεβάν ζήτησε από την Μόσχα να παρέμβει προς τερματισμό της σύγκρουσης.
Η Αρμενία αποτελεί ένα κλασσικό παράδειγμα του τι παθαίνει μία χώρα που δεν εξοπλίζεται και δεν εκσυγχρονίζεται για να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους της.