Η Διεθνής Αμνηστία θέλει να εκφράσει τις σοβαρές ανησυχίες της σχετικά με την πώληση πολεμικού υλικού από την Ελλάδα προς τη Σαουδική Αραβία και τον πραγματικό κίνδυνο που υπάρχει να χρησιμοποιηθούν στη σύγκρουση στην Υεμένη.
Η Ελλάδα έχει επικυρώσει τη Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων στις 30 Μαρτίου 2016, η οποία έχει τεθεί σε ισχύ για την χώρα μας στις 30 Μάϊου του ιδίου έτους. Με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα έχει δεσμευτεί ότι δεν θα προχωράει σε πώληση όπλων, όταν υπάρχει πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν για παραβιάσεις της διεθνούς νομοθεσίας.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την Ελλάδα να ανακαλέσει άμεσα την πώληση και μεταβίβαση πολεμικού εξοπλισμού στη Σαουδική Αραβία και να αρνηθεί να εγκρίνει τη μεταφορά, προς τα μέρη της σύγκρουσης στην Υεμένη, κάθε είδους συμβατικών όπλων, πυρομαχικά και εξαρτήματα πολεμικού εξοπλισμού.
Όπως είναι γνωστό, ένας στρατιωτικός συνασπισμός, υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, έχει εμπλακεί σε μια βίαιη σύγκρουση στην Υεμένη, από τον Μάρτιο του 2015, και έχει πραγματοποιήσει πολυάριθμες επιθέσεις που παραβιάζουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων αδιάκριτων και δυσανάλογων αεροπορικών επιθέσεων, οι οποίες έχουν σκοτώσει και τραυματίσει πολλούς πολίτες. Αυτές οι αεροπορικές επιδρομές έχουν στοχεύσει νοσοκομεία, σχολεία, αγορές και τζαμιά. Ορισμένες από αυτές τις επιθέσεις αποτελούν εγκλήματα πολέμου.
Η Διεθνής Αμνηστία έχει τεκμηριώσει τουλάχιστον 35 αεροπορικές επιδρομές του συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, οι οποίοι φαίνεται να έχουν παραβιάσει το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, σκοτώνοντας τουλάχιστον 504 πολίτες, συμπεριλαμβανομένων 153 παιδιών. Ο ΟΗΕ και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Υεμένη έχουν τεκμηριώσει δεκάδες ακόμη. Η πλειοψηφία των θανάτων αμάχων οφείλεται σε αεροπορικές επιθέσεις από το συνασπισμό αυτό. Σύμφωνα με το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τουλάχιστον 5,144 πολίτες, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 1.200 παιδιά, έχουν επιβεβαιωθεί ότι σκοτώθηκαν και άλλοι 8.749 πολίτες τραυματίστηκαν από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση τον Μάρτιο του 2015. Ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων πιθανόν να υπερβαίνει αυτούς τους αριθμούς.
Η Διεθνής Αμνηστία υποστηρίζει ότι οι χιλιάδες θάνατοι αμάχων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που προκαλούνται από αεροπορικές επιδρομές του συνασπισμού υπό τη Σαουδική Αραβία, παραβιάζουν το δίκαιο του πολέμου και συνιστούν εγκλήματα πολέμου. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα δεν πρέπει να πουλήσει 300.000 βλήματα τύπου 105 mm στη Σαουδική Αραβία για χρήση στην Υεμένη, δεδομένου του πραγματικού κινδύνου για χρήση σε παράνομες επιθέσεις.
Όλες οι πλευρές της σύγκρουσης φαίνεται να έχουν διαπράξει σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο συνασπισμός υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας πρόσφατα κατέστησε αυστηρότερους όρους όσον αφορά τον αποκλεισμό από την Υεμένη μετά την εκτόξευση πυραύλου στο Ριάντ και 29 πλοία που μεταφέρουν βασικές προμήθειες έχουν εμποδιστεί από το συνασπισμό να προσεγγίσουν το λιμάνι της Χοντέιντα. Περισσότεροι από 20 εκατομμύρια άνθρωποι χρήζουν ανάγκη βοήθειας και σύμφωνα με τον ΟΗΕ και τις ανθρωπιστικές υπηρεσίες, τα τρόφιμα και τα φάρμακα και όλες οι ζωτικές προμήθειες θα εξαντληθούν μέσα σε λίγες εβδομάδες.
ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Η οργάνωσή μας έχει μακρά ιστορία στις έρευνες σχετικά με το εμπόριο στρατιωτικού και αστυνομικού εξοπλισμού. Η Διεθνής Αμνηστία έχει υποστηρίξει με συνέπεια την αναγκαιότητα ουσιαστικής ρύθμισης αυτού του εμπορίου ώστε να τερματιστούν οι αγοραπωλησίες όπλων που τροφοδοτούν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτή η αρχή άλλωστε αποτελεί τον πυρήνα της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων, η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 24 Δεκεμβρίου 2014.
Σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της Ελλάδας στο πλαίσιο της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων, οι μεταφορές όπλων δεν πρέπει να επιτραπούν στον συνασπισμό της Σαουδικής Αραβίας για χρήση στην Υεμένη, από τη στιγμή που εξακολουθεί να είναι γνωστό από άμεσα διαθέσιμες και αξιόπιστες πληροφορίες ότι τα όπλα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη διάπραξη ή τη διευκόλυνση σοβαρών παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου ή να επιτραπεί για τέτοια χρήση, κατά παράβαση της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων, ιδίως των άρθρων 6, 7 και 11.
Ως χώρα που έχει επικυρώσει τη Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων, η Ελλάδα υποχρεούται να προβεί σε αξιολόγηση, σύμφωνα με το άρθρο 7 της Συνθήκης, για την πιθανότητα να διοχετευθούν στο εξωτερικό συμβατικά όπλα, πυρομαχικά και εξαρτήματα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παραβίαση του διεθνούς δικαίου σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα ή του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
Σύμφωνα με το άρθρο 11, η Ελλάδα πρέπει επίσης να αξιολογήσει τον κίνδυνο κατάχρησης των συμβατικών όπλων που καλύπτονται από τη συνθήκη. Και αν θεωρηθεί πως ενέχει o κίνδυνος να προκύψουν αρνητικές συνέπειες για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, τότε δεν μπορεί να δοθεί άδεια εξαγωγών.