Στροφή Μητσοτάκη σε αντι-κινεζικές θέσεις με τις ευλογίες των ΗΠΑ
Δυσαρέσκεια εκφράζει η Κίνα για την τροπή που έχουν πάρει οι σχέσεις με την Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρέσβειρα της Κίνας έχει αποχωρήσει από την χώρα ένδειξη της κακής πλέον ατμόσφαιρας που επικρατεί ανάμεσα στις δύο χώρες.
Αιτίες είναι η “στροφή” της ελληνικής κυβέρνησης και του πρωθυπουργού εναντίον του κινεζικού κολοσσού της Huawei, που πρωτοστατεί διεθνώς στις τεχνολογίες 5G, και τα όσα συμβαίνουν με την COSCO όπου παρατηρείται σύγκρουση Ελλάδας-Πεκίνου.
Στροφή Μητσοτάκη σε συνέδριο των «Financial Times»
Η στροφή Μητσοτάκη πραγματοποιήθηκε με παρέμβασή του σε συνέδριο των «Financial Times» αναιρώντας υποσχέσεις του παρελθόντος. Για παράδειγμα, κατά την επίσκεψη του προέδρου Σι Τζινπίνγκ στην Αθήνα, τον Νοέμβριο του 2019, ο πρωθυπουργός δεσμευόταν για την «περαιτέρω ανάπτυξη της επένδυσης» της COSCO στον Πειραιά, χωρίς να θέτει τον παραμικρό όρο!
Η νέα γραμμή του κ. Μητσοτάκη απο-πολιτικοποιεί το ζήτημα της COSCO, δηλώνοντας στο συνέδριο ότι «υπάρχει μια συμφωνία μετόχων, την οποία προφανώς θα τηρήσουμε», αλλά «και οι δύο πλευρές έχουν υποχρεώσεις και πρέπει και αυτοί να προβούν σε κάποιες επενδύσεις».
Πρόσθεσε πως «πράγματι η Κίνα επένδυσε σε περίοδο που κανείς δεν ενδιαφερόταν», συμπληρώνοντας δημόσια πια (όπως ο ίδιος και υπουργοί καθησύχαζαν ιδιωτικώς Ευρωπαίους και Αμερικανούς συνομιλητές τους) ότι «η Ελλάδα δεν εξαρτάται ιδιαίτερα από τις κινεζικές επενδύσεις».
Επήλθε διπλωματική ρήξη με την Κίνα;
Γυρνώντας, υπό τις πιέσεις των ΗΠΑ, την πλάτη της στον κινεζικό κολοσσό της Huawei, που πρωτοστατεί διεθνώς στις τεχνολογίες 5G, η ελληνική κυβέρνηση δυσαρέστησε την Πρέσβειρα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, Τσανγκ Τσιγιουέ, η οποία και αποχώρησε από την Αθήνα.
Ξένες διπλωματικές πηγές έκαναν ωστόσο λόγο για «δυσαρέσκεια της πρέσβειρας» λόγω της πρόσδεσης της χώρας μας στο άρμα της 5G τεχνολογίας των ΗΠΑ, αντί για της Huawei, όπως ανέμενε η κινεζική πλευρά. Και όχι μόνο. Το θέμα της COSCO είναι ψηλά στην ατζέντα.
Μια παραφιλολογία άρχισε να σέρνεται παρασκηνιακώς, με κυβερνητικούς παράγοντες να αποφεύγουν να σχολιάσουν ακόμη και ανωνύμως, αν όντως επήλθε διπλωματική ρήξη με την Κίνα, λόγω της τεχνολογίας 5G ή αν είναι προσωπικοί οι λόγοι αποχώρησης της πρέσβειρας από την Ελλάδα.
Το θέμα της COSCO – Oι 3 κινήσεις της Κίνας
Η πρώτη κίνηση έγινε, στα τέλη του 2020, από την τότε πρεσβευτή στην Αθήνα κυρία Τσανγκ Τσιγιουέ, η οποία επισκέφθηκε αρκετούς αρμόδιους παράγοντες, διατυπώνοντας ποικίλα αιτήματα.
Κύριο επιχείρημα της πρέσβεως ήταν ότι η ελληνική πλευρά είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για τη διετή καθυστέρηση έκδοσης άδειας για την 4η προβλήτα στον Πειραιά και ότι, από τη στιγμή της έγκρισης, θα απαιτηθούν άλλα τρία χρόνια για την κατασκευή της.
Η κυρία Τσανγκ Τσιγιουέ παρουσίαζε μάλιστα την εκδοχή ότι η COSCO έκανε σχεδόν χάρη στην Ελλάδα, αυξάνοντας την εμπορευματική κίνηση αντί της επιλογής άλλων λιμένων στη βόρεια Ευρώπη.
Πρόσθετε, επίσης, ότι διαπιστώνεται δυσάρεστη αλλαγή στη στάση της κυβέρνησης ως προς τις άδειες του τηλεπικοινωνιακού 5G, την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ και, γενικότερα, πολλές δημόσιες συμβάσεις.
Η δεύτερη κινεζική κίνηση έγινε με την αιφνιδιαστική, ανεπίσημη ανάκληση της πρέσβεως Τσανγκ Τσιγιουέ στο Πεκίνο στα τέλη Μαρτίου. Οι υπηρεσιακοί και κομματικοί προϊστάμενοι την «καρατόμησαν» επειδή, προφανώς, απέτυχε.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της κινεζικής οργής ήταν η απόρριψη της πρότασης για διοργάνωση στην Αθήνα, το 2022, της συνόδου κορυφής της «Πρωτοβουλίας 17+1» (συνεργασία βαλκανικών και κεντροευρωπαϊκών χωρών με την Κίνα σε θέματα υποδομών, εμπορίου και επενδύσεων).
Αν και η κυβέρνηση παρουσίασε θεμελιωμένο σκεπτικό, με έμφαση στις υψηλές δαπάνες και στα μέτρα ασφαλείας για τη σύνοδο στην ασταθή περίοδο μετά την έξοδο από την κρίση του κορωνοϊού, το Πεκίνο δεν πείστηκε.
Θεώρησε πως ο πρωθυπουργός ενέδωσε σε δυτικές πιέσεις και η οργή εκδηλώθηκε με την απομάκρυνση της πρέσβεως Τσανγκ Τσιγιουέ, η οποία διαβεβαίωνε ότι ο κ. Μητσοτάκης και οι υπουργοί, που υπερθεμάτιζαν σε φιλοκινεζικές δηλώσεις, θα παρέμεναν στην ίδια γραμμή.
Η «καρατόμηση» αποτελεί μήνυμα και προς το Μαξίμου ότι, στο εξής, το Πεκίνο θα είναι πιο απαιτητικό, καθώς ο διάδοχος της κυρίας Τσανγκ Τσιγιουέ θα ακολουθήσει αυστηρότερη γραμμή.
Η τρίτη κίνηση του Πεκίνου εκδηλώθηκε με την αποστολή μακροσκελούς επιστολής, πριν από λίγες εβδομάδες.
Η επιστολή, παρά τις συνήθεις διπλωματικές αβρότητες, υπογραμμίζει τις νομικές επιπλοκές της μη μεταβίβασης του 16% των μετοχών του ΟΛΠ στην COSCO μέχρι τον Αύγουστο φέτος, σημειώνοντας πως η επίλυση των εκκρεμοτήτων δεν αποτελεί ευθύνη της κινεζικής εταιρίας, αλλά της ελληνικής κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ.
Το σκηνικό γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο αν ληφθεί υπόψη ότι η Κίνα επέβαλε αντίμετρα, χωρίς νομική θεμελίωση, στις κυρώσεις της Ε.Ε. για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ θα καθυστερήσει (ίσως και πέραν του 2022) η κύρωση της επενδυτικής συμφωνίας Βρυξελλών – Πεκίνου.