Οι επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed) μπορεί να προκαλέσουν μια κρίση στην στεγαστική αγορά παρόμοια με αυτή της δεκαετίας του 1980, ανακοίνωσε η Wells Fargo μία εκ των πέντε μεγαλύτερων αμερικανικών τραπεζών, κρούωντας τον «κώδωνα» του κινδύνου για «σκάσιμο» «φούσκας» στην αγορά κατοικίας.
Όλοι ξέρουν πως οι οικονομικές κρίσεις αρχίζουν και τελειώνουν με τα ακίνητα.
«Μετά τη γενική βελτίωση το πρώτο εξάμηνο του 2023, ο οικιστικός τομέας φαίνεται τώρα να συρρικνώνεται παράλληλα με την πρόσφατη αύξηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων», έγραψαν οι οικονομολόγοι Charlie Dougherty και Patrick Barley στην έκθεσή τους την περασμένη εβδομάδα.
Το μέσο 30ετές στεγαστικό δάνειο σταθερού επιτοκίου έχει σκαρφαλώσει στο 8% από τότε που η Fed άρχισε να πιέζει τον Μάρτιο του 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Freddie Mac, μίας ακόμα εκ των μεγάλων αμερικανικών επενδυτικών τραπεζών.
Το πρόβλημα είναι πως με τέτοια επιτόκια εκατομμύρια νοικοκυριά μπορεί να μην μπορέσουν να πληρώσουν τα στεγαστικά τους δάνεια και όλοι γνωρίζου τι θα συμβεί αν γίνει αυτό.
Δεν έχουν περάσει παρά 15 χρόνια από την κρίση του 2008.
«Αν και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων μπορεί σταδιακά να μειωθούν μόλις η Ομοσπονδιακή Τράπεζα αρχίσει να χαλαρώνει τη νομισματική πολιτική, το κόστος χρηματοδότησης ομως, είναι πιθανό να παραμείνει υψηλό σε σχέση με τα πρόσφατα πρότυπα», πρόσθεσαν.
«Ένα περιβάλλον «υψηλών επιτοκίων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα» πιθανότατα όχι μόνο θα επιβάρυνε τη ζήτηση, αλλά θα μπορούσε επίσης να περιορίσει την προσφορά μειώνοντας τις νέες κατασκευές και αποθαρρύνοντας τους υποψήφιους πωλητές που έχουν χαμηλά επιτόκια στεγαστικών δανείων από το να καταχωρήσουν τα σπίτια τους προς πώληση».
Το αυξανόμενο κόστος δανεισμού πρόκειται να διαβρώσει περαιτέρω την οικονομική προσιτότητα, έγραψαν οι οικονομολόγοι, επικαλούμενοι υπολογισμούς από την Εθνική Ένωση Μεσιτών (NAR) που δείχνουν ότι η μέση πληρωμή κεφαλαίου και τόκων για δανειολήπτες που χρησιμοποιούν στεγαστικό δάνειο σταθερού επιτοκίου 30 ετών αυξήθηκε κατά 26% τον Αύγουστο σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν.
Αλλά δεν είναι μόνο το αυξημένο κόστος δανεισμού που έχει επιδεινώσει την κατάσταση, καθώς και οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί πάνω από 40% από την έναρξη της πανδημίας, συμπεριλαμβανομένου κάθε μήνα μέχρι στιγμής φέτος, σύμφωνα με υπολογισμούς της CoreLogic.
Ωστόσο, αν υποθέσουμε ότι η πρόβλεψη της Wells Fargo είναι ακριβής και πως η Fed έχει ολοκληρώσει την αύξηση των επιτοκίων και θα τα μειώσει το επόμενο έτος, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων θα πρέπει επίσης να κινηθούν χαμηλότερα, έγραψαν οι Dougherty and Barley.
Το μέσο σταθερό επιτόκιο στεγαστικών δανείων 30 ετών θα τελειώσει φέτος στο 6,94%, σύμφωνα με τις εθνικές προοπτικές στέγασης της Wells Fargo.
Το επόμενο έτος, η τράπεζα προβλέπει ότι το μέσο σταθερό επιτόκιο στεγαστικών δανείων (για 30 χρόνια) θα είναι 6,39% και το 2025 θα πέσει ακόμα χαμηλότερα, στο 5,70%.
Το υψηλότερο κόστος δανεισμού οδήγησε σε μείωση της κατασκευής νέων κατοικιών στις ΗΠΑ , σφίγγοντας περαιτέρω την αγορά, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως μόλις το 1% των Αμερικανών πούλησε σπίτια κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, έδειξαν στοιχεία από την Redfin .
Στη δεκαετία του 1980, ο επιθετικός πόλεμος της Fed κατά του πληθωρισμού οδήγησε τα επιτόκια στεγαστικών δανείων για 30 χρόνια έως και 19%!
«Η έκκληση για βοήθεια από συμμετέχοντες στον κλάδο της στέγασης, τόσο στις αρχές της δεκαετίας του 1980 όσο και πιο πρόσφατα, δείχνει τον σοβαρό αντίκτυπο που μπορούν να έχουν τα υψηλότερα επιτόκια στον οικιστικό τομέα», έγραψαν οι Dougherty and Barley.