Την ακύρωση όλων των ερευνητικών ενεργειακών προγραμμάτων στην Ελλάδα φαίνεται να επιθυμούν οι ΗΠΑ στην παρούσα φάση για λόγους που σχετίζονται είτε με την αποκλειστική προώθηση των δικών τους σχεδίων, FSRU- αμερικανικό LNG, είτε με την μη πρόκληση δυσαρέσκειας στην Τουρκία.
Τουλάχιστον όχι πριν επέλθει κάποιας μορφής λύση-συμβιβασμός, όπως την εννοούν οι Αμερικανοί, με την Τουρκία.
Η στάση τους είναι ιδιαίτερα προβληματική, καθώς ενθαρρύνει την Άγκυρα για θερμό επεισόδιο με γεωτρύπανο στην Αν. Μεσόγειο.
Θα αποχωρήσει η ExxonMobil;
Χωρίς ιδιαίτερη θέρμη για τη συνέχιση της επόμενης φάσης του ερευνητικού προγράμματος των θαλάσσιων παραχωρήσεων της Κρήτης, φέρεται να είναι η πετρελαϊκή ExxonMobil.
Η αμερικανική πολυεθνική, αναφέρουν πληροφορίες, δείχνει κι αυτή να ακολουθεί το δρόμο της γαλλικής TotalEnergies, δηλαδή της πρόθεσης ακόμα και να αποχωρήσει από τα δύο blocks που είχαν μισθώσει οι δύο εταιρείες από κοινού με τα Ελληνικά Πετρέλαια (από 40% η κάθε μία από τις δύο πολυεθνικές και 20% τα ΕΛΠΕ) με σύμβαση η οποία κυρώθηκε με νόμο τον Οκτώβριο του 2019.
Οι δύο θαλάσσιες παραχωρήσεις έχουν τις ονομασίες «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης».
Πηγές της ΕΔΕΥ δεν σχολιάζουν το θέμα και επισημαίνουν πως ξεκινούν έναν κύκλο ενημερωτικών επαφών όλων των επενδυτών αναφορικά με το νέο κυβερνητικό σχεδιασμό για τις έρευνες εντοπισμού πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Θεωρούν πως οι κυβερνητικές προθέσεις είναι δεδομένες και δημόσια δηλωμένες για την άρση των όποιων διοικητικών εμποδίων, σημειώνοντας μάλιστα το γεγονός της αναβάθμισης αυτών των έργων, σε έργα εθνικής σημασίας. Αυτές τις παρεμβάσεις θα επικοινωνήσουν και συζητήσουν και με τους εκπροσώπους της κοινοπραξίας της Κρήτης.
Στελέχη της ΕΔΕΥ, υποστηρίζουν ακόμη ότι υπάρχει ενδιαφέρον κι άλλων πετρελαϊκών ομίλων για το ελληνικό upstream ως απόρροια των εξελίξεων που έχει πυροδοτήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις της Δύσης σε βάρος της Ρωσίας.
Παρόλα αυτά, πληροφορίες αναφέρουν ότι, εάν οι ExxonMobil και TotalEnergies δεν ανταποκριθούν στο αίτημα της ελληνικής πλευράς για ένα «σφιχτό» χρονοδιάγραμμα για την πραγματοποίηση των σεισμικών ερευνών στις δύο θαλάσσιες περιοχές στο διάστημα από το Φθινόπωρο του 2022 έως την Άνοιξη του 2023, τότε η ΕΔΕΥ έχει ως εναλλακτικό σχέδιο το να οργανώσει και συμμετάσχει η ίδια στις έρευνες, ενεργώντας σε συμφωνία και ίσως για λογαριασμό των παραχωρησιούχων.
Σε κάθε περίπτωση, οι σεισμικές έρευνες στην περιοχή Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Κρήτης θα πραγματοποιηθούν, είναι το μήνυμα που μεταφέρεται από τους επιτελείς της ελληνικής πολιτείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατα και ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛ.ΠΕ Ανδρέας Σιάμισιης όταν ρωτήθηκε για τις προθέσεις των δύο ξένων εταίρων στην Κρήτη, απάντησε:
«Τα Ελληνικά Πετρέλαια είτε με τους ίδιους είτε με άλλους εταίρους θα εξερευνήσουν την περιοχή».
Ας σημειωθεί, τέλος, ότι σχετικά με τις προθέσεις των δύο μεγάλων ομίλων του παγκόσμιου upstream μίλησε και ο καθηγητής και πρώην πρόεδρος των Ελληνικών Πετρελαίων Στάθης Τσοτσορός. Ο κ. Τσοτσορός με δηλώσεις του την Παρασκευή 15 Απριλίου στο ραδιοσταθμό «Στο Κόκκινο» είπε πως «είναι πιθανό, χωρίς να επιβεβαιώνεται, πως η TotalEnergies και η ExxonMobil είναι έως και αδιάφορες για τη συνέχιση των ερευνών στην Κρήτη».
Ο πρώην πρόεδρος των ΕΛ.ΠΕ απέδωσε τη στάση των δύο πολυεθνικών στην αδιαφορία που επιδείκνυε τα προηγούμενα τρία χρόνια η κυβέρνηση για τις έρευνες των υδρογονανθράκων. Ο ίδιος μάλιστα τόνισε επανειλημμένως πως «χάθηκαν τρία πολύτιμα χρόνια κατά τα οποία η χώρα θα μπορούσε να έχει εικόνα για το μέγεθος των κοιτασμάτων φυσικού αερίου».
Τα ΕΛΠΕ συμμετέχουν στην κοινοπραξία των TotalEnergies και ExxonMobil στην Κρήτη και σε εκείνη με την Energean στο θαλάσσιο block 2 δίπλα στην Κέρκυρα, ενώ κατέχουν αποκλειστικά τα δικαιώματα έρευνας στις παραχωρήσεις «Ιόνιο» και «Κυπαρισσιακός».
Η Energean έχει μόνη της τις χερσαίες περιοχές «Ιωάννινα» και «Κατάκολο».
Aνησυχία στην Κύπρο για τις κινήσεις Νούλαντ
Σύμφωνα με κυπριακές πηγές, περίοδο ανήσυχης ηρεμίας διέρχεται η κυπριακή διπλωματία ενώπιον μιας εξαιρετικά ρευστής κατάστασης που δημιουργείται στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Επιθυμία της Λευκωσίας ήταν να αξιοποιήσει τη ρευστότητα του διπλωματικού περιβάλλοντος για να πετύχει την προώθηση των θέσεων της στο κυπριακό.
Τουλάχιστον μέχρι στιγμής αυτό που διαπιστώνεται είναι πως όσοι κινούν τα νήματα της παρασκηνιακής διπλωματίας εμφανίζονται για ακόμα μια φορά έτοιμοι να ικανοποιήσουν την ατζέντα της Τουρκίας προκειμένου να πετύχουν τους άμεσους στόχους τους.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έφερε τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ για απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, ενδεχομένως σύντομα και από το πετρέλαιο. Η επόμενη μέρα φέρνει άπαντες να αναζητούν πηγές προμήθειας φυσικού αερίου δυτικών συμφερόντων και όπως ήταν αναμενόμενο η αξία και σημασία των αποθεμάτων της Ανατολικής Μεσογείου αυτομάτως αναβαθμίστηκε.
Το πλάνο της αξιοποίησης των αποθεμάτων αυτών με την ίδια ακριβώς φιλοσοφία ήταν εκείνο που έφερε την υποστήριξη των Αμερικανών στην έρευνα/ανάπτυξη των αποθεμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας κάτι που έγινε παράλληλα με τη διαδικασία για επίλυση του κυπριακού η οποία εν τέλει ναυάγησε το καλοκαίρι του 2017.
Η μεγάλη διαφορά σε σχέση με το παρελθόν, όταν οι Αμερικανοί επιχείρησαν ξανά να προωθήσουν αυτές τις ιδέες είναι η στάση της Άγκυρας.
Ενεργειακή λύση εκτός Κυπριακού
Η Αμερικανίδα Υφυπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ ενημέρωσε στη διάρκεια των επαφών της ότι οι Τούρκοι δεν ενδιαφέρονται αυτή τη στιγμή να λύσουν το κυπριακό.
Ως εκ τούτου, αφήνεται να αιωρείται το ενδεχόμενο με κάποιο τρόπο το ζήτημα της ενέργειας να προσπεράσει το άλυτο κυπριακό και να βρεθούν λύσεις εκτός του κουτιού που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα (σσ αυτό των ΜΟΕ όπως έχει αναφέρει το WarNews247)
Αν και οι Αμερικανοί επί του παρόντος δεν φαίνεται να έχουν επισέλθει σε λεπτομέρειες, παραπέμποντας το ζήτημα σε μελέτες εμπειρογνωμόνων που θα γίνουν το αμέσως επόμενο διάστημα, η εξέλιξη αυτή ανησυχεί τη Λευκωσία.
Διπλωματικές πηγές έλεγαν ότι η Λευκωσία θα επιχειρήσει με δράσεις σε ευρωπαϊκό και όχι μόνο επίπεδο να στείλει το μήνυμα πως όσο η Τουρκία δεν συμμετέχει εποικοδομητικά προς την επανέναρξη διαπραγματεύσεων στο κυπριακό στη βάση του γνωστού συμφωνημένου πλαισίου, τίποτα δεν θα προχωρά. Αυτό όπως μας λέχθηκε θα μπορούσε να αφορά για παράδειγμα την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων μέσω της λεγόμενης θετικής ατζέντας.
Οι Τούρκοι φέρονται να διαμήνυσαν στην Νούλαντ πως κανείς δεν θα πρέπει να αναμένει εξελίξεις στο κυπριακό πριν τις τουρκικές εκλογές του 2023, ωστόσο είναι πρόθυμοι να συμμετέχουν σε ένα διάλογο για να συμβάλουν στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων της περιοχής για την Ευρώπη.
Επί του παρόντος κανείς στη Λευκωσία δεν διανοείται τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο, όμως ούτε υποτιμάται η «εφευρετικότητα» των εμπειρογνωμόνων τους οποίους επικαλέστηκε η κ. Νούλαντ.
Ίσως για παράδειγμα, μας είπαν, να δοθεί άλλο περιεχόμενο στην επιθυμία της ε/κ πλευράς για «τολμηρά» Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης….