Ο κόσμος μπορεί να βρίσκεται σε μία αγωνιώδη προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες και κατεβαίνει η στάθμη του νερού στα ποτάμια, όμως ποτέ άλλοτε δεν υπήρξε πιο κατάλληλη συγκυρία για να βγάλει κάποιος κέρδη από την χρήση άνθρακα.
Η ενεργειακή κρίση που έχει προκαλέσει ο πόλεμος στην Ουκρανία σημαίνει ότι ο κόσμος γίνεται ολοένα και πιο εξαρτημένος από το συγκεκριμένο καύσιμο. Και καθώς η ζήτηση αυξάνεται και οι τιμές έχουν εκτοξευθεί σε ιστορικό υψηλό, αυτό σημαίνει εντυπωσιακά κέρδη για τους μεγαλύτερους παραγωγούς άνθρακα.
Ο γίγαντας της αγοράς εμπορευμάτων Glencore ανακοίνωσε αύξηση κερδών περίπου 900% από τον άνθρακα στα 8,9 δισ.δολάρια στο πρώτο εξάμηνο – περισσότερα απ΄όσα άντλησαν η Starbucks και η Nike από ολόκληρο το έτος. Επίσης, τα κέρδη του μεγαλύτερου παραγωγού της Ινδίας, της Coal India, τριπλασιάστηκαν, φθάνοντας σε επίπεδα ρεκόρ, ενώ οι κινεζικές επιχειρήσεις που παράγουν περισσότερο από το ήμισυ του άνθρακα στον πλανήτη, «είδαν» τα κέρδη πρώτου εξαμήνου να διπλασιάζονται στα 80 δισ.δολάρια.
Τα μαζικά αυτά κέρδη ενώ προσφέρουν τεράστιο πλεονέκτημα για τους επενδυτές, καθιστούν ολοένα και πιο δύσκολη την προσπάθεια του πλανήτη να μειώσει την χρήση του άνθρακα ως καύσιμη ύλη, καθώς οι παραγωγοί αυξάνουν τις επενδύσεις τους σε νέα εξορυκτικά προγράμματα.
Πρόκειται για μία εντυπωσιακή αλλαγή πλεύσης για μία βιομηχανία που αφιέρωσε πολλά χρόνια για να επιστρέψει σε πιο καθαρές μορφές καυσίμων προκειμένου να συμβάλει στην αντιμετώπιση του φαινομένου που προκαλεί την υπερθέρμανση του πλανήτη. Οι τράπεζες από την πλευρά τους δεσμεύθηκαν να σταματήσουν την χρηματοδότηση, οι επιχειρήσεις έκαναν αποεπενδύσεις από τον χώρο των ορυκτών καυσίμων και την πυρηνική ενέργεια, ενώ μόλις τον περυσινό Νοέμβριο οι ηγέτες το πλανήτη έφθασαν πολύ κοντά σε συμφωνία για τον τερματισμό της χρήσης του άνθρακα.
Η ειρωνία είναι ότι αυτές ακριβώς οι προσπάθειες είναι που βοήθησαν τους παραγωγούς άνθρακα να αυξήσουν τα κέρδη τους, εξαιτίας της έλλειψης επενδύσεων και της περιορισμένης προσφοράς. Η ζήτηση είναι ακόμη μεγαλύτερη στην Ευρώπη, καθώς προσπαθεί να απαλλαγεί από τις ρωσικές εισαγωγές τόσο άνθρακα όσο και φυσικού αερίου δια θαλάσσης.
Τα τεράστια κέρδη απειλούν να γίνουν αντικείμενο πολιτικής τριβής, καθώς ελάχιστες εταιρείες άνθρακα εισπράττουν χρήματα την ώρα που οι καταναλωτές πληρώνουν το τίμημα. Το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη είναι σε επίπεδα ρεκόρ και οι άνθρωποι στις αναπτυσσόμενες χώρες υφίστανται καθημερινές διακοπές ρεύματος επειδή οι επιχειρήσεις κοινής ωφελείας τους δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να εισάγουν καύσιμα. Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες επιτέθηκε στις ενεργειακές εταιρείες, λέγοντας ότι τα κέρδη τους ήταν ανήθικα και ζήτησε να επιβληθούν μεγάλοι φόροι.
Οι υποστηρικτές του άνθρακα λένε ότι το καύσιμο παραμένει ο καλύτερος τρόπος για την παροχή φθηνής και αξιόπιστης ισχύος βασικού φορτίου, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. Παρά την τεράστια ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η καύση άνθρακα παραμένει ο πιο ελκυστικός τρόπος παραγωγής ενέργειας στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας το 35% του συνόλου της ηλεκτρικής ενέργειας.
Ενώ οι δυτικοί παραγωγοί επωφελούνται από τις τιμές ρεκόρ – με εταιρείες όπως η Glencore να δεσμεύονται να λειτουργούν ορυχεία έως το κλείσιμο τα επόμενα 30 χρόνια – οι κορυφαίοι καταναλωτές άνθρακα, η Ινδία και η Κίνα, εξακολουθούν να βάζουν την ανάπτυξη στην ημερήσια διάταξη.
Η κινεζική κυβέρνηση έχει αναθέσει στη βιομηχανία της να αυξήσει την παραγωγική της ικανότητα κατά 300 εκατομμύρια τόνους φέτος και ο κορυφαίος κρατικός παραγωγός της χώρας ανακοίνωσε ότι θα ενισχύσει τις επενδύσεις κατά περισσότερο από το ήμισυ λόγω των κερδών ρεκόρ.