Αδυναμία αναπλήρωσης της ρώσικης παραγωγής
Η Ευρώπη πρέπει να λάβει επείγοντα μέτρα για να αποφύγει ελλείψεις σε φυσικό αέριο το επόμενο έτος, δεδομένης της απώλειας της ρωσικής προσφοράς και των προσδοκιών ότι η κινεζική ζήτηση θα αυξηθεί, δήλωσε την Πέμπτη ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) ενώ την ίδια στιγμή ούτε επαρκείς ποσότητες LNG θα είναι διαθέσιμες.
«Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το επόμενο έτος», δήλωσε ο επικεφαλής του IEA Φατίχ Μπιρόλ στους δημοσιογράφους κατά την παρουσίαση έκθεσης για το ισοζύγιο προσφοράς-ζήτησης της Ευρώπης για το 2023/24.
Την ίδια στιγμή από κοντά η κυβέρνηση Κ.Μητσοτάκη συνεχίζει να έχει στις εχθρικές για την Ρωσία χώρες, να στέλνει όπλα στον Ζελένσκι και να μεταβαίνει η ίδια η ΠτΔ στην Ουκρανία για να προβεί σε αντιρωσικές δηλώσεις.
Έλλειμμα
Η έκθεση αναφέρει ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ένα κενό έως και 30 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου κατά τη θερινή περίοδο της χαμηλότερης ζήτησης, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την αναπλήρωση των χώρων αποθήκευσης φυσικού αερίου το 2023.
Με ένα τέτοιο κενό χάσμα οι αποθήκες θα είναι γεμάτες μόνο κατά 65% πριν από τον επόμενο χειμώνα, αντί για ένα στοχευμένο επίπεδο 95%, υπογράμμισε ο Μπιρόλ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε καταφέρει να γεμίσει τις αποθήκες στο 95% πριν από τον φετινό χειμώνα, 5% ή 5 bcm πάνω από τον μέσο όρο της πενταετίας τους.
Εν μέσω της συνεχιζόμενης παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, η έκθεση «Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να προετοιμαστούμε για τον επόμενο χειμώνα: Το ισοζύγιο φυσικού αερίου για το 2023-2024» (Never Too Early to Prepare for Next Winter: Europe’s Gas Balance for 2023-2024) εξετάζει τις τελευταίες εξελίξεις στις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας και στις παγκόσμιες αγορές LNG – αξιολογώντας τις επιπτώσεις τους στο ισοζύγιο φυσικού αερίου της Ευρώπης το 2023 και 2024.
Βασισμένη σε λεπτομερή ανάλυση των παγκόσμιων δεδομένων και των τάσεων της αγοράς, αυτή η νέα έκθεση του IEA προειδοποιεί ότι η διαδικασία πλήρωσης των ευρωπαϊκών χώρων αποθήκευσης φυσικού αερίου το 2022 επωφελήθηκε από βασικούς παράγοντες – συμπεριλαμβανομένων των ροών του ρωσικού αγωγού κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και των χαμηλότερων εισαγωγών LNG από την Κίνα – που μπορεί να μην θα επαναληφθούν το 2023.
Αυτό εγείρει τον κίνδυνο ενός χάσματος προσφοράς-ζήτησης έως και 30 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm) κατά τη διάρκεια της θερινής κρίσιμης περιόδου για την αναπλήρωση της αποθήκευσης αερίου το 2023.
Ειδικότερα η έκθεση αναφέρει
Οι παραδόσεις φυσικού αερίου της Ρωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω αγωγών μειώθηκαν κατά το ήμισυ τους πρώτους δέκα μήνες του 2022 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021, σημειώνοντας πτώση 60 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm).
Για ολόκληρο το έτος, οι προμήθειες της Ρωσίας μέσω αγωγών αναμένεται να μειωθούν κατά πάνω από 55%, πτώση 80 bcm, ασκώντας άνευ προηγουμένου πίεση τόσο στην ευρωπαϊκή όσο και στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου.
Οι χώροι αποθήκευσης φυσικού αερίου της ΕΕ είναι πλέον πλήρεις κατά 95% – με αποτέλεσμα να είναι 5%, ή 5 bcm, πάνω από τον μέσο όρο των 5 ετών.
Η διαδικασία πλήρωσης των αποθηκών της ΕΕ το καλοκαίρι του 2022 επωφελήθηκε από δύο παράγοντες που ενδέχεται να μην επαναληφθούν το 2023: 30 bcm ρωσικού φυσικού αερίου που παρέχεται στην ΕΕ μέσω αγωγών και χαμηλότερες εισαγωγές LNG από την Κίνα λόγω της οικονομικής της επιβράδυνσης και των περιοριστικών μέτρων της Covid.
Το «μαξιλάρι» που παρέχουν οι τρέχουσες ήπιες θερμοκρασίες, οι χαμηλότερες τιμές του φυσικού αερίου και τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης δεν πρέπει να οδηγούν σε υπερβολικά αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον.
Ο συνδυασμός της χαμηλότερης από το κανονικό ζήτησης φυσικού αερίου τον Οκτώβριο και των επίμονων ισχυρών εισροών LNG άσκησε ισχυρή καθοδική πίεση στις τιμές της επόμενης ημέρας, οι οποίες έπεσαν κάτω από 10 USD/MMBtu έως τα τέλη Οκτωβρίου – έναντι του ιστορικού υψηλού των 100 USD /MMBtu στα τέλη Αυγούστου.
Ωστόσο, η Ευρώπη δεν έχει διαφύγει ακόμα τον κίνδυνο, και η ανάλυση του ΙΕΑ εντοπίζει ορισμένους σημαντικούς κινδύνους το 2023 και το 2024.
Η παγκόσμια προσφορά LNG αναμένεται να αυξηθεί μόνο κατά 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2023, πολύ λιγότερο από την πιθανή πρόσθετη μείωση στις παραδόσεις μέσω των ρωσικών αγωγών.
Οι παραδόσεις φυσικού αερίου μέσω ρωσικών αγωγών στην ΕΕ το 2022 πρόκειται να φτάσουν περίπου τα 60 bcm. Αλλά το 2023, κατά πάσα πιθανότητα θα μειωθούν σε λιγότερο από το μισό αυτού του ποσού – και θα μπορούσαν να σταματήσουν εντελώς.
Οι εισαγωγές LNG της Κίνας θα μπορούσαν να ανακάμψουν το επόμενο έτος για να πλησιάσουν τα επίπεδα του 2021 καθώς η οικονομική ανάπτυξη ανακάμπτει μετά τα lockdown που σχετίζονται με την Covid. Αυτό θα κάλυπτε πάνω από το 85% της αναμενόμενης αύξησης της παγκόσμιας προσφοράς LNG .
Εάν οι προμήθειες φυσικού αερίου από τον ρωσικό αγωγό στην ΕΕ σταματήσουν εντελώς και οι κινεζικές εισαγωγές LNG ανακάμψουν στα επίπεδα του 2021, η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει χάσμα προσφοράς-ζήτησης 30 bcm κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου για την αναπλήρωση της αποθήκευσης φυσικού αερίου το 2023. Αυτό το κενό θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ του φυσικού αερίου που απαιτείται για την πλήρωση των χώρων αποθήκευσης στο 95% της χωρητικότητας μέχρι την έναρξη της περιόδου θέρμανσης 2023-24.
Απαιτείται ταχύτερη ανάπτυξη μέτρων ενεργειακής απόδοσης, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και αντλιών θερμότητας για να μειωθεί ο κίνδυνος επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης και του φυσικού αερίου. Αυτό θα απαιτήσει άμεση δράση από τις κυβερνήσεις. Μια περαιτέρω ώθηση για την επιτάχυνση των διαρθρωτικών αλλαγών και τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου είναι απαραίτητη όχι μόνο για τη μετάβαση της Ευρώπης στην καθαρή ενέργεια αλλά και για την ενεργειακή της ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών και των βιομηχανιών της.
Ο ΔΟΕ θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη για τη διασφάλιση του ισοζυγίου φυσικού αερίου της Ευρώπης για τον επόμενο χειμώνα , ο οποίος θα δείχνει τι χρειάζεται για να διασφαλιστεί ότι οι χώροι αποθήκευσης θα πληρωθούν στο 95% της χωρητικότητας μέχρι την αρχή της περιόδου θέρμανσης 2023-24 και για να μειωθεί διαρθρωτικά η κατανάλωση φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια του χειμώνα.