To ασιατικό άνοιγμα του ΝΑΤΟ το οποίο αναλύσαμε την προηγούμενη εβδομάδα από την στήλη αυτή συνεχίζει να προκαλεί ισχυρές αντιδράσεις εκ μέρους του Πεκίνου καθώς η κινεζική ηγεσία φοβάται μια επανάληψη των όσων έγιναν στην Ευρώπη.
Δηλαδή μια σταδιακή επέκταση του ΝΑΤΟ και στη περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού με αφορμή μάλιστα μια ενδεχόμενη κρίση στις σχέσεις της Κίνας με την Ταιβάν. Μια τέτοια εξέλιξη εκτιμά το Πεκίνο θα αποτελούσε μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για διεύρυνση του ΝΑΤΟ με χώρες του Ινδο-Ειρηνικού. Στο πλαίσιο αυτό εκτιμάται ότι η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία αλλά και η Ιαπωνία και η Νότιος Κορέα θα σπεύσουν να ενισχύσουν τις στρατιωτικές και πολιτικές τους σχέσεις με το ΝΑΤΟ (www.globaltimes.cn 7/9/2022). Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στην πρόσφατη σύνοδο των ηγετών του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 28-30 Ιουνίου 2022 οι παραπάνω τέσσερις χώρες συμμετείχαν ως παρατηρητές.
Έτσι με εργαλείο το ΝΑΤΟ θα ενισχυθεί η παρουσία των Δυτικών δυνάμεων στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού που αποτελεί άλλωστε πάγια αμερικανική επιδίωξη η οποία μάλιστα εντάθηκε μετά την εκλογή Μπάιντεν.
Άλλωστε ο Μπάιντεν με το περίφημο «America is back» διεμήνυσε σε όλους τους τόνους ότι «the game is over» και ότι οι διάφορες ηγεσίες των χωρών της Δύσης θα πρέπει να επιστρέψουν άμεσα και άνευ όρων στο «δυτικό μαντρί».
Γεγονός το οποίο αναμένεται να καθορίσει και τις εξελίξεις στο δυτικό γίγνεσθαι καθώς ο Μπάιντεν διακηρύσσει πλέον το περίφημο «Πας μη ων μεθ‘ ημών, καθ‘ ημών».
Για την Ουάσιγκτον βασικός πλέον αντίπαλος είναι η Κίνα αν και η Ρωσία επίσης θεωρείται σημαντική απειλή για τις ΗΠΑ.
Στο πλαίσιο αυτό η περυσινή επίσκεψη Μπάιντεν στην Ευρώπη σηματοδότησε σημαντικές εξελίξεις στο γεωστρατηγικό παίγνιο. Έτσι το διάστημα 11-13 Ιουνίου 2021 ο Μπάιντεν συμμετείχε στην Σύνοδο Κορυφής των G7 στην Κορνουάλη της Αγγλίας, εν συνεχεία στη Σύνοδο των ηγετών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες στις 14 Ιουνίου, κατόπιν στη συνάντηση κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ στις 15 Ιουνίου επίσης στις Βρυξέλλες. Και η αντικινεζική πολιτική της Δύσης κορυφώθηκε με την γνωστή πρωτοβουλία AUKUS στις 16 Σεπτεμβρίου 2021.
Οι παραπάνω συναντήσεις των ηγετών των χωρών του Δυτικού κόσμου μέσω σχημάτων μεταβλητής γεωμετρίας όπως οι G7, το ΝΑΤΟ και η διατλαντική συνάντηση κορυφής ΗΠΑ-ΕΕ άφησαν το αποτύπωμά τους στην οικονομία και όχι μόνο.
Ενδεικτικό των αντικινεζικών προθέσεων του ΝΑΤΟ ήταν και το μακροσκελέστατο κοινό Ανακοινωθέν εκτάσεως 14.405 λέξεων στα αγγλικά που υιοθέτησε η περυσινή Σύνοδος των ηγετών των 30 κρατών μελών του ΝΑΤΟ που έλαβε χώρα στις 14 Ιουνίου 2021 στις Βρυξέλλες.
Το κύριο συμπέρασμα από τη συνάντηση των 30 ηγετών των χωρών του ΝΑΤΟ ήταν ότι μαζί με το «America is back» του Τζο Μπάιντεν είχαμε και το «cold war is back». Έτσι το ΝΑΤΟ υπό την σκληρή αμερικανική καθοδήγηση εντείνει την ψυχροπολεμική του πολιτική, ενισχύει την αντιρωσική και αντικινεζική ρητορία, αυτοχαρακτηρίζεται ως «η Συμμαχία των δημοκρατικών χωρών» που υπερασπίζεται την θεμελιωμένη σε κανόνες διεθνή τάξη «rules–based international order», όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στην Αφρική, στην Ασία και στη Λατινική Αμερική.
Μόνο που κάθε φορά που δεν θα βολεύει τις ΗΠΑ η «rules–based international order» η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της στο ΝΑΤΟ δεν έχουν κανένα ενδοιασμό να την παραβιάσουν. Η Δύση εντείνει πλέον τον αγώνα της κατά της Ρωσίας και της Κίνας με στόχο την αύξηση των σφαιρών επιρροής μέσω της αναβάθμισης και του ΝΑΤΟ που αναμένεται να παίξει ακόμη πιο καθοριστικό ρόλο το 2030.
Ειδικότερα για την Κίνα το περυσινό Ανακοινωθέν του ΝΑΤΟ επισήμανε ότι «οι δεδηλωμένες φιλοδοξίες της Κίνας και η επιθετική συμπεριφορά της εγείρουν συστημικές προκλήσεις για την θεμελιωμένη σε κανόνες διεθνή τάξη και σε τομείς που επηρεάζουν την ασφάλεια της Συμμαχίας» (παράγραφος 55).
Στο ίδιο κλίμα και το φετινό Ανακοινωθέν του ΝΑΤΟ που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση των ηγετών του ΝΑΤΟ στο διάστημα 28-30 Ιουνίου στη Μαδρίτη όπου τονίζεται: «Αντιμετωπίζουμε συστημικό ανταγωνισμό από εκείνους, συμπεριλαμβανομένης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, που αμφισβητούν τα συμφέροντα, την ασφάλεια και τις αξίες μας και επιδιώκουν να υπονομεύσουν την διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες» (https://infognomonpolitics.gr 30/6/2022).
Η αντικινεζική δράση βεβαίως των δυτικών δυνάμεων δεν περιορίζεται μόνο στο στρατιωτικό πεδίο αλλά συμπληρώνεται με μια εκτεταμένης κλίμακας οικονομική διπλωματία των χωρών του ΝΑΤΟ με στόχο να αποκόψουν την σημαντική κινεζική επιρροή.
Στο πλαίσιο αυτό όπως έχουμε ήδη αναλύσει από τη στήλη αυτή στις αρχές Δεκεμβρίου 2021 η ΕΕ σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ ενεργοποιεί την «Παγκόσμια Πύλη» (Global Gateway) προκειμένου να μπορέσει η Δύση να απαντήσει στην κινεζική οικονομική πρωτοβουλία «Μια Ζώνη Ένας Δρόμος» (www.political.gr 4/12/2021, σελ. 14).
Μάλιστα οι G7 ανακοίνωσαν στην τελευταία τους συνάντηση στο Σλος Ελμάου, στη νότια Γερμανία πρόγραμμα 600 δις δολαρίων ως αντίβαρο στον κινεζικό δρόμο του μεταξιού (www.capital.gr 27/6/2022).
Όπως δήλωσε η Πρόεδρος της Κομισιόν στην τελευταία συνάντηση των G7 η «Παγκόσμια Πύλη» αποτελεί την απάντηση της Ευρώπης στο παγκόσμιο επενδυτικό κενό. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που εντάσσεται πλέον στην απόφαση των G7 «Σύμπραξη για Παγκόσμιες Υποδομές και Επενδύσεις». Έτσι στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια που ανακοινώθηκαν από τον Τζο Μπάιντεν, η ΕΕ κινητοποιεί 300 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2027 (www.ec.europa.eu 26/6/2022).Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η «Παγκόσμια Πύλη» αποτελεί κομβικό σημείο της ατζέντας της συνάντησης Εργασίας Κομισιόν-ΟΗΕ το διήμερο 7-8 Ιουλίου 2022 (www.ot.gr 6/7/2022).
Νότης Μαριάς,
Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ – Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ,
Καθηγητής Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής,notismarias@gmail.com
