Η ανάκαμψη δεν θα είναι εύκολη υπόθεση
Πυκνώνουν τα μαύρα σύννεφα πάνω από την παγκόσμια οικονομία, με τους ειδικούς να προβλέπουν «καταιγίδες» διαρκείας. Η ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων του Covid-19 κατά τον Ιούλιο σε πολλά μέρη του πλανήτη και ο κίνδυνος νέων lockdown γεννούν φόβους για απότομο φρένο στην οικονομική ανάκαμψη, όπως προκύπτει από έρευνα του Reuters, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 500 οικονομολόγοι.
Περισσότεροι από 17.601.000 άνθρωποι έχουν προσβληθεί από τον νέο κορωνοϊό και περισσότεροι από 680.000 έχουν χάσει τη ζωή τους, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Johns Hopkins. Τα τελευταία 24ωρα είχαμε νέο ρεκόρ κρουσμάτων σε περισσότερες από 40 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ισπανία, η Σερβία, η Πολωνία και η Ινδία. «Έκρηξη» κρουσμάτων και θανάτων έχουμε επίσης στη Φλόριντα, μία πολιτεία των ΗΠΑ, την οποία επιλέγουν για τη διαμονή τους πολλοί πολίτες άνω των 65 ετών, αλλά και σε περιοχές της Ιαπωνίας, όπως το Τόκιο και η Οκινάουα. Στην Ελλάδα η αύξηση των κρουσμάτων οδήγησε σε νέα περιοριστικά μέτρα. Ο ΠΟΥ μιλά για κρίση που συμβαίνει μία φορά στα 100 χρόνια, τα αποτελέσματα της οποίας θα βιώνουμε για πολύ καιρό στο μέλλον.
Τα δεδομένα αυτά δίνουν τη χαριστική βολή στις ελπίδες για μία ανάκαμψη τύπου V ή U, παρά τις άνευ προηγουμένου ενέσεις από κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις. Δεν εκπλήσσει λοιπόν το γεγονός ότι στις έρευνες του Reuters οι ειδικοί υποβαθμίζουν συνεχώς τις εκτιμήσεις τους για τις βραχυπρόθεσμες τουλάχιστον προοπτικές. Στην πιο πρόσφατη βλέπουν συρρίκνωση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 4% ή 3,4 τρισ. δολάρια. Αυτό, όπως σχολιάζει το πρακτορείο, είναι σαν να χάνονται δύο οικονομίες του μεγέθους του Καναδά και της Αυστραλίας. Είναι η έκτη διαδοχική υποβάθμιση των προβλέψεων. Τον Ιούνιο οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν στο poll έβλεπαν ύφεση 3,7%, ενώ θα πρέπει να θυμίσουμε ότι τον Ιανουάριο η εκτίμηση έκανε λόγο για ρυθμούς ανάπτυξης 3,1%. Μάλιστα σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο, που προκύπτει από την έρευνα, η συρρίκνωση του ΑΕΠ φέτος θα είναι 6,5% και η ανάπτυξη το 2021 μόλις 2%.
Τα στοιχεία για την πορεία του δεύτερου τριμήνου αποκαλύπτουν ότι το δυσμενές σενάριο δεν είναι «σενάριο φαντασίας». Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης βούλιαξε 15% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και 12% σε ετήσια βάση. Στις ΗΠΑ το ΑΕΠ έκανε το ίδιο διάστημα ιστορική «βουτιά» 32,9%. Για την Ελλάδα τα στοιχεία για το ΑΕΠ δεύτερου τριμήνου αναμένονται στις 4 Σεπτεμβρίου, αλλά οι ενδείξεις είναι ήδη άκρως ανησυχητικές. Παρά τα μέτρα στήριξης, που έχουν ως κύριο λόγο την αποτροπή των απολύσεων, έχουμε καθίζηση του τζίρου σε πολλούς κλάδους. Στο λιανεμπόριο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, o δείκτης του κύκλου εργασιών υποχώρησε 5,8% τον Μάιο ύστερα από βουτιά 25% τον Απρίλιο. Εκτιμάται ότι η πτώση του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο ήταν σε διψήφιο ποσοστό.
Σχολιάζοντας την παγκόσμια οικονομία η Rabobank επισημαίνει ότι «η οικονομική πραγματικότητα του ιού θα αρχίσει να γίνεται ορατή σε επιχειρήσεις και καταναλωτές ανά τον κόσμο» και προσθέτει πως «αυτό που έχουμε ανάγκη είναι ένα εμβόλιο ή μία ουσιαστική πρόοδος στο φάρμακο, που θα επιτρέψει την αποφασιστική επανεκκίνηση των οικονομιών, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη επιχειρήσεων και καταναλωτών». Ωστόσο, «δεν υπάρχει μαγικό ραβδί» προειδοποιεί.
«Έξι μήνες κρίσης έχουν καταδείξει ότι οι επιπτώσεις της πανδημίας στην παγκόσμια οικονομία θα έχουν πιθανότατα μεγάλη διάρκεια» σημειώνει από την πλευρά της και η Barclays και εξηγεί πως είναι ήδη προφανείς οι αλλαγές όχι μόνο στην νομισματική και την δημοσιονομική αλλαγή, αλλά και στο παγκόσμιο εμπόριο, την εφοδιαστική αλυσίδα, τις διεθνείς μετακινήσεις και την γεωπολιτική σκακιέρα.
Επιστροφή στην «κανονικότητα» μάλλον δεν μπορούμε να περιμένουμε. Ο κόσμος αλλάζει. Αυτό που προσδοκούμε είναι η μετάβαση σε μία νέα πραγματικότητα με περισσότερα όπλα απέναντι στους κινδύνους. Πότε όμως μπορούμε να ελπίζουμε για επιστροφή του ΑΕΠ στα προ πανδημίας επίπεδα; Η HSBC δεν βλέπει σύντομα φως στο τούνελ. «Η πρόβλεψή μας κάνει λόγο για μία παγκόσμια οικονομία, που στα τέλη του 2021 θα απέχει ακόμη πολύ από τα επίπεδα του 2019» προειδοποιεί.