Το περασμένο δεκαπενθήμερο, καθώς οι μετοχές του ινδικού ομίλου Adani κατέρρεαν ως απάντηση σε μια έκθεση ενός Αμερικανού short-seller, ένας δημοφιλής πρώην παίκτης του κρίκετ με 23 εκατομμύρια ακολούθους στο Twitter έγραψε στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης: “Η πρόοδος της Ινδίας δεν γίνεται ανεκτή από τους λευκούς”. Εκπρόσωπος του ίδιου του ομίλου επικαλέστηκε μια περιβόητη σφαγή σχεδόν 400 άοπλων Ινδών πολιτών το 1919 από τις βρετανικές δυνάμεις.
Μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα, η ινδουιστική εθνικιστική κυβέρνηση της Ινδίας είχε απαγορεύσει ένα ντοκιμαντέρ δύο μερών για τον φερόμενο ως ρόλο του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι στις αντιμουσουλμανικές ταραχές το 2002 και κατηγόρησε τους δημιουργούς του, το BBC, για “συνεχιζόμενη αποικιακή νοοτροπία” – μια κατηγορία η οποία γρήγορα αντήχησε σε όλη τη δημόσια σφαίρα της Ινδίας.
Το λάβαρο της αντιαποικιοκρατίας και ο Πούτιν
Η ινδική ελίτ δύσκολα θα χαρακτηριζόταν η μόνη η οποία υψώνει καιροσκοπικά το παλιό λάβαρο της αντιαποικιοκρατίας ενάντια σε δυτικούς επικριτές της. Πέρυσι, ενώ ανήγγελλε την παράνομη προσάρτηση τεσσάρων επαρχιών της Ουκρανίας, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν κατήγγειλε εκτενώς τις ιστορικές καταστροφές τις οποίες προκάλεσε η Δύση στην Ινδία, την Κίνα και σε άλλα μέρη της Ασίας και της Αφρικής και όρισε τη Ρωσία ως ηγέτη μιας παγκόσμιας αντιαποικιακής συμμαχίας ενάντια σε μια “ρατσιστική” και “νεοαποικιακή” Δύση.
Μην αυταπατάστε: η ηθική καταδίκη των δυτικών δυνάμεων δεν ήταν ποτέ τόσο διαδεδομένη από τα μέσα του 20ού αιώνα, όταν τα “σκούρα έθνη”, όπως τα αποκαλούσε ο W.E.B Du Bois, πολεμούσαν για την εθνική τους αυτοδιάθεση. Και, μολονότι ενισχύεται από δημαγωγούς που εξυπηρετούν δι’ αυτού του τρόπου τον εαυτό τους και τα πολιτικά τους συμφέροντα, διαμορφώνει ταυτόχρονα μαζικές αντιλήψεις και επιδεινώνει τις γεωπολιτικές σχέσεις σε όλο τον κόσμο.
Οι τάξεις των δυτικών πολιτικών και δημοσιογράφων μόλις τώρα συνειδητοποιούν το πρόβλημα και το μέγεθός του: πώς, για παράδειγμα, τα πλειοψηφικά λευκά έθνη της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής εμφανίζονται όλο και πιο απομονωμένα στην επιταχυνόμενη στρατιωτική και οικονομική εκστρατεία τους εναντίον της Ρωσίας.
Σε μια πρόσφατη δημοσκόπηση, περισσότεροι Ινδοί κατηγορούσαν είτε το ΝΑΤΟ είτε τις ΗΠΑ σε σχέση με εκείνους που κατηγορούσαν τη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ένας από τους πλέον θαυμαζόμενους ηγέτες στον παγκόσμιο Νότο, πιστεύει ότι “δεν είναι μόνο ο Πούτιν που φταίει. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι επίσης ένοχοι”.
Η λαϊκή υποστήριξη προς τον Πούτιν είναι ευρέως διαδεδομένη στην Ινδονησία από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία. Η αντιαποικιακή ρητορική του Πούτιν βρίσκει επίσης όλο και περισσότερο δεκτικά αφτιά στην Αφρική.
Αυτές οι χώρες δεν θα πειστούν ιδιαίτερα όταν τους επισημάνει κανείς την ξεκάθαρη υποκρισία του Πούτιν, ο οποίος παρουσιάζεται ως ένας “αντι-αποικιοκράτης με αρχές”, ενώ καταβροχθίζει τμήματα της Ουκρανίας. Οι αναμνήσεις τους από την εκμετάλλευση και διάφορες καταστροφικές παρεμβάσεις από Δυτικοευρωπαίους και Αμερικανούς παραμένουν πολύ έντονες. Ίσως το πιο σημαντικό, βλέπουν ότι οι πρώην “κύριοι” της Ασίας και της Αφρικής εξακολουθούν να αρνούνται να αναμετρηθούν με το παρελθόν τους, το οποίο χαρακτηριζόταν από πρακτικές βίας και λεηλασίας.
“Λευκή υπεροχή”;
Πράγματι, πολλοί Δυτικοί είναι απασχολημένοι με την ανακάλυψη και την ενσωμάτωση της πολιτικής και της κουλτούρας της λευκής υπεροχής. Ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον Ντε Σάντις, πιθανός υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ, πρωτοστατεί σε μια προσπάθεια των Ρεπουμπλικανών να καταπνίξουν την ακαδημαϊκή μελέτη των καταστροφικά εκτεταμένων επιπτώσεων του ρατσισμού.
Ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον δεν είναι διόλου απομονωμένος μεταξύ των ομολόγων του στη βρετανική ελίτ όταν ισχυρίζεται ότι οι Βρετανοί αποικιοκράτες δεν έπρεπε να είχαν φύγει ποτέ από την Αφρική. Ένα ευρέως γνωστό και με θετικές κριτικές νέο βιβλίο από τακτικό συνεργάτη των Times του Λονδίνου προσπαθεί να υποστηρίξει το επιχείρημα μιας “ηθικής διάστασης” στη βρετανική αποικιοκρατία.
Ένας τέτοιος αναθεωρητισμός είναι μέρος ενός προτύπου στο οποίο, αντιμέτωποι με πνευματικά και πολιτικά διεκδικητικές μειονότητες, ακόμη και πολλοί φιλελεύθεροι και κεντρώοι πολιτικοί και δημοσιογράφοι στη Δύση έχουν στραφεί σε μορφές ηθικού πανικού ενάντια στην “κουλτούρα της αφύπνισης (wokeness)” και την “cancel culture (κουλτούρα της ακύρωσης)”.
Ήττα
Δε θα μπορούσαν να έχουν βρει ευκολότερο τρόπο για να χάσουν τον παγκόσμιο πόλεμο της προπαγάνδας.
Σε οποιαδήποτε εποχή, οι ιστορικές αφηγήσεις στις οποίες οι άνθρωποι αναγνωρίζουν τον εαυτό τους έρχονται σε αντίθεση μεταξύ τους. Για δεκαετίες, οι λευκοί Δυτικοί ισχυρίζονταν ότι δημιούργησαν τον σύγχρονο κόσμο με τις πολιτικές, πνευματικές και τεχνολογικές τους ανακαλύψεις. Σήμερα, σε μια περίοδο σχετικής παρακμής της Δύσης, πολύ περισσότεροι άνθρωποι έχουν φτάσει να βλέπουν τους εαυτούς τους μέσα από ένα άλλο, εξίσου συναρπαστικό αφήγημα – σύμφωνα με το οποίο οι λευκοί άνδρες υπέταξαν και απαξίωσαν μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού.
Οι δυτικοί ηγέτες δεν μπορούν να ελπίζουν ότι θα καταπνίξουν μια τόσο βαθιά και ευρεία συναίνεση, η οποία βασίζεται σε οδυνηρές εμπειρίες ατομικής και συλλογικής ταπείνωσης καταστέλλοντας επιστημονικά στοιχεία περί ρατσισμού και ιμπεριαλισμού ή γκρινιάζοντας για την woke κουλτούρα. Θα έκαναν καλύτερα να προσανατολίσουν την πολιτική και πνευματική τους κουλτούρα στο ιδανικό της ισότητας και στα δημογραφικά και πολιτισμικά δεδομένα του πλουραλισμού.
Οι ίδιες οι ΗΠΑ αναγνώρισαν κάποτε τη σημασία της μη απώλειας του ηθικού πλεονεκτήματος στην παγκόσμια σύγκρουση των αφηγημάτων. Όταν το θέαμα της τοπικής αστυνομίας να επιτίθεται βάναυσα σε διαδηλωτές για τα πολιτικά δικαιώματα στο Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα το 1963 προκάλεσε διεθνή αποστροφή, ο πρόεδρος Τζον Φ. Κένεντι αναγκάστηκε να παρέμβει. Όπως τόνισε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, ο Κένεντι ενήργησε έτσι επειδή τότε πάλευε για “τα μυαλά και τις καρδιές των ανθρώπων στην Ασία και την Αφρική”.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι ηγέτες των Δημοκρατικών ήρθαν σε ρήξη με τη ρατσιστική νομοθετική παράδοση των νόμων Jim Crow στον Νότο των ΗΠΑ και επιτάχυναν την επέκταση των πολιτικών δικαιωμάτων στους Αφροαμερικανούς, επειδή γνώριζαν ότι οποιαδήποτε χώρα ισχυριζόταν ότι προωθεί μια πολιτισμένη φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων βασισμένη σε κανόνες πρέπει πρώτα να την ενσωματώνει στο εσωτερικό της πλαίσιο.
Σήμερα, οι δυτικές χώρες καταγγέλλουν την επιθετικότητα του Πούτιν ενώ ανέχονται, αν όχι τρέφουν, στο εσωτερικό τους μια φυλετική και πολιτισμική αλαζονεία η οποία προέρχεται από το δικό τους αποικιοκρατικό παρελθόν.
Οι οπορτουνιστές “αντιαποικιοκράτες” ανά τον κόσμο (τύπου Πούτιν) μπορούν έτσι να κερδίζουν πανεύκολα και χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια τον συγκεκριμένο προπαγανδιστικό πόλεμο.
Nuntiusweb