Ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping κατά πρόσωπο τον Καναδό πρωθυπουργό Justin Trudeau για φερόμενη διαρροή των συνομιλιών τους στην κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση που είχαν στη σύνοδο κορυφής της G20, σε μια σπάνια δημόσια εκδήλωση δυσφορίας του Κινέζου ηγέτη που καταγράφηκε σε βίντεο.
Σε βίντεο που δημοσίευσαν καναδικά τηλεοπτικά δίκτυα, ο Xi και ο Trudeau φαίνονται να στέκονται κοντά ο ένας στον άλλο και να συνομιλούν μέσω ενός μεταφραστή.
«Αυτό δεν είναι κατάλληλο και δεν το κάναμε με αυτόν τον τρόπο», είπε χαμογελώντας ο Xi μιλώντας στα μανδαρινικά. «Αν υπάρχει ειλικρίνεια, μπορούμε να επικοινωνήσουμε καλά με αμοιβαίο σεβασμό, διαφορετικά δεν θα είναι εύκολο να προβλέψουμε το αποτέλεσμα».
Οι ανησυχίες του Trudaeu
Η δυσαρέσκειά του πιθανότατα αφορούσε δημοσιεύματα μέσων ενημέρωσης ότι ο Trudeau εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» για υποτιθέμενη κατασκοπεία και κινεζική «παρέμβαση» στις καναδικές εκλογές κατά τη συνάντηση με τον Xi την Τρίτη (15/11), τις πρώτες συνομιλίες που είχε με τον Κινέζο ηγέτη μετά το 2019.
Η καναδική κυβέρνηση δεν έδωσε στη δημοσιότητα επίσημη ανακοίνωση όσων ειπώθηκαν μεταξύ των δύο ηγετών σε αυτήν τη συνάντηση.
Ένας μεταφραστής του Xi ακούγεται στο βίντεο να λέει στον Καναδό πρωθυπουργό ότι «όλα όσα συζητήσαμε διέρρευσαν στις εφημερίδες, αυτό δεν είναι πρέπον».
Ο έντονος διάλογος
Το βίντεο απαθανάτισε ένα σπάνιο στιγμιότυπο με τον Xi, του οποίου η εικόνα επιμελείται προσεκτικά από τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Ο Trudeau απαντά στην αρχική κριτική του Xi λέγοντας «στον Καναδά πιστεύουμε στον ελεύθερο, ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο και αυτόν θα εξακολουθήσουμε να έχουμε, θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να συνεργαστούμε εποικοδομητικά, αλλά θα υπάρχουν πράγματα στα οποία διαφωνούμε».
Προτού ολοκληρώσει τη φράση του ο Trudeau , ο Xi, δείχνοντας ελαφρώς εκνευρισμένος, τον διακόπτει και του λέει με τρόπο εμφατικό: «Δημιουργήστε τις συνθήκες! Δημιουργήστε τις συνθήκες, εντάξει;» πριν χαμογελάσει, σφίγγοντας το χέρι του Trudeau και αποχωρήσει.
Ούτε το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών, ούτε τα κρατικά μέσα ενημέρωσης έδωσαν στη δημοσιότητα κάτι σχετικά με τις συνομιλίες μεταξύ των δύο ανδρών.
Το χρονικό της κρίσης
Οι δυο τους είχαν μια άτυπη συνάντηση στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G20 την Τρίτη (15/11), σύμφωνα με μια κυβερνητική πηγή.
Ο Χι πραγματοποίησε εννέα επίσημες διμερείς συναντήσεις με άλλους αρχηγούς κρατών κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής, σύμφωνα με τον ιστότοπο του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.
Η σύντομη αλλά αποκαλυπτική ανταλλαγή Xi – Trudeau ανέδειξε τις εντάσεις μεταξύ Πεκίνου και Οτάβας, οι οποίες είναι τεταμένες μετά τη σύλληψη του υψηλόβαθμου στελέχους της Huawei Technologies Meng Wuanzu το 2018 και την επακόλουθη σύλληψη δύο Καναδών από το Πεκίνο με κατηγορίες για κατασκοπεία.
Αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι και οι τρεις.
Παρά την αποφυλάκιση, οι εντάσεις έχουν αναζωπυρωθεί πρόσφατα.
Ένας εργαζόμενος στη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Καναδά, Hydro-Quebec, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα υλικών μπαταριών, κατηγορήθηκε για κατασκοπεία επειδή φέρεται να προσπάθησε να κλέψει εμπορικά μυστικά προς όφελος της Κίνας, ανακοίνωσε τη Δευτέρα η καναδική αστυνομία.
Η είδηση της σύλληψης ήρθε καθώς ο Trudeau και ο Xi συμμετείχαν στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Μπαλί.
Νωρίτερα αυτόν το μήνα, ο Καναδάς διέταξε τρεις κινεζικές εταιρείες να εκχωρήσουν τις επενδύσεις τους σε καναδικά ορυκτά ζωτικής σημασίας, επικαλούμενος ζήτημα εθνικής ασφάλειας.